Μνήμη

Χρειάζομαι έναν πολυτεχνίτη. Για να μου εξηγήσει την αρχιτεκτονική της μνήμης. Κάποιον που μελετάει τις ψυχές των ανθρώπων. Και ξέρει τη διαδρομή της αποτύπωσης των εμπειριών, των σκέψεων, των βιωμάτων στο μυαλό και την καρδιά του καθενός μας. Και έναν hacker να μου πει πού στο καλό φυλάγεται όλη η ψηφιακή μου παρουσία, τα λόγια και τα μηνύματα που έχω ανταλλάξει με τόσο κόσμο τα τελευταία 13 χρόνια.

Δύσκολη υπόθεση η μνήμη – για λόγους που θα υποψιάζεστε ή θα έχετε βεβαιωθεί κι εσείς από χίλιες αφορμές. Μέχρι πρότινος, ανακαλούσες κατά το δοκούν. Κατά τη φύση ή το χάρισμα διανοίας σου. Αν σε άφηναν τα τραύματα ή η μεγαλοποίηση των διαστάσεων που ερχόταν με τη χαρά. Αν ήσουν τυχερός, θα θυμόσουν εύκολα και με ακρίβεια (ή τουλάχιστον έτσι θα πίστευες). Αν πάλι είσαι τύπος οργανωτικός, μεθοδικός, συστηματικός, τύπος που δύσκολα αποχωρίζεται ακόμα και το παραμικρό χαρτάκι, που φυλάει σημειώσεις, γράμματα, καρτ-ποστάλ σε συρτάρια και φακέλους, μπορείς να έχεις μια αξιόπιστη, αλλά πάντα μερική, αποτύπωση του παρελθόντος.

Κι ύστερα, έρχεται το ίντερνετ, το ψηφιακό ατελείωτο σύμπαν, όπου όλα όσα έγραψες και έστειλες πάνω σε ένα εικονικό φτερό πατώντας send είναι ζωντανά κάπου σε έναν απίθανο server στο μέσο μιας ερήμου, ή στην πολύβουη καρδιά μιας μεγαλούπολης. Δεν μπορείς να ξεχάσεις, δεν έχεις δικαίωμα να ξεχαστείς. Με μια απλή αναζήτηση, κάθε διαγραμμένο μήνυμα, κάθε σβησμένη φωτογραφία και κάθε ψηφιακό αποτύπωμα σου επιστρέφει σε χρόνο παροντικό, μια νεκρανάσταση, μια ολική επαναφορά. Κι όσο και αν φαίνεται αυτό να διευκολύνει τη ζωή στο κάθε μέρα της (αναλογιστείτε πόσες φορές είπατε στη δουλειά: «πού έσωσα το αρχείο», «πού έβαλα το μέιλ» κλπ), άλλο τόσο δυσχεραίνει την κατάταξη των συμβάντων μέσα σου, το οριστικό κλείσιμο των δεφτεριών, την οργάνωση του χρόνου στο πριν, στο τώρα, το μετά.

Αναρωτιέμαι πόσο αυτό το χαρακτηριστικό της νέας εποχής θα οδηγήσει στη σταδιακή αλλαγή του τρόπου με τον οποίο θυμόμαστε, του τρόπου με τον οποίο καταχωρίζουμε τους ανθρώπους, τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τις μυρωδιές και τόσα άλλα μέσα μας. Θα γίνουν όλα φάκελοι όπου θα μπαίνουν αναλόγως θέματος και ημέρας καταχώρισης; Ή θα κρατήσουμε τη δυνατότητα να ανακατεύουμε, λίγο αυθαίρετα, λίγο αναρχικά, τις αναμνήσεις μας; Τις γεύσεις από τα καλοκαίρια, τις αισθήσεις του χειμώνα, να είναι όλα αυτά μαζί μέσα μας, με τον τρόπο που βιώθηκαν, ερμηνεύθηκαν και τελικά αναπαύτηκαν εντός μας; Προς το παρόν, έχω μόνο πολλές ερωτήσεις. Ίσως σε ένα, δύο ή περισσότερα χρόνια, ξαναβλέποντας το κείμενο αυτό στον υπολογιστή μου, όπου φυλάω τα κυριακάτικα κείμενά μου, να θυμηθώ να προσθέσω μερικές καλές και πειστικές απαντήσεις στο τέλος.

Ο Νικόλας Κυριάκου μαθαίνει δύσκολα, επίπονα και χρονοβόρα. Ό,τι μένει όμως...