Από 'δω και πάνω

Τα αντανακλαστικά ενός μέρους της κοινωνίας μας φαίνεται να ενεργοποιήθηκαν άμεσα και τούτη τη φορά. Η δημιουργία της ομάδας Accept ήρθε ως απάντηση στον πρόσφατο θόρυβο που προκάλεσαν οι δηλώσεις του περιώνυμου βουλευτή. Λίγους μήνες πριν, η Alert κατέβαινε στους δρόμους με μπανάνες, σφυρίχτρες και άλλα επαναστατικά όπλα διαμαρτυρόμενη για την απάνθρωπη βία και μεταχείριση ορισμένων αστυνομικών εναντίον δύο συμπολιτών μας. Πολλοί από εμάς συντάσσονται ευθέως στο πλευρό και των δύο, χωρίς αμφιβολία, συνδράμοντας στους στόχους τους.

Όμως αξίζει τον κόπο να αναστοχαστούμε και σε ένα γενικότερο κοινωνικό πλαίσιο. Και η αφετηρία των σκέψεων είναι η ίδια η αντανακλαστική αντίδραση και στις δύο περιπτώσεις, που μαρτυρά μια κοινωνία χωρίς συγκροτημένους χώρους διαλόγου, χωρίς κυκλοφορία ιδεών, χωρίς κινητήρια οράματα. Ίσως να φταίει η δύσπιστη μου φύση, αλλά ένας δαίμονας επιμένει να μου λέει ότι αν το βίντεο με τους αστυνομικούς δεν έβλεπε το φως της δημοσιότητας και αν δεν εκφραζόταν με τέτοιο τρόπο ένας βουλευτής, τότε η περίφημη κοινωνία των πολιτών, οι ΜΚΟ, ο θυμός και η διαφωνίας μας θα παρέμεναν στους γνωστούς κλειστούς κύκλους μιας γκρίζας ιδιωτείας που περιφέρεται πάνω από μπύρες και φραπέ για λίγα δίωρα. Με άλλα λόγια, τα δύο συμβάντα είναι κομμάτι ευρύτερων προβλημάτων και ζητημάτων που δεν συζητάμε σε άλλες περιόδους.

Η συζήτηση για την ενδημική αστυνομική βία δεν ξέφυγε σχεδόν ποτέ από το πλαίσιο προκαθορισμένων συνομιλητών και εξαρτάτο από την ευαισθησία ατόμων που είτε βρίσκονταν σε θέσεις που τους έδινε τη δυνατότητα να αναδεικνύουν θέματα, όπως για παράδειγμα η Επίτροπος Διοικήσεως και ορισμένα φωτισμένα μυαλά στο πανεπιστήμιο ή περιθωριοποιημένες ομάδες (λόγω του μικρού αριθμού τους και κατ’ ακολουθία της αδυναμίας τους να γίνουν ορατές). Το ξέσπασμα με την Alert έδειξε πως επιτέλους κάτι κινείται στη ναρκωμένη μας κοινωνία, αλλά τείνει να μονιμοποιηθεί η εντύπωση ότι πέρα από τη διαμαρτυρία για τη συγκεκριμένη απόφαση δεν έγινε κατορθωτό να τεθούν ευρύτερα θέματα, να ασκηθεί σοβαρή πίεση για εξάλειψη της αστυνομικής βίας και της ατιμωρησίας που τη συνοδεύει, όπως επίσης και της ανάγκης για ένα σοβαρό πολιτικό έλεγχο επί του σώματος. Και ένα βήμα πιο πέρα, για τη δημιουργία ενός κοινωνικού κινήματος, ορατό σε όλο το φάσμα της κοινωνίας που να μπορεί να αρθρώσει πολιτικό και επιστημονικό λόγο πάνω σε ζητήματα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δημοκρατικού ελέγχου στα σώματα ασφαλείας.

Παρομοίως για την Accept, και την προσωπική διερώτηση αν η ομάδα βρισκόταν στα σκαριά ή αν δημιουργήθηκε ως αντίδραση στον υπερσυντηρητισμό και τη μισαλλοδοξία που βγήκε στην επιφάνεια πρόσφατα. Αν και είναι νωρίς για να κατατεθούν σκέψεις για την Accept, ίσως μια έγκαιρη προειδοποίηση να ήταν καλή ώστε να μην ακολουθήσει την πεπατημένη της ένδοξης απομόνωσης των ελίτ και των «ανήσυχων» που ανακυκλώνονται στις όποιες πρωτοβουλίες. Η κίνηση τους είναι αναμφίβολα θαραλλέα, αλλά θα πρέπει κι όλοι εμείς να μιλήσουμε και να δουλέψουμε μζί τους για να αλλάξουμε μυαλά, να ταρακουνήσουμε την καθεστηκυία τάξη, να δούμε τι θα κάνουμε από 'δω και πάνω. Και να μην αφήσουμε κι αυτή την ευκαρία να χαθεί στα κύματα της επικαιρότητας και τα εύηχα ονόματα των οργανώσεων μας.