Επιστροφή στη δημοκρατία

“Μα τώρα που η φωτιά φουντώνει πάλι

Εσύ κοιτάς τα αρχαία σου τα κάλλη

και στις αρένες του κόσμου μάνα μου Ελλάς

το ίδιο ψέμα πάντα κουβαλάς”

Ν. Γκάτσος

Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα πιάνει καθημερινά κι ένα νέο ιστορικό χαμηλό. Μετά την αγωνία για την εξεύρεση κοινά αποδεκτού πρωθυπουργού, η επιλογή του Λ. Παπαδήμου εμφανίστηκε περίπου ως μια μεσσιανική έλευση που θα δώσει λύσεις, ηρεμία, επάνοδο στη σταθερότητα. Απορίας άξιον βέβαια είναι ότι τις πρώτες μέρες τα γκάλοπ έδειχναν την αποδοχή του από την κοινή γνώμη να φτάνει το 70%. Για τις ίδιες πολιτικές και προοπτικές, ο προκάτοχός του αναγκάστηκε να σχεδιάσει ή επέλεξε την ηρωική έξοδο, κοινώς την παραδοχή της ανικανότητάς του να κυβερνήσει. Δικαιολογημένη, λοιπόν, η κάθε επιφύλαξη έναντι των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα, πιο πολύ από ποτέ προηγουμένως.

            Η Δημοκρατία πεθαίνει στη χώρα που τη γέννησε. Μέσα από συνταγματικοφανείς διαδικασίες, η χώρα απέκτησε τρεις πρωθυπουργούς: τον απερχόμενο, του οποίου οι επιλογές και αποφάσεις στην περασμένη διετία καθορίζουν το σκηνικό. Τον νυν πρωθυπουργό, που περιβλήθηκε με τις συνταγματικές εξουσίες άχρι καιρού. Και τον εν δυνάμει πρωθυπουργό, που προσδοκεί ότι η αέναη εναλλαγή του δικομματισμού στην εξουσία θα τον ευνοήσει νομοτελειακά. Θα μπορούσαν οι εκλογές να δώσουν λύση; Αν η απάντηση είναι ναι, τότε πρέπει να γίνουν. Αν η απάντηση είναι όχι, τότε πρέπει και πάλι να γίνουν για τον απλό λόγο ότι σε τέτοιες οριακές καταστάσεις η ευθύνη πρέπει να αναλαμβάνεται από τη λαϊκή βούληση και όχι να μετατίθεται σε επιλογές της ελίτ. Περιέργως, ενώ η υπηρεσιακή κυβέρνηση συμφωνήθηκε με σαφή χρονικό ορίζοντα για την επιτέλεση συγκεκριμένου έργου, ακούγονται ήδη φωνές που μεταθέτουν τις εκλογές για αργότερα. Το ζήτημα δεν είναι οι συνωμοσιολογικές ερμηνείες, αλλά η επιστροφή στις βασικές αρχές ενός δημοκρατικού πολιτεύματος.

            Μαζί με τα πιο πάνω, συντελέστηκε ήσυχα, ήρεμα και απλά και το ξέπλυμα της ακροδεξιάς στην Ελλάδα. Σαράντα σχεδόν χρόνια μετά την πτώση της χούντας, τα σταγονίδια έγιναν κανονικός ποταμός που ρέει περήφανα στο σώμα στης ελληνικής κοινωνικής επικράτειας. Η εκλογική δύναμη της ακροδεξιάς ήταν ένα μονοψήφιο εκατοστιαίο ποσοστό στις τελευταίες εκλογές, σαφές μήνυμα του λαού ότι δεν τη θεωρεί ικανή και αξιόπιστη για να κυβερνήσει. Με την πολιτική φιοριτούρα των κομματικών αρχηγών, ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός έλαβε κυβερνητικό βήμα για να κομπάζει ότι συντελεί στη σωτηρία της πατρίδας, γραμμένη στο πολυτονικό. 

            Η Ελλάδα ζει μέρες οπισθοδρόμησης, ταπείνωσης, συνεχών, κυριολεκτικών και μεταφορικών, υποτιμήσεων. Δεν είναι η πρώτη φορά στη διάρκεια των τελευταίων δύο αιώνων που φτάνει στην καταστροφή: από τον ολέθριο πόλεμο του 1897, στη Μικρασιατική και από το ολοκαύτωμα του Δευτέρου Παγκοσμίου στον εμφύλιο, τη χούντα και την εισβολή στην Κύπρο, η Ελλάδα ευτύχησε να ξανασηκωθεί με τον Βενιζέλο, το κίνημα στο Γουδί, τη γενιά του ’30, την υπόσχεση της ΕΔΑ, τον εκδημοκρατισμό και την ευρωενωσιακή προοπτική. Πράγματα, δηλαδή, που έκαναν Έλληνες, σαν εμάς κι εσάς. Νομίζω μπορεί να ξαναγίνει, αν επιστρέψουμε στη δημοκρατία, στη σοβαρότητα και στη συνεχή δουλειά. Και πιο πολύ, αν πεθάνει η Ελλάδα της λαμογιάς, του ελάχιστου κόπου και της αρπαχτής. Το τελευταίο το εύχομαι με κάθε κύτταρό μου.