Ασκήσεις

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, πιάσαμε και φέτος την επέτειο. Ίσως να έχω αποστασιοποιηθεί, ίσως το αφτί μου να μπλοκάρει αυτόματα πια την «αποχώρηση όλων των τουρκικών στρατευμάτων», αλλά μου φάνηκε ότι ο τόνος ήταν πεσμένος. Ούτε καλό, ούτε κακό από μόνο του αυτό. Μένει όμως το βάρος αυτής της τελετουργίας που σωρεύεται με τα έτη. Υποψιάζομαι ότι κάποια στιγμή το άθροισμά τους θα είναι μη αναστρέψιμο. Παραμένουμε, ωστόσο, διαρκώς εγκλωβισμένοι στα ρητορικά μας σχήματα, είτε αυτά αφορούν τη σκληρή/απορριπτική/λυσοφοβική γραμμή είτε την προοδευτική/πραγματιστική/pro-solution θέση. Τα μυαλά μας έχουν εκπαιδευθεί να φιλτράρουν την πληροφορία και την τοποθέτηση μέσα από τα φίλτρα αυτά. Να με συμπαθάτε, αλλά –από μια όψη του– αυτό κουράζει, φθείρει και μας στρέφει σε άλλες, ιδιωτικές ασχολίες: σπίτια, δάνεια, ταξίδια, προαγωγές, γκομενικά, γυμναστήρια, καινούργια μαγαζιά στην πόλη. Το Κυπριακό έχει μετατραπεί σε ένα παιχνίδι που δεν μπορεί να τελειώσει ποτέ. Ας μην έχουμε αμφιβολία γι’ αυτό τουλάχιστον: δεν πρόκειται να κλείσει με κάποια μεγαλειώδη κίνηση ούτε με παταγώγη τρόπο. Υποθέτω ότι θα σβήσει αργά και βασανιστικά – ο επιθανάτιος ρόγχος του θα ακούγεται σαν πειραγμένη εξάτμιση μοτοσυκλέτας που απομακρύνεται. Στο ενδεχόμενο, λοιπόν, που το Κυπριακό θα μείνει μαζί μας με άλλη μορφή, θα μας σύρει σε νέους πολιτικούς και νομικούς αγώνες για να αποτρέψουμε την αναβάθμιση, την ενσωμάτωση και την αναγνώριση. Μαζί με το τεράστιο πολιτικό κεφάλαιο που θα ξοδευτεί, θα έχουμε και μια μαζική μετατόπιση δεξιότερα της Δεξιάς, με την πλήρη νομιμοποίηση του ακραίου λόγου και την οριζόντια ένταξή του στην πολιτική σκηνή της Κύπρου. Το μέσα μας θα απασφαλίσει και χωρίς ντροπή θα ανταγωνιζόμαστε στην εθνοπρέπεια, μεταξύ σιεφταλιών και προκριματικών Champions League. Ταυτόχρονα, οι στόχοι του βερμπαλισμού θα ματαιώνονται διαρκώς, αφού θα συναντούν την πραγματικότητα της γεωγραφικής γειτονιάς μας ή την τυχαιότητα της πολιτικής επικαιρότητας. Τρανό παράδειγμα το σύγκρυο της πολιτικής ηγεσίας στο άκουσμα του πραξικοπήματος στην Τουρκία, που απέδειξε ότι αν κοιμηθεί στραβά ένας λοχαγός στην Άγκυρα, μένει ξάγρυπνη όλη η Κύπρος. Στην απουσία ουσιαστικής πολιτικής πρότασης, διερωτώμαι πώς θα μας βρουν οι επόμενοι μήνες. Προς το παρόν, μαζί με τα 39άρια, με βασανίζει η σκέψη ότι το κλείσιμο του Κυπριακού θα επικυρώσει τη ματαιότητα της ενασχόλησης μαζί του, μα πιο πολύ θα αποτελέσει ένα θλιβερά άδοξο τέλος για όσους είχαν τολμήσει να σκεφτούν κάποια στιγμή ότι τα πράγματα μπορεί να ήταν και αλλιώς. Μόνο που τέτοιες ασκήσεις ιστορικών υποθέσεων μας έχει χορτάσει το νησί από πολύ νωρίς.