Κατά Σαδδουκαίων

Συζητώντας πρόσφατα με ένα συμπολίτη μας, συγκράτησα την αναφορά του στην ύπαρξη μιας ιδιότυπης αστυνομίας μνήμης και σκέψης, που λειτουργεί στον τόπο μας. Σε ένα παρα-σύστημα που επιβάλλει, όχι μόνο το περιεχόμενο της συλλογικής μας μνήμης, αλλά συνάμα τον τρόπο σκέψης και συνομιλίας ανάμεσά μας. Έτσι, εμπεδώνεται ένας προσχηματικός διάλογος για το μέλλον, μια επίφαση αναστοχασμού του παρελθόντος.

Η εφημερίδα αυτή δέχθηκε ένα βρόμικο πόλεμο τα τελευταία χρόνια, γιατί τόλμησε να αψηφήσει τα καθεστωτικά ευαγγέλια και να διεκδικήσει το δικαίωμα στην αυτονομία. Το τίμημα ήταν βαρύ. Μια βιομηχανία αγωγών, δικαστικών μέτρων και λασπολογίας ξερνούσε κατ' εντολή τον δυσώδη βόθρο της, επιχειρώντας να τη γονατίσει.


Στάθηκε όρθια για πολλούς λόγους. Γιατί οι άνθρωποι που την απαρτίζουν την υπερασπίστηκαν - ακόμα κι αν αυτό ισοδυναμούσε με κοινωνικό οστρακισμό τους. Γιατί στα γραφόμενά της, ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων διάβασε τη φωνή της λογικής και της αμφισβήτησης κι ένα βαθιά πολιτικό και ακηδεμόνευτο λόγο. Σε εμάς, που παραχώρησε ένα χώρο της, έδωσε τη δυνατότητα να περιγελούμε τον εύγλωττο σκασμό της κοινωνίας μας. Μαζί και την ευκαιρία να διασπάμε τις ευπειθείς στοιχίσεις για να συναντηθούμε με άλλους, ομόδοξους και διαφωνούντες.

Αφορμή για αυτές τις αράδες που σύρονται σήμερα, είναι η πρόσφατη έγερση μιας αγωγής εναντίον της εφημερίδας και του γράφοντος προσωπικά για το περιεχόμενο της στήλης αυτής.


Θεωρώ, γενικά, ότι κινήσεις αυτού του είδους ενέχουν εξ ορισμού το σάπιο σπέρμα του εκφοβισμού. Μπορούν να οδηγήσουν τους αρθρογράφους σε δρόμους προληπτικής αυτολογοκρισίας και, δυστυχώς, παραπέμπουν σε λογικές περιρρέουσας. Τότε, που οι καθεστωτικοί ιδεονόμοι επέβαλλαν την ορθόδοξη άποψη και έστελναν στην πυρά τους "αιρετικούς". Πρόλαβα από τότε να σιχαθώ, περισσότερο από τις ιδέες που ευαγγελίζονταν, τις μεθόδους που μετέρχονταν.

Προβληματίστηκα για μέρες σχετικά με το περιεχόμενο της στήλης. Ξαναδιαβάζοντας παλιά κομμάτια βρήκα "τις βασικές μου τις δομές". Την άρνηση υποταγής στην αυθαιρεσία της πάσης φύσεως εξουσίας. Τον πόθο για το "όποιος ελεύθερα συλλογάται". Την ανάγκη να θορυβούμε μέσα στο καταναγκαστικό σιωπητήριο της αντίδρασης.

Παραθέτω ένα απόσπασμα από ένα αγαπημένο κείμενο, του Ezra Pound, από το Guide to Kulchur: "Είναι πρόθεση μου σ' αυτό το μικρό βιβλίο να πάρω θέση πάνω σε όσο το δυνατό περισσότερα σημεία. Αυτό σημαίνει, πως θα κάνω έναν αριθμό δηλώσεων, που πολύ λίγοι άνθρωποι έχουν την δυνατότητα να κάνουν, για τον απλούστατο λόγο πως, αυτή η τοποθέτησή τους, μπορεί να βάλει σε κίνδυνο το εισόδημά τους (άμεσα) ή το κύρος, ή τη θέση τους στον ένα ή άλλο επαγγελματικό χώρο. Έχοντας την ελευθερία μου, μπορεί να είμαι τρελός που τη χρησιμοποιώ - αλλά θα ήμουν παλιάνθρωπος αν δεν τη χρησιμοποιούσα".

Κι αυτή θα είναι πάντα η διαφορά μας....