Καρπασία

Κάθε χρόνο, περίπου τέτοιο καιρό, ένα παλιό κάλεσμα με βρίσκει όπου κι αν βρίσκομαι. Με φωνάζει, σαν παλιά ανάμνηση, σαν άνθρωπος δικός, που ξέρει να λέει το όνομά μου μόνο για μένα. Το ταξίδι μου στην Καρπασία, τέλος του Ιούνη, με έβγαλε στον μακρύ δρόμο, μια φωτεινή μέρα. Το καλοκαίρι μάς υποσχόταν από το πρωί να είναι ήπιο, χωρίς εκπλήξεις. Ξεμπερδέψαμε με τα διαδικαστικά στον Άγιο Δομέτιο και ακολουθήσαμε τη στράτα, που έμοιαζε σε τόσα σημεία της γνώριμη. Καθώς ένας νεαρός ψευδοαστυνομικός μού έδινε τα ψευδοχαρτιά μου για το ψευδοταξίδι μου, εγώ σκεφτόμουν την αληθοειρωνεία να πρέπει να αληθοδιακινείσαι σε έναν τόσο μικρό αληθοτόπο με τόσες πολλές ψευδοδιατυπώσεις – με ορίζοντα την αιωνιότητα, όλο αυτό το τσίρκο μού φαινόταν απλώς γελοίο και μάταιο.

Στον δρόμο ακούσαμε δικές μας μουσικές και κάποια στιγμή, κοντά στο Μπογάζι, κατεβάσαμε τα παράθυρα για να μας χτυπήσει ο αέρας. Θάλασσα στα δεξιά, ένα υπέροχο πράσινο στα αριστερά και εμείς εκεί, στην πορεία μας, ευθεία, να ταξιδεύουμε βαθιά στην καρδιά της χερσονήσου. Αυτό που με συγκινεί βαθιά στην Καρπασία είναι ότι καθώς προχωράς όλο και περισσότερο εντός της, τα σημάδια της ανθρώπινης παρουσίας λιγοστεύουν, και βρίσκεσαι να πλέεις μέσα σ’ έναν χρυσό ωκεανό από θερισμένα χωράφια. Ελιές τζιαι τερατσιές πάνω στον ρότσο τους συμπληρώνουν το τοπίο, και πολλές φορές έχω την αίσθηση ότι ανήκω στο ταπεινό και ξερό τους ξύλο: μικρός, προορισμένος και ταγμένος για εκείνο το μέρος.

Μόνο που φέτος, εκτός από τη χαρά του ταξιδιού και τη γαλήνη του κύματος, είδα τη βίαιη αλλαγή, την ορμητική παρέμβαση που σηματοδοτεί την αρχή του τέλους για την περιοχή. Οι εργασίες για τη διαπλάτυνση του παλιού δρόμου γίνονται κατά μήκος χιλιομέτρων, μια φαραωνικών διαστάσεων μαρίνα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και ήδη μπορεί κανείς να υποψιαστεί ότι με την ολοκλήρωση του δρόμου θα ακολουθήσει το χτίσιμο ξενοδοχειακών καταλυμάτων, θα αυξηθεί η τουριστική κίνηση και θα αλλάξει ριζικά το τοπίο. Με λίγα λόγια, ένας νέος τουριστικός βόθρος χτίζεται για να διοχετευτούν τα απόνερα του τουριστικού προϊόντος.

Απέναντι σ’ αυτή την προοπτική ορισμένες τουρκοκυπριακές οργανώσεις και πολίτες προσπαθούν να οργανωθούν για να αναχαιτίσουν τις σχεδιαζόμενες αλλαγές. Στον ίδιο ορίζοντα εγγράφεται και η εισήγηση για τη συμπερίληψη της περιοχής στο δίκτυο Natura 2000 από την ΕΕ. Η τελευταία πρόταση έχει συναντήσει τη μικρονοϊκή αντίδραση της Ομοσπονδίας Περιβαλλοντικών Οργανώσεων Κύπρου η οποία, από όλα όσα θα έπρεπε να την ανησυχούν, αντιδρά μόνο για την “υπόσκαψη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας”. Ως άτομο που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος των σπουδών του στη μελέτη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δεν θα αποτρέψω κανέναν να ασκήσει το αναφαίρετο δικαίωμά του στην ηλιθιότητα. Αλλά ως πολίτης μιας χώρας που επιμένει να προσδοκεί τη γεωγραφική και πολιτική της ενοποίηση, και ως άνθρωπος που θα ήθελε να δει την περιοχή να διατηρεί την ιδιοπροσωπία και την αυθεντικότητα του τοπίου της, ελπίζω η εισήγηση για τη συμπερίληψη στο δίκτυο Natura 2000 να βρει υποστηρικτές και να υλοποιηθεί. Ίσως αυτή να είναι μία από εκείνες τις φορές που η έκφραση “ας μην χάσουμε το δάσος για το δέντρο” να ταιριάζει όσο ποτέ.

Ο Νικόλας Κυριάκου χωρίς ανέμους, ανεμίζεται.