Ραντεβού στις 31 Μαΐου

Το Σάββατο 31 Μαΐου έχω ραντεβού. Με τους φίλους μου. Με τους γνωστούς μου. Με διάφορους άγνωστους. Με τη συνείδησή μου. Με όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Είναι μια μέρα που όσα νομίζω ότι πιστεύω και πρεσβεύω θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν επιτέλους μια πολιτική πράξη. Στις 5 το απόγευμα μαζί με όσους άλλους μοιράζονται ίδιες σκέψεις και συναισθήματα, θα βρεθούμε στην πορεία περηφάνιας «Ίδια αγάπη - Ίσα δικαιώματα». Επειδή πιστεύω ότι η ισότητα κερδίζεται στα κείμενα των νόμων. Στις δικαστικές αποφάσεις. Αλλά κυρίως εντός της κοινωνίας. Στη συνείδηση του κόσμου. Με την κατατρόπωση του φόβου και της ντροπής. Με την καταξίωση της ελευθερίας. Με την ανάταση που μας επιφυλάσσει η αλληλεγγύη. Με τις εγγυήσεις που επιφυλάσσουν στον καθένα μας ξεχωριστά τα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν αυτά γίνονται πολιτική και κοινωνική ύλη.

Ελπίζω να είναι ένα πανηγύρι χαράς. Μια μέρα συνάντησης, τραγουδιών, αστείων, μπλεγμένων χεριών. Η αφορμή για να δημιουργήσουμε μια μαγιά κοινής συνείδησης. Ότι ο καθένας από εμάς έχει όνομα, ικανότητες, ιδιότητες, δεξιότητες. Κι επίσης, ομορφιά, εξυπνάδα, γοητεία, τη δική του γεύση στον λαιμό. Ότι ο καθένας μπορεί να χαίρεται τον έρωτα όπως, όποτε και με όποιον διαλέξει. Χωρίς ενοχή, χωρίς στιγματισμό, χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς εκφοβισμούς. Ότι η πορεία του στη ζωή θα κρίνεται από την αξιοσύνη του, τις δημόσιες πράξεις του, τη συνεισφορά του στην οικογένεια, τον μικρόκοσμο και την κοινωνία του. Κι όχι από την προτίμησή του στα αντρικά φιλιά ή στις γυναικείες αγκαλιές ή και στα δύο.

Κι επιτέλους, να κηρύξουμε την αρχή του τέλους στη διάχυτη έμμεση κοινωνική διάκριση που καταλήγει σε τόσο άμεσες συνέπειες. Να δούμε τον καθένα μας να απελευθερώνεται από τα δεσμά του, ή έστω, μερικά από αυτά. Να μπορεί ο καθένας από εμάς να κρατάει τον σύντροφο που εκείνος επιλέγει από το χέρι, δημόσια, ανοικτά, χωρίς βλέμματα αποδοκιμασίας και απειλές. Να τελειώσουμε με τις αδερφές, τις πούστρες, τους παράξενους, τα φρικιά, ως αργκό μισαλλοδοξίας. Ας διαγράψουμε ακόμα και αυτά τα αρχικά ΛΟΑΤ. Αλήθεια, πώς θα νιώθατε αν η δική σας ταυτότητα ονομαζόταν ΕΤΕΡΟ; Η αγάπη, η ηδονή, το πάθος, ο πόνος, η προσδοκία για τον άλλο δεν χωράνε σε αρχικά, σε συντμήσεις και αρκτικόλεξα που φτιάχνουν νέες κατηγορίες. Τα σώματα και οι ψυχές συναντιούνται πέρα από τις λέξεις και τους κωδικούς.

Ας ξεχάσουμε τον φανατισμό των ακραίων πολιτικών φορέων και των θρησκειών. Να αποφύγουμε τη λογική των αντίπαλων κερκίδων. Να απεγκλωβιστούμε από τη ρητορική του μίσους, από τον παραλογισμό της διάκρισης με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό, από όποιον επιχειρεί να βάλει φραγμούς στην επιθυμία, να ακυρώσει τον μύχιο πόθο, να ματαιώσει την ύπαρξή μας. Να βάλουμε το μέτρο του ανθρωπισμού στις επιλογές της κοινωνίας μας, μακριά από όρους πλειοψηφίας και μειοψηφίας, εντός ενός αξιακού συστήματος που θα διασφαλίζει την αξιοπρέπεια του καθενός, βασιζόμενο απλώς και μόνο στην ίδια την ιδιότητα του καθενός μας ως ανθρώπου.

Το Σάββατο 31 Μαΐου έχω ραντεβού. Ελπίζω να ανταμώσουμε.

Ένα παλιό χρέος προς τον Χρήστο

Πριν πέντε χρόνια, γράφοντας πάλι παραμονές των ευρωεκλογών, είχα σταθεί στην υποψηφιότητα του Χρήστου Στυλιανίδη. Ανασύρω ένα απόσπασμα από το παλιό μου κείμενο, όπου έγραφα: “Στον Χρήστο που λοιδορήθηκε για την ακλόνητη πίστη του στην ευρωπαϊκή προοπτική της Κύπρου, από αυτούς που σήμερα ομνύουν σε ευρωπαϊκές λύσεις, στον Χρήστο που ασχολήθηκε ενεργά με την πορεία ολοκλήρωσης της Ένωσης από τις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν άλλοι δεν είχαν υποψιαστεί καν τι συμβαίνει στο διεθνές στερέωμα, στον Χρήστο που βίωσε τον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Ελσίνκι, όταν άλλοι κυνηγούσαν ουρές και αστερίσκους, χρωστάω κάτι”.

Το χρέος μου, νομίζω, το κατέβαλα, όπως και όποτε μπόρεσα. Μόνο που μένουν πάντα κάτι πάγια, που μου φαίνεται όλο και θα μου αφήνουν ένα ανεξόφλητο υπόλοιπο σε έναν ανοικτό λογαριασμό. Κι αυτό επειδή πάντα κάτι προκύπτει, που έρχεται να μου θυμίσει ότι υπάρχει αντίβαρο στην απογοήτευση και στην έλλειψη ενδιαφέροντος για τα κοινά. Στην πενταετία που μεσολάβησε, συναντηθήκαμε αρκετές φορές, νοερά και κυριολεκτικά. Ρωτούσε, άκουγε, συνδύαζε. Μετρούσε αγωνίες, παρακινούσε διστακτικές ελπίδες, σκεφτόταν τα σημαντικά και τα μεγάλα κι άφηνε τη σκόνη και τα κορδελάκια για όσους ανακατεύονταν με τα πίτουρα. Το είχα πει και παλιά, το λέω και τώρα: μου προκαλεί απορία που δεν αφέθηκε έστω και μία φορά στην ευκολία του λαϊκισμού, στο κεντρί της ατάκας και στη σαγήνη της απόδρασης από την πραγματικότητα, μέχρι να βγάλουν οι άλλοι τα κάστανα από τη φωτιά.

Ο Χρήστος βρέθηκε ξανά στα δύσκολα την τελευταία διετία. Τράβηξε κουπί σε μια απαιτητική προεκλογική εκστρατεία και πριν ακόμα προλάβει να αναλάβει τα νέα του καθήκοντα, βρέθηκε να παλεύει στα κύματα του Eurogroup. Μπορεί να διαφωνεί κανείς με τις επιλογές και τις αποφάσεις της κυβέρνησης, αλλά ένα πράγμα οφείλει να πιστώσει στον Χρήστο: δεν κρύφτηκε, δεν τα μάσησε, έριξε το βάρος του στο να ληφθούν εγκαίρως αποφάσεις και ξερίζωσε, στον χώρο της δικής του παρουσίας, τη διστακτικότητα και τον φόβο που προκαλεί ακυβερνησία. Μπροστά στην παραλυτική ακινησία των διλημμάτων, ο Χρήστος έσπρωξε τα πράγματα για να κινηθούν. Η τέχνη της κυβερνητικής είναι πολύ σοβαρή δουλειά κι ο Χρήστος απέδειξε ότι αξίζει την εμπιστοσύνη μας. Για τους λόγους αυτούς, μου δημιουργεί χαρά και τιμή ως πολίτη, η σκέψη ότι σε λίγες εβδομάδες θα εκπροσωπεί την πατρίδα μας στις Βρυξέλλες.

Και κάτι τελευταίο, για την πιο βαθιά κοινή μας έγνοια: η λύση του Κυπριακού, αν και φαίνεται να έχουμε ακόμα δρόμο, θα απαιτήσει ανθρώπους που θα την πιστέψουν και που θα την κάνουν να δουλέψει. Το παλιό μοντέλο του πολιτικού, και δη του Κύπριου πολιτικού, δεν μπορεί να μας δώσει κανένα εχέγγυο για το αύριο. Χωρίς λύση, η Κύπρος είναι καταδικασμένη να ζει σε διαρκείς κύκλους κρίσεων και παρακμής. Δεν είναι εύκολο, δεν είναι ευχάριστο. Στα δύσκολα, θα χρειαστεί μετριοπάθεια, σοβαρότητα και ακεραιότητα χαρακτήρα. Στα δύσκολα, θα πρέπει να ζητήσουμε από όσους ξέρουν και μπορούν. Θέλω ο Χρήστος να τραβήξει ξανά κουπί και γι’ αυτό σε λίγες μέρες έχω ξανά εκείνο το μικρό χρέος, που πρέπει να διευθετήσω: μια μονοσταυρία στις 25 Μαΐου.

Κόπανοι και νάρκισσοι

Έχουμε γεμίσει κόπανους και νάρκισσους. Εγώ αυτό έχω καταλάβει. Με συγχωρείτε για τα «γαλλικά» πρωί-πρωί Κυριακής, αλλά εδώ στη σελίδα 14, όπως σας βλέπω και με βλέπετε, είμαστε στήλη άποψης, και αυτό καταλαβαίνω αυτό λέω. Ψάχνω με το φανάρι του γέρο-Διογένη έναν σοβαρό άνθρωπο. Αλλά μάταια. Προσπαθώ να πιαστώ από τους λίγους που απομείναν στον δημόσιο βίο. Κάποιον που να μην είναι ερωτευμένος με το είδωλο που του επιστρέφει ο καθρέφτης. Κάποιον που να μην νιώθει ότι το μπόι του εκτείνεται για άλλο τόσο κάτω από τη γη. Κάποιον που να μην έχει απαντήσεις σε όλα. Κάποιον που να ρωτάει, να μην δηλώνει, να μην κομπάζει.

Λίγοι σοβαροί μας απέμειναν. Κι αυτούς τους λίγους, έχουν βαλθεί να τους φάνε οι υπόλοιποι. Το σύστημα, το κατεστημένο, η ελίτ, οι βλάκες, all the above βάζουν το πονηρό δακτυλάκι τους για να ροκανίσουν όσους προσπαθούν να κάνουν μια απόπειρα, λίγο να ξεστραβώσουν τον γιαλό, λίγο να γυρίσουν το τιμόνι για να μην σκάσει ξανά πάνω στα βράχια. Αργά, ύπουλα, σιωπηρά σαν σαράκι τρώνε από μέσα ό,τι άξιο πάει να στηθεί. Μια μουχλίτσα που απλώνεται κάθε μέρα και λίγο παραπάνω…

Δέστε ας πούμε όλη αυτή την ιστορία με την οικονομία, τις λίστες και τις παραλίστες, τα ονόματα, τους αρμόδιους και πάει λέγοντας. Όποιος κατάλαβε, να σηκώσει το χέρι και να μας πει το μάθημα. Με το φτωχό μου το μυαλό, εγώ βλέπω μετανοημένους πολιτικάντηδες που μιλούν σαν σύζυγοι που, αφού έκαναν την κουτσουκέλα τους, επιστρέφουν στους εξαπατημένους συντρόφους τους. Βλέπω τους ανθρώπους που κινούσαν τα νήματα της οικονομίας και της πολιτικής να περιφρουρούν τους δικούς τους για να μην θιγεί κανείς.

Κι άλλο παράδειγμα, οι ευρωκλογές. Που μας αποκάλυψαν διάφορους τέτοιους. Που η προεκλογική περίοδος λειτουργεί αποενοχοποιητικά για το ψώνιο του καθενός. Δεν είναι κακό - όλοι κουβαλάμε στην καμπούρα μας κουσούρια, ματαιώσεις, απωθημένα. Μόνο που προσπαθώ να μην την πληρώνει ο διπλανός για αυτά. Ας μην γελιόμαστε: θα γελάσει κι ο κάθε πικραμένος την Κυριακή των εκλογών, αφού θα βρεθούμε ενώπιον μιας εκλογικής διαδικασίας με ρεκόρ αποχής και ρεκόρ υποψηφίων. Πώς φτάσαμε ώς εδώ, ούτε που το ‘χω καταλάβει ακόμα…

Καλή η δημοκρατία, δεν λέω. Αρκεί να έχει ποιότητα και βάθος και ουσία. Να έχει προτάσεις, λογική, σχέδιο. Μια κεντρική ιδέα! Δεν είναι δύσκολο: είναι σαν τον τυφλοσούρτη με τον οποίο μας είχαν μάθει να γράφουμε εκθέσεις στο σχολείο: αρχή, μέση, τέλος. Τόσο απλό. Κι ακόμα πρέπει να έχει ανθρώπους μετρημένους, εμπνευστικούς κι ευαίσθητους (ναι, στ’ αλήθεια, το εννοώ). Που να μην σηκώνουν κάθε ριγμένο γάντι που βρίσκουν στο διάβα τους. Όσο και αν φαίνεται αυτονόητο, εδώ που φτάσαμε θα πρέπει να το ματα-ξανα-πούμε: οι εκλογές δεν γίνονται για τους υποψήφιους, για αυτό το χαζοχαρούμενο παιχνιδάκι αυτοπροβολής και αλαζονείας, αυτό το λούνα παρκ των παραφουσκωμένων “εγώ”.

Σε ένα φωτεινό διάλειμμα, συνειδητοποιώ ότι καταφέρνω να ξυπνάω θυμωμένος κάθε πρωί. Είναι απ’ τις λίγες αντιστάσεις που μου έχουν απομείνει.