Χωρίς πυξίδα, ανόητη πατρίδα

"Σας σιχάθηκε η ψυχή μου
καρκινάκια του πλανήτη"
Τζίμης Πανούσης



Στοπ. Παύση. Αλτ. Ένα λεπτό. Από την περίοδο του δημοψηφίσματος και μετά ασχολούμαστε με το τι λένε οι "άλλοι", σκοτωνόμαστε από τις εφημερίδες, τα ραδιόφωνα και το ίντερνετ για την κρίση, για την επίλυση του Κυπριακού, νεκρανασταίνουμε τις πρόνοιες του Ανάν, τα μισά μας επιχειρήματα ξεκινάνε με το "αν (δεν) ψήφιζε ο λαός τότε έτσι", εκδίδουμε πιστοποιητικά φρονημάτων. Η ιστορία αυτή πάει χρόνια πίσω κι αν κάποιος βρει το κουράγιο να ανιχνεύσει την ιστορία του Τύπου θα δει να αναδύεται ένα μόνιμο σχέδιο: δυο πλευρές να αψιμαχούν ακατάπαυστα για την τρέχουσα επικαιρότητα - αλλά τίποτα πέραν αυτής.



Τα πρόσωπα και τα μέσα αλλάζουν, η ουσία των λόγων μας όμως παραμένει η ίδια, με μια μικρή, ίσως, διαφορά για αυτούς που θέλουμε να θεωρούμαστε "προοδευτικοί". Γιατί απ' την άλλη πλευρά μάς αναμένει ο ανεξάντλητος βερμπαλισμός της πατριωτικής γραμμής, βγαλμένης κατευθείαν από κατηχητικό της δεκαετίας του '50 ή από μια βλαχομπαρόκ σύναξη σε επαρχιακό καφενείο.



Μέσα σε αυτό το σαματά, γραφικές μορφές είναι ο προφανής στόχος. Σπάμε πλάκα με τον αρχιεπίσκοπο, αδυνατούμε να πιστέψουμε τις απύθμενου κάλλους δηλώσεις και παραστάσεις πολιτικών όπως ο Κουλίας, ο Βαρνάβα, ο Κουτσού και περιμένουμε να διαβάσουμε το "Κατά Βαρβάρων", τον Πάτροκλο και τον Κοριό να ξεμπροστιάζουν τις βλακείες που μας αραδιάζονται κάθε εβδομάδα. (Ίσως, ακόμα, και τους τόσους θυμούς του γράφοντος...) Από την άλλη πλευρά: οι συνήθεις ύποπτοι. Η Σημερινή με το αμαρτωλό της παρελθόν, το Σίγμα με τους κραυγαλέους τίτλους, ο Φιλελεύθερος με το σύνηθες φιλοεξουσιαστικό προφίλ λένε τα δικά τους. Ορίστε: στις 93 λέξεις που προηγούνται σας περιέγραψα το παρελθόν, το παρόν και, όπως φοβάμαι, το μέλλον της δημόσιας συζήτησης στην Κύπρο.



Και μετά τι; Μας λείπει η παραπέρα σκέψη, η εναλλακτική πρόταση. Μου είναι δύσκολο να πιστέψω ότι αυτές είναι οι συντεταγμένες μας! Μια κοινωνία ζόμπι-υπνοβατών που επαναλαμβάνουν αδιάκοπα τα ίδια λόγια, σε τέτοιο βαθμό που η ύπαρξη του ενός είναι μόνο η αιτία για την ύπαρξη του άλλου. Μέσα στο χαμό, καθετί καινούργιο, μικρές εκρήξεις δημιουργίας δεν ξεφεύγουν τελικά και τυλίγονται στην παμφάγο δίνη που ονομάζεται Κυπριακό. Ίδιες κουβέντες, ίδιες εφημερίδες, μια ρουτίνα ικανή να σκοτώσει και τα πιο αγέρωχα μυαλά μέσα σε λίγο καιρό.




Αλλιώς τον είχα φανταστεί αυτόν τον καιρό. Νοσταλγώ από τώρα ένα μέλλον που να είναι ασύμβατο κι αμήχανο με αυτό το παρόν. Και που να γεννά μια προσδοκία δικαιώματος για όσα θα γίνουν. Αλλά φευ...

Εθνικιστικές (παρα)λογικές

"Ο εθνικισμός είναι ένας ηλίθιος κόκορας
που λαλεί πάνω στην κοπροσωρό του"

Richard Aldington

Παρακολουθώ τον τελευταίο καιρό την πολεμική αρθρογραφία του δημοσιογράφου της "Σημερινής" Λάζαρου Μαύρου που καυτηριάζει τη στάση του ΑΚΕΛ και της Χαραυγής σε σχέση με τις δολοφονίες Τουρκοκυπρίων το 1964. Οι παρεμβάσεις διανθίζονται με κασσανδρικές προβλέψεις και παραθέσεις ιστορικών ρήσεων. Μέσα από αυτόν τον αχταρμά, η δυναμική των επιχειρημάτων συμπλέκεται με τις αλλαγές στην Παιδεία και προβάλλει ισοπεδωτική.

Αν αντιλαμβάνομαι καλά από τα γραφόμενα, η ανάδειξη του θέματος των δολοφονιών Τ/Κ δεν μπορεί να είναι στην ατζέντα επειδή η Χαραυγή κατά την περίοδο εκείνη δεν είχε αναφερθεί στο θέμα. Ως εκ τούτου, το θέμα θεωρείται ως μη υπάρχον και η όποια αναφορά σε αυτό κριτικάρεται ως προσπάθεια ηθικής εξίσωσης των θυμάτων, δηλαδή των Ελληνοκυπρίων, με τους θύτες, δηλαδή τους Τουρκοκυπρίους. Η προσβολή δεν αργεί να φανεί στα γραφόμενα του Λ. Μαύρου: όσοι ασπάζονται αυτή τη θεώρηση της ιστορίας, όσοι προωθούν μια μη συγκρουσιακή πολιτική θεώρηση, αποτελούν τις ιδεολογικές ερπύστριες των Τούρκων.


Ο συλλογισμός δεν υπακούει σε κανένα κανόνα λογικής, ειδικά τις μέρες αυτές που τα χώματα τις πατρίδας μας αποδίδουν πίσω ό,τι έχει απομείνει από τα θύματα της περιόδου 63-74. Το αν μια εφημερίδα είχε ή όχι αναδείξει το θέμα δεν προσφέρει καμιά υπηρεσία στην ιστορική αλήθεια. Η σκέψη ότι κάποιος δεν δικαιούται να ομιλεί επειδή στη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο είχε (απο)σιωπήσει, είναι μια συνθήκη ικανή να δημιουργήσει μια κοινωνία μουγκών. Αν η λογική εφαρμοστεί σε όλες τις περιστάσεις τότε δεν δικαιούται να ομιλεί για την Κυπριακή Δημοκρατία όποιος έχει προσπαθήσει να την καταλύσει είτε με πραγματικές ερπύστριες είτε με πιο γραφικούς τρόπους, όπως για παράδειγμα την υποστολή της κρατικής της σημαίας...


Προφανώς δεν ασπάζομαι λογικές αυτού του τύπου. Το πρόβλημα είναι άλλο: είναι η άρνηση της αποδοχής της ευθύνης της κοινότητάς μας για τη δική της ιστορική πορεία. Είναι ο φόβος της κατάρρευσης όλων των ζωτικών ψευδών που μας έθρεψαν για χρόνια. Είναι ο πανικός μπροστά στην προοπτική του ξεπλύματος του αίματος που μας χωρίζει. Είναι η ανησυχία ότι η αιώνια σύγκρουση των προαιώνιων εχθρών θα αποδειχθεί μια γελοιότητα. Είναι ο τρόμος ότι οι βερμπαλισμοί για τους αταλάντευτους αγώνες και οι κορώνες για την εθνική δικαίωση θα καταρρεύσουν υπό το βάρος των αναστολών από τη θητεία και της απαλλαγής από την εφεδρεία.


Και για να καταλήξω: στα τελευταία λεπτά αυτής της πολιτικής παράτασης που διανύουμε, το δίλημμα είναι κατ' ουσίαν ένα: αν θα επιλέξουμε τη συνέχιση της παρουσίας μας μέσα από μια λύση και την αναμέτρησή μας με την ιστορία ή αν θα αφεθούμε σε μια αργή, αλλά βέβαιη, εξαφάνιση, αφήνοντας ως σημάδι ένα τελευταίο λάλημα (ή την ανάκρουση του ύμνου) στις 6 το πρωί...

1,2,3, πολλοι εθνικοι υμνοι!

(με τις ευχαριστιες μου στον καλο μου φιλο)

Σε γνωρίζω απ' την φανέλα
που 'ναι ερυθρόλευκη.
Σε γνωρίζω από την τρέλα
που 'ναι ατελείωτη.
Απ' τα κύπελλα βγαλμένη
κι απ' τα πρωταθλήματα
ΘΡΥΛΕ θα 'σαι πάντα πρώτος
ΘΡΥΛΕ ΘΡΥΛΕ Σ' ΑΓΑΠΩ!




Σε γνωρίζω απ το τριφύλλι

και την πράσινη στολή

σ αγαπώ με τόση τρέλλα

όσο τίποτα στη γή

Σ οποιο γήπεδο κι αν παιζεις

πάντα θα σ ακολουθώ

μια ζωλη θα το φωνάζω

τριφυλλάρα σ αγαπώ




Σε γνωριζω απ τη φανελα
Την κιτρινομαυρη στολη
Σε γνωριζω από το σημα
Τον δικεφαλο αετο
Εγω η θυρα 21
τους εχθρους σου θα γαμ ...
μια ζωη θα το φωναζω
ΑΕΚαρα σ'αγαπω
Σε γνωριζω από το σημα
Τον δικεφαλο αετο
Σε γνωριζω από το χρωμα
Και τον κιτρινο λαο
Εγω η θυρα 21
τους εχθρους σου θα γαμ ...
μια ζωη θα το φωναζω
ΑΕΚαρα σ'αγαπω





ΣΕ ΓΝΩΡΙΖΩ ΑΠ'ΤΗ ΦΑΝΕΛΑ
ΤΗΝ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΗ ΣΤΟΛΗ
Σ' ΑΓΑΠΩ ΜΕ ΤΟΣΗ ΤΡΕΛΑ
ΟΣΟ ΤΙΠΟΤΑ ΣΤΗ ΓΗ ,
Σ'ΟΠΟΙΟ ΓΗΠΕΔΟ ΚΑΙ ΑΝ ΠΑΙΖΕΙΣ
ΠΑΝΤΑ ΘΑ Σ'ΑΚΟΛΟΥΘΩ
ΜΙΑ ΖΩΗ ΘΑ! ΤΟ ΦΩΝΑΖΩ!
ΠΑΟΚΑΡΑ Σ'ΑΓΑΠΩ!!
ΜΙΑ ΖΩΗ ΘΑ ΤΟ ΦΩΝΑΖΩ
ΠΑΟΚΑΑΑΑΡΑ Σ'ΑΓΑΠΩ!!!

Εθνικός Υμνος κλπ

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 12-2-2009


Τρικούβερτος καβγάς στην Επιτροπή Άμυνας για τον εθνικό ύμνο


Θυελλώδης ήταν η σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Άμυνας της Βουλής με αφορμή τη λανθασμένη ανάκρουση του εθνικού ύμνου από τη ΣΜΕΦ κατά τη διάρκεια της εορτής της Αγίας Βαρβάρας στις 4 Δεκεμβρίου, στο στρατόπεδο Χρήστος Σαμάρας. Συγκεκριμένα, βουλευτές του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ επιτέθηκαν κατά του ΑΚΕΛ καταγγέλλοντας προσπάθεια παραποίησης του Εθνικού Ύμνου. Σύμφωνα με βουλευτές του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ, η παραποίηση εντάσσεται στο πλαίσιο διατήρησης καλού κλίματος στο Κυπριακό. Όπως είπαν οι βουλευτές, ενδεχομένως να σημαίνει και προσπάθεια μείωσης της σημασίας του Εθνικού Ύμνου.

Συγκεκριμένα, ο βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας δήλωσε ότι δεν ήταν πειστικές οι εξηγήσεις που έδωσε ο διοικητής της ΣΜΕΦ ότι δηλαδή έγινε λάθος λόγω της απειρίας των φαντάρων που ήταν στην ΣΜΕΦ και είπε ότι υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες, ιδιαίτερα λόγω της περιρέουσας ατμόσφαιρας στο Κυπριακό.

Από την πλευρά του ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Αριστοτέλους αμφισβήτησε την χρησιμότητα της εγγραφής του θέματος στην επιτροπή Άμυνας ενώ ο Πρόεδρος της επιτροπής, Γιαννάκης Ομήρου, τόνισε ότι υπάρχει μόνο μία εκδοχή του εθνικού ύμνου και πρέπει να εκτελείται απόλυτα σωστά.






Σε γνωρίζω απ’ τη βλακεία


του βουλευτή τη φοβερή,



σε γνωρίζω από τη σκέψη


που γαμάάάάάει τη λογική.


Μπαζωμέέέέέένα με πισίνες


των Κυπρίων τ΄’ αντιαρματικάάάάά,



και σαν πρώτα γάμησε τά,



χαίρε, ω χαίρε, Κυπριστάν!

3 και μια σκέψεις για τη Γάζα

Φτωχή ανθρωπότητα, δεν μπόρεσες
ούτε ένα κεφαλαίο να γράψεις ακόμα
Σα σανίδα από θλιβερό ναυάγιο ταξιδεύει η γηραιά μας ήπειρος

ΑΛΛΑ ΤΑ ΒΡΑΔΙΑ
Τάσος Λειβαδίτης

Το κρυφό νόημα της ομορφιάς και η φρίκη της βίας μάς ακολουθούν από τη μέρα της δημιουργίας μας. Μέσα μας φυτεύτηκε ένας επαμφοτερίζων σπόρος. Κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση ποιου σχιζοφρενικού Θεού άραγε; Η ικανότητα για τα μεγαλύτερα επιτεύγματα, η έμπνευση για τα ομορφότερα ποιήματα και το απόλυτο αίσθημα της συναλληλίας. Δίπλα σε αυτά, η βιτριολική δράση της οργής, μια ακόρεστη δίψα εξουσίας και η αποθέωση του ατομισμού.


Κοιτάω τις φωτογραφίες που καταφθάνουν στην εικόνα του υπολογιστή μου. Διαμελισμένα σώματα, χέρια και πόδια που εξέχουν των ερειπίων, τρομαγμένα πρόσωπα παιδιών και απελπισμένες μορφές γιατρών. Η εικονική πραγματικότητα του διαδικτύου μου φέρνει την εικόνα του πολέμου μέσα στο σπίτι μου, χωρίς φιλτράρισμα, χωρίς προειδοποιήσεις.
Στην πορεία του, το γένος των ανθρώπων έφτιαξε σύνορα, δημιούργησε κοινωνίες και έθνη. Χάραξε γραμμές, επινόησε την αξία των πραγμάτων και θέλησε, πέρα από το να δαμάσει τη φύση, να εξαπολύσει το τυφλό ένστικτο κυριαρχίας του.
Εύκολες σκέψεις, από την ασφάλεια του προσωπικού υπολογιστή, χωρίς σφαίρες να σφυρίζουν πάνω από τα κεφάλια μας, χωρίς ρουκέτες να εκρήγνυνται στα σπίτια μας. Φοβάμαι τους εύκολους συμψηφισμούς που διαβάζω όλο και πιο συχνά στις σκέψεις των άλλων. Με τρομάζει η ηδονή με την οποία γίνεται η επίκληση του ολοκαυτώματος για να ζημιωθεί ηθικά η μια πλευρά. Απελπίζομαι κοιτώντας τη βία να γεννά αντιβία, τόσο που κανείς πια να μη θυμάται και να μη θέλει να μάθει γιατί και πώς ξεκίνησαν όλα αυτά.

Παραμένω αθώος έως και αφελής μπροστά στο μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι, το διακύβευμα των συμφερόντων και τους συσχετισμούς ισορροπιών που με τόση άνεση βλέπω να αναλύει ο καθείς. Την ίδια ώρα η καθημερινότητά μας κυλάει βαριεστημένα στο χρόνο - μικρές διακυμάνσεις με ευτελείς αφορμές: ένας ποδοσφαιρικός αγώνας, μια μικροπολιτική εξέλιξη, ένας προσωπικός θρίαμβος που θα παραμείνει αμνημόνευτος στο χρόνο.
Στ' αλήθεια, πώς να καταφέρουμε να γράψουμε εκείνο το κεφάλαιο;

Όχι άλλες ξοφλημένες αγάπες

"Though lovers be lost love shall not;
And death shall have no dominion"

Dylan Thomas

Το 'χα δώσει υπόσχεση στον εαυτό μου τόσες φορές και τόσο παλιά, που πια έχω ξεχάσει πότε ξεκίνησαν όλα κι αν έχει πλέον σημασία: Όχι άλλες ξοφλημένες αγάπες. Σε μια περίοδο εξάντλησης του μέσα μου, οι ανάσες μου ήταν αέρας του θανάτου. Είχα ήδη κυλήσει πολλές φορές στη λάσπη, ζητώντας λησμονιά. Έξω, ο κόσμος ούρλιαζε στα αυτιά μου, σαν μπάσταρδος μονιμάς. Καμιά φορά έπαιρνα τους δρόμους σαν αδέσποτο σκυλί, αλήτης που κοιτάει βλοσυρά, λες κι ο κόσμος όλος μ' έχει γελάσει, τάζοντάς μου λιγότερη μοναξιά, λιγότερο θυμό ή απόγνωση κι ανάγκη. Οι μανιώδεις μαχαιριές στην καρδιά του Κτήνους αφήνουν λίμνες από το δικό μου αίμα. Έψαξα μέσα στον κόσμο μου να βρω κάτι που να είναι αισιόδοξο σήμερα, να μπαλαντζάρω το δύσθυμο άχθος μου. Όχι χθες, όχι αύριο. Ούτε ανάμνηση, μήτε προοπτική. Σήμερα. Κάτι που να μην πεθαίνει σαν βρεθεί έξω από τα όρια της προσωπικής μου επικράτειας. Κι ούτε να εξικνούται, πάλι, στα σύνορα του "εγώ". Μια λάμπα θυέλλης! Ο στίχος στην αρχή του κειμένου παλεύει να ξορκίσει προσωρινά αυτές τις μέρες της σκοτεινής ιδιωτείας που διάγω και χρησιμεύει ως πρόσκαιρο credo. Ίσως φταίει η αγοραία κι αντιαισθητική αντιμετώπιση του ζητήματος: πομπώδη ρούχα σε στραβοχυμένα σώματα, αξεπέραστες οροσειρές εγωισμών, μέτριες γκόμενες με υπερτροφική αυτοεκτίμηση, προκάτ οργασμοί σε αδιάφορους κόλπους. Από κοντά κι η αποστροφή στις απολυτότητες. Ο κόσμος ούρλιαζε στ' αυτιά μου, έλεγα πριν, απαιτώντας υποταγή στην ευκολία και στις περαντζάδες του καιρού μας. Ξέρετε, σ' αυτήν που σου υποβάλλει ενέσιμα να βγεις και να πλαγιάσεις μ' όποια να 'ναι. Ενέδωσα σ' αυτήν που έβαζε μαύρες σκιές στα μάτια - έπρεπε να το 'χα υποψιαστεί απ' την αρχή... Τα χρηματιστήρια πέφτουν, οι συνομιλίες παραπαίουν και όλοι εμείς νιώθουμε λιγάκι μυστήρια τελευταία. Φταίει συνάμα - το ξέρω πια καλά- ότι εντυπωσιάζομαι εύκολα από όσα δεν μπορώ να κάνω. Παραδέχτηκα. Μα μου είναι δύσκολο ακόμα να μάθω να ζω με τις προσωπικές μου αναπηρίες. Ίσως γι' αυτό καμιά φορά φέρνω ασυναίσθητα το χέρι πάνω από την παλιά πληγή σου. Κι ύστερα, πάντα, κεραυνός, η ίδια πάντα σκέψη: Όχι άλλες ξοφλημένες αγάπες....