ΑΠΕΡΓΙΑ!

«We must learn to live together as brothers
or we are going to perish together as fools»
Martin Luther King

Τις τελευταίες εβδομάδες ορισμένοι από τους εργαζόμενους σε γνωστή αλυσίδα café βρίσκονταν σε απεργία διεκδικώντας το αυτονόητο: το δικαίωμα στη συλλογική οργάνωση και προστασία των εργασιακών τους δικαιωμάτων. Με δυο λόγια, στο δικαίωμα να δημιουργεί ή να προσχωρεί κανείς σε συνδικαλιστικές οργανώσεις. Στην απεργία δεν συμμετέχουν όλοι οι εργαζόμενοι. Κάποιοι, μάλιστα, ανέλαβαν πρόθυμα να πραγματοποιήσουν αντι-διαμαρτυρία, με κύριο σύνθημα ότι σε καιρούς οικονομικής κρίσης τέτοιου είδους διεκδικήσεις θέτουν σε κίνδυνο τη δουλειά του καθενός.


Έχει κάποια σημασία η απεργία την οποία παρουσιάζω στο χώρο αυτής της εφημερίδας; Όχι, αν νομίζουμε ότι η οικονομική κρίση δεν μας ακουμπάει, αν την έχουμε βολέψει με τη δική μας δουλειά, αν νομίζουμε ότι μπορούμε να πιούμε τον απογευματινό καφέ σε κάποιο άλλο café της Μακαρίου. Ναι, αν τα κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα μας αφορούν όλους, αν οι εργατικές κατακτήσεις θεωρούνται ως κεκτημένα, αν αυτη η κοινωνία, ή έστω ένα μέρος της, έχει ακόμα μέσα της μια ελάχιστη αίσθηση αλληλεγγύης.


Το Σύνταγμά μας, πίστη και σεβασμό στο οποίο ομνύει ο κάθε αξιωματούχος, έχει ένα μέρος στο οποίο έχω ιδιαίτερη αδυναμία. Φέρει τον τίτλο: «Περί των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών». Δεν πρόκειται να κουράσω με νομικές αναλύσεις που περισσότερο συσκοτίζουν τη δημόσια συζήτηση. Θα αρκεστώ να αναφέρω ότι το γράμμα του Συντάγματος είναι αρκούντως λακωνικό και σαφές. Το άρθρο 21 ορίζει: «Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μετ’ άλλων περιλαμβανομένου του δικαιώματος ιδρύσεως συντεχνιών και προσχωρήσεως εις ταύτας προς προστασίαν των ιδίων αυτού συμφερόντων». Λίγο πιο κάτω, στο άρθρο 27: «Το δικαίωμα του απεργείν αναγνωρίζεται και η άσκησις τούτου δύναται να ρυθμισθή υπό του νόμου».


Προσπερνώ το γεγονός ότι μια προκλητική εργοδοτική στάση, όπως την βιώνουν οι εργαζόμενοι, λαμβάνει χώρα ανενόχλητα σε χρόνια που στην κυβέρνηση είναι το ΑΚΕΛ. Δεν έχω καμιά πρόθεση να ασκήσω αντιπολίτευση στους κομμουνιστές του καναπέ και της κερκίδας. Το θέμα είναι άλλο και είναι πιο σημαντικό από τα λαμόγια των ημικρατικών και της εξουσίας: οι εργατικές ελευθερίες και δικαιώματα που τελούν σε κατάσταση πολιορκίας. Οι ελαστικές μορφές εργασίας έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνιση τους στην Κύπρο, οι αμοιβές συμπιέζονται προς τα κάτω την ώρα που το κόστος ζωής ανεβαίνει. Την ίδια στιγμή, τα ωράρια εργασίας διαστέλλονται και μεγάλα οικονομικά συγκροτήματα μπορούν να λειτουργούν Κυριακές και αργίες με αμφίβολη την πληρωμή των απαιτούμενων μισθών στους «αναλώσιμους» οικονομικούς μετανάστες. Η ευμάρεια μας χτίζεται πάνω στις εργατοώρες και στους θανάτους, ναι στους θανάτους, εργαζομένων: 12 το 2008, 15 το 2007 και 18 το 2006.


Το θέμα, ωστόσο, δεν είναι να κηρύξουμε το τέλος της οικογενειακής οικονομίας που αποτέλεσε το μοντέλο ανάπτυξης. Το ζήτημα είναι η υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων, η συλλογική οργάνωση και η επανεδιεκδίκηση όσων τελούν υπό αμφισβήτηση ή έχουν ανατραπεί μέσα απο την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό απαιτεί στοιχειώδη αλληλεγγύη και τη δημιουργία μιας κοινωνικής συμμαχίας που θα μιλήσει ξανά για αυτά τα θέματα. Προς το παρόν, τα ΜΜΕ σε συνεργασία με το κεφάλαιο μπορούν να επιβάλλουν τη σιωπή.

Κάθε μέρα που περνάει άπρακτη, είναι μια μέρα χαμένη και το δίλημμα παραμένει το ίδιο εδώ και δεκαετίες: αν όχι τώρα, τότε πότε κι αν όχι εμείς, τότε ποιοι;