Πειραιώς 138

Εκεί βρέθηκα τις πρώτες μέρες ενός Ιανουαρίου, που φαινόταν να τα είχε με τον εαυτό του: γκρίζος, εσωστρεφής και κυκλοθυμικός. Δεν μπορούσες να του πάρεις κουβέντα. Κι όμως, μέσα στην Αθήνα που παλεύει να βρει το πρόσωπό της και να χωρέσει τις τόσες αντιφάσεις, ένα ιδιότυπο ελληνικό φως χώρεσε μέσα στο Μουσείο Μπενάκη. Η έκθεση με τα έργα του Τσαρούχη ήταν μια πρόσκληση, μια μύηση σε ένα κόσμο αλλόφερνο, μια Ελλάδα που ίσως δεν υπάρχει πια στην απτή πραγματικότητα αλλά πρόλαβε να αποτυπωθεί σε ξύλο, με μπογιά, με γυμνά κορμιά και ζεμπέκικα σε σχέδια και πίνακες.

Η έκθεση θα είναι σύντομα στην Κύπρο για να σπάσει την πολιτιστική ξεραΐλα και τον επαρχιωτισμό των τοπικών προσπαθειών. Και δεν είναι θέμα κομπλεξισμού ή κατωτερότητας - η τέχνη του ζωγράφου μας μιλάει απλά και ελληνικά, για τα όσα συνθέτουν την ιδέα της Ελλάδας: το φως, ο άνθρωπος, ο χρόνος, ο έρωτας. Κι ίσως κι άλλα πολλά που να διαφεύγουν της ερασιτεχνικής μου αγάπης και της πρωτόλειας αντίληψης ως απλού θεατή. Όμως αυτή την αφήγηση θα ήθελα να την ακούσουν κι άλλοι: η τέχνη του Τσαρούχη μας αφορά, μιας και μας ιστορεί και μας δίνει μια αίσθηση συνέχειας και αναφοράς στο παρελθόν. Μα πιο πολύ, είναι μια ευκαιρία αναστοχασμού και ενδοσκόπησης για την ελληνικότητα - όχι τον αποστεωμένο αταβισμό και την υστερική διαστρέβλωσή της, αλλά τη ζωντανή της και ερωτική της διάσταση. Να, σαν το σώμα του αγίου Σεβαστιανού...

Την ίδια ώρα, η επελαύνουσα ομορφιά βρίσκεται σε απόλυτη αναντιστοιχία με τη βαρβαρότητα των ημερών. Πάρτε για παράδειγμα τους διαλόγους των χρηματιστών που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα αυτή πριν λίγες μέρες. Αγγλικούρες της κακιάς ώρας ανάμικτες με μπασταρδεμένα κυπριακά, το νόημα της γλώσσας χαμένο ανάμεσα στα κενά και σε όσα θεωρούν οι συνομιλητές ότι κατάλαβαν οι υπόλοιποι. Μια δράκα απελέκητων με ικανότητες επικοινωνίας ισάξιες των Νεαρτεντάλ κατάφεραν να τυλίξουν μερικές εκατοντάδες χιλιάδες σε μια κόλλα χαρτί. Αυτοί να ΅μαστε άραγε; Ένας κόσμος αριθμών, μετοχών, ανιστόρητων ανθρώπων, που συναλλάσσονται και καταλαβαίνουν μόνο την άλογη εποποιία της αρπαχτής; Χαμένων υπάρξεων που πελαγοδρομούν ανάμεσα στις δόσεις του δανείου και τις γελοίες ανεπάρκειες της κοινωνίας μας;

Ο Τσαρούχης είναι μια ευκαιρία για την υπερβατική φυγή - έστω, την προσωρινή. Η αλλαγή είναι δική μας υπόθεση - και πρέπει να είναι μόνιμη.