Για μια νέα προσωπική υπεθυνότητα

«Υπάρχουν οπαδοί,

υπάρχουν υποτελείς,

αλλά δεν υπάρχουν πολίτες»

Χ. Μίσσιος

Τα σημάδια των καιρών δεν μας λαθεύουν. Δεν βιώνετε κι εσείς το τέλος, συνάμα και το αδιέξοδο, μιας εποχής, σαν μια αόρατη μα συνάμα αισθητή υγρασία στο πετσί σας; Ελάχιστα νέα υλικά ανακατεύονται στην παλιά μαρμίτα και είναι άγνωστο που θα μας βγάλει ο δρόμος. Η αίσθηση όμως πολλών ανθρώπων της γενιάς μου είναι ότι δεν έχει παρακάτω. Τουλάχιστον μ’ αυτά τα μυαλά, με τις ίδιες πρακτικές, με τους μπούσουλες και τους χάρτες που δείχνουν χώρες και δρομολόγια ενός κόσμου που δεν μας αφορούν. 

Είναι οι απαντήσεις στην αγωνία του «αύριο» γραμμένες μέσα στα σημερινά σχήματα; Στα κόμματα, τα πρόσωπα και τα συνθήματα που μας έφεραν ως εδώ; Έχει κάποιο περιεχόμενο σήμερα η Αριστερά ή η Δεξιά, που να είναι παγκοίνως γνωστό και να μας δίνει όραμα ή πρόταση για το αύριο και να μην είναι παιχνίδι στα χέρια των διασπαστών, των αποχωρούντων και των ένδοξων μειοψηφιών; Στέκομαι σκεπτικός κι αμήχανος μπροστά στα ερωτήματα που βάζω στον εαυτό μου -  μαζί και σ’ αυτό που ακούω να σχίζει διάπυρο τις παρέες. Πολλά ερωτήματα, μα οι απαντήσεις μαύρα φίδια που χάνονται δίχως ίχνος.

Από κοντά ο θυμός, μια απελπισία: τίποτα δεν αλλάζει στην κληρονομικώ δικαίω δημοκρατία μας, τα κόζια είναι ριγμένα, είμαστε λίγοι, δεν υπάρχει προσδοκία. Έχει χαθεί η εμπιστοσύνη, ο καθένας υποσκάπτει τον άλλον μην τυχόν και προλάβει αυτός ο άλλος να τον υποσκάψει πρώτος. Κι όλοι μαζί, αλληλοϋποβλεπόμαστε δίχως σταματημό – ποτέ δεν ξέρεις ποιος θα σου την φέρει αύριο ή ποιον θα χρειαστείς μεθαύριο: «κράτα μια πισινή», είναι η ροζ νέον επιγραφή που αναβοσβήνει πάνω από την εποχή μας. Γυαλιστερές γλάστρες ξεπηδάνε ως το «καινούργιο» και με τις λεκτικές φιοριτούρες τους, με την αποθέωση του τίποτα, διεκδικούν να είναι η απάντηση στην αγωνία μας.

Αυτό που μου λείπει περισσότερο, η απουσία που αποπειράται διαρκώς να πνίξει την ελπίδα μου είναι η απουσία ευθύνης, εκείνοι που θα το πάρουν προσωπικά, που θα πουν: «άσε, καθαρίζω εγώ». Χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς υστεροβουλία, χωρίς προσδοκία δικαιώματος. Μόνο και μόνο από αίσθηση ευθύνης, από ένα ιδιότυπο προσωπικό πατριωτισμό, από μια δικιά τους καθαρότητα. Πολλές φορές ψαχνόμαστε να στήσουμε νέους θεσμούς, να βρούμε αδιάφθορους και να τους τάξουμε μισθούς, ωφελήματα και άλλα καλά για να μας φυλάνε από τους «άλλους». Από τον Δρ. Τζέκιλ και τον κύριο Χάϊντ εαυτό μας, δηλαδή, που αναδύεται σε κάθε απάτη, σε κάθε παράνομη μεταβίβαση περιουσίας, σε κάθε μίζα, σε κάθε υπερτιμημένο έργο, σε κάθε προετοιμασία για απευθείας αναθέσεις έργων ενόψει προεδριών, σε κάθε πολεοδομική παρέκκλιση, σε όλα τα «βολέματα». 

Ανήκω σε μια γενιά που γαλουχήθηκε στην ευκολία του «κανονίσματος». Όλα «κανονίζονται», όμως η πιο μεγάλη κοροϊδία είναι η ίδια η ίδια η διαστροφή του νοήματος: το «κανόνισμα», δηλαδή η συμμόρφωση στον κανόνα, κατάντησε συνώνυμο της εξαίρεσης, της παράβασης κι όποιος δεν ακολουθεί παραμένει ένας βλάκας και μισός, ένας γραφικός δονκιχώτης που μέσα στο τρελό πανηγυράκι επιμένει να παραμένει ακίνητος. Καιρός να θελήσουμε, καιρός να μπορέσουμε, καιρός να αλλάξουμε...