Εικονικές συνυπάρξεις

«Είμαι στο mall μαζί με τους Κυπραίους...θα σου τηλ το απόγευμα», με πληροφορούσε ένα sms το απόγευμα της περασμένης Κυριακής. Ο καλός μου φίλος έστελνε έτσι το κωδικοποιημένο ΣΟΣ μήνυμα του, αλλά εκείνη την ώρα δεν κατάφερα να αποκρυπτογραφήσω τι μου έλεγε. Ξαναείδα το μήνυμα στα ‘εισερχόμενα’ μου, τυχαία. Ήμουν έτοιμος να το σβήσω χωρίς δεύτερη σκέψη, αλλά για κάποιο άγνωστο λόγο, ίσως ένας νευρώνας που ταλαντεύτηκε απρόσμενα, με έκανε να διαβάσω αλλιώς το μήνυμά του. Ξαναέφερα έτσι στο μυαλό τις στρατιές των συμπατριωτών μας που κατακλύζουν τα εμπορικά κέντρα, αλλά κι αυτούς που παραπονούνται ότι η πόλη τους υστερεί λόγω της έλλειψης τους.

Είναι παράδοξο που η εξέχουσα μορφή κοινωνικοποιησης μας είναι η κατανάλωση ή έτι χειρότερον, το να πηγαίνουμε σε ένα εμπορικό κέντρο για να ‘χαζέψουμε’. Αν μπορούσαμε για μια στιγμή να υψωθούμε λίγα μέτρα πάνω από το έδαφος, θα βλέπαμε εκατοντάδες, μάλλον χιλιάδες συμπολίτες μας να οργανώννουν τη ζωή τους γύρω από τα εμπορικά κέντρα. Οι κοινωνικές συναναστροφές, οι αγορές για σχεδόν όλα τα χρειαζούμενα της καθημερινότητας (και μη), οι χώροι παιχνιδιού για τα παιδια, τα σινεμά συγκεντρώνται όλα σε ένα χώρο. Μια απέραντη ευκολία μας ανοίγει την πόρτα, και μετά την κλείνει αθόρυβα πίσω της. Είμαστε όλοι οι ίδιοι, είμαστε όλοι στο ίδιο μέρος.

Η απόσυρση από το δημόσιο χώρο, τις πλατείες, τα off-road στέκια, τους δρόμους συντελείται αργά και ανεπαίσθητα. Προσοχή: δεν ισχυρίζομαι την ύπαρξη ενός μεθοδευμένου και σατανικού σχεδίου που επιδιώκει την ομογενοποίηση μας. Η εσω αλλοτρίωση, ωστόσο, συντελείται μέσα από την αποξένωση μας, την επιτεινόμενη επιφανειακότητα της επικοινωνίας και συνύπαρξης μας, πραγματικής και εικονικής. Για την τελευταία, σκεφτείτε όλα τα social media που ο καθένας παρακολουθεί: twitter, facebook, blogs και ίσως πολλά άλλα που μου διαφευγουν αυτη τη στιγμή.

Prima facie, θα νομιζε κανείς ότι ζούμε σε ένα κόσμο διαπερατό, διαφανη, προσβάσιμο. Όπου η επικοινωνία πολλαπλασιάζεται στη νιοστή λόγω των τόσων μέσων και εφαρμογών. Όμως η σκοτεινή όψη παραμένει αθέατη. Κι αυτή έχει να κάνει με την υποκριτική προσποίηση, όπου ο καθένας προβάλει στον απέραντο διαδικτυακό χώρο εξειδανικευμένες, πετσοκομμένες ή πλαστές εικόνες ενός εαυτού. Θυμηθείτε το Second Life που για καιρό είχε φτάσει στα όρια της ιδεοληψίας ή την αποθέωση του twitter στην τυνησιακή και αιγυπτιακή εξέγερση. Ξεχνάμε όμως εύκολα ότι οι επαναστασεις γίνονταν κι όταν το γρηγορότερο μέσο επικοινωνίας ήταν τα ταχυδρομικά περιστέρια..ms...﷽﷽﷽﷽αρακτα επιστρογύ

Η φρικτή υποψία που με ζώνει είναι ότι όσοι από εσάς έφτασαν μέχρι αυτό το σημείο του κειμένου είτε απορούν που το πάω είτε είναι οι τεχνολογικά φοβικοί που βρηκαν παρηγοριά στα λόγια ενός πιθανώς ανανήψαντα. Ακόμα κι αν αυτό δημιουργεί απογοήτευση, πρέπει να πω: τίποτα από τα δυο. Ούτε και ευαγγελίζομαι μια επιστροφή σε κάποιο άπιαστο, αγνό και αθώο προ-τεχνολογικό παρελθόν. Ο κόσμος μόνο μπροστά θα προχωρά, οι επαναστάσεις θα οργανώνονται με όλα τα μέσα που διαθέτει η εποχή, η συνύπαρξη μας θα καθορίζει και και καθορίζεται από την τεχνολογική μας πρόοδο. Ελπίζω μόνο αυτό να μην περιέχει και το σπόρο που θα μας αποθηριώνει. Η ειρωνεία: όλα αυτά γράφτηκαν με αφορμή τους 48 χαρακτήρες ενός sms….