Εκκλησία ΑΕ

Για να πω κι εγώ το κοντό μου, με εκπλήσσει ακόμα που τα δελτία ειδήσεων έχουν σχεδόν σε καθημερινή βάση στα πρώτα τέσσερα θέματά τους, μια δήλωση ή ένα ρεπορτάζ που να αφορά, άμεσα ή έμμεσα, την Εκκλησία. Μνημόσυνα πεσόντων, θανόντων, ηρώων, οσίων, αγίων. Κηρύγματα, νουθεσίες και πατερναλισμός από τον άμβωνα. Θρησκευτικές εορτές, λιτανείες, δοξολογίες, ράσα, περιφορές, δεήσεις. Πολιτικές παρεμβάσεις, υποδείξεις και αρχιεπισκοπικοί υποψήφιοι. You name it, we have it και το βαρέλι φαίνεται να μην έχει πάτο. 

Είχα την εντύπωση ότι ζούσα σε μια χώρα που έστω κατ’ όνομα και κατ’ επίφαση προσέβλεπε σε ένα δημοκρατικό, ευρωπαϊκό, κοσμικό μοντέλο πολιτεύματος. Φευ! Στη σοσιαλιστική Κυπριακή Τζαμαχιρία δεν ιδρώνει το αφτί κανενός. Η τριτοκοσμική κληρονομιά του 1960 μας περιβάλλει, ζωντανή και ακμαία, για να μας υπενθυμίζει, με τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της, σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας ζωής, ότι είναι εδώ και ότι δεν σκοπεύει να φύγει.

Έτσι, η γενιά μας, ίσως και οι επόμενες, θα πρέπει να δώσουν χρόνο και ενέργεια σε προσπάθειες που για τους συνομήλικούς μας σε άλλες χώρες είναι ζητήματα λυμένα εδώ και καμιά διακοσαριά χρόνια. Προς το παρόν, αρκούμαστε στο θρησκόληπτο λεφούσι που συγκεντρώνεται έξω από την ελληνική πρεσβεία για να διαμαρτυρηθεί για την προφυλάκιση του Εφραίμ. Αν υπάρχει μια εικόνα που να αποτυπώνει τη μαζική υστερία ενός θρησκόληπτου πλήθους και την πνευματική οκνηρία στην οποία υποχρεώθηκε ένα γενναίο κομμάτι του ποιμνίου, αυτή μεταδόθηκε στους δέκτες μας στις 20:30 μιας μουντής νύχτας.

Η αλά καρτ χριστιανική ευαισθησία, ο σεκταρισμός που καλλιεργείται στον κόσμο, η ανάδειξη ως μάρτυρα πίστεως ενός μοναχού που σαν εμποράκος συναλλάχθηκε μέσα από επιλήψιμες διαδρομές και κολλητιλίκια με την κοσμική εξουσία και οι γελοίοι παραλληλισμοί με τον Χριστό συνθέτουν ένα από τα πιο κιτς σκηνικά των τελευταίων ετών. 

Το χειρότερο όμως είναι ότι σηματοδοτεί τη δυναμική επιστροφή στην αναζήτηση των λύσεων στο επέκεινα, στο μεταφυσικό, στο θείο, σε μια new age ορθοδοξία. Διόλου παράδοξο: σε καιρούς κρίσης αυξάνονται αυτοί που αγοράζουν χρυσό, οι αγγελίες για μέντιουμ και η θρησκοληψία. Χαρά Θεού, για να κάνω και το λογοπαίγνιο, για τους κάθε λογής θεομπαίχτες που ανταλλάζουν ζεστό χρήμα με υποσχέσεις σε χρόνους αορίστως μελλοντικούς. Κι όμως, η κρίση, οικονομική, πολιτική, αξιακή, είναι δημιούργημα ανθρώπινο και ως τέτοιο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Οι απαντήσεις δεν θα έρθουν από παρεμβάσεις κανενός Θεού. Η ντετερμινιστική παράδοση στη θεία βούληση είναι βολική δικαιολογία για την απραξία, για την έλλειψη λογοδοσίας, για να μην ξυθεί λίγο η επιφάνεια. «Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών εστί η βασιλεία των ουρανών». Ίσως. Προτιμώ όμως να δω τη δικαιοσύνη να τελείται σε αυτόν τον επίγειο, φθαρτό και πεπερασμένο κόσμο.