4 Μαρτίου 2012

Χαμογέλα ρε, τι σου ζητάνε;




Το Όσκαρ της εβδομάδας πάει στην παράδοξη ιστορία που θέλει τον αρχηγό της αστυνομίας να είναι δυσαρεστημένος, και να το δείχνει έμπρακτα, με τη σατιρική εκπομπή «Πατάτες Αντιναχτές». Το ζήτημα έχει κυρίως φαιδρές διαστάσεις, αλλά ας προσπαθήσουμε εδώ να το πιάσουμε από μια «στεγνή» του πλευρά.

Το πρώτο ζήτημα έχει να κάνει με την ύπαρξη του περιώνυμου Φιλοαστυνομικού Συνδέσμου. Δηλώνω εξαρχής άγνοια για τους σκοπούς του Συνδέσμου αυτού και θα ήμουν περίεργος να μάθω αν σε άλλες χώρες (ευρωπαϊκές...) υπάρχουν αντίστοιχοι οργανισμοί που δηλώνουν με το όνομά τους τόσο ευθαρσώς τον προσανατολισμό τους. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι η ύπαρξη και η λειτουργία του εδράζεται σε δύο εξαιρετικά σημαντικά δικαιώματα: του συνεταιρίζεσθαι και του εκφράζεσθαι. Θα μπορούσε να ειπωθεί μάλιστα ότι ο Σύνδεσμος ως άθροισμα των μελών του είναι μια συλλογική απόδοση του ατομικού δικαιώματος στην έκφραση.

Επί του ίδιου δικαιώματος θεμελιώνεται η τηλεοπτική παραγωγή, η οποία εγκαλείται για το ασεβές της χιούμορ απέναντι στον αρχηγό. Πίστευα ότι τα ζητήματα αυτά ήταν λυμένα εδώ και καιρό, ακόμα και αν ο τόπος μας δεν ευτύχησε να βιώσει την απελευθερωτική δύναμη του φιλελευθερισμού στο σώμα της κοινωνίας του. Το δικαίωμα στην καλλιτεχνική έκφραση και η σάτιρα αποτελούν αναπόσπαστο δικαίωμα. Μάλιστα, αν φτιάχναμε μια εναλλακτική χάρτα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το δικαίωμα στο γέλιο θα ήταν στο πρώτο άρθρο και δεν θα υφίστατο περιορισμούς. Στον πραγματικό μας κόσμο όμως, το δικαίωμα έκφρασης υφίσταται περιορισμούς. Αυτοί πρέπει να είναι αναγκαίοι σε μια δημοκρατική κοινωνία και να προβλέπονται εξαντλητικώς από το νόμο με σκοπό την προστασία σαφώς εξειδικευμένων σκοπών. Ειδικά για τα δημόσια πρόσωπα, το (αγαπημένο μας) ΕΔΑΔ έχει μια στέρεα νομολογιακή γραμμή που προσανατολίζεται στην προστασία της ελεύθερης έκφρασης και στη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της.

Αν για κάτι εγκαλούνται οι συντελεστές της εκπομπής είναι κυρίως δύο ζητήματα. Πρώτον, για τα νερόβραστα σκετσάκια με τις κρυόκωλες ατάκες που προσπαθούν να εκβιάσουν το γέλιο του τηλεθεατή και η δραματοποίηση (αν επιτρέπεται ο όρος) ανεκδότων. Αλλά περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα... Εκεί όμως που δεν χωράνε κολοκυθάκια, αγγούρια ζαβά και κανενός είδος ζαρζαβατικό είναι στο δεύτερο, δηλαδή στη διαμόρφωση άποψης στο τηλεοπτικό κοινό σε σχέση με τον σεξουαλικό προσανατολισμό διαφόρων ατόμων. Για να το πω πιο απλά, η παρουσίαση ομοφυλόφιλων χαρακτήρων ως καρικατούρες επιβεβαιώνει τη διαδεδομένη στάση κοροϊδίας και χλευασμού έναντι αυτών των ατόμων. Οι συντελεστές μέσα από τον χαβαλέ καταφέρνουν να διαμορφώσουν αισθητική και πολιτική άποψη στο κοινό τους. Ίσως όταν κατακάτσει ο κουρνιαχτός από τον σαματά του αρχηγού, να μπορέσουν να ξαναδούν και οι ίδιοι τη δουλειά τους και τον αντίκτυπό της με αυτό που λείπει από την κυπριακή σάτιρα: σοβαρότητα.


Δεν υπάρχουν σχόλια: