27 Ιουλίου 2010

Η Oxana Rantseva είναι ακόμα εδώ

Αναδημοσίευση από την Καθημερινή. Η απόφαση του ΕΔΑΔ εδώ.



'Η Κύπρος πρέπει να πατάξει το φαινόμενο της εμπορίας προσώπων''
Αναφέρει σε επιστολή του προς τον υπουργό Εσωτερικών, Νεοκλή Συλικιώτη, ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, Τόμας Χάμαρμπεργκ.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ
Ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης Τόμας Χάμαρμπεργκ τονίζει ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη η εξάλειψη του φαινομένου της εμπορίας προσώπων στην Κύπρο.

Ο κ. Χάμαρμπεργκ συγχαίρει μεν τις αρχές της Δημοκρατίας για την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε σχέση με την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού, αλλά τις καλεί παράλληλα να παραμείνουν σε εγρήγορση κατά του οργανωμένου εγκλήματος και να εντείνουν τις προσπάθειές τους ούτως ώστε να εξαλειφθεί πλήρως αυτή η μάστιγα.

Σε επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών Νεοκλή Συλικιώτη, η οποία δημοσιοποιήθηκε σήμερα, ο κ. Χάμαρμπεργκ αναφέρεται στην επίσκεψή του στην Κύπρο στις 10 Ιουνίου και στη συνάντηση που είχε με τον κ. Συλικιώτη και χαιρετίζει τα μέτρα που λήφθηκαν για καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κατάργηση της βίζας καλλιτέχνιδων σε καμπαρέ (cabaret artist visa) και την εισαγωγή ενός νέου σχεδίου δράσης για την περίοδο 2010 - 2012.

Ωστόσο, εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι άλλου είδους άδειες εργασίας, όπως εκείνες που αφορούν εργαζόμενες σε μπαρ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για παράκαμψη του νόμου.

''Οι αρχές πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση κατά του οργανωμένου εγκλήματος και να διασφαλίσουν ότι δεν θα γίνει κατάχρηση κανενός είδους βίζας ή άδειας εργασίας για παράνομους σκοπούς όπως είναι η εμπορία ανθρώπων'', τονίζει στην επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών.

Αφού σημειώνει ότι έχουν ληφθεί μέτρα για καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων, ο κ. Χάμαρμπεργκ υπογραμμίζει πως «είναι τώρα ζωτικής σημασίας για την Κύπρο να εντείνει τις προσπάθειές της για να εξαλειφθεί πλήρως αυτή η μάστιγα».

Ο Επίτροπος σημειώνει, επίσης, ότι οι προσπάθειες που καταβάλλονται για ευαισθητοποίηση όλων πρέπει να συμπληρώνονται με μέτρα που στόχο θα έχουν την εξάλειψη της διασύνδεσης της σεξουαλικής ζήτησης με την εμπορία προσώπων.

Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Χάμαρμπεργκ καλεί τις κυπριακές αρχές να συνεργαστούν με διεθνή σώματα, καθώς και με άλλες χώρες που έχουν πείρα στον τομέα αυτό.

Ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα συγχαίρει την Κύπρο για τη λειτουργία του κρατικού καταφυγίου για θύματα εμπορίας και καλεί τις αρχές να διασφαλίσουν ότι οι περικοπές στον προϋπολογισμό που προγραμματίζονται για αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης δεν θα υπονομεύσουν την επαρκή βοήθεια προς τα θύματα αυτά.

Αναφερόμενος στα ανθρώπινα δικαιώματα των αιτητών ασύλου και των προσφύγων, ο Επίτροπος σημειώνει τη βελτίωση σε ό,τι αφορά στην πρόσβαση στην ιατρική φροντίδα, την αγορά εργασίας και τη νομική βοήθεια και ζητά την άρση των οποιωνδήποτε διοικητικών εμποδίων που μπορεί ακόμη να υφίστανται και να εμποδίζουν τα άτομα αυτά από του να απολαμβάνουν πλήρως τα δικαιώματά τους.

Σημειώνει, επίσης, το γεγονός ότι η Κύπρος συνεχίζει να δέχεται μεγάλους αριθμούς αιτητών ασύλου σε σχέση με τον πληθυσμό της και ότι η διαίρεση της Κύπρου και η εύκολη πρόσβαση στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση περιοχές της Δημοκρατίας μέσω της Πράσινης Γραμμής αποτελεί ένα επιπλέον επιβαρυντικό παράγοντα.

Καταλήγοντας, χαιρετίζει το γεγονός ότι όλοι οι ξένοι, περιλαμβανομένων των αιτητών ασύλου και των αναγνωρισμένων προσφύγων, μπορούν να αιτηθούν της κυπριακής υπηκοότητας μετά από επτά χρόνια νόμιμης παραμονής στην Κύπρο.

26 Ιουλίου 2010

Cyprus, bloody Cyprus

38 χρόνια μετά τη Ματωμένη Κυριακή, ο θάνατος των 14 καθολικών στο Λόντοντερι πήρε το όνομα που του άξιζε: εν ψυχρώ δολοφονία. Από τις 30 Ιανουαρίου 1972 πέρασαν χιλιάδες μέρες. Μέρες αδικίας, μέρες αμνησίας, μέρες επίσημης αμνηστίας και κοροϊδίας. Κι όμως, στον πάτο αυτού του βυθού, βρέθηκε η δικαίωση, η δημόσια αναγνώριση, η ανάληψη ευθύνης. Με 235 εκατομμύρια ευρώ, 921 μάρτυρες, 221 ντοκουμέντα και ένα πόρισμα των 5.000 σελίδων, η Αγγλία αναγνώρισε την ευθύνη της για τη δολοφονία των διαδηλωτών στην Ιρλανδία. Τώρα, απομένει να δούμε αν θα ξεκινήσουν ποινικές διαδικασίες. Αλλά αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι η αναγνώριση της ευθύνης, ο σεβασμός στα θύματα και τους οικείους τους και η δυνατότητα μιας κοινωνίας να δει τον εαυτό της στον καθρέφτη.

Η δικαιοσύνη μπορεί να αργεί, αλλά η δικαιοσύνη έρχεται. Όχι λόγω του νομοτελειακού αξιώματος Ύβρις-Τίσις-Νέμεσις, αλλά γιατί οι συγγενείς των σκοτωμένων δεν έθαψαν μαζί με τα αγαπημένα τους πρόσωπα και τη διεκδίκηση. Γιατί υπήρξε πολιτική βούληση, ακόμα και μετά από τόσα χρόνια, να γίνει μια σοβαρή και αποτελεσματική έρευνα. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που παίρνουν στα σοβαρά το ρόλο τους και δεν χάνονται στους μαιάνδρους της σχετικότητας των πάντων. 

Καιρός να ανοίξουμε τα μάτια μας στον κόσμο. Να ακούσουμε τι λένε οι γλώσσες των ανθρώπων. Και να μάθουμε, να προσαρμοστούμε, να επιστρέψουμε καλύτεροι στη γη που μας τάχθηκε. Τι μας διδάσκει η ιστορία της Ματωμένης Κυριακής; Για μένα, το μήνυμα είναι απλό: μπορούμε, αρκεί να θέλουμε. Μπορούμε, αρκεί να μην φοβηθούμε. Να ανοίξουμε τους φακέλους, να ψάξουμε όσους κουβαλούν μαρτυρίες. Για τις δολοφονίες αριστερών, για την Αλόα, την Τόχνη, τον Σανταλάρη και τη Μάραθα και για όσα ακόμα δεν ξέρουμε, για τους άγνωστους νεκρούς, κατά πάσα πιθανότητα Ελληνοκυπρίων, που είναι θαμμένοι στο κοιμητήριο «Κωνσταντίνου και Ελένης». Γι΄ αυτά ποιος θα ερευνήσει, ποιος θα πει την αλήθεια, ποιος θα μιλήσει για το άδικο που έγινε σ΄ αυτόν τον τόπο; Ποιους βολεύει η σιωπή; Και πόσο κοστίζει επιτέλους αυτή η συντονισμένη και συμπεφωνημένη άγνοια που μας τυλίγει; Ποιος θα πει επιτέλους τη βρόμικη και αιματηρή ιστορία του νησιού μας;

Σύντροφοι, το Κυπριακό, με τα «τσιμεντώματα», τα «από Κύπριους για Κύπριους» και τους λοιπούς θλιβερούς ερασιτεχνισμούς πάει για φούντο, το πήραμε χαμπάρι. Αν είναι να μην λυθεί, τουλάχιστον ας μάθουμε όλα τα κομμάτια που το συνέθεσαν. Αφήστε πίσω μια πολιτική κληρονομιά τώρα που είστε στα πράγματα, γιατί αύριο μπορεί να ξημερώνει μια πιο σκοτεινή μέρα...

21 Ιουλίου 2010

Βόμβος

«Δεν είναι εδώ Βαλκάνια, σου το 'πα
εδώ είναι παίξε γέλασε και σώπα»

Αγύριστο κεφάλι, Άλκης Αλκαίος

Όταν σκέφτομαι τη γενιά μου, δεν σκέφτομαι μια εικόνα, ούτε ένα πρόσωπο, μήτε κάποιο γεγονός. Το πρώτο που μου έρχεται είναι ένας βόμβος. Ένας βόμβος από το συνονθύλευμα συνθήματων με τα οποία μεγαλώσαμε. Ακολουθεί μια καταιγίδα στερεοτύπων και ευπειθών στοιχίσεων, λέξεων και συμβόλων, προσωπολατρικών και απόλυτων, που έχουν μόνο μια σημασία για τον καθένα.


Μονότονα άρθρα στις εφημερίδες, αναγγελίες μνημοσύνων με πρόσωπα που σε κοιτάνε μέσα από μια άλλη εποχή. Εύκολα τα λόγια στο στόμα των πολιτικών, λέξεις που μάθαμε να λέμε μηχανικά, «καταδικάζουμε», «το δίδυμο έγκλημα», «λειτουργική και βιώσιμη λύση». Αυτές τις μέρες διάβασα πιο προσεκτικά και συχνά τα blogs, μια έκφραση της κοινωνίας μας που προσδοκώ ότι θα καταστεί ένα προοδευτικό ρεύμα, μιας και γράφονται και παρακολουθούνται από κυρίως νέους ανθρώπους.


Ό,τι θυμάμαι από τις αναρτήσεις και τα σχόλια αυτών των ημερών είναι αυτός ο βόμβος. Οι ίδιες ανούσιες αψιμαχίες, οι κουβέντες που μετά από την ανταλλαγή 2-3 απόψεων εκτρέπονται ανεπιστρεπτί στο Ελλάς-Κύπρος-Ένωσις και εδώ θα γίνει ο τάφος σας, σκουλήκια αριστεροί, φασίστες δεξιοί. Όχι, το ζήτημα δεν ειναι το savoir vivre στο διαδίκτυο. Είναι ότι δεκαετίες μετά το κακό, η αντίληψη μας για την πολιτική ιστορία της πατρίδας μας παραμένει εκεί-εκεί στη Β’ εθνική, γερά δεμένη σε ένα πνιγηρό αταβισμό. Εδώ κουμάντο κάνουν οι φωνακλάδες του καφενέ, του ξέρεις ποιος ειμαι εγώ ρε, που δεν μπορούν να αναλύσουν τα πράγματα πέρα από το πρίσμα θρυματισμένων αφηγήσεων. Σκάσε, λοιπόν, και άκου τι σου λέω εγώ...


Μου κάνει εντύπωση που η κοινωνία μας γουστάρει τόσο να ζει σε μια φούσκα του χρόνου, να βιώνει με τον ίδιο γαμημένο ψυχαναγκασμό την απαραλλάκτη τραγωδία, να αναπαριστά τον εαυτό της, ως θεατή και ηθοποιό, σε μια παράσταση που δεν λέει να λάβει τέλος, χωρίς ταυτόχρονα να ποθεί μια λυτρωτική κάθαρση. Προσωπικά δεν γνωρίζω περιπτώσεις όπου μια δικτατορία, μια καταστροφή ή ένα ολοκληρωτικό καθεστώς δεν ακολουθήθηκαν από απόδοση ευθυνών. Ενδεχομένως να υπάρχουν. Ωστόσο, είμαι βέβαιος ότι ο καθένας μπορεί να απαριθμήσει περιπτώσεις για το αντίθετο: η εκτέλεση των έξι, η καταδίκη των χουντικών, οι εκκαθαρίσεις στα μετα-κομμουνιστικά καθεστώτα και τόσα άλλα.

Η Κύπρος παραμένει επίμονα στην πρώτη κατηγορία. Κι αυτό γεννά νέα προβλήματα: η ιστορική μας γνώση είναι λειψή, σε βαθμό γελοιότητας και οι πολλοί επιλέγουν την γηπεδική εκτόνωση, όσο η βαριά βιομηχανία του Κυπριακού εκβάλλει σταθερά τα απόβλητα της στο μέσα μας. Και το μέλλον παραδίδεται αμαχητί σε κάτι έξω και πέρα από εμάς, σε μια μοίρα σκοτεινή. Μέσα απ’ αυτόν τον ορυμαγδό, αναδύθηκε μια κάστα εξουσίας, στήθηκε ένα τρελό πάρτυ χρημάτων για τους λίγους και κατασκευάστηκε μια κοινωνία εθισμένη στην αναισθησιογόνο λήθη. Κάθε απόπειρα να μιλήσεις καλύπτεται από αυτόν το βόμβο.



19 Ιουλίου 2010

Για μια νέα προσωπική υπεθυνότητα


«Υπάρχουν οπαδοί,
υπάρχουν υποτελείς,
αλλά δεν υπάρχουν πολίτες»
Χ. Μίσσιος

Τα σημάδια των καιρών δεν μας λαθεύουν. Δεν βιώνετε κι εσείς το τέλος, συνάμα και το αδιέξοδο, μιας εποχής, σαν μια αόρατη μα συνάμα αισθητή υγρασία στο πετσί σας; Ελάχιστα νέα υλικά ανακατεύονται στην παλιά μαρμίτα και είναι άγνωστο που θα μας βγάλει ο δρόμος. Η αίσθηση όμως πολλών ανθρώπων της γενιάς μου είναι ότι δεν έχει παρακάτω. Τουλάχιστον μ’ αυτά τα μυαλά, με τις ίδιες πρακτικές, με τους μπούσουλες και τους χάρτες που δείχνουν χώρες και δρομολόγια ενός κόσμου που δεν μας αφορούν. 

Είναι οι απαντήσεις στην αγωνία του «αύριο» γραμμένες μέσα στα σημερινά σχήματα; Στα κόμματα, τα πρόσωπα και τα συνθήματα που μας έφεραν ως εδώ; Έχει κάποιο περιεχόμενο σήμερα η Αριστερά ή η Δεξιά, που να είναι παγκοίνως γνωστό και να μας δίνει όραμα ή πρόταση για το αύριο και να μην είναι παιχνίδι στα χέρια των διασπαστών, των αποχωρούντων και των ένδοξων μειοψηφιών; Στέκομαι σκεπτικός κι αμήχανος μπροστά στα ερωτήματα που βάζω στον εαυτό μου -  μαζί και σ’ αυτό που ακούω να σχίζει διάπυρο τις παρέες. Πολλά ερωτήματα, μα οι απαντήσεις μαύρα φίδια που χάνονται δίχως ίχνος.

Από κοντά ο θυμός, μια απελπισία: τίποτα δεν αλλάζει στην κληρονομικώ δικαίω δημοκρατία μας, τα κόζια είναι ριγμένα, είμαστε λίγοι, δεν υπάρχει προσδοκία. Έχει χαθεί η εμπιστοσύνη, ο καθένας υποσκάπτει τον άλλον μην τυχόν και προλάβει αυτός ο άλλος να τον υποσκάψει πρώτος. Κι όλοι μαζί, αλληλοϋποβλεπόμαστε δίχως σταματημό – ποτέ δεν ξέρεις ποιος θα σου την φέρει αύριο ή ποιον θα χρειαστείς μεθαύριο: «κράτα μια πισινή», είναι η ροζ νέον επιγραφή που αναβοσβήνει πάνω από την εποχή μας. Γυαλιστερές γλάστρες ξεπηδάνε ως το «καινούργιο» και με τις λεκτικές φιοριτούρες τους, με την αποθέωση του τίποτα, διεκδικούν να είναι η απάντηση στην αγωνία μας.

Αυτό που μου λείπει περισσότερο, η απουσία που αποπειράται διαρκώς να πνίξει την ελπίδα μου είναι η απουσία ευθύνης, εκείνοι που θα το πάρουν προσωπικά, που θα πουν: «άσε, καθαρίζω εγώ». Χωρίς ιδιοτέλεια, χωρίς υστεροβουλία, χωρίς προσδοκία δικαιώματος. Μόνο και μόνο από αίσθηση ευθύνης, από ένα ιδιότυπο προσωπικό πατριωτισμό, από μια δικιά τους καθαρότητα. Πολλές φορές ψαχνόμαστε να στήσουμε νέους θεσμούς, να βρούμε αδιάφθορους και να τους τάξουμε μισθούς, ωφελήματα και άλλα καλά για να μας φυλάνε από τους «άλλους». Από τον Δρ. Τζέκιλ και τον κύριο Χάϊντ εαυτό μας, δηλαδή, που αναδύεται σε κάθε απάτη, σε κάθε παράνομη μεταβίβαση περιουσίας, σε κάθε μίζα, σε κάθε υπερτιμημένο έργο, σε κάθε προετοιμασία για απευθείας αναθέσεις έργων ενόψει προεδριών, σε κάθε πολεοδομική παρέκκλιση, σε όλα τα «βολέματα». 

Ανήκω σε μια γενιά που γαλουχήθηκε στην ευκολία του «κανονίσματος». Όλα «κανονίζονται», όμως η πιο μεγάλη κοροϊδία είναι η ίδια η ίδια η διαστροφή του νοήματος: το «κανόνισμα», δηλαδή η συμμόρφωση στον κανόνα, κατάντησε συνώνυμο της εξαίρεσης, της παράβασης κι όποιος δεν ακολουθεί παραμένει ένας βλάκας και μισός, ένας γραφικός δονκιχώτης που μέσα στο τρελό πανηγυράκι επιμένει να παραμένει ακίνητος. Καιρός να θελήσουμε, καιρός να μπορέσουμε, καιρός να αλλάξουμε...


15 Ιουλίου 2010

Διαβάζοντας τους πίνακες, αναζητώντας πολιτικό σχέδιο


Εδώ και πολύ καιρό η φράση «οικονομική κρίση» έχει περάσει στο καθημερινό μας λεξιλόγιο και έχει γίνει ερμηνευτικό εργαλείο της πραγματικότητας μας. Μια απλή αναζήτηση στο Google με τον όρο «οικονομική κρίση», επιστρέφει γύρω στα 50 εκατομμύρια αποτελέσματα. Προφανώς δεν είναι όλα σχετικά, αλλά στους μεταμοντέρνους μας καιρούς αποτελεί κι αυτό ένα μετρήσιμο δείκτη του lato sensu υλικού που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα. Τα ΜΜΕ με τη σειρά τους έχουν, σχεδόν καθημερινά, σχετικά ρεπορτάζ από τη διεθνή και εθνική οικονομική σκηνή και δεν είναι λίγες οι φορές που οι αναφορές και ο δημόσιος λόγος τους φτάνουν σε ένα επίπεδο παροξυσμού. Ενδεικτικό κι αυτό της κυριαρχίας των κρατούντων στην εποχή που όποιος κατέχει την πληροφορία (ή οποίος μπορεί να την περάσει στο κοινό) έχει στα χέρια του μια φοβερή δύναμη.
Στην Κύπρο επικράτησε την πρώτη περίοδο ένα μοτίβο συζητήσεων και δημόσιων παρεμβάσεων που έμοιαζε να ασχολείται με το θέμα ως εάν να μην είχε άμεσες ή δυνητικές επιδράσεις στην οικονομία του τόπου. Για αρκετό καιρό, οι δηλώσεις αξιωματούχων ήταν καθησυχαστικές καθώς υποδείκνυαν ότι λόγω της φύσης και του μεγέθους της οικονομίας μας ο αντίκτυπος θα ήταν από αμελητέος έως μη σοβαρός. Και ενώ οι παρεμβάσεις αυτού του είδους συνεχίζονταν, η οικονομική κρίση βάθαινε και έδειχνε ότι σε ένα κόσμο τόσο άμεσης αλληλεξάρτησης και πλασματικών αξιών, κανείς δεν θα μπορούσε να παραμείνει ανέπαφος.
Θεωρώ ότι το πρώτο ταρακούνημα για εμάς στην Κύπρο ήρθε από τη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία περιήλθε η Ελλάδα. Κι αυτό γιατί η πρόσβαση στις πληροφορίες ήταν στην ίδια γλώσσα, αφορούσαν μια χώρα που λίγα χρόνια πριν έμπαινε στη ζώνη του ευρώ και έμοιαζε να αναπτύσσει ένα δικό της αναπτυξιακό μοντέλο που θα την έβγαζαν από τη μιζέρια και τη μόνιμη κατάληψη της τελευταίας θέσης στους οικονομικούς δείκτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, το μέγεθος του προβλήματος ξεδιπλώθηκε σκορπώντας ένα ιδιότυπο σοκ και δέος και γεννώντας μυριάδες συζητήσεις για τις προοπτικές της χώρας, την πτώχευση, τη βιωσιμότητα της ευρωζώνης και άλλα τινά.
Ένας προτεινόμενος τρόπος προσέγγισης του προβλήματος είναι η αποτύπωση των σημερινών συνθηκών και δεδομένων. Η παρουσία μας στην ευρωζώνη αποτελεί μια επιπλέον παράμετρο στη συζήτηση και για αυτό η παρουσίαση και τα σχόλια που θα ακολουθήσουν θα αντλήσουν στοιχεία από την ΕΕ και την πρόσφατη επικαιρότητα.
Ο αρμόδιος Επίτροπος της Ε.Ε. για θέματα οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων, Όλι Ρεν, ανέφερε σε σχέση με το πρόγραμμα σταθερότητας που υπέβαλε η Κυπριακή Δημοκρατία ότι «το πρόγραμμα στοχεύει στη διόρθωση κυρίως στο σκέλος των εσόδων, μολονότι οι δαπάνες ανέρχονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Επίσης, ελλοχεύουν κίνδυνοι δυσμενών εξελίξεων όσον αφορά την πορεία προσαρμογής, λόγω ευνοϊκών αναπτυξιακών παραδοχών».[1] Στο ίδιο δελτίο τύπου της Ε.Ε. όπου περιλαμβάνεται η πιο πάνω δήλωση, αναφέρεται επίσης ότι το πρόγραμμα σταθερότητας της Κύπρου αντικατοπτρίζει την ισχυρή επίπτωση της τρέχουσας κρίσης στα δημόσια οικονομικά της, με εκτιμώμενο έλλειμμα 6,1% του ΑΕΠ για το 2009 και αυξανόμενο δείκτη δημόσιου χρέους, ο οποίος προβλέπεται να υπερβεί την τιμή αναφοράς του 60% του ΑΕΠ το 2010. Ο πίνακας στο παρόν άρθρο περιλαμβάνει τις σχετικές τιμές και εκτιμήσεις για την περίοδο 2008-2013.
Οι αναφορές στο έλλειμμα και το δείκτη δημόσιου χρέους δεν είναι τυχαίες ούτε πρέπει να μας αφήνουν αδιάφορους. Οι τιμές αυτές είναι οι ανώτατες επιτρεπτές από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ε.Ε. Σε περίπτωση κινδύνου υπέρβασης ή πραγματικής υπέρβασής τους, ενεργοποιείται ο προβλεπόμενος μηχανισμός που περιλαμβάνει την έγκαιρη προειδοποίηση και τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.[2]
Στην περίπτωση της Κύπρου αυτό έχει γίνει και η Επιτροπή της ΕΕ, ως αρμόδιο προς επίβλεψη όργανο, έχει εκδώσει δύο σημαντικά έγγραφα όπου περιγράφονται με συνοπτικό και εύληπτο τρόπο τη διακύμανση του ελλείμματος από 2.4% το 2005, σε 1.2% το 2006 και από εκεί σε πλεόνασμα 3.4% και 0.7% για τα έτη 2007 και 2008 αντίστοιχα.[3] Η κατάσταση άλλαξε δραματικά και το έλλειμμα βρίσκεται σήμερα στο 6.1% και οι προοπτικές του δημόσιου χρέους, όπως φαίνεται στον πίνακα, είναι αυξητικές και παραμένουν πάνω από το 60%.
Η στάση της κυβέρνησης μέχρι σήμερα έδειξε την έλλειψη σχεδίου: οι απαντήσεις μοιάζουν να κινούνται μεταξύ μικροοικονομικής διαχείρισης και ιδεολογικών αγκυλώσεων.  Στο ενδιάμεσο δεν έλειψαν και αποφάσεις που δεν υπάκουαν σε κανένα κανόνα πολιτικής λογικής, όπως για παράδειγμα η εκτίναξη των στρατιωτικών δαπανών από τα 295 και 310 εκατομμύρια ευρώ το 2007 και 2008 αντίστοιχα, στα 378 για το 2009.[4] Η παραδοξότητα έγκειται σε δυο κυρίως σημεία: ενώ η διαδικασία συνομιλιών συνεχίζεται, η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών στέλνει ένα διαφορετικό μήνυμα. Και δεύτερον, η χρήση των δαπανών για την κτήση πολιτικής επιρροής, όπως για παράδειγμα η αγορά στρατιωτικού υλικού από τη Ρωσία, δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις γεωμετρικά αυξανόμενες οικονομικές σχέσεις της χώρας αυτής με την Τουρκία.
Επιστροφή στο θέμα της κρίσης και των μέτρων της κυβέρνησης για να χειριστεί το έλλειμμα: τις ώρες που σύρονταν αυτές οι γραμμές ο ημερήσιος τύπος κατέγραφε την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για την έγκριση των προτάσεων:
-          για αύξηση του εταιρικού φόρου,
-          για αύξηση του φόρου ακίνητης ιδιοκτησίας,
-          για αύξηση των φόρων κατανάλωσης στα πετρελαιοειδή.
    Ταυτόχρονα, το Υπουργικό προχώρησε και σε αύξηση της οροφής των 60 χιλιάδων ευρώ για την παροχή επιδομάτων, στις 70 χιλιάδες ευρώ.[5] Ωστόσο, οι δημόσιες δαπάνες δεν υφίστανται αντίστοιχες σε δραστικότητα αλλαγές και ο αριθμός των ανέργων παραμένει σε ύψη που είχαμε χρόνια να βιώσουμε, δημιουργώντας συνθήκες δημιουργίας κοινωνικών προβλημάτων.
Οι αριθμοί και οι στατιστικές δεν δείχνουν να ευνοούν τα εξαγγελθέντα μέτρα. Οι οικονομικές προοπτικές προβλέπουν ότι ίσως το 2013 θα καταφέρουμε να επανέλθουμε στην κατάσταση στην οποία βρισκόμασταν πριν μερικά χρόνια. Οι αριθμοί εμφανίζουν και τη χρονιά της μεταστροφής: το 2008. Αναπόφευκτα, αυτό συνεπάγεται την ευθύνη της τωρινής κυβέρνησης για τη σημερινή κατάσταση. Η ευθύνη μπορεί να εντοπιστεί σε 3 διαφορετικά επίπεδα: μετά την πρώτη Κυριακή των προεδρικών εκλογών το ΑΚΕΛ δέχθηκε ένα ανόητο καταιγισμό κατηγοριών για τις προθέσεις του ως προς την οικονομία της Κύπρου. Η αναζήτηση του υπουργού οικονομικών «κοινής αποδοχής» που θα κατεύναζε την ατμόσφαιρα κατέληξε στο Χαρίλαο Σταυράκη – ένα εκπρόσωπο της αστικής τάξης, σε μια κυβέρνηση ενός δεδηλωμένου κομμουνιστή. Ο συγκερασμός πολιτικών πεποιθήσεων και αναγκαιοτήτων θα πρέπει να κριθεί από τα αποτελέσματα και τον απολογισμό της μισής (χρονικά) προεδρίας. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, η κυβέρνηση έχασε το ισχυρό τεχνοκρατικό κομμάτι και την εμπειρία της, παλεύοντας να επιζήσει στη θάλασσα της «δίκαιης κοινωνίας» που η ίδια υποσχέθηκε. Η απουσία του Μ. Σαρρή είναι εκκωφαντική. Και τρίτον, η αποσπασματικότητα των μέτρων και η αντανακλαστική αντίδραση στις παρατηρήσεις της Επιτροπής της Ε.Ε. προδίδει, δυστυχώς, έλλειψη σχεδίου και πολιτικής γραμμής. Ο Πρόεδρος μοιάζει χαμένος στο μαίανδρο των παρατεταμένων συνομιλιών, την ίδια ώρα που στο ΑΚΕΛ δεν το έχουν σε τίποτα να «αδειάσουν» δημόσια το υπουργείο Οικονομικών.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, τα νομοσχέδια κατατίθενται ως «επείγοντα» σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα άμεσα προβλήματα και η έξωθεν επιτήρηση που θα είναι μαζί μας μέχρι τις επόμενες προεδρικές εκλογές, όπου δεν θα πρέπει να μας εκπλήξει αν η οικονομία περάσει ως πρώτο θέμα στην πολιτική ατζέντα. “Its the economy, stupid!” κι όποιος αμφιβάλει ας κρατήσει ένα απόκομμα του άρθρου για το 2013...
Έως τότε, ζητείται με τον ίδιο βαθμό επείγοντος, όπως και στα νομοσχέδια, πολιτικό σχέδιο, μελετημένες δράσεις και απόδραση από τα «κολλήματα» ξοφλημένων ιδεολογιών. Ορθολογισμός και αίσθηση της αναγκαιότητας των καιρών χρειάζονται. Υπάρχει κανείς εκεί έξω;



2008
2009
2010
2011
2012
2013
Πραγματικό ΑΕΠ
(% διαφορα)
SP Apr 2010
3.6
-1.7
0.5
1.5
3.0
3.2
COM May 2010
3.6
-1.7
-0.4
1.3
n.a.
n.a.
SP Feb 2009
3.8
2.1
2.4
3.0
3.2
n.a.
HICP πληθωρισμός
(%)
SP Apr 2010
4.4
0.2
2.7
2.0
2.0
2.0
COM May 2010
4.4
0.2
2.7
2.5
n.a.
n.a.
SP Feb 2009
4.4
2.0
2.5
2.5
2.5
n.a.
Γενικά έσοδα
(% of GDP)
SP Apr 2010
43.5
40.3
41.6
42.8
43.6
44.2
COM May 2010
43.5
40.3
41.2
41.3
n.a.
n.a.
SP Feb 2009
45.3
43.8
44.0
44.4
44.8
n.a.
Γενικά έξοδα
(% of GDP)
SP Apr 2010
42.6
46.4
47.6
47.2
47.0
46.7
COM May 2010
42.6
46.4
48.3
49.0
n.a.
n.a.
SP Feb 2009
44.3
44.6
45.5
46.3
47.1
n.a.
Δημόσιο χρέος
(% of GDP)
SP Apr 2010
48.4
56.2
61.0
63.2
63.1
62.3
COM May 2010
48.4
56.2
62.3
67.6
n.a.
n.a.
SP Feb 2009
49.3
46.8
45.4
44.2
44.2
n.a.











































[3] COMMISSION OPINION on the existence of an excessive deficit in Cyprus, SEC(2010) 739, 15 Ιουνίου 2010 και REPORT FROM THE COMMISSION Cyprus Report prepared in accordance with Article 126(3) of the Treaty, SEC(2010) 590, 12 Μαϊου 2010. http://ec.europa.eu/economy_finance/sgp/convergence/programmes/2009-10_en.htm και http://ec.europa.eu/news/economy/100616_el.htm

11 Ιουλίου 2010

4-3, όλα παίζονται

Στα τέλη Ιουνίου το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε την απόφαση του επί της υπόθεσης Schalk και Kopf εναντίον Αυστρίας, που αφορούσε στην ισχυριζόμενη δυσμενή διάκριση σε βάρος ενός ομόφυλου ζευγαριού εκ του γεγονότος ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν τη δυνατότητα να παντρευτούν ή να επιτύχουν με άλλο τρόπο τη νομική αναγνώριση της σχέσης τους. 


Το Δικαστήριο αποφάσισε ομόφωνα ότι η Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου δεν επιβάλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να αναγνωρίσουν το δικαίωμα γάμου στα ομόφυλα ζευγάρια. Στο δεύτερο μισό της απόφασης, το δικαστήριο, με ψήφους 4-3, απέρριψε το επιχείρημα ότι υπήρξε δυσμενής διάκριση σε σχέση με την προσωπική και οικογενειακή ζωή των αιτητών ως συνέπεια της έλλειψης αντίστοιχου προς το γάμο νομοθετικού πλαισίου που θα ρύθμιζε το καθεστώς της συμβιωτικής τους σχέσης.



Η υπόθεση έχει αυταπόδεικτο ενδιαφέρον σε σχέση με τη δημόσια συζήτηση στην Κύπρο για το ίδιο θέμα. Χαράς ευαγγέλια για όσους αντιστέκονται στο δικαίωμα αυτό; Αν και η απόφαση είναι αρνητική, το κείμενο της επιδέχεται πολλαπλών θετικών αναγνώσεων. Ας μην βιάζονται, λοιπόν, να αναζητήσουν δικαίωση εκεί.



Το ΕΔΑΔ αφού επιθεώρησε τις εξελίξεις στη νομοθεσία διαφόρων κρατών και τη νομοθετική δραστηριότητα της ΕΕ, κάνει και το ίδιο ένα μεγάλο βήμα: αναγνωρίζει για πρώτη φορά ότι ένα ομόφυλο ζευγάρι εμπίπτει στην έννοια της «οικογενειακής ζωής», όπως και κάθε άλλο ετερόφυλο ζευγάρι. Αναγνωρίζεται, επίσης, ότι τα δύο είδη ζευγαριών είναι σε μια σχετικά παρόμοια κατάσταση σε ότι αφορά την ανάγκη τους για νομική αναγνώριση και προστασία των σχέσεων τους. Τέλος, αναγνωρίζεται ότι το ζήτημα της αναγνώρισης του δικαιώματος αυτού βρίσκεται σε εξέλιξη, ωστόσο τα κράτη απολαμβάνουν ακόμα ενα περιθώριο εκτίμησης ως προς το χρόνο εισαγωγής νομικών ρυθμισεων.


Τα νέα είναι καλά. Όπως ακριβώς η ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας αποδομήθηκε βήμα – βήμα, έτσι και το ζήτημα της αναγνώρισης του δικαιώματος γάμου ή ενός παρεμφερούς δικαιώματος ακολουθεί τα ίδια χνάρια. Οι δικαστές που διαμόρφωσαν την μειοψηφία του 4 - 3 υπογραμμίζουν ορθά ότι εφόσον τα ομόφυλα ζευγάρια εμπίπτουν στην έννοια της οικογενειακής ζωής, τότε τα κράτη οφείλουν να δώσουν ενα εναλλακτικό και ικανοποιητικό πλαίσιο για την προστασία αυτού του δικαιώματος. Με άλλα λόγια, η θεσμοθέτηση του «συμφώνου συμβίωσης» με δικαιώματα και πλεονεκτήματα που ήδη παρέχονται στο γάμο, θα έπρεπε να είναι υποχρέωση για τα κράτη μέλη.


Το ΕΔΑΔ λέει στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και σε όσους πιστεύουν στα δικαιώματα αυτά: δουλέψτε στο εθνικό επίπεδο για εισαγωγή νομοθετικών μεταρρυθμίσεων. Μια σημαντική αύξηση των χωρών που αναγνωρίζουν το δικαίωμα γάμου και του συμφώνου συμβίωσης θα επιτρέψει στο ΕΔΑΔ να θέσει τον πήχη στο ύψος του δικαιώματος. Τα πράγματα αλλάζουν και όπως φανερώνει η οριακή πλειοψηφία στην απόφαση, το σύμφωνο συμβίωσης είναι ο πρώτος και πλέον εφικτός στόχος. Στάδιον δόξης λαμπρόν, λοιπόν, για την Accept και για όσους πιστεύουμε σε μια κοινωνία ελευθερίας. Ο χρόνος είναι με το μέρος μας.