Σχέδιο Γ

Εντάξει, το εμπεδώσαμε: δεν υπάρχει σχέδιο Β. Το κυβερνητικό στρατόπεδο επαναλαμβάνει το mantra σταθερά, χωρίς να χάνει τόνο, με τη βεβαιότητα ότι κάπου πάμε με την παρούσα διαδικασία. Μακάρι - και χάριν συζητήσεως, δεκτό. Αλλά σήμερα θέλω να σας πασπατέψω λίγο τον εγκέφαλο με κάτι άλλο. Κι αυτό είναι η επόμενη μέρα της αποτυχίας.

Βήμα πρώτο και απαραίτητο: ένα ολοκαίνουργιο σύνταγμα. Και μ΄αυτό ανοίγουμε όλα τα θέματα. Είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ξανασκεφτούμε αν θα διατηρήσουμε το πολίτευμα της προεδρικής μισοδικτατορίας που έχουμε, ή θα επιλέξουμε ένα νέο, με εσωτερικές δικλείδες αλληλοελέγχου και σοβαρές θεσμικές ισορροπίες, μια σοβαρή κοινοβουλευτική δημοκρατία. Επίσης, είναι καιρός να αναθεωρήσουμε τη χάρτα δικαιωμάτων που έχει μείνει ξεχασμένη στο 1960: δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, αναγνώριση των μειονοτήτων και των συνακόλουθων δικαιωμάτων τους, προστασία του περιβάλλοντος, συνταγματική προστασία των ανεξάρτητων αρχών. Κι ακόμη, σαρωτικές απαλλοτριώσεις γης και απόδοσής τους στους πρόσφυγες, με σκοπό να τελειώσει για πάντα το πάρτι με τις τ/κ περιουσίες, τους εκ μητρογονίας και τα άλλα συμπαρομαρτούντα του Κυπριακού. Με αναλογικότητα και με μέτρο την κατά το δυνατό δικαιότερη κατανομή των οικονομικών βαρών.  ό﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽﷽ δέσμια του συντάγματο ρσυντακτικ

Είμαι βέβαιος ότι η εγχώρια ορθόδοξη διανόηση της νομικής έχει έτοιμη την απάντηση: συνθήκες του ‘60, διεθνής υπόσταση της Κύπρου, αυστηρό σύνταγμα ίσον δεν γίνεται. Στα νομικά είμαστε ξεφτέρια, δεν αντιλέγω. Ωστόσο, η πρώτη παραδοξότητα έγκειται  στο εξής: είμαστε ίσως το μοναδικό κράτος του οποίου οι νομικοί δεν σταματούν να υπενθυμίζουν ότι έχει ένα «δοτό» σύνταγμα, αλλά μόλις η συζήτηση πάει στο πως θα εκφραστεί η λαϊκή βούληση χωρίς διαμεσολαβήσεις, με μια συντακτική συνέλευση, όλοι ταμπουρώνονται πίσω από το απαραβίαστο του σημερινού συντάγματος. Κι έτσι φτάνουμε στο δεύτερο παράδοξο: η Κύπρος να είναι σήμερα δέσμια του συντάγματός της. Υπάρχει και λειτουργεί για να μπορεί να υπηρετεί ένα απαρχαιωμένο κανονιστικό κείμενο. Αλήθεια, πόσο μέλλον έχει κάτι τέτοιο; Πόσο βαθιά στον 21^ο αιώνα μπορούμε να βαδίσουμε, με ένα συνταγματικό κείμενο του 1960; Είμαστε καταδικασμένοι να ζήσουμε για πάντα όμηροι του συντάγματος, επειδή το Κυπριακό παραμένει άλυτο;

Το επιχείρημα μου είναι πολιτικό, δεν είναι νομικό. Αν με κάποιο τρόπο θα σπάσουμε όσα μας κρατάνε δέσμιους στο παρελθόν, τότε δεν μπορούμε παρά να κόψουμε τον ομφάλιο λώρο που μας συνδέει μ’ αυτό, αλλά έχει τυλιχθεί θανάσιμα γύρω από το λαιμό μας.

Ο Νικόλας Κυριάκου είναι το enfant terrible του εγχώριου αποτυχημένου προοδευτισμού.