30 Ιανουαρίου 2011

Νεκρολάγνοι


 Μόνο αυτή τη λέξη μπορούσα να σκεφτώ, καθώς ο ημερήσιος τύπος τις προάλλες ανέφερε τις εκδηλώσεις που έγιναν για να τιμηθεί η μνήμη του Μακαρίου, με πλούσιο φωτορεπορτάζ από το μνημόσυνο, τις εκδηλώσεις, όπως, επίσης, και τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας. Την ίδια ώρα, στις πίσω σελίδες, πληροφορούμασταν για το εθνικό μνημόσυνο του Γρίβα.

Τι άλλο πέρα από την πολιτική τριτοκοσμικότητά μας αποδεικνύουν τα προαναφερθέντα; Μια συγκριτική ματιά στην πολιτική κουλτούρα των κρατών που βγήκαν από την αποικιοκρατία την ίδια περίοδο με εμάς, δείχνει ότι 50 χρόνια μετά την ανεξαρτησία μας, μαστιζόμαστε από το σύνδρομο των «μεγάλων ηγετών» που ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στο σήμερα. Για όποιον αμφιβάλει, το ετήσιο τσίρκο με την πορεία Μακαρίου και τα εθνικά μνημόσυνα του Γρίβα, οι φωτογραφίες του πρώτου στα δημόσια κτήρια και του δεύτερου στα εθνικόφρονα σωματεία και άλλα παρόμοια σημειολογικά είναι αρκετά για πείσουν.

Μέσα σε αυτή την αποκρουστική νεκρολαγνεία που συντηρεί το διχασμό τους παρελθόντος μέχρι σήμερα, οι σκέψεις για την κριτική αξιολόγηση του ιστορικού ρόλου του καθενός μοιάζει ουτοπική και καταδικασμένη να χαθεί μέσα στις υλακές των πιστών φρουρών και τον ορυμαγδό συνθημάτων από την κερκίδα. Η πολιτική ιστοριογραφία, ή κάτι που της μοιάζει, εξαντλείται συνήθως στα προσωπικά απομνημονευματα ανθρώπων που βρέθηκαν στoν περίγυρο, με σκοπό την αυτοδικαίωση των επιλογών και την εξύμνηση του δικού μας ηγέτη. Νηφάλιες και τεκμηριωμένες ανασκοπήσεις σπανίζουν. Από μνήμης αναφέρω τα πρόσφατα βιβλία του Π. Πολυβίου, του Μ. Δρουσιώτη και του Ι. Στεφανίδη. Φωτεινές εξαιρέσεις που δυστυχώς χάνονται στην τρικυμία της καφενειακής πολιτικής κουλτούρας μας.

Κι όμως, η ανασύνθεση των ρόλων του καθενός θα επέτρεπε τον απεγκλωβισμό από τον ασφυκτικό αταβισμό και θα γλιτώναμε επιτέλους από τη γελοία εκείνη έκφραση που αναμασούν όλοι: «πιστοί στις παρακαταθήκες τους». Για ποια παρακαταθήκη άραγε να μιλούν; Για το μαξιμαλισμό, τον οικονομικό στραγγαλισμό των Τουρκοκυπρίων, τον πολιτικό μικρομεγαλισμό, τις ωραίες μέρες της Κοφίνου, την κρυψίνοια και τον εθνικισμό; Για την υπονόμευση του νόμιμου κράτους με παραστρατιωτικές ομάδες, για την οικοδόμηση παρακρατικών δικτύων εξουσίας, για τον πνιγηρό συγκεντρωτισμό στις πρώτες δεκαετίες της ζωής της νέας Δημοκρατίας; Και εν τέλει: ποια συνάφεια ή έμπνευση μπορεί να ανιχνεύσει ο πολίτης του 2011 για το μέλλον σε δυο ιστορικές προσωπικότητες που πέθαναν τη δεκαετία του ’70;

Είναι καιρός να σταματήσει πια αυτό το μακάβριο ετήσιο πανηγύρι όπου ο Μακάριος κι ο Γρίβας ξεθάβονται και περιφέρονται στον κόσμο μας, σαν λείψανα αγίων που φοβερίζουν τους πιστούς. Αν μου επιτρέπεται η παράφραση: Ο Μακάριος πέθανε, ο Γρίβας πέθανε κι εγώ δεν νιώθω και πολύ καλά τελευταία...



25 Ιανουαρίου 2011

Αρχιεπίσκοπος vs Τουρκια 0-1 (Το είπε και το ΕΔΑΔ)


FOURTH SECTION
DECISION
AS TO THE ADMISSIBILITY OF
Application no. 66611/09
by CHRYSOSTOMOS
against Turkey
The European Court of Human Rights (Fourth Section), sitting on 4 January 2011 as a Chamber composed of:
         Nicolas Bratza, President,
         Lech Garlicki,
         Ljiljana Mijović,
         David Thór Björgvinsson,
         Ján Šikuta,
         Päivi Hirvelä,
         Işıl Karakaş, judges,
and Fatoş Aracı, Deputy Section Registrar,
Having regard to the above application lodged on 26 November 2009,
Having deliberated, decides as follows:
THE FACTS
The applicant, Chrysostomos II, is a Cypriot national, born in 1945. He is Archbishop of the Greek Orthodox Autocephalous Church of Cyprus and New Justinian and states that he is acting on behalf of the above Church as well as on behalf of other persons not listed or identified in the application form, namely the church’s parishioners. The applicant lives in Nicosia. He is represented before the Court by Mr A. Angelides, a lawyer practising in Nicosia.
The facts of the case, as submitted by the applicant, may be summarised as follows:
In the course of the events in northern Cyprus of 1974, the applicant states that they had to leave behind property and flee places of worship. The property claimed consists of immovable property (monasteries, chapels, churches and graveyards etc) and movable property (ecclesiastical vessels, grails etc). Since 1974 the applicant states that they have been prevented from enjoying the church’s property. The applicant further claimed that many properties had been destroyed, vandalised, looted or stripped of their religious function and are now used as Muslim religious sites, museums, bars, clubs, barns etc. Ecclesiastical vessels etc have been destroyed or sold.
COMPLAINTS
The applicant complained of a violation of Article 1 of Protocol No. 1 about lack of access and enjoyment of the property mentioned above following the invasion in 1974 by Turkish armed forces.
The applicant complained under Article 9 of the Convention that he, the Church and its parishioners have been continuously prevented from holding religious services in the religious sites situated in northern Cyprus and belonging to the Church. The applicant further complained under Article 11 of the Convention that their right to assembly has been continuously violated.
The applicant complained under Article 3 that, taken together with racial and religious discrimination, the consistency and long period of time of deprivation of access to property and the other substantive claims amount to inhuman and degrading treatment and torture.
Finally, the applicant complained under Article 14 of the Convention that the breaches of the above Articles have been committed exclusively to the detriment of Greek-Cypriots and/or followers of the Greek-Orthodox Church.
THE LAW
A. Standing
The applicant has named himself as the applicant in the application form. He has stated that he acts also on behalf of the parishioners of his Church. The Court observes however that he has neither included a list of the names of those concerned, nor any letters of authority which state that these persons authorise him to act on their behalf. It also appears that the title deeds submitted with the application in many cases identify individual local churches and religious bodies as owning the property without reference to the applicant or his Church.
In the circumstances, the Court does not consider that the parishioners, an unlisted and unidentified group of persons, can appropriately be regarded as applicants in the present application. It accepts, for the purposes of this application, that the applicant has the requisite authority to act on behalf of the Church as an entity and that he thus has legal capacity to make property and other claims on its behalf and on behalf of those individual churches and religious bodies under its umbrella.
B. Concerning property issues (Article 1 of Protocol No. 1)
1. Insofar as the applicant complains of interference with property rights as regards lack of access to property belonging to his Church or its subordinate entities in the northern part of Cyprus invoking Article 1 of Protocol No. 1, the Court recalls that applicants are required by Article 35 § 1 of the Convention to exhaust available, effective domestic remedies. In Demopoulos and Others v. Turkey [GC] (no. 46113/99 et al, decision of 1 March 2010, ECHR 2010-...) the Grand Chamber examined the issue of whether Greek-Cypriot applicant property-owners had available to them a remedy in respect of their complaints. It found that for the purposes of Article 35 § 1 of the Convention, the procedure before the Immovable Property Commission (“IPC”), and further appeal to the “TRNC” High Administrative Court, provided for in Law 67/2005, were to be regarded as “domestic remedies” of the respondent State and that no ground of exemption of the application of Article 35 § 1 of the Convention has been established in that regard. As regarded the efficacy of the framework of redress provided, it held:
“127. The Court finds that Law 67/2005 provides an accessible and effective framework of redress in respect of complaints about interference with the property owned by Greek Cypriots. The applicant property owners in the present cases have not made use of this mechanism and their complaints under Article 1 of Protocol No. 1 to the Convention must therefore be rejected for non-exhaustion of domestic remedies. It is satisfied that Law 67/2005 makes realistic provision for redress in the current situation of occupation that is beyond this Court’s competence to resolve.
128.  Lastly, it would stress that this decision is not be interpreted as requiring that applicants make use of the IPC. They may choose not to do so and await a political solution. If, however at this point in time, any applicant wishes to invoke his or her rights under the Convention, the admissibility of those claims will be decided in line with the principles and approach above. The Court’s ultimate supervisory jurisdiction remains in respect of any complaints lodged by applicants who, in conformity with the principle of subsidiarity, have exhausted available avenues of redress.”
The Court notes that neither the applicant, nor any other duly authorised representative of the Church or individual churches or bodies for which title deeds have been provided have made use of this mechanism. Nor have any claims been made as regards movable property, in respect of which the IPC also has competence to examine claims (see Demopoulos, cited above, §§ 35-37). The complaints under Article 1 of Protocol No. 1 to the Convention must therefore be rejected for non-exhaustion of domestic remedies pursuant to Article 35 §§ 1 and 4 of the Convention.
2. While the applicant has not expressly invoked Article 1 of Protocol No. 1 as regards destruction and theft of property, he has claimed in his application form in general terms that property belonging to the Church has been subject to vandalism, destroyed and stolen. Insofar as these acts took place prior to the date of ratification of the Convention and Protocols by the respondent State on January 1987, the Court has no temporal jurisdiction to consider these complaints. No specific information has been provided as regards any such acts which might have occurred within the Court’s temporal jurisdiction or details given which might have established State responsibility for the vandalism or thefts concerning property established as belonging to the applicant or indicated that there had been compliance with the requirements of Article 35 § 1 as regarded exhaustion of domestic remedies and the six-month time-limit.
This part of the application must therefore be rejected globally as failing to disclose any issue under the Convention pursuant to Article 35 of the Convention.
C. Complaints concerning Articles 9 and 11 of the Convention
The applicant has also complained under the above provisions which guarantee respectively freedom of religion and freedom of assembly that the Church has been unable to carry out religious services on the properties mentioned above. The Court notes that these complaints are closely linked to those raised above concerning the inability to enjoy the property concerned. It has found that domestic remedies in this regard have not been exhausted before the IPC which is able both to order restitution of property and to award pecuniary and non-pecuniary damages in respect of any loss of enjoyment of the property. In the circumstances therefore, this part of the application raises no separate issue.
D. Remaining complaints
Having regard to the facts of the cases and its findings under Article 1 of Protocol No. 1 and Articles 9 and 11 of the Convention, the Court considers that no further issue arises for examination concerning the remaining complaints made by the applicant under Articles 3, 13 and 14 of the Convention (see Demopoulos, cited above, §§ 139-143).
For these reasons, the Court unanimously
Declares the application inadmissible.
     Fatoş Aracı                                                                       Nicolas Bratza
Deputy Registrar                                                                       President



 

23 Ιανουαρίου 2011

Αεροψεκασμοί και οδοντόκρεμες


Η θερμοκρασία έπεσε, κάτι βροχές ήρθαν, μύρισε χειμώνας. Λέτε να τελείωσαν οι αεροψεκασμοί και να μην το καταλάβαμε; Ίσως να είναι κι έτσι....Πάντως για όσους είναι περιέργοι, μια βόλτα στο google θα αποδείξει ότι υπάρχουν κι αλλού διάφοροι τύποι, που άλλη δουλειά δεν έχουν από το να κοιτάνε τον ουρανό και να ερμηνεύουν τα σχήματα των συννέφων. Ένα από τα ενδιαφέροντα με τις ιστορίες που βρίσκει κανείς είτε σε γραπτά κείμενα είτε σε βίντεο είναι οι ομοιότητες των “γεγονότων” που περιγράφονται. Για παράδειγμα, κάποια γυναίκα έκοψε τα μαλλιά της κόρης της και τα πήγε στο χημείο. Οι αναλύσεις έδειξαν αυξημένες ποσότητες αλουμινίου. Συμπέρασμα για την αιτία: αεροψεκασμοί. Το “γεγονός” παρουσιάζεται να έχει λάβει χώρα τόσο στην Αμερική όσο και στην Ελλάδα.


Στην Κύπρο κάποιοι πολιτικοί, μερικοί δημοσιογράφοι και κάτι μυστήριοι τύποι κρατούν ζεστό το θέμα στην επικαιρότητα. Ενδείξεις αμφιβόλου προελεύσεως, βιντεάκια στο youtube, παραπειστικά ερωτήματα κι ένας ορυμαγδός βλακωδών υποψιών συνθέτουν το κράμα του θέματος των αεροψεκασμών. Πασπαλίστε το και με λίγη δόση συνωμοσιολογίας, βάλτε ένα κουταλάκι βρετανική κακοδαιμονία και το γλυκό δένει μια χαρά. Όταν έρχεται η ώρα των επιστημονικών αποδείξεων και επιχειρημάτων, όλοι κάνουν την πάπια και βάλλουν κατά των αρμοδίων που δεν κάνουν ή δεν μπορούν ή για κάποιο αδιευκρίνιστο λόγο δεν θέλουν να κάνουν τις έρευνες και αναλύσεις που απαιτούνται.


Με αυτόν τον τρόπο η Μετεωρολογική Υπηρεσία, η Πολιτική Αεροπορία, το κρατικό χημείο και ποιος ξέρει ποια άλλη δημόσια υπηρεσία στέλνονται στο πυρ το εξώτερον για την (υποτιθέμενη) ομερτά γύρω από το θέμα. Πριν λίγο καιρό, οι εργαζόμενοι στο αεροδρόμιο είχαν στυλώσει τα ποδάρια τους για να μην υποβάλλονται σε καθημερινό έλεγχο μέσω των ειδικών αψίδων και θα δίσταζαν να ανοίξουν το στόμα τους για περίεργες πτήσεις; 


Απορίας άξιον, επίσης, γιατί οι καταγγέλοντες δεν παιρνουν οι ίδιοι δείγματα νερού, χώματος,  μαλλιών, προϊόντων για να τύχουν ενδελεχούς ανάλυσης από άτομα της εμπιστοσύνης τους. Δεν υπάρχει ένας χημικός της εμπιστοσύνης τους, πιλέ μου; Ακόμα πιο γελοία είναι η άποψη ότι οι αεροψεκασμοί είναι μέρος ενός παγκόσμιου σχεδίου για τη χειραγώγηση των λαών, τη μείωση της νοητικής μας ικανότητας και άλλα κουφά. Περιέργως, τις ίδιες συνέπειες έλεγαν παλιά ότι θα είχε και η χρήση του φθορίου. Ξέρετε, του συστατικού που βρίσκει κανείς σε μια κοινή οδοντόκρεμα! Σταμάτησε να βουρτσίζει κανείς τα δόντια του ή μειώθηκε η κριτική ικανότητα κανενός; Όχι. Ή μάλλον τώρα που αναλογίζομαι τις μπαρούφες που διακινούν ορισμένοι, μάλλον ναι.

Τέρμα στις οδοντόκρεμες, λοιπόν, και όσοι κυκλοφορείτε εκεί έξω να φοράτε τα κράνη σας...



16 Ιανουαρίου 2011

Χρέος


 Ό,τι έχει απομείνει από τις παλιές καλές μέρες του ΕΔΑΔ είναι το κομμάτι της νομολογίας που αναφέρεται στους αγνοουμένους. Ακόμη και κουτσουρεμένη, μετά την τελεσιδικία στην υπόθεση Βαρνάβα, η υπόθεση των αγνοουμένων είναι το τελευταίο ζήτημα για το οποίο μπορούμε βάσιμα να ελπίζουμε σε κάτι.

Να θυμίσουμε ότι με βάση την υπόθεση Βαρνάβα, οι συγγενείς των αγνοουμένων που δεν έχουν προσφύγει μέχρι τα τέλη του 1990 στο ΕΔΑΔ μπορούν να έχουν ελπίδες επιτυχίας ενός τέτοιου εγχειρήματος μόνο αν μεσολαβήσει κάποιο ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός, όπως η ανακάλυψη και ταυτοποίηση οστών.

Σε μια απρόσμενη κίνηση της, η Τουρκία τις τελευταίες εβδομάδες ήρθε να αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, κατά τρόπο ανάλογο με την περίπτωση της δημιουργίας και λειτουργίας της επιτροπής αποζημιώσεων. Όπως αναφέρει το καλά ενημερωμένο ρεπορτάζ του "Πολίτη", η «αστυνομία» του ψευδοκράτους κάλεσε πρόσφατα κάποιους συγγενείς αγνοουμένων να δώσουν καταθέσεις σε σχέση με την εξαφάνιση το 1974 του δικαστή Χ. Χατζηνικολάου. Κάτι κινείται στην απέναντι πλευρά και ελπίζω ότι αυτή θα είναι η αρχή για να βρεθεί η δικαίωση, όπως την αναμένουν οι οικείοι των αγνοουμένων.

Μερικές απαντήσεις ως προς τις ενστάσεις που διατυπώνονται δημόσια ειναι αναγκαίες. Η κατάθεση στην «ψευδοαστυνομία» δεν συνιστά αναγνώριση ή αναβάθμιση. Τα άτομα δεν αναγνωρίζουν κράτη. Τελεία και παύλα. Οι όποιες πράξεις και παραλείψεις των «αρχών» που λειτουργούν στα κατεχόμενα εξακολουθούν να αποτελούν ευθύνη της Τουρκίας. Το ΕΔΑΔ σε αυτήν απευθύνεται και μόνο αυτή θεωρεί υπεύθυνη. «Μα είναι δυνατόν να αναμενουμε ότι ο θύτης θα ενεργήσει καλόπιστα και αποτελεσματικά;», είναι η παραπειστική ερώτηση που ακούγεται συχνά. Για όσους διακινούν τέτοιες ανοησίες, ας το πούμε για άλλη μια φορά: το σύστημα προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στα πλαίσια που συζητούμε, εδράζεται στην προστασία και αποκατάσταση των δικαιωμάτων από το παραβιάζον κράτος. Η διεθνής ευθύνη συνεπάγεται και την υποχρέωση του να δημιουργήσει μηχανισμούς και να παράσχει θεραπείες εντός της δικαιοδοσίας του. Γι’ αυτό και η επιτροπή αποζημιώσεων παλαιότερα, καθώς και η διερεύνηση των υποθέσεων αγνοουμενων από την όποια «αρχή» στα κατεχόμενα είναι διαδικαστικό και ουσιαστικό στάδιο που πρέπει να εξαντληθεί, προτού χτυπήσουμε τα τύμπανα του πολέμου στο Στρασβούργο.

Πέρα από τα πιο πάνω όμως, παρατηρείται μια δυσκινησία στις αντιδράσεις της πλευράς μας. Οι δικηγόροι των πρσφεύγοντων στο ΕΔΑΔ έχουν αφεθεί να χειρίζονται τις υποθέσεις κατά την κρίση τους, γεγονός που ορισμένες φορές οδηγεί στην ντε φάκτο άσκηση πολιτικής από τους ιδίους εντός και εκτός συνόρων. Οι περιπτώσεις των νομικών που μπορούν συλλάβουν τις δυναμικές στο Στρασβούργο και στη διεθνή πολιτική μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού, ενώ η πλειοψηφία εξαντλείται στο ευγενές σπορ της εθνοπαραφροσύνης στους 99,3FM. Μέσα στο χαμό κανείς δεν θυμάται ότι η αντιπροσωπεία μας στο Στρασβούργο είναι....τριμελής (υπάρχει άραγε κάποιος νομικός;), η Νομική Υπηρεσία στην Κύπρο έχει αδιευκρίνηστες προθέσεις και στο Προεδρικό το θέμα μάλλον έχει πέσει στη μεγάλη μαύρη τρύπα που ονομάζεται «συνομιλίες».

Για χρόνια, το πάρτυ πατριωτισμού και μπίζνας πάνω στην πλάτη των οικογενειών των αγνοουμένων κράτησε γερά. Τώρα, μάλλον περάσαμε στην εποχή της αδιαφορίας και της άγνοιας για το διακύβευμα. Χρωστάμε κάτι παραπάνω σε αυτούς τους ανθρώπους από ένα κασελάκι με οστά. Ελπίζω να ακούει κάποιος...



9 Ιανουαρίου 2011

Βραχνός προφήτης

 Φόβος, άγνοια, ένα γενικό αίσθημα αδικίας. Μ’ αυτά τα υλικά μου φαίνεται να παλεύει η ζωή μας εδώ στο νησί. Υλικά φύσει αντίθετα και σε λαμπρή παραδοξότητα με το γλυκό χειμωνιάτικο φως που κρατά ακόμα τα τραπεζάκια έξω, όπως αυτή την ώρα που κάθομαι στην παλιά Λευκωσία, σε μια στοά όπου ονειρεύτηκα τις πιο μεγάλες μου φυγές.



Φόβος με διαστάσεις ολοένα διογκούμενες από την καθημερινή τριβή μας με τον Ξένο. Με τις κουβέντες που αφήνουν πίσω τους να έρπει η ανασφάλεια, το υπονοούμενο ότι τα πράγματα άλλαξαν προς το χειρότερο. Με λέξεις-κλειδιά επιβεβαιώνουμε ο ένας στον άλλον την υποψία, την αβεβαιότητα, την ημιμάθεια. Φόβος στα πολιτικά. Οι πρόεδροι, οι αντιπρόεδροι κι οι φαρισαίοι φοβούνται, ισορροπούν, προσέχουν, κρατάνε πισινές ως «πάρα τζει». Το μέλλον θα φτιαχτεί από άλλους, το αναμένουμε, ντετερμινιστικές σοφιστείες ζώνουν πνιγηρά τις ζωές μας.



Άγνοια: οι ρήτορες μιλούν για πράγματα που δεν κατέχουν και το χειρότερο, που δεν θελουν να μαθουν. Οι μέρες που θα έρθουν μας φέρνουν αλλαγές κι όποιος πιστεύει ότι μπορεί να σταθεί ακίνητος στο χείμαρρο, ας μας φυλάξει την τελευταία του σκέψη πριν το χαμό. Οι ειδήμονες κι οι επαϊοντες αποδεικνύονται λειψοί κι αμόρφωτοι. Μα εμείς τα μέτρα τους νομίζουμε σταθμά για να αναμετρώμαστε μαζί τους. Και άγνοια κινδύνου. Οι ευκαιρίες κρύβουν κρίσεις, ο χρόνος που έφυγε μας δίδαξε ότι ο μικρόκοσμος μας είναι εύθραυστος κι οι βεβαιότητες είναι για όσους χορταίνουν με τον ίδιο τους το μύθο. Ευγενείς τυφλώσεις, ομαδικές ψυχώσεις...



Αδικία κι ανισότητα. Ο σάπιος κόσμος φροντίζει να ανανεώνεται. Συντάξεις, προνόμια, πρωτεία. Primi inter pares και κολοκύθια με τη ρίγανη, μετά συγχωρήσεως. Η πλέμπα σηκώνει στην πλάτη κομματικούς στρατούς, ευνοούμενους της αυλής και του ιερατείου, όσους στη ζούλα και κουτοπόνηρα κατάφεραν κάπου να χωθούν, κάτι να μασήσουν - άχθος αρούρης. Όλο και περισσότεροι εισρέουν στην τάξη αυτών που παλεύουν για το κάθε μέρα. Μα το πιο συντριπτικό είναι η έλλειψη προοπτικής, τα κλειστά περάσματα, οι προσωπικές α-πορίες. Από όποια όχθη του ποταμού κι αν σταθείς, αγναντεύεις το νέο τύπο ανθρώπου που αναδύθηκε, που θεμελιώνεται γερά στον τόπο: κενός, φοβισμένος, αδίστακτος. Η Κύπρος επιμένει να μας διώχνει...









τερο, που δεν θελουν να μαθουν.ιΑΑΆγνοια