Ξαναδιαβάζοντας τον Όργουελ

«Πολλή βρωμιά κόλλησε στα πρόσωπά μας
σκέτη βρωμιά, άλλο η καρβουνόσκονη
στα πρόσωπα των ανθρακωρύχων
που τους καλούμε ν' ανεβάσουν την παραγωγή,
πολλή βρωμιά κάτω απ' τα μεταξωτά πουκάμισα,
καλό μετάξι ευρωπαϊκό, όχι
τα εκατομμύρια μέτρα του σιβηρικού ραιγιόν,
αυτό μονάχα το υμνούμε μ' εκατομμύρια στίχους.
Α, λίγη σκόνη στο σακάκι σας, σύντροφε,
εβδομηκοστέ όγδοε υποπροϊστάμενε των προλετάριων
μην ανησυχείτε, προσέχουμε τι γράφουμε
κι αν λέμε ιδιωτικά στους φίλους μας
λέξεις ανευλαβείς που σας δυσαρεστούν
-το ξέρετε άλλωστε πως είμαστε λίγο φιλελεύθεροι-
τις αφαιρούμε ευσυνείδητα από τα ποιήματά μας».

Τίτος Πατρίκιος, «Προς τον 78ο Υποπροϊστάμενο των προλετάριων»

Υποψιάζομαι ότι το κλασικό έργο του Όργουελ «Η φάρμα των ζώων» δεν θα βρει σύντομα τη θέση του στο αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας των δημόσιων σχολείων αυτού του τόπου. Τουλάχιστον, όχι όσο συμμετέχει ή κρατάει την εξουσία η εγχώρια σοσιαλιστική και ορθόδοξη αριστερά. Κι αυτό γιατί η εμπνευστική αλληγορία του συγγραφέα θα βρει την άμεση συστοίχισή της με τα όσα συμβαίνουν στη χώρα μας.

Αν η μνήμη μου δεν με απατά, στην εν λόγω φάρμα τα ζώα καταφέρνουν μετά από χρόνια υποταγής να αναλάβουν την εξουσία και να εκπαραθυρώσουν τους προηγούμενους αφέντες τους. Μετά την πρώτη περίοδο ενθουσιασμού και αμηχανίας, καθίσταται αναγκαίο να επινοηθεί μια τάξη για να λειτουργήσει στοιχειωδώς η φάρμα. Το κενό εξουσίας αρχίζει να γεμίζει σιγά σιγά, νέες ιεραρχίες επινοούνται, δικαιώματα και προνόμια αποδίδονται σε όσους καταφέρουν να πείσουν με το λόγο ή τη βία τούς υπόλοιπους και το αταξικό όνειρο ελευθερίας δίνει τη θέση του σε μια νέα τάξη πραγμάτων που λίγο διαφέρει από την καταπίεση που βίωναν όλα τα ζώα κάτω από το προηγούμενο καθεστώς.

Πηδώ στην επικαιρότητα και απαριθμώ πρόχειρα συμβάντα από τη διακυβέρνηση Χριστόφια. Αγορά πολυτελών αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού για τις ανάγκες υψηλόβαθμων αξιωματούχων της πολιτείας, παραγγελία στρατιωτικού υλικού μεσούντων των συνομιλιών, επιχείρηση «σκούπα» εναντίον μεταναστών, εμπέδωση της γεροντοκρατίας, όπως την είχαμε βιώσει επί Τάσσου, αστυνομικός αυταρχισμός, ρουσφετάκια στο Υπουργείο Γεωργίας, διορισμοί μελών των ημικρατικών οργανισμών, διαφθορά στην Αστυνομία, παράλειψη άσκησης ποινικής δίωξης σε βαποράκι και ο κατάλογος παραμένει ανοικτός για όποιον επιθυμεί να συμπληρώσει...

Περισσότερο από ενάμιση χρόνο μετά την εκλογή του νέου Προέδρου, με τη στήριξη δυνάμεων που τοποθετούν εαυτές στο χώρο της Αριστεράς, η πολύφερνη (πιο) δίκαιη κοινωνία και η αριστερή προσέγγιση της πολιτικής παραμένουν ως η μεγάλη εκκρεμότητα. Η διάσταση ανάμεσα στη ρητορική των τελευταίων δεκαετιών και η πολιτική καθοδήγηση χρόνων για μια άλλη κοινωνία έχουν πάει στη γωνία για να δουν αν έρχεται ο Μαρξ, και μια νέα ελίτ επιδιώκει να εγκαταστήσει γερά τη θέση της στον κρατικό μηχανισμό και σε θέσεις εξουσίας που θα της επιτρέψουν να διασφαλίσει τον προσπορισμό των προνομίων της για καιρό.

Αν και δεν είχα καταταγεί στον εν λόγω κομματικό στρατό, είχα μια κρυφή ελπίδα ότι κάτι πάει να αλλάξει, ότι η ανανέωση θα έβρισκε το δρόμο της, έστω μέσα από τα θολά νερά του νοθευμένου κυπριακού κομουνισμού. Η πραγματικότητα με διαψεύδει, και νομίζω μαζί με μένα και πολλούς άλλους, που έχουν πάψει να τρέφουν αυταπάτες. Ξανασκέφτομαι τον Όργουελ, που πρόλαβε να ζήσει μεγαλύτερες απομυθοποιήσεις σε καιρούς που οι πολλοί προτιμούσαν να είναι κλακαδόροι του εκάστοτε «πατερούλη». Κάτι μου λέει ότι η επιλογή του να βάλει ως επικεφαλής των ζώων τα γουρούνια δεν ήταν καθόλου τυχαία.
Αλλά είπαμε: τέτοια αναγνώσματα δεν είναι της παρούσης...