Cyprus, bloody Cyprus

“and the battle's just begun
there's many lost but tell me who has won
the trench is dug within our hearts
and mothers, children, brothers, sisters torn apart”
U2

38 χρόνια μετά τη Ματωμένη Κυριακή, ο θάνατος των 14 καθολικών στο Λόντοντερι πήρε το όνομα που το άξιζε: εν ψυχρώ δολοφονία. Από τις 30 Ιανουαρίου 1972 πέρασαν χιλιάδες μέρες. Μέρες αδικίας, μέρες αμνησίας, μέρες επίσημης αμνηστίας και κοροϊδίας. Κι όμως, στον πάτο αυτού του βυθού, βρέθηκε η δικαίωση, η δημόσια αναγνώριση, η ανάληψη ευθύνης. Με 235 εκατομμύρια ευρώ, 921 μάρτυρες, 221 ντοκουμέντα και ένα πόρισμα των 5000 σελίδων, η Αγγλία αναγνώρισε την ευθύνη της για τη δολοφονία των διαδηλωτών στην Ιρλανδία. Τώρα, απομένει να δούμε αν θα ξεκινήσουν ποινικές διαδικασίες. Αλλά αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι η αναγνώριση της ευθύνης, ο σεβασμός στα θύματα και τους οικείους τους και η δυνατότητα μιας κοινωνίας να δει τον εαυτό της στον καθρέφτη.

Η δικαιοσύνη μπορεί να αργεί, αλλά η δικαιοσύνη έρχεται. Όχι λόγω του νομοτελειακού αξιώματος Ύβρις-Τήσις-Νέμεσις, αλλά γιατί οι συγγενείς των σκοτωμένων δεν έθαψαν μαζί με τα αγαπημενα τους πρόσωπα και τη διεκδίκηση. Γιατί υπήρξε πολιτική βούληση, ακόμα και μετά απο τόσα χρόνια, να γίνει μια σοβαρή και αποτελεσματική έρευνα. Γιατί υπάρχουν άνθρωποι που παίρνουν στα σοβαρά το ρόλο τους και δεν χάνονται στους μαιάνδρους της σχετικότητας των πάντων.    

Καιρός να ανοίξουμε τα μάτια μας στον κόσμο. Να ακούσουμε τι λένε οι γλώσσες των ανθρώπων. Και να μάθουμε, να προσαρμοστούμε, να επιστρέψουμε καλύτεροι στη γη που μας τάχθηκε. Τι μας διδάσκει η ιστορία της Ματωμένης Κυριακής; Για μενα, το μήνυμα είναι απλό: μπορούμε, αρκεί να θέλουμε. Μπορούμε, αρκεί να μην φοβηθούμε. Να ανοίξουμε τους φακέλους, να ψάξουμε όσους κουβαλούν μαρτυρίες. Για τις δολοφονίες αριστερών, για την Αλόα, την Τόχνη και τη Μαράθα και για όσα ακόμα δεν ξέρουμε, για τους άγνωστους νεκρούς, κατά πάσα πιθανότητα ελληνοκυπρίων, που είναι θαμένοι στο κοιμητήριο «Κωνσταντίνου και Ελένης». Για αυτά ποιος θα ερευνήσει, ποιος θα πει την αλήθεια, ποιος θα μιλήσει για το άδικο που έγινε σ’ αυτόν τον τόπο; Ποιους βολεύει η σιωπή; Και πόσο κοστίζει επιτέλους αυτή η συντονισμένη και συμπεφωνημένη άγνοια που μας τυλίγει; Ποιος θα πει επιτέλους τη βρώμικη και αιματηρή ιστορία του νησιού μας;

Σύντροφοι, το Κυπριακό, με τα «τσιμεντώματα», τα «από Κύπριους για Κύπριους» και τους λοιπούς θλιβερούς ερασιτεχνισμούς πάει για φούντο, το πήραμε χαμπάρι. Αν είναι να μην λυθεί, τουλάχιστον ας μάθουμε όλα τα κομμάτια που το συνέθεσαν. Αφήστε πίσω μια πολιτική κληρονομιά τώρα που είστε στα πράγματα γιατί αύριο μπορεί να ξημερώνει μια πιο σκοτεινή μέρα...