Τα Χριστούγεννα μου προκαλούν μελαγχολία - αυτό θα ήθελα να εξομολογηθώ δημόσια, φτάνοντας στα απώτατα σύνορα της δημόσιας έκθεσης προσωπικών ζητημάτων. Για κάποιο λόγο, αδυνατώ να συγχρονίσω το κιρκαδιακό μου ρολόϊ με τη συντεταγμένη και οργανωμένη χαρά που επικρατεί στο περιβάλλον μου. Έτσι κι αρχίσουν οι χαιρετούρες και οι ευχές για «Καλές γιορτές» και «Καλά Χριστούγεννα», είναι σαν να μου έχεις ρίξει τρεις κουβάδες κρύο νερό μια μέρα του χειμώνα. Από κοντά και η απόρριψη της συνολικής κουλτούρας κατανάλωσης.
Μα το πιο άξιο αναφοράς τούτη τη στιγμή, αλήθεια, είναι που τα χρωματιστά λαμπιόνια και η εξαναγκαστική χαρά με βρίσκουν απροετοίμαστο για το πανηγύρι. Το οικογενειακό τελετουργικό λειτουργεί υποσκαπτικά μέσα στην επαναλαμβανόμενη σοφία του. Ξέρεις από την πρώτη στιγμή τι σε περιμένει, κι έτσι οι εκπλήξεις λείπουν - προχωράς βέβαιος στη γνωστή διαδρομή. Πολλές φορές, κυρίως στη διάρκεια της μεθεορταστικής περιόδου, έπαιξα με την ιδέα: του χρόνου ας αλλάξω. Κάθε αρχή Ιανουαρίου είμαι απόλυτα αποφασισμένος. Αλλά, τελικά, νομίζω ότι το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο είναι να ξεφύγει κανείς από τον παλιό, κακό εαυτό του και γι’ αυτό, να ‘μαι ξανά στο ίδιο τραπέζι, με τις ίδιες κουβέντες και με σχεδόν τα ίδια πειράγματα να κάθονται δίπλα στις ίδιες σούβλες, τα τζατζίκια και τις σαλάτες.
Στην προσωπική προϊστορία έχουν καταγραφεί οι αντιδράσεις μου και σας διαβεβαιώ, με όση βαρύτητα μπορεί να έχει ο λόγος και η εμπειρία μου, ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται πάντα ως φάρσα. Κι έτσι, διαλέγω είτε την εσωτερική φυγή είτε την άφθονη κατανάλωση αλκοόλ και ενίοτε το περιστασιακό σεξ. Με το πρώτο, εκτρέπομαι σε αγορές βιβλίων με τους πιο απρόσμενους τίτλους και με το δεύτερο σε συναντήσεις με τα πιο αναμενόμενα άτομα. Η δεύτερη μέθοδος είναι πιο αποτελεσματική λόγω της αυτοκαταστροφικής της διάστασης, που επιβεβαιώνει τη ζωδιακή μου καταβολή: από τη μια το αλκοόλ καταστρέφει τα εγκεφαλικά κύτταρα όπου φυλάγονται αναμνήσεις, γνώσεις και βαθιά καταπιεσμένες ανάγκες του υποσυνείδητου και από την άλλη η παραγωγή οξυτοκίνης, ντοπαμίνης και ενδορφίνης λειτουργούν κατευναστικά για κάθε μου αγωνία και ανασφάλεια – έστω, προσωρινά. Και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον μόλις προδόθηκα, και με βλέπω να τρέχω γιορτάρες μέρες στα βιβλιοπωλεία...
Η συντακτική επιτροπή μου ζήτησε να γράψω ένα άρθρο για την εποχή αυτή. Φοβάμαι ότι το μόνο που κατάφερα είναι να κοιτάξω πάλι τον εαυτό μου στον καθρέφτη...
(για το περιοδικό ΡΕΥΜΑ)
27 Δεκεμβρίου 2009
26 Δεκεμβρίου 2009
Σημειώσεις απ’ την Πόλη
Αυτή την ώρα που σου γράφω, ατενίζω από το παράθυρο του δωματίου μου στον 7ο όροφο του ξενοδοχείου τη θάλασσα του Μαρμαρά. Κολλάω το πρόσωπο μου στο παγωμένο παράθυρο και αντικρίζω μια ασημένια απεραντοσύνη. Τα καράβια στο αγκυροβόλιο: μια αιώνια ταύτιση για όσους νιώθουν σε διαρκή αναμονή. Ήρθα σ’ αυτή την πόλη εξοπλισμένος με τις αφηγήσεις ενός φίλου, που με ταξίδεψαν ήδη πριν από την παρουσία μου εδώ, και το φιλικο φθόνο όσων έτυχαν να την γνωρίσουν προηγουμένως και είχαν να μου δώσουν συμβουλές. Αναμετρωμένος μ΄αυτές μόνο, δεν έχω δει τίποτα. Στην πρώτη έξοδο, νιώθω ποτάμι τον κόσμο να με παρασέρνει και μέσα μου την ίδια αναμπουμπούλα. Mια κερκόπορτα ανοίγει και πλημμυρίζει την προσωπική άμυνα από ιστορίες, μυρωδιές και εικόνες που φτάνουν από μυριες μεριές της μνήμης και του φαντασιακούμου.
Νιώθω οικεία. Και την επόμενη στιγμή σαν να ‘ναι όλα καινούργια. Και μετά ξανά οικεία. Η εναλλαγή με ζαλίζει - θέλω να σταματήσω μια στιγμή. Η Πόλη με κάνει να αναρωτιέμαι για το μέσα μου διχασμό, Ανατολή ή Δύση, τη συνέχεια ή το ασυνεχές της ιστορίας μας, την οικογενειακή αφήγηση, τη μυρωδιά από την αγκαλιά των ανθρώπων μου, τα μυστικά μπαχαρικά που ξεπηδούν στο στόμα. Στην Αγιασοφιά νιώθω να μικραίνω.
Τις μέρες που ήμουν εδώ, το συνταγματικό δικαστήριο της Τουρκίας απαγόρευσε τη λειτουργία του φιλοκουρδικού κόμματος. Στο συνέδριο που συμμετέχω, εκπρόσωποι οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων με έδρα το Diyarbakır εκφράζουν ορθά κοφτά την αγανάκτησή τους για το γεγονός αυτό και για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης, ένας σκυθρωπός νεαρός κρατάει επιμελώς σημειώσεις, ονόματα, αναφορές, περικοπές. Τη Δευτέρα θα επιστρέψει στο γραφείο του, ως σύμβουλος του πρωθυπουργού, για να δώσει την αναφορά του. Ένας κούρδος δικηγόρος ερωτάται αν δεν φοβάται για τη δουλειά του, για τον ίδιο, για την οικογένεια του. Χωρίς έπαρση, χωρίς έκφραση στο πρόσωπο του που να προδίδει άγνοια κινδύνου ή πρόκληση, απαντά ξερά: «όχι». Ακόμη κι αν λέει ψέματα, δεν έχει σημασία. Εκεί, μέσα στη φωτιά, μπροστά στην εξουσία, είναι ένας απλός δικηγόρος που έχει βάλει εδώ και μια δεκαετία κάτω το κεφάλι του για ένα σκοπό, για μια ιδέα ή έστω για τη δικιά του αξιοπρέπεια και μόνο. Αναρωτιέμαι τι θα σκεφτόταν αν μπορούσε να καταλαβει τα λόγια και τις πράξεις του «αντίστοιχου» κύπριου δικηγόρου που η μεγαλύτερη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχει υποστεί είναι το ότι του σέρβιραν ένα μέτριο μπουκάλι κρασί.
Η ώρα έχει περάσει, η νύχτα έχει πέσει κι εγώ έχω απομείνει με τις σκέψεις μου να παλεύουν με τους σκληρούς ήχους που έρχονται απο το παραθυρο. Ένα αίσθημα κυριαρχεί αυτή τη στιγμή, λίγο πριν την αναχώρηση. Νιώθω ότι έχω συναντήσει τη γυναίκα της ζωής μου, αλλά τώρα πρέπει να την αποχωριστώ. Όμως, αυτό που δεν ξέρει είναι ότι τα «καλά παιδιά» είναι αυτά που έχουν την εμμονή να επιστρέφουν...
24 Δεκεμβρίου 2009
para
• Τίτλος είδησης: «Κληρώνει σήμερα στο ΔΗΚΟ». Και έχει κάτι νούμερα που κερδίζουν!!!
• « Στα βαθιά ο Μάρκος», με αφορμή το τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών. Τα μπρατσάκια του τα πήρε;
• Μάρκο, θυμάσαι που δήλωνες ότι δεν θα περάσει αλώβητη η Τουρκία και λοιπές χαριτωμενιές;
• Σου είχα υποσχεθεί ότι μετά το Συμβούλιο θα μάζευα όοοοοολες τις δηλώσεις σου για το θεμα και θα περνούσα ένα απόγευμα από το ΥΠΕΞ να κουβεντιάσουμε.
• 18/12 επιστρέφω και ελπίζω να είσαι διαθέσιμος κάποια στιγμή.
• Προς το παρόν διαβάζω ότι έριξες το μπαλάκι στο Μάριο για το ΔΗΚΟ. Πόσα.... μπαλάκια έχεις τώρα Μάριε;
• Με έκπληξη διαβασα το αρθρο του κου Παπαβασιλειου για την απαγορευση του Μακαριωτατου να εικονιζονται ζωα στην βυζαντινη αγιογραφια!
• Χριστούλη μου, εχεις να τραβηξεις ποδαροδρομο την Κυριακη των Βαιων μεχρι να μπεις στα Ιεροσολυμα! (τα υπολοιπα αν τα θελεις. Ξεχνα το ταπεινο σου γαιδουρακι! Εκτος αν επιτρεψει ο μοιχεπιβατης του θρόνου μια απαστραπτουσα mercedes).
• Σε λογικά επίπεδα οι τιμές στο κρέας, τα φρούτα και τα λαχανικά, λένε οι αρμόδιοι.
• Οι μισθοί;
• Για την καταψήφιση του προϋπολογισμού του ΡΙΚ ο κ. Συμεού είπε ότι η απόφαση αυτή θα πλήξει τους μισθούς των εργαζομένων και φυσικά και το 13ο μισθό, γεγονός που ουσιαστικά οδηγεί το Ίδρυμα σε κλείσιμο.
• Αν και δηλώνω τη συμπάθεια μου στους εργαζομένους, δεν πιάνω το συλλογισμό μεταξύ του 13ου και κλεισίματος του ΡΙΚ.
• Και εν πάση περιπτώσει, μερικές μέρες χωρίς το ΡΙΚ, θα μας δώσει και την ευκαιρία να σκεφτούμε αν πραγματικά μας λείπει....
• Η λύση του Κυπριακού και η εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι καταλυτικοί παράγοντες για την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
• Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε...
• Ένας Τουρκοκύπριος καθηγητής, εξελέγη εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών οργανώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ETUCE, γεγονός που έκανε την πατριωτική μπάντα να σκούζει ακατάπαυστα.
• ΟΚ, boys. Μισό λεπτό να πάρω το ΕΔΕΚίτικο μου, το πατριωτικό....
• Οκ, το πήρα: «Πως τολμούν οι Τουρκοκύπριοι!»
• Τέλος πατριωτικής έξαρσης.
• « Στα βαθιά ο Μάρκος», με αφορμή το τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών. Τα μπρατσάκια του τα πήρε;
• Μάρκο, θυμάσαι που δήλωνες ότι δεν θα περάσει αλώβητη η Τουρκία και λοιπές χαριτωμενιές;
• Σου είχα υποσχεθεί ότι μετά το Συμβούλιο θα μάζευα όοοοοολες τις δηλώσεις σου για το θεμα και θα περνούσα ένα απόγευμα από το ΥΠΕΞ να κουβεντιάσουμε.
• 18/12 επιστρέφω και ελπίζω να είσαι διαθέσιμος κάποια στιγμή.
• Προς το παρόν διαβάζω ότι έριξες το μπαλάκι στο Μάριο για το ΔΗΚΟ. Πόσα.... μπαλάκια έχεις τώρα Μάριε;
• Με έκπληξη διαβασα το αρθρο του κου Παπαβασιλειου για την απαγορευση του Μακαριωτατου να εικονιζονται ζωα στην βυζαντινη αγιογραφια!
• Χριστούλη μου, εχεις να τραβηξεις ποδαροδρομο την Κυριακη των Βαιων μεχρι να μπεις στα Ιεροσολυμα! (τα υπολοιπα αν τα θελεις. Ξεχνα το ταπεινο σου γαιδουρακι! Εκτος αν επιτρεψει ο μοιχεπιβατης του θρόνου μια απαστραπτουσα mercedes).
• Σε λογικά επίπεδα οι τιμές στο κρέας, τα φρούτα και τα λαχανικά, λένε οι αρμόδιοι.
• Οι μισθοί;
• Για την καταψήφιση του προϋπολογισμού του ΡΙΚ ο κ. Συμεού είπε ότι η απόφαση αυτή θα πλήξει τους μισθούς των εργαζομένων και φυσικά και το 13ο μισθό, γεγονός που ουσιαστικά οδηγεί το Ίδρυμα σε κλείσιμο.
• Αν και δηλώνω τη συμπάθεια μου στους εργαζομένους, δεν πιάνω το συλλογισμό μεταξύ του 13ου και κλεισίματος του ΡΙΚ.
• Και εν πάση περιπτώσει, μερικές μέρες χωρίς το ΡΙΚ, θα μας δώσει και την ευκαιρία να σκεφτούμε αν πραγματικά μας λείπει....
• Η λύση του Κυπριακού και η εξέλιξη των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι καταλυτικοί παράγοντες για την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, δήλωσε ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
• Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε...
• Ένας Τουρκοκύπριος καθηγητής, εξελέγη εκπρόσωπος των εκπαιδευτικών οργανώσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ETUCE, γεγονός που έκανε την πατριωτική μπάντα να σκούζει ακατάπαυστα.
• ΟΚ, boys. Μισό λεπτό να πάρω το ΕΔΕΚίτικο μου, το πατριωτικό....
• Οκ, το πήρα: «Πως τολμούν οι Τουρκοκύπριοι!»
• Τέλος πατριωτικής έξαρσης.
20 Δεκεμβρίου 2009
ΕΔΑΔ: το τέλος της διαδρομής;
«Shit has hit the fan»
Το ταξίδι των ατομικών προσφυγών εναντίον της Τουρκίας στο ΕΔΑΔ φαίνεται να φτάνει στο τέλος του. Πριν μερικές μέρες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε με μια απόφασή του 49 συνολικά υποθέσεις που αφορούσαν αγνοούμενα πρόσωπα. Για την ορθότητα ή μη της απόφασης θα χρειαζόταν περισσότερος χώρος. Εδώ θα επιχειρηθεί μια συνολική αποτίμηση στο πολιτικό επίπεδο. Ας μην ξεχνάμε ότι η επίβλεψη της εκτέλεσης των αποφάσεων εναπόκειται σε ένα αποκλειστικά πολιτικό όργανο.
Κι όμως, το ωραίο ταξίδι είχε ξεκινήσει με τον καλύτερο τρόπο: η απόφαση στην υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου είχε αναπροσανατολίσει τον νομικό ορίζοντα και είχε ανοίξει ένα νέο πεδίο πολιτικής στην ταλαιπωρημένη υπόθεση της Κύπρου. Κατ΄ ακρίβειαν, η απόφαση στην εν λόγω υπόθεση ήταν ίσως τα πρώτα καλά νέα από το 1974. Τα λαμόγια, ωστόσο, δεν άργησαν να οσφρανθούν το χρήμα. Σύντομα η ιδέα των μαζικών προσφυγών θεωρήθηκε the next best thing after sliced bread και ότι θα δημιουργούσε μια χιονοστιβάδα εξελίξεων που θα γονάτιζε οικονομικά την Τουρκία, σύροντάς την στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων, όπου το διεθνές δίκαιο θα θριάμβευε κι εμείς θα γυρνούσαμε το ρολόι στη 19η Ιουλίου 1974.
Η εκστρατεία είχε διαφορετικά κέντρα και οι τιμές στο παζάρι διαμορφώνονταν αναλόγως της περίστασης. Κάποια στιγμή οι πρωτοκολλητές στο Στρασβούργο είχαν αρχίσει να διαβάζουν copy-paste προσφυγές Ελληνοκυπρίων και να χασμουριούνται ακατάπαυστα στην αίθουσα του αρχείου τους. Αυτό που αγνοούσαν ήταν το ύψος τού τιμολογίου που πλήρωναν οι αιτητές. Μαζί με την εισπρακτική επιτυχία ορισμένων Κυπρίων δικηγόρων, ήρθαν και οι πολιτικοί λεονταρισμοί και η καλλιέργεια της εντύπωσης ότι το Κυπριακό θα λυθεί σε μια αίθουσα δικαστηρίου. Συχνά, τα βαποράκια της πολιτικής αυτής ήταν οι ίδιοι οι εισπράττοντες. Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως άγρα πελατών ή έστω πολιτικά απρεπές σε άλλη χώρα, αλλά στην Κύπρο, που χτυπιόταν στο διεθνές στερέωμα για ευρωπαϊκές λύσεις, αυτά ήταν ψιλά γράμματα.
Μ΄ αυτά και μ΄ αυτά, δεν άργησαν να μας πάρουν χαμπάρι στο δικαστήριο και το κλίμα άρχισε να στραβώνει. Οι πολιτικοί συνέχιζαν να βαράνε το ίδιο βιολί και η Γενική Εισαγγελία, όταν δεν ξεχνιόταν και έχανε τις προθεσμίες ή τους φακέλους, έκανε δημόσιες σχέσεις με ξένους δικηγόρους και απολάμβανε τα μεστά κρασιά της Γαλλίας. Η Τουρκία έπαιξε το παιχνίδι με τη δημιουργία της «επιτροπής αποζημιώσεων», την οποία τα τζιμάνια της νομικής στην Κύπρο, ξέρετε αυτά που θεωρούν ότι η εγγραφή τους στον δικηγορικό σύλλογο είναι κάτι σαν τη Mensa International, νόμιζαν ότι θα «σκότωναν» λέγοντας ότι το ψευδοκράτος είναι παράνομο. Με ταυτολογίες και αυτονόητα το δικαστήριο δεν πείστηκε και σε μερικούς μήνες όσοι σήμερα ελπίζουν σε μια αποζημίωση ή έστω μια ηθική δικαίωση θα αρχίσουν να ψάχνουν Τουρκοκύπριο δικηγόρο για να τους εκπροσωπήσει στην «επιτροπή». Οι προειδοποιητικές βολές από το ΕΔΑΔ ήταν αρκετές, τώρα πλησιάζει το σφύριγμα της λήξης, η ομάδα χάνει 5-1 και υποψιάζομαι ότι η κλίκα της πατριδοκαπηλίας θα αρχίσει να διακινεί τη γνωστή παραμύθα: η επιβουλή των ξένων, το λάθος του δικαστηρίου, τα αταλάντευτα δίκαιά μας. Αν εμείς οι νενέκοι έπρεπε να αυτοκτονήσουμε ομαδικά την επομένη του δημοψηφίσματος στην πλατεία Ελευθερίας, τότε ίσως όλος αυτός ο συρφετός να πρέπει να σταλεί στο Γουδί, όπου ξεπλένονται οι εθνικές τραγωδίες...
Κάποια στιγμή η αυτοσυγχώρεσή μας για τη σωρεία αυταπατών που θρέψαμε θα πρέπει να τελειώσει. Κι επιτέλους, ας το παραδεχτούμε: όσες δικαστικές αποφάσεις κι αν εξέδιδε το ΕΔΑΔ, κανένα ανθρώπινο δικαίωμα δεν θα αποκαθίστατο, καμιά ειρήνη δεν θα εγκαθιδρυόταν κι ούτε ένα εκατοστό της πατρίδας μας δεν θα επανενωνόταν. Αυτά θα πρέπει να τα κυνηγήσουμε στις τρέχουσες συνομιλίες. Εκτός αν πάλι πιστέψουμε σε πέντε δικηγόρους. Σ΄ αυτήν την περίπτωση ουδέν λάθος θα αναγνωριστεί και το τιμολόγιο θα γράφει «Διχοτόμηση»...
Το ταξίδι των ατομικών προσφυγών εναντίον της Τουρκίας στο ΕΔΑΔ φαίνεται να φτάνει στο τέλος του. Πριν μερικές μέρες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε με μια απόφασή του 49 συνολικά υποθέσεις που αφορούσαν αγνοούμενα πρόσωπα. Για την ορθότητα ή μη της απόφασης θα χρειαζόταν περισσότερος χώρος. Εδώ θα επιχειρηθεί μια συνολική αποτίμηση στο πολιτικό επίπεδο. Ας μην ξεχνάμε ότι η επίβλεψη της εκτέλεσης των αποφάσεων εναπόκειται σε ένα αποκλειστικά πολιτικό όργανο.
Κι όμως, το ωραίο ταξίδι είχε ξεκινήσει με τον καλύτερο τρόπο: η απόφαση στην υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου είχε αναπροσανατολίσει τον νομικό ορίζοντα και είχε ανοίξει ένα νέο πεδίο πολιτικής στην ταλαιπωρημένη υπόθεση της Κύπρου. Κατ΄ ακρίβειαν, η απόφαση στην εν λόγω υπόθεση ήταν ίσως τα πρώτα καλά νέα από το 1974. Τα λαμόγια, ωστόσο, δεν άργησαν να οσφρανθούν το χρήμα. Σύντομα η ιδέα των μαζικών προσφυγών θεωρήθηκε the next best thing after sliced bread και ότι θα δημιουργούσε μια χιονοστιβάδα εξελίξεων που θα γονάτιζε οικονομικά την Τουρκία, σύροντάς την στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων, όπου το διεθνές δίκαιο θα θριάμβευε κι εμείς θα γυρνούσαμε το ρολόι στη 19η Ιουλίου 1974.
Η εκστρατεία είχε διαφορετικά κέντρα και οι τιμές στο παζάρι διαμορφώνονταν αναλόγως της περίστασης. Κάποια στιγμή οι πρωτοκολλητές στο Στρασβούργο είχαν αρχίσει να διαβάζουν copy-paste προσφυγές Ελληνοκυπρίων και να χασμουριούνται ακατάπαυστα στην αίθουσα του αρχείου τους. Αυτό που αγνοούσαν ήταν το ύψος τού τιμολογίου που πλήρωναν οι αιτητές. Μαζί με την εισπρακτική επιτυχία ορισμένων Κυπρίων δικηγόρων, ήρθαν και οι πολιτικοί λεονταρισμοί και η καλλιέργεια της εντύπωσης ότι το Κυπριακό θα λυθεί σε μια αίθουσα δικαστηρίου. Συχνά, τα βαποράκια της πολιτικής αυτής ήταν οι ίδιοι οι εισπράττοντες. Αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως άγρα πελατών ή έστω πολιτικά απρεπές σε άλλη χώρα, αλλά στην Κύπρο, που χτυπιόταν στο διεθνές στερέωμα για ευρωπαϊκές λύσεις, αυτά ήταν ψιλά γράμματα.
Μ΄ αυτά και μ΄ αυτά, δεν άργησαν να μας πάρουν χαμπάρι στο δικαστήριο και το κλίμα άρχισε να στραβώνει. Οι πολιτικοί συνέχιζαν να βαράνε το ίδιο βιολί και η Γενική Εισαγγελία, όταν δεν ξεχνιόταν και έχανε τις προθεσμίες ή τους φακέλους, έκανε δημόσιες σχέσεις με ξένους δικηγόρους και απολάμβανε τα μεστά κρασιά της Γαλλίας. Η Τουρκία έπαιξε το παιχνίδι με τη δημιουργία της «επιτροπής αποζημιώσεων», την οποία τα τζιμάνια της νομικής στην Κύπρο, ξέρετε αυτά που θεωρούν ότι η εγγραφή τους στον δικηγορικό σύλλογο είναι κάτι σαν τη Mensa International, νόμιζαν ότι θα «σκότωναν» λέγοντας ότι το ψευδοκράτος είναι παράνομο. Με ταυτολογίες και αυτονόητα το δικαστήριο δεν πείστηκε και σε μερικούς μήνες όσοι σήμερα ελπίζουν σε μια αποζημίωση ή έστω μια ηθική δικαίωση θα αρχίσουν να ψάχνουν Τουρκοκύπριο δικηγόρο για να τους εκπροσωπήσει στην «επιτροπή». Οι προειδοποιητικές βολές από το ΕΔΑΔ ήταν αρκετές, τώρα πλησιάζει το σφύριγμα της λήξης, η ομάδα χάνει 5-1 και υποψιάζομαι ότι η κλίκα της πατριδοκαπηλίας θα αρχίσει να διακινεί τη γνωστή παραμύθα: η επιβουλή των ξένων, το λάθος του δικαστηρίου, τα αταλάντευτα δίκαιά μας. Αν εμείς οι νενέκοι έπρεπε να αυτοκτονήσουμε ομαδικά την επομένη του δημοψηφίσματος στην πλατεία Ελευθερίας, τότε ίσως όλος αυτός ο συρφετός να πρέπει να σταλεί στο Γουδί, όπου ξεπλένονται οι εθνικές τραγωδίες...
Κάποια στιγμή η αυτοσυγχώρεσή μας για τη σωρεία αυταπατών που θρέψαμε θα πρέπει να τελειώσει. Κι επιτέλους, ας το παραδεχτούμε: όσες δικαστικές αποφάσεις κι αν εξέδιδε το ΕΔΑΔ, κανένα ανθρώπινο δικαίωμα δεν θα αποκαθίστατο, καμιά ειρήνη δεν θα εγκαθιδρυόταν κι ούτε ένα εκατοστό της πατρίδας μας δεν θα επανενωνόταν. Αυτά θα πρέπει να τα κυνηγήσουμε στις τρέχουσες συνομιλίες. Εκτός αν πάλι πιστέψουμε σε πέντε δικηγόρους. Σ΄ αυτήν την περίπτωση ουδέν λάθος θα αναγνωριστεί και το τιμολόγιο θα γράφει «Διχοτόμηση»...
17 Δεκεμβρίου 2009
Συμβίωση και πολυπολιτισμικότητα στην Κύπρο του 21ου αιώνα
Το τριμηνιαίο κοινωνικοπολιτικό περιοδικό ΡΕΥΜΑ σας προσκαλεί σε εκδήλωση - συζήτηση με θέμα:
Συμβίωση και πολυπολιτισμικότητα στην Κύπρο του 21ου αιώνα
Εισαγωγικές παρεμβάσεις:
Νάντια Καραγιάννη
Γιώργος Στρατής
Αδριανός Κυριακίδης
Σάββατο 19 Δεκεμβρίου, 17:30
Η εκδήλωση θα γίνει στο ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΣΑΒΒΑΛΑΣ
Αλκαίου 15 (Λ. Γρίβα Διγενή), Λευκωσία
Επικοινωνία: περιοδικό ΡΕΥΜΑ, 99682438, 99525936,
info@revmamag.com.cy,
www.revmamag.com.cy
16 Δεκεμβρίου 2009
Περιοδικο ΡΕΥΜΑ - Τεύχος ν. 5
Η δικιά μας ώρα
Οι κυρίες των πενήντα ετών κουβαλούν μια αύρα από τα χρόνια της νιότης τους, ένα αέρα που της καλύπτει με ένα μυστήριο για την άγνωστη ιστορία τους. Ταυτόχρονα, τα βλέμματα τους είναι γεμάτα εμπειρία αλλά και γρήγορη αντίληψη για τον κόσμο μας που μοιάζει να αλλάζει ταχύτητα, τρόπους και προσανατολισμούς. Όμως, τα σημάδια του χρόνου ακόμα και να κρυφτούν, κάποια στιγμή αρχίζουν να εμφανίζονται. Αν παρατηρήσει κάποιος προσεκτικά το σώμα τους, τις διαφορετικές κινήσεις και τον εύκολο κάματο, ανιχνεύει το αδυσώπητο πέρασμα του καιρού. Ως μια τέτοια κυρία σκεφτήκαμε την Κυπριακή Δημοκρατία, που μπαίνει στα πρώτα –ήντα της.
Πενήντα χρόνια ύπαρξης Κυπριακής Δημοκρατίας και εμείς τα παιδιά μιας μεταγενέστερης γενιάς αποφασίσαμε να κάνουμε μια σούμα. Για να μάθουμε την ιστορία της και να σκεφτούμε το μέλλον της. Μαζί, και το δικό μας. Στο τεύχος που κυκλοφορεί κοιτάμε ξανά την πρόσφατη πολιτική ιστορία του νησιού μας για να πατήσουμε γερά για το άλμα μας προς την αυριανή λύση. Δίνουμε βήμα σε μετανάστες που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας, απορρίπτοντας τη μισαλλοδοξία και το ρατσισμό που τόσο γερά είναι ριζωμένα στην πατρίδα μας. Μετράμε τα καλλιτεχνικά μας βήματα για να μην ξανακάνουμε τα ίδια παραπατήματα. Και επιμένουμε να διαβαίνουμε τις προκαθορισμένες γραμμές των πολιτικών συζητήσεων κοιτάζοντας την ευρύτερη μας οικογένεια, την ευρωπαϊκή.
Και μια σημείωση «επί προσωπικού»: όταν ξεκινούσαμε την προσπάθεια μας για την έκδοση του περιοδικού, είχαμε απευθυνθεί σε άτομα που είχαν ήδη κάνει ανάλογες προσπάθειες στο παρελθόν. Τα μηνύματα δεν ήταν ενθαρρυντικά: μικρή αγορά, περιορισμένος κύκλος δεκτών, γραφειοκρατικά εμπόδια, οικονομικά προβλήματα και σταδιακό σβήσιμο του ενθουσιασμού ύστερα από τα πρώτα τεύχη. Κόντρα στο ...ΡΕΥΜΑ, εμείς φτάσαμε αισίως στο 5ο τεύχος και μάθαμε από πρώτο χέρι τη σημασία των προειδοποιήσεων. Όμως, βρήκαμε και άλλους ανθρώπους με την ίδια ανάγκη επικοινωνίας και την ανάγκη του να «κάνουν κάτι». Φτιάχνουμε εμείς οι ίδιοι το υλικό που θα σχηματίσει μετά αυτό το «κάτι». Κι είναι αλήθεια ότι αυτή η αίσθηση δημιουργίας κρατάει μέσα της μια μαγεία. Την ώρα που το αντίτυπο περνάει φρεσκοτυπωμένο στα χέρια μας, τη στιγμή που το γύρισμα της σελίδας κάνει το χαρακτηριστικό του ήχο, κανείς από εμάς δεν θυμάται πια το άγχος της συγκέντρωσης των άρθρων, την κούραση της μετάφρασης και της διόρθωσης των κειμένων, την μικρή κόλαση του συντονισμού, τους περιστασιακούς εκνευρισμούς. Είναι η ώρα που τα λόγια των αρθρογράφων συναντούν τις σκέψεις των αναγνωστών και τις δικές μας. Είναι η δικιά μας ώρα...
Το 5ο τεύχος του περιοδικού ΡΕΥΜΑ θα είναι στα περίπτερα από αύριο Πέμπτη 17/12.
15 Δεκεμβρίου 2009
παρα -
• Αύξηση της ανεργίας, ιδιαίτερα στους τομείς της οικοδομικής βιομηχανίας, σημειώθηκε το Νοέμβριο και η Υπουργός Εργασίας προβλέπει ότι η κατάσταση στον τομέα της απασχόλησης θα είναι πιο δύσκολη το 2010.
• κα. Σωτηρούλα μου, με όλο το θάρρος, αλλά νομίζω πριν λιγους μηνες αφορίζατε ως κινδυνολόγους όσους μιλούσαν για απολυσεις. Τώρα, ξεστράβωσε ο γιαλός;
• Και πέραν τούτου, τον Καζαμία για το 2010 μπορώ να τον κάνω κι εγώ. Η κυβέρνηση της (πιο) δίκαιης κοινωνίας τι σκοπεύει να κάνει;
• Το να κάτσει «κλούβα» δεν λέει τίποτα: ρωτήστε και το Μιχάλη Κωνσταντίνου…
• «Η Κύπρος είναι διχοτομημένη ένεκα των επεκτατικών βλέψεων διεθνών κύκλων που δεν ενδιαφέρονται για αρχές και αξίες, που οδηγούν και στη βαθιά οικονομική κρίση την ανθρωπότητα και που εμπορεύονται τα όπλα της καταστροφής, στέλλοντας τα παιδιά και τους νέους ανθρώπους να γίνονται θύματα των άδικων πολέμων.»
• Σύντροφε, συμφωνούμε. Εκείνα τα τα 100 εκατομμυριάκια που έσταξες για τανκς στη Ρωσία τα κάνεις γαργάρα όμως...Όσο για τα άδικα θύματα, μην πας μακριά: με την Εθνική Φρουρά τι θα γίνει;
• “Συναντίληψη στο Εθνικό Συμβούλιο ενόψει της αξιολόγησης της Τουρκίας”. Αυτά τα οργουελιανά ποτέ δεν τα καταλαβα...
• Στα χέρια του Προέδρου Χριστόφια οι ετήσιες εκθέσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως. Να μπουν δίπλα στις άλλες παρακαλώ...
• Η Γενική Ελέγκτρια δήλωσε ότι το δημόσιο είναι ένας τομέας που στελεχώνεται από άξιους, κατάλληλα εκπαιδευμένους υπαλλήλους, αλλά ότι λείπουν τα κίνητρα για να βγάλουν αυτοί οι άνθρωποι τον καλύτερό τους εαυτό.
• Κυρία Χρυστάλλα, μισό λεπτό για να καταλαβω: Δηλαδή θέλετε να μου πείτε ότι πρέπει να τους πιάσουμε στο φιλότιμο για να στρώσουν τον κώλο τους;
• Και εν παση περιπτώσει, χεσμένο μπορείτε να έχετε ό,τι λέω εγω. Δείτε όμως κι αυτό: «Σε αυθόρμητη στάση εργασίας κατήλθαν την Πέμπτη οι εργαζόμενοι στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, οι οποίοι διαμαρτύρονται για τη σχεδιαζόμενη μετακίνησή τους στα κτήρια του παλαιού νοσοκομείου».
• Τι κίνητρο να τους δώσουμε αυτούς που επειδή βαριόντουσαν αφέθηκαν στον αυθορμητισμό τους;
• κα. Σωτηρούλα μου, με όλο το θάρρος, αλλά νομίζω πριν λιγους μηνες αφορίζατε ως κινδυνολόγους όσους μιλούσαν για απολυσεις. Τώρα, ξεστράβωσε ο γιαλός;
• Και πέραν τούτου, τον Καζαμία για το 2010 μπορώ να τον κάνω κι εγώ. Η κυβέρνηση της (πιο) δίκαιης κοινωνίας τι σκοπεύει να κάνει;
• Το να κάτσει «κλούβα» δεν λέει τίποτα: ρωτήστε και το Μιχάλη Κωνσταντίνου…
• «Η Κύπρος είναι διχοτομημένη ένεκα των επεκτατικών βλέψεων διεθνών κύκλων που δεν ενδιαφέρονται για αρχές και αξίες, που οδηγούν και στη βαθιά οικονομική κρίση την ανθρωπότητα και που εμπορεύονται τα όπλα της καταστροφής, στέλλοντας τα παιδιά και τους νέους ανθρώπους να γίνονται θύματα των άδικων πολέμων.»
• Σύντροφε, συμφωνούμε. Εκείνα τα τα 100 εκατομμυριάκια που έσταξες για τανκς στη Ρωσία τα κάνεις γαργάρα όμως...Όσο για τα άδικα θύματα, μην πας μακριά: με την Εθνική Φρουρά τι θα γίνει;
• “Συναντίληψη στο Εθνικό Συμβούλιο ενόψει της αξιολόγησης της Τουρκίας”. Αυτά τα οργουελιανά ποτέ δεν τα καταλαβα...
• Στα χέρια του Προέδρου Χριστόφια οι ετήσιες εκθέσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως. Να μπουν δίπλα στις άλλες παρακαλώ...
• Η Γενική Ελέγκτρια δήλωσε ότι το δημόσιο είναι ένας τομέας που στελεχώνεται από άξιους, κατάλληλα εκπαιδευμένους υπαλλήλους, αλλά ότι λείπουν τα κίνητρα για να βγάλουν αυτοί οι άνθρωποι τον καλύτερό τους εαυτό.
• Κυρία Χρυστάλλα, μισό λεπτό για να καταλαβω: Δηλαδή θέλετε να μου πείτε ότι πρέπει να τους πιάσουμε στο φιλότιμο για να στρώσουν τον κώλο τους;
• Και εν παση περιπτώσει, χεσμένο μπορείτε να έχετε ό,τι λέω εγω. Δείτε όμως κι αυτό: «Σε αυθόρμητη στάση εργασίας κατήλθαν την Πέμπτη οι εργαζόμενοι στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, οι οποίοι διαμαρτύρονται για τη σχεδιαζόμενη μετακίνησή τους στα κτήρια του παλαιού νοσοκομείου».
• Τι κίνητρο να τους δώσουμε αυτούς που επειδή βαριόντουσαν αφέθηκαν στον αυθορμητισμό τους;
13 Δεκεμβρίου 2009
Το αύριο δεν μπορεί να περιμένει
Το καλοκαίρι του 2008 βρέθηκαμε μια παρέα φίλων στην Καρπασία. Εκεί, στο ανάμεσο του σκληρού κυπριακού φωτός και μιας θαλασσινής απεραντοσύνης αποφασίσαμε να βάλουμε κάτω τα λόγια που σημάδευαν τις έγνοιες και τις χαρές μας, τις προσδοκίες και τις επιφυλάξεις μας για τη ζωή και τον τόπο μας στο περιοδικό ΡΕΥΜΑ: τυπωθήτω! Και όλα αυτά δεν μπορούν παρά να συναρτώνται ευθέως με την πορεία που θα πάρει η επίλυση του κυπριακού προβλήματος στο άμεσο μέλλον.
Όσο ο καιρός προχωρά και η διαδικασία διαπραγμάτευσης βρίσκεται σε εξέλιξη, βλέπουμε με αγωνία την αντίδραση ενός παλαιόθεν κατεστημένου έναντι της προοπτικής επιτυχούς κατάληξής της. Μέσα από μια συντονισμένη και συγχρονισμένη επίθεση έναντι των κύριων δυνάμεων της λύσης καταβάλλεται προσπάθεια να κρατηθούν τα πράγματα στάσιμα και να προετοιμαστεί το κοινό για άλλη μια ηχηρή και τελεσίδικη άρνηση. Η διχοτόμηση στην Κύπρο φέρει και ελληνοκυπριακό ονοματεπώνυμο...
Σήμερα, οφείλουμε να σκεφτούμε με τους όρους του αύριο. Να αναλογιστούμε το 2015, να ονειρευτούμε το 2020, να σχεδιάσουμε το 2025. Μα πιο πολύ να δώσουμε αφηγήσεις και εικόνες του κόσμου στα δικά μας παιδιά που να διαφέρουν από τον ξεριζωμό, τον πόνο, το θάνατο και την απελπισία. Την κληρονομιά αυτή την κουβαλήσαμε ακούσια η γενιά των τριάντα. Δεν σκοπεύουμε να την κληροδοτήσουμε πιο πέρα. Το αύριο δεν μπορεί πια να περιμένει.
Στρέφοντας το βλέμμα πίσω, δεσπόζουν στο ιστορικό-πολιτικό τοπίο τα λάθη, η καχυποψία και οι αρνήσεις μας. Βλέπουμε μια πολιτεία στην οποία δεν πιστέψαμε ποτέ με ειλικρίνεια, παρά μόνο ανεμίσαμε την ξεφτισμένη παντιέρα της περιστασιακά και ευκαιριακά για επιδίωξη άλλων σκοπών. Αν το παρελθόν διδάσκει, τότε ας ανοίξουμε επιτέλους τα μάτια και τα αυτιά στο συντριπτικό μύνημα που φωνάζει μέσα από τα χρόνια - το ’60, το ’63, το ’67, το ’74, το ’83, το 2004. Όταν φέρουμε τη λύση, θα πρέπει να είμαστε εμείς αυτοί που θα την κάνουμε να δουλέψει.
Αν και στην χρονοκλίμακα του πολιτικού χειμώνα που διανύουμε για δεκαετίες τώρα το καλοκαίρι του 2010 φαντάζει μακριά, δεν μπορώ παρά να αφεθώ έστω και για λίγο στην ιδέα ότι το επόμενο καλοκαίρι θα επιστρέψουμε στην Καρπασία μιας ενωμένης Κύπρου για να αναλογιστούμε ξανά, κάτω από το ίδιο κυπριακό φως, πάνω στο ίδιο κυμάτισμα του αλμυρού νερού, ότι οι αγωνίες μας μπορούν να βρίσκουν το τέλος που τους αξίζει: αρκεί να γίνουμε πρώτοι εμείς η αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο.
Όσο ο καιρός προχωρά και η διαδικασία διαπραγμάτευσης βρίσκεται σε εξέλιξη, βλέπουμε με αγωνία την αντίδραση ενός παλαιόθεν κατεστημένου έναντι της προοπτικής επιτυχούς κατάληξής της. Μέσα από μια συντονισμένη και συγχρονισμένη επίθεση έναντι των κύριων δυνάμεων της λύσης καταβάλλεται προσπάθεια να κρατηθούν τα πράγματα στάσιμα και να προετοιμαστεί το κοινό για άλλη μια ηχηρή και τελεσίδικη άρνηση. Η διχοτόμηση στην Κύπρο φέρει και ελληνοκυπριακό ονοματεπώνυμο...
Σήμερα, οφείλουμε να σκεφτούμε με τους όρους του αύριο. Να αναλογιστούμε το 2015, να ονειρευτούμε το 2020, να σχεδιάσουμε το 2025. Μα πιο πολύ να δώσουμε αφηγήσεις και εικόνες του κόσμου στα δικά μας παιδιά που να διαφέρουν από τον ξεριζωμό, τον πόνο, το θάνατο και την απελπισία. Την κληρονομιά αυτή την κουβαλήσαμε ακούσια η γενιά των τριάντα. Δεν σκοπεύουμε να την κληροδοτήσουμε πιο πέρα. Το αύριο δεν μπορεί πια να περιμένει.
Στρέφοντας το βλέμμα πίσω, δεσπόζουν στο ιστορικό-πολιτικό τοπίο τα λάθη, η καχυποψία και οι αρνήσεις μας. Βλέπουμε μια πολιτεία στην οποία δεν πιστέψαμε ποτέ με ειλικρίνεια, παρά μόνο ανεμίσαμε την ξεφτισμένη παντιέρα της περιστασιακά και ευκαιριακά για επιδίωξη άλλων σκοπών. Αν το παρελθόν διδάσκει, τότε ας ανοίξουμε επιτέλους τα μάτια και τα αυτιά στο συντριπτικό μύνημα που φωνάζει μέσα από τα χρόνια - το ’60, το ’63, το ’67, το ’74, το ’83, το 2004. Όταν φέρουμε τη λύση, θα πρέπει να είμαστε εμείς αυτοί που θα την κάνουμε να δουλέψει.
Αν και στην χρονοκλίμακα του πολιτικού χειμώνα που διανύουμε για δεκαετίες τώρα το καλοκαίρι του 2010 φαντάζει μακριά, δεν μπορώ παρά να αφεθώ έστω και για λίγο στην ιδέα ότι το επόμενο καλοκαίρι θα επιστρέψουμε στην Καρπασία μιας ενωμένης Κύπρου για να αναλογιστούμε ξανά, κάτω από το ίδιο κυπριακό φως, πάνω στο ίδιο κυμάτισμα του αλμυρού νερού, ότι οι αγωνίες μας μπορούν να βρίσκουν το τέλος που τους αξίζει: αρκεί να γίνουμε πρώτοι εμείς η αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο.
9 Δεκεμβρίου 2009
7 Δεκεμβρίου 2009
• Παρέμβαση Αρχιεπισκόπου: Απηύθυνε έκκληση να μην γίνουν διαγραφές στελεχών στο ΔΗΚΟ. Και στο νερό να περπατήσεις εν πολλά μιτσιά η τσιουππέ σου για να τους σιεπάσεις ούλους.
• Οι αστυνομικοί μάζεψαν και κράτησαν ως τεκμήρια 546 φίσιες, 530 τραπουλόχαρτα και εκατό περίπου ευρώ.
Μέτρησαν δε 42 συνολικά κυρίες ηλικίας 75 μέχρι 85 χρόνων, με τη μεγαλύτερη γυναίκα στην ηλικία, όπως διαπιστώθηκε, να έχει αγγίξει τα 95 χρόνια! Τι να πρωτοσχολιάσω; Τα 2 ευρώ ανά κυρία; Την 4η ηλικία;Θα ήταν ειδησάρα αν μας έλεγαν και πόσοι
αστυνομικοί τραυματίστηκαν κατά την έφοδο!
• Συνελήφθησαν δύο άτομα για διευκόλυνση των ανακρίσεων σχετικά με διερευνώμενη υπόθεση ναρκωτικών. Μην το ζορίζετε πολύ: εκεί στην Απέλλη 1 θα την βρουν την άκρη....
• Η Αστυνομία αυτο-ερευνήθηκε και αποφάσισε ότι είχε λάβει τα κατάλληλα μέτρα με βάση τις πληροφορίες που είχε, σε σχέση με τα επεισόδια μεταξύ οπαδών του ΑΠΟΕΛ και της Ομόνοιας. Ο τίτλος της ανακοίνωσης τύπου ήταν: «Είστε όλοι μαλάκες».
• Κλίμα εναντίον της επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας διαμορφώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάρκο, Μάρκο είσαι εδώ; Πάρε ένα τηλέφωνο το Γιώργο να σου πει πως παίζεται το έργο.
• «Θεωρούμε δεδομένο ότι η Κοινοπολιτεία θα συνεχίσει να εκφράζει την αλληλεγγύη της προς την Κύπρο», δήλωσε ο Συντροφος. Ουφ! Πάει και αυτή η υπαρξιακή αγωνία...!
• Δεσμοφύλακες-βαποράκια βρίσκει έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως. Ξερετε, το κακό είναι ότι τίποτα δεν μας εκπλήσσει πια...
• Το χαρτοφυλάκιο της Παιδείας, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας, ανατέθηκε στην Ανδρούλλα Βασιλείου. Είναι προφανές ότι η ΕΕ υπολογίζει στην πρωτοπορία μας σε αυτούς τους τομείς! Διαφορετικά, κάποιος στις Βρυξέλλες έχει μια πολύ διεστραμμένη αίσθηση του χιούμορ...
• Ξεκίνησε η δίκη για την υπόθεση της συντριβής του αεροσκάφους της «Helios». Πήρε τέσσερα χρόνια για να ξεκινήσει, πόσα θα πάρει για να τελειώσει;
• Εξωτικά πλάσματα ανακάλυψαν επιστήμονες στην άβυσσο του Ατλαντικού. Τσάμπα τα έξοδα και οι ταλαιπωρία τους: γιατί δεν ξεκίνησαν απο την επιφάνεια της κυπριακής γης;
• Γενικό εισαγγελέα ενταύθα: το 2007 παραιτήθηκα από τη διπλωματική υπηρεσία,
διαμαρτυρόμενος για την πορεία διχοτόμησης στην οποία μας είχε βάλει η αυτοκρατορία των μετρίων. Αν και δεν έγραψα καμιά ψευδοποιητική μπαρούφα και τα γραπτά μου συνήθως βγάζουν νόημα, θα ήμουν πρόθυμος να συμβιβαστώ και με 27 500 ευρω...
• Οι αστυνομικοί μάζεψαν και κράτησαν ως τεκμήρια 546 φίσιες, 530 τραπουλόχαρτα και εκατό περίπου ευρώ.
Μέτρησαν δε 42 συνολικά κυρίες ηλικίας 75 μέχρι 85 χρόνων, με τη μεγαλύτερη γυναίκα στην ηλικία, όπως διαπιστώθηκε, να έχει αγγίξει τα 95 χρόνια! Τι να πρωτοσχολιάσω; Τα 2 ευρώ ανά κυρία; Την 4η ηλικία;Θα ήταν ειδησάρα αν μας έλεγαν και πόσοι
αστυνομικοί τραυματίστηκαν κατά την έφοδο!
• Συνελήφθησαν δύο άτομα για διευκόλυνση των ανακρίσεων σχετικά με διερευνώμενη υπόθεση ναρκωτικών. Μην το ζορίζετε πολύ: εκεί στην Απέλλη 1 θα την βρουν την άκρη....
• Η Αστυνομία αυτο-ερευνήθηκε και αποφάσισε ότι είχε λάβει τα κατάλληλα μέτρα με βάση τις πληροφορίες που είχε, σε σχέση με τα επεισόδια μεταξύ οπαδών του ΑΠΟΕΛ και της Ομόνοιας. Ο τίτλος της ανακοίνωσης τύπου ήταν: «Είστε όλοι μαλάκες».
• Κλίμα εναντίον της επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας διαμορφώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μάρκο, Μάρκο είσαι εδώ; Πάρε ένα τηλέφωνο το Γιώργο να σου πει πως παίζεται το έργο.
• «Θεωρούμε δεδομένο ότι η Κοινοπολιτεία θα συνεχίσει να εκφράζει την αλληλεγγύη της προς την Κύπρο», δήλωσε ο Συντροφος. Ουφ! Πάει και αυτή η υπαρξιακή αγωνία...!
• Δεσμοφύλακες-βαποράκια βρίσκει έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως. Ξερετε, το κακό είναι ότι τίποτα δεν μας εκπλήσσει πια...
• Το χαρτοφυλάκιο της Παιδείας, Πολιτισμού, Πολυγλωσσίας και Νεολαίας, ανατέθηκε στην Ανδρούλλα Βασιλείου. Είναι προφανές ότι η ΕΕ υπολογίζει στην πρωτοπορία μας σε αυτούς τους τομείς! Διαφορετικά, κάποιος στις Βρυξέλλες έχει μια πολύ διεστραμμένη αίσθηση του χιούμορ...
• Ξεκίνησε η δίκη για την υπόθεση της συντριβής του αεροσκάφους της «Helios». Πήρε τέσσερα χρόνια για να ξεκινήσει, πόσα θα πάρει για να τελειώσει;
• Εξωτικά πλάσματα ανακάλυψαν επιστήμονες στην άβυσσο του Ατλαντικού. Τσάμπα τα έξοδα και οι ταλαιπωρία τους: γιατί δεν ξεκίνησαν απο την επιφάνεια της κυπριακής γης;
• Γενικό εισαγγελέα ενταύθα: το 2007 παραιτήθηκα από τη διπλωματική υπηρεσία,
διαμαρτυρόμενος για την πορεία διχοτόμησης στην οποία μας είχε βάλει η αυτοκρατορία των μετρίων. Αν και δεν έγραψα καμιά ψευδοποιητική μπαρούφα και τα γραπτά μου συνήθως βγάζουν νόημα, θα ήμουν πρόθυμος να συμβιβαστώ και με 27 500 ευρω...
6 Δεκεμβρίου 2009
Θρησκευτική ελευθερία: μια απάντηση
Η εφημερίδα φιλοξένησε πρόσφατα ένα άρθρο του βουλευτή Τάσου Μητσόπουλου, το οποίο αναφερόταν στην απόφαση του ΕΔΑΔ σχετικά με την ανάρτηση του συμβόλου του εσταυρωμένου στις σχολικές αίθουσες στην Ιταλία. Ο κ. Μητσόπουλος αρθρώνει κριτική και μια σειρά σκέψεων που αξίζουν σχολιασμού. Πολλά από τα όσα αναφέρει ο βουλευτής βρίσκουν την απάντησή τους στο κείμενο της ίδιας της απόφασης. Λόγω περιορισμένου χώρου, παραθέτω τηλεγραφικά τις σκέψεις μου:
Ο κ. Μητσόπουλος αναρωτιέται για την προστασία των δικαιωμάτων των «σιωπηρών πλειοψηφιών». Το ζήτημα, ωστόσο, είναι ότι δεν αναφέρονται πουθενά ποια είναι επιτέλους τα δικαιώματα των (εύπλαστων) πλειοψηφιών που δεν τυγχάνουν προστασίας.
Διερωτάται (ή και κινδυνολογεί) αν το επόμενο βήμα είναι η αφαίρεση του σταυρού από τις σημαίες των ευρωπαϊκών κρατών. Το επιχείρημα ακούστηκε πρώτα από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος είναι μια φαιδρή πολιτική μορφή. Αναρωτιέμαι πώς μπορεί να χωράει στο ίδιο κείμενο η παρουσία του με αυτές επιφανών ανδρών, όπως ο Σούμαν. Αποσιωπάται, επίσης, το γεγονός ότι η υπόθεση άχθηκε ενώπιον του ΕΔΑΔ σε σχέση με την ανάρτηση του συμβόλου στις σχολικές αίθουσες και μόνον.
«Ο σταυρός δεν είναι μόνο χριστιανικό σύμβολο». Αν και οι άλλοι πιθανοί συμβολισμοί του δεν αναφέρονται από το βουλευτή, η απόφαση του ΕΔΑΔ είναι αρκετή ως απάντηση: «το σύμβολο του εσταυρωμένου έχει μια πλειάδα σημασιών που ανάμεσά τους, η θρησκευτική είναι η επικρατούσα» (παρ. 51). Εδώ είναι το επίκεντρο της συζήτησης και πιστεύω ότι δύσκολα πείθει η άποψη ότι ο σταυρός μπορεί να έχει κάποια διαφορετική σημασία για τον πιστό άλλης θρησκείας.
«Η θρησκεία είναι αυθύπαρκτη και δεν μπορεί να χωρέσει μέσα σε ιδεολογικά στερεότυπα και στεγανά». Φοβάμαι ότι η φράση αυτή προδίδει κρίση θολωμένη από προσωπικές πεποιθήσεις. Η θρησκεία δεν έχει κάποιο στοιχείο αυθυπαρξίας, αντιθέτως είναι μια ανθρώπινη κατασκευή και τα ΅ιδεολογικά στεγανά΄ δεν προσδιορίζονται πουθενά στο κείμενο του βουλευτή.
Η δεύτερη περίπτωση, όπου ο βουλευτής ξιφουλκεί εναντίον ενός δονκιχωτικού επιχειρήματος, είναι η αναφορά στον πάσης φύσεως φονταμενταλισμό, που «δεν θα πρέπει να μας οδηγεί σε έναν εξίσου επικίνδυνο κοσμικό, αθεϊστικό και ισοπεδωτικό φονταμενταλισμό». Ο πραγματικός κίνδυνος, ωστόσο, έγκειται στην υφέρπουσα υιοθέτηση της λογικής της σύγκρουσης των πολιτισμών. Ο σταυρός στις σχολικές αίθουσες δεν συνδέεται κατ΄ ουδένα τρόπο με τον φονταμενταλισμό! Κι εξάλλου η ίδια η αναφορά στο φονταμενταλισμό, παραπέμπει ευθέως στο Ισλάμ, γεγονός που προδίδει στερεοτυπική αντίληψη για το ζήτημα.
Η ίδια η απόφαση του ΕΔΑΔ αναφέρει ότι η ελευθερία του πιστεύειν και του μη πιστεύειν προστατεύονται εξίσου (παρ. 47). Προς τι λοιπόν η αθεϊστική κινδυνολογία;
Και τέλος, στο ευρύτερο ζήτημα: οι αναφορές του βουλευτή στον χριστιανικό χαρακτήρα της Ευρώπης και του πολιτισμού της είναι παραπειστικές. Το θέμα εδώ δεν είναι οι καταβολές της Ευρώπης, (αλήθεια, πού είναι η -ειδωλολατρική- ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα;) αλλά η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και αυτή διασφαλίζεται μέσα από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που είναι αντικειμενικό, κριτικό και πλουραλιστικό (παρ. 47). Η ύπαρξη ενός θρησκευτικού συμβόλου σε ένα δημόσιο χώρο, ιδιαίτερα εκεί όπου ασκείται εξουσία, όπου οι πολίτες είναι εξαρτημένοι από το κράτος ή είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, δεν συμβαδίζει με την υποχρέωσή του να απέχει από την επιβολή πεποιθήσεων ή την άσκηση έμμεσης πίεσης ή δημουργίας συνθηκών αποκλεισμού.
Εν πάση περιπτώσει, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός είναι ένα προσωπικό ζήτημα και η συναλληλία με τους άλλους εκφράζεται στους χώρους λατρείας, όπου ο καθένας προσέρχεται αυτοβούλως. Στον δημόσιο πολιτικό και κοινωνικό χώρο η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους είναι κατάκτηση αυτού του ίδιου του ευρωπαϊκού πολιτισμού τον οποίο ευαγγελίζεται ο βουλευτής.
Κι ένα πολιτικό σχόλιο: ο κ. Μητσόπουλος μάς μιλά με τους όρους της παλιάς καλής χριστιανοδημοκρατίας του 1960 και 1970, που όμως δεν υπήρξε ποτέ ως πολιτικό ρεύμα στην Κύπρο και που μερικά προτάγματά του βρίσκονται σε δυσαρμονία με μια κοινωνία πλουραλισμού και ελεύθερης αυτοπραγμάτωσης. Η εισαγωγή του στην Κύπρο, ειδικά υπό το μανδύα της ΅πολιορκίας΄ του χριστιανισμού, είναι ένας αναχρονισμός και σπόρος αντιπαράθεσης με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας. Οι καιροί αλλάζουν, ίσως μαζί τους θα πρέπει να κάνουμε το ίδιο κι εμείς...
Ο κ. Μητσόπουλος αναρωτιέται για την προστασία των δικαιωμάτων των «σιωπηρών πλειοψηφιών». Το ζήτημα, ωστόσο, είναι ότι δεν αναφέρονται πουθενά ποια είναι επιτέλους τα δικαιώματα των (εύπλαστων) πλειοψηφιών που δεν τυγχάνουν προστασίας.
Διερωτάται (ή και κινδυνολογεί) αν το επόμενο βήμα είναι η αφαίρεση του σταυρού από τις σημαίες των ευρωπαϊκών κρατών. Το επιχείρημα ακούστηκε πρώτα από τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος είναι μια φαιδρή πολιτική μορφή. Αναρωτιέμαι πώς μπορεί να χωράει στο ίδιο κείμενο η παρουσία του με αυτές επιφανών ανδρών, όπως ο Σούμαν. Αποσιωπάται, επίσης, το γεγονός ότι η υπόθεση άχθηκε ενώπιον του ΕΔΑΔ σε σχέση με την ανάρτηση του συμβόλου στις σχολικές αίθουσες και μόνον.
«Ο σταυρός δεν είναι μόνο χριστιανικό σύμβολο». Αν και οι άλλοι πιθανοί συμβολισμοί του δεν αναφέρονται από το βουλευτή, η απόφαση του ΕΔΑΔ είναι αρκετή ως απάντηση: «το σύμβολο του εσταυρωμένου έχει μια πλειάδα σημασιών που ανάμεσά τους, η θρησκευτική είναι η επικρατούσα» (παρ. 51). Εδώ είναι το επίκεντρο της συζήτησης και πιστεύω ότι δύσκολα πείθει η άποψη ότι ο σταυρός μπορεί να έχει κάποια διαφορετική σημασία για τον πιστό άλλης θρησκείας.
«Η θρησκεία είναι αυθύπαρκτη και δεν μπορεί να χωρέσει μέσα σε ιδεολογικά στερεότυπα και στεγανά». Φοβάμαι ότι η φράση αυτή προδίδει κρίση θολωμένη από προσωπικές πεποιθήσεις. Η θρησκεία δεν έχει κάποιο στοιχείο αυθυπαρξίας, αντιθέτως είναι μια ανθρώπινη κατασκευή και τα ΅ιδεολογικά στεγανά΄ δεν προσδιορίζονται πουθενά στο κείμενο του βουλευτή.
Η δεύτερη περίπτωση, όπου ο βουλευτής ξιφουλκεί εναντίον ενός δονκιχωτικού επιχειρήματος, είναι η αναφορά στον πάσης φύσεως φονταμενταλισμό, που «δεν θα πρέπει να μας οδηγεί σε έναν εξίσου επικίνδυνο κοσμικό, αθεϊστικό και ισοπεδωτικό φονταμενταλισμό». Ο πραγματικός κίνδυνος, ωστόσο, έγκειται στην υφέρπουσα υιοθέτηση της λογικής της σύγκρουσης των πολιτισμών. Ο σταυρός στις σχολικές αίθουσες δεν συνδέεται κατ΄ ουδένα τρόπο με τον φονταμενταλισμό! Κι εξάλλου η ίδια η αναφορά στο φονταμενταλισμό, παραπέμπει ευθέως στο Ισλάμ, γεγονός που προδίδει στερεοτυπική αντίληψη για το ζήτημα.
Η ίδια η απόφαση του ΕΔΑΔ αναφέρει ότι η ελευθερία του πιστεύειν και του μη πιστεύειν προστατεύονται εξίσου (παρ. 47). Προς τι λοιπόν η αθεϊστική κινδυνολογία;
Και τέλος, στο ευρύτερο ζήτημα: οι αναφορές του βουλευτή στον χριστιανικό χαρακτήρα της Ευρώπης και του πολιτισμού της είναι παραπειστικές. Το θέμα εδώ δεν είναι οι καταβολές της Ευρώπης, (αλήθεια, πού είναι η -ειδωλολατρική- ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα;) αλλά η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και αυτή διασφαλίζεται μέσα από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που είναι αντικειμενικό, κριτικό και πλουραλιστικό (παρ. 47). Η ύπαρξη ενός θρησκευτικού συμβόλου σε ένα δημόσιο χώρο, ιδιαίτερα εκεί όπου ασκείται εξουσία, όπου οι πολίτες είναι εξαρτημένοι από το κράτος ή είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι, δεν συμβαδίζει με την υποχρέωσή του να απέχει από την επιβολή πεποιθήσεων ή την άσκηση έμμεσης πίεσης ή δημουργίας συνθηκών αποκλεισμού.
Εν πάση περιπτώσει, οι θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός είναι ένα προσωπικό ζήτημα και η συναλληλία με τους άλλους εκφράζεται στους χώρους λατρείας, όπου ο καθένας προσέρχεται αυτοβούλως. Στον δημόσιο πολιτικό και κοινωνικό χώρο η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους είναι κατάκτηση αυτού του ίδιου του ευρωπαϊκού πολιτισμού τον οποίο ευαγγελίζεται ο βουλευτής.
Κι ένα πολιτικό σχόλιο: ο κ. Μητσόπουλος μάς μιλά με τους όρους της παλιάς καλής χριστιανοδημοκρατίας του 1960 και 1970, που όμως δεν υπήρξε ποτέ ως πολιτικό ρεύμα στην Κύπρο και που μερικά προτάγματά του βρίσκονται σε δυσαρμονία με μια κοινωνία πλουραλισμού και ελεύθερης αυτοπραγμάτωσης. Η εισαγωγή του στην Κύπρο, ειδικά υπό το μανδύα της ΅πολιορκίας΄ του χριστιανισμού, είναι ένας αναχρονισμός και σπόρος αντιπαράθεσης με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας. Οι καιροί αλλάζουν, ίσως μαζί τους θα πρέπει να κάνουμε το ίδιο κι εμείς...
30 Νοεμβρίου 2009
παραπολιτικα
- Δύσκολα και σοβαρά νομικά προβλήματα καλείται να απαντήσει το Ανώτατο Δικαστήριο κατά την ακρόαση της έφεσης για τη δίκη των 10 αστυνομικών, μας ενημερώνουν τα ΜΜΕ. Χμ... Άρχισε η προετοιμασία του κοινού για το αποτέλεσμα;
- Ευθύνες για τον τρόπο αντίδρασης της Αστυνομίας σε σχέση με τις πληροφορίες για τα επεισόδια μεταξύ οπαδών της Ομόνοιας και του ΑΠΟΕΛ επιρρίπτει το πόρισμα διοικητικής έρευνας. Οι υπόλοιποι είμαστε όλοι αθώοι!
- 40 χρόνια γιορτάζει η ΕΔΕΚ. Αποκλείεται! Συνήθως σε εκείνη την ηλικία είσαι σοβαρός και κατασταλαγμένος.
- «Εάν η κάθε πλευρά επιμένει σε αυτό που θεωρεί καλύτερο, δηλαδή σε ιδεαλιστικές ή μαξιμαλιστικές θέσεις, στο τέλος θα μας μείνει η διχοτόμηση». Άντρο, μαζί σου. Μόνο που αργήσατε 5 χρόνια...
- Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ κάλεσε τα στελέχη και μέλη του κόμματος να σεβαστούν την απόφαση του εκτελεστικού γραφείου και να τερματίσουν τις δηλώσεις και αντιδηλώσεις στα ΜΜΕ. Από λογοτεχνικές περιγραφές που έχω διαβάσει πάντως κάθε μπουρδέλο είναι πολύβουο...
- 520 μαθητές έχουν νοσήσει από τον ιό της γρίπη Α, δήλωσε ο Υπουργός Παιδείας ωστόσο δεν θεωρεί ότι ο αριθμός αυτός είναι ανησυχητικός. Στους πόσους να αρχίσω να μην κοιμάμαι τα βράδια;
- Ο Πρόεδρος της Βουλής Μάριος Κάρογιαν θα προήδρευσε και προσφωνήσε τη σύνοδο της Παιδοβουλής. Ερωτηθείς μετά το πέρας των εργασιών δήλωσε ότι δεν βρήκε καμιά διαφορά με τις συνεδρίες της Βουλής των Αντιπροσώπων.
- Η Βουλή των Αντιπροσώπων φιλοξενήσε την 4η Διάσκεψη των Προέδρων των Κοινοβουλίων των Μικρών Κρατών Ευρώπης. Οι διπλωματικές επιτυχίες διαδέχονται η μια την άλλη.
- Στη Νομική Υπηρεσία και την Αστυνομία οφείλεται η καθυστέρηση στην εκδίκαση υποθέσεων βίας στα γήπεδα και όχι στα Δικαστήρια, δήλωσε ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
- Η Εισαγγελία δεν πρέπει να μετατρέπεται σε σάκο του μποξ στο θέμα των ευθυνών και της αντιμετώπισης της βίας και του χουλιγκανισμού, δήλωσε ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας.
- Όποιος κατάλαβε, κατάλαβε...
- Ευθύνες για τον τρόπο αντίδρασης της Αστυνομίας σε σχέση με τις πληροφορίες για τα επεισόδια μεταξύ οπαδών της Ομόνοιας και του ΑΠΟΕΛ επιρρίπτει το πόρισμα διοικητικής έρευνας. Οι υπόλοιποι είμαστε όλοι αθώοι!
- 40 χρόνια γιορτάζει η ΕΔΕΚ. Αποκλείεται! Συνήθως σε εκείνη την ηλικία είσαι σοβαρός και κατασταλαγμένος.
- «Εάν η κάθε πλευρά επιμένει σε αυτό που θεωρεί καλύτερο, δηλαδή σε ιδεαλιστικές ή μαξιμαλιστικές θέσεις, στο τέλος θα μας μείνει η διχοτόμηση». Άντρο, μαζί σου. Μόνο που αργήσατε 5 χρόνια...
- Ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΚΟ κάλεσε τα στελέχη και μέλη του κόμματος να σεβαστούν την απόφαση του εκτελεστικού γραφείου και να τερματίσουν τις δηλώσεις και αντιδηλώσεις στα ΜΜΕ. Από λογοτεχνικές περιγραφές που έχω διαβάσει πάντως κάθε μπουρδέλο είναι πολύβουο...
- 520 μαθητές έχουν νοσήσει από τον ιό της γρίπη Α, δήλωσε ο Υπουργός Παιδείας ωστόσο δεν θεωρεί ότι ο αριθμός αυτός είναι ανησυχητικός. Στους πόσους να αρχίσω να μην κοιμάμαι τα βράδια;
- Ο Πρόεδρος της Βουλής Μάριος Κάρογιαν θα προήδρευσε και προσφωνήσε τη σύνοδο της Παιδοβουλής. Ερωτηθείς μετά το πέρας των εργασιών δήλωσε ότι δεν βρήκε καμιά διαφορά με τις συνεδρίες της Βουλής των Αντιπροσώπων.
- Η Βουλή των Αντιπροσώπων φιλοξενήσε την 4η Διάσκεψη των Προέδρων των Κοινοβουλίων των Μικρών Κρατών Ευρώπης. Οι διπλωματικές επιτυχίες διαδέχονται η μια την άλλη.
- Στη Νομική Υπηρεσία και την Αστυνομία οφείλεται η καθυστέρηση στην εκδίκαση υποθέσεων βίας στα γήπεδα και όχι στα Δικαστήρια, δήλωσε ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
- Η Εισαγγελία δεν πρέπει να μετατρέπεται σε σάκο του μποξ στο θέμα των ευθυνών και της αντιμετώπισης της βίας και του χουλιγκανισμού, δήλωσε ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας.
- Όποιος κατάλαβε, κατάλαβε...
29 Νοεμβρίου 2009
Με τον Πρόεδρο για τη λύση
Η ξεκούδουνη ορχήστρα όσων απορρίπτουν τη λύση βαράει εκκωφαντικά ντέφια, μπαγλαμάδες και κλαρίνα από τη μέρα που ξεκίνησαν οι συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού. Τα ΜΜΕ καθώς και αρκετά μπλογκ στο διαδίκτυο διαγράφουν σε αδρές γραμμές τη συστοίχιση αυτής της ομάδας. Είναι μια μεγάλη μερίδα του ΔΗΚΟ, ένα μέρος της ΕΔΕΚ, διάφορες σκόρπιες ομάδες και κινήσεις που φυτοζωούν στις παρυφές του πιο ξεφωνημένου εθνικισμού, που μας έρχεται κατευθείαν από τη σάπια καρδιά περασμένων δεκαετιών. Από κοντά και διάφοροι τελειωμένοι πολιτικά τύποι, που αφού πήραν παραμάζωμα προέδρους διαφορετικών πολιτικών καταβολών και οριζόντων τώρα αγωνιούν για ένα παραπολιτικό στη σελίδα 45. Κατάντια...
Δεν ξέρω αν η λύση είναι κοντά ούτε αν το τωρινό εγχείρημα είναι θνησιγενές ή έχει σοβαρές προοπτικές επιτυχίας. Μαθαίνω ό,τι μαθαίνει όποιος παρακολουθεί συστηματικά τα μέσα. Στη συζήτηση θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για την κουλτούρα λύσης, για το εκπαιδευτικό σύστημα, την ετοιμότητα ή ωριμότητα της κοινωνίας μας για το ενδεχόμενο λύσης, το θλιβερό τοπίο στα ΜΜΕ. Είμαι βέβαιος ότι ο κατάλογος των παραμέτρων θα μπορούσε να είναι ακόμη μακρύτερος. Ωστόσο, δεν είναι αυτό το πρωτεύον. Αυτή η ώρα, κι αφού δαπανήσαμε 35 χρόνια σε αναζήτηση πορείας, νοήματος, προοπτικών και στόχων με όχι σπουδαία αποτελέσματα, είναι η πιο μεγάλη ώρα. Είναι η ώρα της απόφασης: τέρμα οι αυταπάτες, τα ανέξοδα λόγια και οι πατριωτισμοί από τα 85 χιλιόμετρο μακριά από τη γραμμή αντιπαράταξης.
Μπορεί οι πολιτικές επιλογές του Προέδρου να μην μας βρίσκουν πάντα σύμφωνους, οι χειρισμοί του να μην ανταποκρίνονται σε ό,τι άλλοι θα ανέμεναν και το ιδεολογικό του στίγμα να μη βρίσκεται στη δική μας οθόνη. Αυτή είναι όμως η πολιτική. Θα μπορούσα ακόμα να προσπεράσω και τη συζήτηση για τις επιλογές του ΑΚΕΛ στις προεδρικές του 2003 και στην επαμφοτερίζουσα στάση του στο δημοψήφισμα.
Κι αυτό γιατί τώρα είναι η πιο μεγάλη ώρα. Όσοι ονειρεύονται σωρηδόν καταδίκες της Τουρκίας στο ΕΔΑΔ, μπλοκάρισμα και κυρώσεις στην ενταξιακή της πορεία ή, ακόμα χειρότερα, το σενάριο μιας κατά μέτωπον στρατιωτικής αντιπαράθεσης παίζουν στα ζάρια τη δική μας παρουσία στο νησί και προετοιμάζουν ανόητα ένα καίριο οικονομικό και πολιτικό πλήγμα στην Ελλάδα.
Δεν μιλάω για προδότες, ηττημένα μυαλά και Αρταξέρξηδες. Μιλάω για πολιτικές αποφάσεις που ο καιρός έχει αποθέσει σε εμάς να λάβουμε. Και αυτό απαιτεί την υποστήριξη του σημερινού Προέδρου: την τιμιότητά του και τον πόθο του για έντιμη λύση δεν την αμφισβητεί κανένας. Στο πλάι του πρέπει να πορευτούμε. Αν ο δρόμος μάς οδηγήσει στη λύση, θα πρέπει να είμαστε πάλι εκεί. Για να δουλέψει η λύση και να μη βιώσουμε την ιστορία ως (τελειωτική) φάρσα.
Η λύση έχει από μόνη της τη δυναμική να στείλει στα αζήτητα της Ιστορίας όσους σήμερα έχουν λυσσάξει εναντίον της λύσης με προσχηματικές δικαιολογίες και εκ του πονηρού προσκόμματα. Με τη λύση, σε λίγο καιρό, σε 10 χρόνια από σήμερα, σας βεβαιώ, κανένας δεν θα θυμάται ούτε το μικρό τους όνομα. Με τη δική μας στάση και ψήφο. Με τον Πρόεδρο, λοιπόν, για λύση...
Δεν ξέρω αν η λύση είναι κοντά ούτε αν το τωρινό εγχείρημα είναι θνησιγενές ή έχει σοβαρές προοπτικές επιτυχίας. Μαθαίνω ό,τι μαθαίνει όποιος παρακολουθεί συστηματικά τα μέσα. Στη συζήτηση θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για την κουλτούρα λύσης, για το εκπαιδευτικό σύστημα, την ετοιμότητα ή ωριμότητα της κοινωνίας μας για το ενδεχόμενο λύσης, το θλιβερό τοπίο στα ΜΜΕ. Είμαι βέβαιος ότι ο κατάλογος των παραμέτρων θα μπορούσε να είναι ακόμη μακρύτερος. Ωστόσο, δεν είναι αυτό το πρωτεύον. Αυτή η ώρα, κι αφού δαπανήσαμε 35 χρόνια σε αναζήτηση πορείας, νοήματος, προοπτικών και στόχων με όχι σπουδαία αποτελέσματα, είναι η πιο μεγάλη ώρα. Είναι η ώρα της απόφασης: τέρμα οι αυταπάτες, τα ανέξοδα λόγια και οι πατριωτισμοί από τα 85 χιλιόμετρο μακριά από τη γραμμή αντιπαράταξης.
Μπορεί οι πολιτικές επιλογές του Προέδρου να μην μας βρίσκουν πάντα σύμφωνους, οι χειρισμοί του να μην ανταποκρίνονται σε ό,τι άλλοι θα ανέμεναν και το ιδεολογικό του στίγμα να μη βρίσκεται στη δική μας οθόνη. Αυτή είναι όμως η πολιτική. Θα μπορούσα ακόμα να προσπεράσω και τη συζήτηση για τις επιλογές του ΑΚΕΛ στις προεδρικές του 2003 και στην επαμφοτερίζουσα στάση του στο δημοψήφισμα.
Κι αυτό γιατί τώρα είναι η πιο μεγάλη ώρα. Όσοι ονειρεύονται σωρηδόν καταδίκες της Τουρκίας στο ΕΔΑΔ, μπλοκάρισμα και κυρώσεις στην ενταξιακή της πορεία ή, ακόμα χειρότερα, το σενάριο μιας κατά μέτωπον στρατιωτικής αντιπαράθεσης παίζουν στα ζάρια τη δική μας παρουσία στο νησί και προετοιμάζουν ανόητα ένα καίριο οικονομικό και πολιτικό πλήγμα στην Ελλάδα.
Δεν μιλάω για προδότες, ηττημένα μυαλά και Αρταξέρξηδες. Μιλάω για πολιτικές αποφάσεις που ο καιρός έχει αποθέσει σε εμάς να λάβουμε. Και αυτό απαιτεί την υποστήριξη του σημερινού Προέδρου: την τιμιότητά του και τον πόθο του για έντιμη λύση δεν την αμφισβητεί κανένας. Στο πλάι του πρέπει να πορευτούμε. Αν ο δρόμος μάς οδηγήσει στη λύση, θα πρέπει να είμαστε πάλι εκεί. Για να δουλέψει η λύση και να μη βιώσουμε την ιστορία ως (τελειωτική) φάρσα.
Η λύση έχει από μόνη της τη δυναμική να στείλει στα αζήτητα της Ιστορίας όσους σήμερα έχουν λυσσάξει εναντίον της λύσης με προσχηματικές δικαιολογίες και εκ του πονηρού προσκόμματα. Με τη λύση, σε λίγο καιρό, σε 10 χρόνια από σήμερα, σας βεβαιώ, κανένας δεν θα θυμάται ούτε το μικρό τους όνομα. Με τη δική μας στάση και ψήφο. Με τον Πρόεδρο, λοιπόν, για λύση...
24 Νοεμβρίου 2009
23 Νοεμβρίου 2009
- Ο πρώτος θάνατος από τη γρίπη Α (Η1Ν1) ανακοινώθηκε στα κατεχόμενα. Ψευδογρίπη δηλαδή και ο άνθρωπος θα πρέπει να είναι μια χαρά.
- «Εμάς ο ρόλος μας είναι πάντοτε να συγκολλούμε γυαλιά. Πάντοτε υπάρχουν προβλήματα και θα συνεχίζουν να υπάρχουν προβλήματα μεταξύ κομμάτων που συνεργάζονται». Άντρο (Κυπριανού), νομίζω ο ρόλος σας είναι να λύσετε το ρημάδι το Κυπριακό. Με αυτούς που μας βάλατε στο σβέρκο, ζόρικο το βλέπω...
- Υπουργός Παιδείας: «Μέσα από τις αντικατοχικές εκδηλώσεις των μαθητών και φοιτητών ολόκληρος ο κυπριακός λαός υψώνει φωνή καταδίκης του φασιστικού πραξικοπήματος, της τουρκικής εισβολής και κατοχής, του εθνικού ξεκαθαρίσματος, του εποικισμού, της καταστροφής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, του σφετερισμού των περιουσιών των προσφύγων, της διαιώνισης του δράματος των αγνοουμένων και της στέρησης βασικών δικαιωμάτων των εγκλωβισμένων μας».
- Μπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλα.
- Αρχιεπίσκοπος Κύπρου: «Η κυβέρνηση πρέπει να στηριχθεί στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και να μη δεχθεί καμία υποχώρηση στο περιουσιακό». Καλά ρε κουμπάρε, εσέναν ποιος σ’ αρώτησε;
- Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος δήλωσε επίσης ότι προσεύχεται σύντομα να εξευρεθεί λύση στο Κυπριακό. Μαζεμένα μας τα λες Ηρόδοτε και δεν σε πολυπιστεύω.
- Τη διαφωνία του στη σύσταση σώματος "αδιάφθορων" στην Αστυνομία με την επωνυμία Διεύθυνση Επαγγελματικών Προτύπων, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παραπόνων εναντίον αστυνομικών, Γιαννάκης Αγαπίου. Σωστά, 77 χρονών άνθρωπος, μην βγει στην ανεργία...
- Παιδότοπο θα θυμίζει σύντομα το Μακάρειο Νοσοκομείο, δήλωσε ο Υπουργός Υγείας. Μπά; Θα μεταφερθούν εκεί τα γραφεία του Υπουργείου;
- Ο Νικόλας Παπαδόπουλος κατηγόρησε τον πρόεδρο Χριστόφια ότι κατέθεσε στο τραπέζι των συνομιλιών τις προτάσεις που παρουσίασε το 2002 ο Ραούφ Ντενκτάς.
- Σωστά τα λέει ο Νικόλας. Τόσες νέες θέσεις δόθηκαν στη Στράκκα το 2004, εκείνες του 2002 βρήκες ρε Πρόεδρε να καταθέσεις;
- Ρωτήθηκε ο Υπουργός πόσοι είναι οι παράνομοι μετανάστες και απάντησε ότι η Αστυνομία δεν μπορεί να ξέρει επειδή οι μετανάστες εισέρχονται παράνομα.
- Πρόεδρε, θερμή παράκληση: οι επόμενοι διορισμοί Υπουργών με βιογραφικό και τεστ IQ. Απαραιτήτως!
- Τελικά, ούτε ο Κουτσού δεν αντέχει τους δημοσιογράφους του Αντέννα...
- «Εμάς ο ρόλος μας είναι πάντοτε να συγκολλούμε γυαλιά. Πάντοτε υπάρχουν προβλήματα και θα συνεχίζουν να υπάρχουν προβλήματα μεταξύ κομμάτων που συνεργάζονται». Άντρο (Κυπριανού), νομίζω ο ρόλος σας είναι να λύσετε το ρημάδι το Κυπριακό. Με αυτούς που μας βάλατε στο σβέρκο, ζόρικο το βλέπω...
- Υπουργός Παιδείας: «Μέσα από τις αντικατοχικές εκδηλώσεις των μαθητών και φοιτητών ολόκληρος ο κυπριακός λαός υψώνει φωνή καταδίκης του φασιστικού πραξικοπήματος, της τουρκικής εισβολής και κατοχής, του εθνικού ξεκαθαρίσματος, του εποικισμού, της καταστροφής της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, του σφετερισμού των περιουσιών των προσφύγων, της διαιώνισης του δράματος των αγνοουμένων και της στέρησης βασικών δικαιωμάτων των εγκλωβισμένων μας».
- Μπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλαμπλα.
- Αρχιεπίσκοπος Κύπρου: «Η κυβέρνηση πρέπει να στηριχθεί στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και να μη δεχθεί καμία υποχώρηση στο περιουσιακό». Καλά ρε κουμπάρε, εσέναν ποιος σ’ αρώτησε;
- Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος δήλωσε επίσης ότι προσεύχεται σύντομα να εξευρεθεί λύση στο Κυπριακό. Μαζεμένα μας τα λες Ηρόδοτε και δεν σε πολυπιστεύω.
- Τη διαφωνία του στη σύσταση σώματος "αδιάφθορων" στην Αστυνομία με την επωνυμία Διεύθυνση Επαγγελματικών Προτύπων, εξέφρασε ο Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Επιτροπής Διερεύνησης Ισχυρισμών και Παραπόνων εναντίον αστυνομικών, Γιαννάκης Αγαπίου. Σωστά, 77 χρονών άνθρωπος, μην βγει στην ανεργία...
- Παιδότοπο θα θυμίζει σύντομα το Μακάρειο Νοσοκομείο, δήλωσε ο Υπουργός Υγείας. Μπά; Θα μεταφερθούν εκεί τα γραφεία του Υπουργείου;
- Ο Νικόλας Παπαδόπουλος κατηγόρησε τον πρόεδρο Χριστόφια ότι κατέθεσε στο τραπέζι των συνομιλιών τις προτάσεις που παρουσίασε το 2002 ο Ραούφ Ντενκτάς.
- Σωστά τα λέει ο Νικόλας. Τόσες νέες θέσεις δόθηκαν στη Στράκκα το 2004, εκείνες του 2002 βρήκες ρε Πρόεδρε να καταθέσεις;
- Ρωτήθηκε ο Υπουργός πόσοι είναι οι παράνομοι μετανάστες και απάντησε ότι η Αστυνομία δεν μπορεί να ξέρει επειδή οι μετανάστες εισέρχονται παράνομα.
- Πρόεδρε, θερμή παράκληση: οι επόμενοι διορισμοί Υπουργών με βιογραφικό και τεστ IQ. Απαραιτήτως!
- Τελικά, ούτε ο Κουτσού δεν αντέχει τους δημοσιογράφους του Αντέννα...
22 Νοεμβρίου 2009
Ανωνυμία, διαδίκτυο και ελευθερία του λόγου
«Σταματήστε να πασπαλίζετε
τα σκατά με ζάχαρη άχνη.
Δεν γίνονται κουραμπιέδες»
Σύνθημα σε τοίχο
Τις τελευταίες εβδομάδες το θέμα που απασχόλησε την μπλογκοσφαίρα ήταν η διαγραφή τεσσάρων blogs από το συναθροιστή των κυπριακών μπλογκ. Μεγάλο μέρος της συζήτησης εστιάστηκε στο ζήτημα της ελευθερίας του λόγου. Κάνοντας χρήση του προνομιακού χώρου στην εφημερίδα, καταγράφω τις σκέψεις μου εδώ.
Τα τρία ζητήματα στον τίτλο του άρθρου έχουν ένα ευρύ, κοινό πεδίο συνύπαρξης. Ένα μπλογκ δίνει τη δυνατότητα στο διαχειριστή του να εκφράσει ιδέες και απόψεις, να μοιραστεί και να δεχθεί πληροφορίες. Η ανωνυμία έρχεται κατ΄ επιλογήν: κάποιος μπορεί να επιλέξει να γράφει ανώνυμα ως διαχειριστής ή να σχολιάζει ως αναγνώστης.
Εδώ βρίσκεται η ρίζα της πρώτης στρέβλωσης: το ζήτημα της ανωνυμίας γίνεται αντιληπτό ως δικαίωμα. Η ανωνυμία, ωστόσο, είναι εγγενές χαρακτηριστικό του διαδικτύου. Δεν είναι ούτε κατάκτηση (ποιου, πότε και πώς άλλωστε;), ούτε δικαίωμα (από πού αρύεται κάποιος το δικαίωμα;).
Η δεύτερη στρέβλωση είναι το ότι η ανωνυμία δεν είναι και τόσο ανώνυμη. Ο καθένας μας έχει μια ΙΡ διεύθυνση, που μας καθιστά ταυτοποιήσιμους. Για όσους ενδιαφέρονται ή ανησυχούν είναι, επίσης, κοινοποιήσιμη σε δικαστικές αιτήσεις και κλήσεις...
Η τρίτη στρέβλωση έχει να κάνει με τη συζήτηση γύρω από τη φύση του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης. Οι περισσότεροι τείνουν να θεωρούν το δικαίωμα ως απόλυτο και ως μη επιδεχόμενο περιορισμών. Μια ανάγνωση οποιουδήποτε νομικού συγγράμματος πάνω στο θέμα θα έλυνε τις απορίες και τα στερεότυπα, που τόσο εύκολα παρεισφρέουν και αποπροσανατολίζουν τη συζήτηση. Ειδικά, αν κάποιος βάλει και λίγο γλάσο από Βολταίρο, τότε το στερεότυπο γίνεται και σπουδαιοφανές.
Η δολοφονία χαρακτήρων, η προσβολή της προσωπικότητας, οι συκοφαντίες, η υποκίνηση εθνοτικού μίσους δεν είναι ελευθερία έκφρασης: είναι αλητεία. Και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται. Αν η ρουφιανιά, η διαβολή και ο κατ΄ εντολήν οχετός στέκονται κάτω από την προστατευτική ομπρέλα της ελευθερίας του λόγου, τότε πολύ απλά κάποιο λάθος υπάρχει με το αξιακό μας σύστημα.
Η ελευθερία του λόγου στο διαδίκτυο δεν μπορεί να είναι διαφορετική από ό,τι είναι στις υπόλοιπες εκφάνσεις της ζωής μας. Διαφορετική προσέγγιση προσβάλλει την κοινή λογική και άρα δεν υπάρχει και λόγος να συζητάμε το θέμα. Όσο για το ζήτημα της εγκυρότητας και της αντικειμενικότητας που διεκδικούν κάποια «δημοσιογραφικοφανή» μπλογκ, ας μας επιτρέψουν τουλάχιστον αυτό: να μην θεωρούμε τους εαυτούς μας ηλίθιους.
Και μια τελευταία παρατήρηση: όλοι εμείς οι bloggers χρησιμοποιούμε τη δυνατότητα που μας δίνουν 2-3 μεγάλες εταιρίες για να «στήσουμε» το χώρο μας. Για το σκοπό αυτό έχουν ορίσει και όρους χρήσης: εκείνα τα μικρά μπλε γραμματάκια στο κάτω μέρος της ιστοσελίδας, που μόνο κάτι σπασικλάκια δικηγόροι όπως ο γράφων διαβάζουν. Εκεί είναι οι κύριοι κανόνες του παιχνιδιού. Όποιος θέλει να αναμασά τις κοινότοπες χαζομάρες περί φασισμού, φίμωσης και λοιπά μπανάλ πατριωτικά σκληρίσματα, ας βάλει το χέρι στην τσέπη του και ας ψάξει για δικό του hosting: δεν είναι ακριβό και τότε θα πέσουν και οι μάσκες.
Μέχρι τότε, ας ξεκαθαρίσουμε στο μυαλό μας την ελευθερία από την ασυδοσία. Δεν είναι καθόλου δύσκολο, μιας και δεν είναι όλα πνιγμένα στο σχετικισμό και στην άκρατη «λαγνεία του δικαιώματος».
16 Νοεμβρίου 2009
• Ο Διοικητής της ΥΚΑΝ δήλωσε ότι το 2008 τρεις μαθητές εντάχθηκαν σε θεραπευτικό πρόγραμμα και οκτώ το 2009. Oι περισσότεροι από αυτούς συνελήφθησαν για κατοχή κάνναβης.
• Υποθέτω ότι ο παππούς τους δεν ήταν κηπουρός...
• Ατύχημα σημάδεψε την κυνηγετική εξόρμηση όταν νεαρός χτυπήθηκε από σφαιρίδιο στο μάτι.
• Ζητείται κυβέρνηση για να απαγορεύσει αυτή την ηλίθια ασχολία.
• Εάν δεν υπάρξει λύση του Κυπριακού μέχρι τον Απρίλιο, υπάρχει σχέδιο Β και σχέδιο Γ, δήλωσε ο Ταλάτ.
• Ωραία, αλλά μη μας πει μετά από 36 χρόνια ότι έκλαψε γι’ αυτά.
• Η κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να προχωρήσει στη δημιουργία καζίνο, καθώς υπάρχουν σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις.
• Δημοσιονομική πολιτική για τα κατεχόμενα...
• «Είχαμε πει ότι έχει ένα βαρυφορτωμένο πρόγραμμα ο Πρόεδρος, που όντως υπάρχει, έχοντας υπόψη και τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό, στο φόντο και της προσπάθειας που καταβάλλει η Τουρκία να πει ότι είναι η ε/κ πλευρά που κωλυσιεργεί στις διαπραγματεύσεις, γιατί θέλει το θέμα των διαπραγματεύσεων η ε/κ πλευρά, η Κυπριακή Δημοκρατία, να το χρησιμοποιήσει ως μοχλό άσκησης πίεσης στην Τουρκία ενόψει του ερχόμενου Δεκεμβρίου».
• Δεν ξέρω για σας, αλλά όταν μου λένε τις πιο μεγάλες παπαριές με σοβαρό ύφος νιώθω δυο φορές μαλάκας.
• Στις προηγούμενες δύο φορές, προσθέστε και άλλες δύο: «Αποτροπιασμό εξέφρασε η Υπουργός Εργασίας σχετικά με την υπόθεση εκμετάλλευσης Ρουμάνων εργατών».
• Έσπαγα το κεφάλι μου τόσα χρόνια να καταλαβω τη διαφορά καπιταλισμού και κομμουνισμού. Τελικά, την βρήκα: ο καπιταλισμός είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και κανείς δεν βγάζει τσιμουδιά.
• Απο την άλλη ο κομμουνισμός είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και η εξουσία να εκφράζει αποτροπιασμό.
• Τελικά, οι πιο επικίνδυνοι καπιταλιστές είναι οι –κατά δήλωση- κομμουνιστές...
• Φιλελεύθερος 4/11: «Εσφαξαν αιωνόβια χαρουπιά». Και τη γλώσσα μαζί...
• Το ’74 όσοι δεν δείλιασαν, πολέμησαν με οπλισμό του Δευτέρου Παγκοσμίου. Το 2009 η Εθνική Φρουρά έχει ληγμένα πυρομαχικά. Εύγε!
• Ο στρατός μετρά τόσους νεκρούς από ατυχήματα και ο Υπουργός Άμυνας δηλώνει: «Στρατός είναι και ατυχήματα υπάρχουν τόσο κατά την εκπαίδευση όσο και από ανθρώπινο λάθος».
• Στο Θεό σας! Έχετε μούτρα να σταθείτε μπροστά τους γονείς αυτών των ανθρώπων και να τους πείτε: «Στρατός είναι και ατυχήματα υπάρχουν τόσο κατά την εκπαίδευση όσο και από ανθρώπινο λάθος»;
• Το μόνο λάθος είναι η ύπαρξη της Εθνικής Φρουράς, υπουργέ μου. Κλείστε το μπουρδέλο!
• Υποθέτω ότι ο παππούς τους δεν ήταν κηπουρός...
• Ατύχημα σημάδεψε την κυνηγετική εξόρμηση όταν νεαρός χτυπήθηκε από σφαιρίδιο στο μάτι.
• Ζητείται κυβέρνηση για να απαγορεύσει αυτή την ηλίθια ασχολία.
• Εάν δεν υπάρξει λύση του Κυπριακού μέχρι τον Απρίλιο, υπάρχει σχέδιο Β και σχέδιο Γ, δήλωσε ο Ταλάτ.
• Ωραία, αλλά μη μας πει μετά από 36 χρόνια ότι έκλαψε γι’ αυτά.
• Η κυβέρνηση δεν έχει πρόθεση να προχωρήσει στη δημιουργία καζίνο, καθώς υπάρχουν σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις.
• Δημοσιονομική πολιτική για τα κατεχόμενα...
• «Είχαμε πει ότι έχει ένα βαρυφορτωμένο πρόγραμμα ο Πρόεδρος, που όντως υπάρχει, έχοντας υπόψη και τις διαπραγματεύσεις στο Κυπριακό, στο φόντο και της προσπάθειας που καταβάλλει η Τουρκία να πει ότι είναι η ε/κ πλευρά που κωλυσιεργεί στις διαπραγματεύσεις, γιατί θέλει το θέμα των διαπραγματεύσεων η ε/κ πλευρά, η Κυπριακή Δημοκρατία, να το χρησιμοποιήσει ως μοχλό άσκησης πίεσης στην Τουρκία ενόψει του ερχόμενου Δεκεμβρίου».
• Δεν ξέρω για σας, αλλά όταν μου λένε τις πιο μεγάλες παπαριές με σοβαρό ύφος νιώθω δυο φορές μαλάκας.
• Στις προηγούμενες δύο φορές, προσθέστε και άλλες δύο: «Αποτροπιασμό εξέφρασε η Υπουργός Εργασίας σχετικά με την υπόθεση εκμετάλλευσης Ρουμάνων εργατών».
• Έσπαγα το κεφάλι μου τόσα χρόνια να καταλαβω τη διαφορά καπιταλισμού και κομμουνισμού. Τελικά, την βρήκα: ο καπιταλισμός είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και κανείς δεν βγάζει τσιμουδιά.
• Απο την άλλη ο κομμουνισμός είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο και η εξουσία να εκφράζει αποτροπιασμό.
• Τελικά, οι πιο επικίνδυνοι καπιταλιστές είναι οι –κατά δήλωση- κομμουνιστές...
• Φιλελεύθερος 4/11: «Εσφαξαν αιωνόβια χαρουπιά». Και τη γλώσσα μαζί...
• Το ’74 όσοι δεν δείλιασαν, πολέμησαν με οπλισμό του Δευτέρου Παγκοσμίου. Το 2009 η Εθνική Φρουρά έχει ληγμένα πυρομαχικά. Εύγε!
• Ο στρατός μετρά τόσους νεκρούς από ατυχήματα και ο Υπουργός Άμυνας δηλώνει: «Στρατός είναι και ατυχήματα υπάρχουν τόσο κατά την εκπαίδευση όσο και από ανθρώπινο λάθος».
• Στο Θεό σας! Έχετε μούτρα να σταθείτε μπροστά τους γονείς αυτών των ανθρώπων και να τους πείτε: «Στρατός είναι και ατυχήματα υπάρχουν τόσο κατά την εκπαίδευση όσο και από ανθρώπινο λάθος»;
• Το μόνο λάθος είναι η ύπαρξη της Εθνικής Φρουράς, υπουργέ μου. Κλείστε το μπουρδέλο!
15 Νοεμβρίου 2009
Σάββατο βράδυ, Κυριακή πρωϊ
Έχει χειμωνιάσει για τα καλά στη Φλωρεντία. Οι βροχερές μέρες διαδέχονται η μια την άλλη σε απαρασάλευτη διαδοχή κι απ’ το παράθυρο του δωματίου μου βλέπω τις κορυφές των δέντρων με τα κιτρινισμένα φύλλα. Είναι πρωϊνό Κυριακής, ένα ψιλόβροχο πέφτει αδιάκοπα και straight-through από την ώρα που ξύπνησα. Αναλογίζομαι τη χρονιά που έζησα στην Ολλανδία, όταν μια κουβέρτα από σύννεφα είχε καλύψει τον ουρανό το Σεπτέμβρη και σηκώθηκε προς το τέλος Ιουλίου τον επόμενο χρόνο. Ο καιρός είναι ιδανικός για τα ηλεκτρονικα τραγούδια των «Στέρεο Νόβα», που αντηχούν μοναχικά σε ολόκληρο το προσωπικό Σύμπαν, κι εγώ είμαι πιστός στο κυριακάτικο μου τελετουργικό: καφές κι εφημερίδες.
«Η ιστορία είναι γεμάτη από ισχυρά τείχη που έπεσαν και από αδύναμους ανθρώπους που στάθηκαν όρθιοι», δήλωσε ο Κάρολος Παπούλιας για την επέτειο της πτώσης του τείχους στο Βερολίνου. Στα blogs έχουν στηθεί φλογερές συζητήσεις, για τον κομμουνισμό, το σοσιαλισμό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ιστορία των επαναστάσεων, για οράματα που κυνηγήθηκαν και προδόθηκαν. Πολλές φορές, τα όσα καταγράφονται προσβάλλουν τη λογική και υποτιμούν τη νοημοσύνη. Ειδικά όσα επιχειρήματα επιδιώκουν να δικαιολογήσουν ή ακόμα χειρότερα να αμφισβητήσουν την ύπαρξη της καταπίεσης και του ολοκληρωτισμού.
Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη της κατάρρευσης των καθεστώτων εκείνων, αλλά και των αντίστοιχων τους δικτατοριών στη Λατινική Αμερική και στην Ελλάδα πιο πριν, ο κόσμος ίσως να μην φαίνεται καλύτερος εκ πρώτης όψεως. Ο καπιταλισμός επιζεί των αλλεπάλληλων κρίσεων του, οι περιφερειακοί πόλεμοι και οι διεθνείς επεμβάσεις διαδέχονται η μια την άλλη, η ανθρωπότητα πασχίζει να αντιμετωπίσει προβλήματα που αφορούν την ίδια την ύπαρξη της στο προβλεπτό μέλλον.
Ο κόσμος είναι όμως λίγο καλύτερος: μια σειρά από αστικά και πολιτικά δικαιώματα έχουν επεκταθεί σε χώρες όπου προηγουμένως δεν τύγχαναν προστασίας. Ένα σεβαστό κομμάτι του κόσμου αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα των επόμενων χρόνων και επιχειρεί να καταστρώσει ένα σχέδιο για το περιβάλλον και το μέλλον. Οι τοπικές κοινωνίες ξυπνούν από το λήθαργο και διεκδικούν, έστω σπασμωδικά ή περιστασιακά, δικαιώματα και ελευθερίες που είχαν τεθεί υπό περιορισμό. Κάτι πάει να γεννηθεί μέσα από τη σιωπή των χρόνων, μα νομίζω κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ασφάλεια τη μορφή του νέου κόσμου που αναδύεται.
Τα μηνύματα που παίρνω καθημερινά είναι πολλά και αντιφατικά: όποια πηγή ενημέρωσης κι αν διαλέξω, τα θετικά και αρνητικά πρόσημα είναι εκεί, όχι για συμψηφισμούς, αλλά για επιλογές και για προσωπικό «τάξιμο» σε ένα σκοπό, σε μια ιδέα ή μια άποψη. Όλο και κάτι περνάει από το χέρι μου. Το μόνο που μπορώ να πω με σιγουριά είναι πως, έστω και διαισθητικά, διατηρώ ένα δικαίωμα στην αισιοδοξία ότι το χιλιοτριμμένο σύνθημα πως ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, είναι ζωντανό. Not bad, για ένα βροχερό πρωϊνό Κυριακής...
13 Νοεμβρίου 2009
9 Νοεμβρίου 2009
• “Η μη συμμόρφωση με τους όρους της ΕΕ και τις υποχρεώσεις της, θα έχει αντίκτυπο και κυρώσεις στην ενταξιακή της πορεία”. Τάδε έφη Μάρκος Κυπριανού, υπουργός από το Εξωτερικόν.
• Μάρκο μου, υπομονή. 40 και σήμερα μέχρι το Συμβούλιο των 27. Μέχρι τότε θα μαζέψω όοοοολες τις δηλώσεις αυτού του τύπου και θα έρθω να μου τις υπογράψεις κάποιο απόγευμα, κοντά στα Χριστούγεννα. Να κουβεντιάσουμε και τι πήγε στραβά...
• Ενημέρωση ζήτησε η Βουλή για τις 8 πιλοτικές υποθέσεις στο ΕΔΑΔ. Φέξτε τους και γλίστρησαν οι ακάματοι αντιπρόσωποι του λαού: από το 2001 έλεγε το ΕΔΑΔ για εσωτερικά ένδικα μέσα στα κατεχόμενα...
• Σπείρα ανηλίκων η οποία διέπραττε συστηματικά διαρρήξεις στη Λάρνακα, εξάρθρωσε η Αστυνομία, συλλαμβάνοντας πέντε άτομα ηλικίας από 13 μέχρι 17 χρόνων. Η παιδεία στα χρόνια του υπαρκτού σοσιαλισμού...
• Πολιτική δημιουργίας εντυπώσεων επιχειρεί η Τουρκία στο Κυπριακό, λέει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Εμένα γιατί είναι η εντύπωση μου ότι οι συνομιλίες δεν τραβάνε;
• Να ήταν μόνο εντύπωση, να πω: άντε, ένας ταπεινός φοιτητάκος είμαι, τόσα καταλαβαίνω. Αλλά όταν διαβάζω τις δηλώσεις του Χριστόφια που λέει: "Unfortunately, my expectations have not been justified”, τι να σκεφτώ;
• Σύντροφε, πριν μια εβδομάδα ειχα προτάξει τα ψευδοσοσιαλιστικά μου στήθη εναντίον της επίθεσης στον Τσελεπή. Όταν όμως διαβάζω ότι παρομοιάζεις την πολιτική της ΕΕ έναντι της Τουρκίας με την πολιτική του κατευνασμού έναντι της ναζιστικής Γερμανίας, τότε η τριχόπτωση μου εντείνεται ραγδαία...
• Καλά, αυτά σας μάθαιναν στην πάλαι ποτέ;
• Α, και πριν το ξεχάσω: αληθεύει ότι δεν θα παραστείς στους εορτασμούς για την πτώση του τείχους;
• Σύντροφε, ο υπαρκτός σοσιαλισμός, ο εφαρμοσμένος κομμουνισμός ή ό,τι και να ήταν αυτό που συνέβη από το 1917 μέχρι το 1989, ήταν ένα ολοκληρωτικό καθεστώς τρόμου, καταπίεσης, παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διείσδυσης του κράτους σε κάθε πτυχή της κοινωνίας και μαζικής χειραγώγησης. Εσύ, τι ζόρι τραβάς, ακριβώς;
• Και πριν θυμώσεις να σου θυμίσω: «Ευτυχώς, ζούμε σε αστική δημοκρατία». Τάδε έφη... εσύ.
• Ο βουλευτής Στέλιος Ιερωνυμίδης ζήτησε να επαναπροσδιοριστούν οι σχέσεις του ΔΗΚΟ με την κυβέρνηση και να εξεταστεί το ενδεχόμενο αποχώρησης του κόμματος από την κυβερνηση. Κοίτα να δεις που θα με κανουν και ΔΗΚΟϊκό! Προλαβαίνω να ψηφίσω κι εγώ;
• Στο Εκτελεστικό θα πάει ο Κάρογιαν τους σκληροπυρηνικούς του ΔΗΚΟ. Άξιοι συνεχιστές της ΕΟΚΑ;
• Μάρκο μου, υπομονή. 40 και σήμερα μέχρι το Συμβούλιο των 27. Μέχρι τότε θα μαζέψω όοοοολες τις δηλώσεις αυτού του τύπου και θα έρθω να μου τις υπογράψεις κάποιο απόγευμα, κοντά στα Χριστούγεννα. Να κουβεντιάσουμε και τι πήγε στραβά...
• Ενημέρωση ζήτησε η Βουλή για τις 8 πιλοτικές υποθέσεις στο ΕΔΑΔ. Φέξτε τους και γλίστρησαν οι ακάματοι αντιπρόσωποι του λαού: από το 2001 έλεγε το ΕΔΑΔ για εσωτερικά ένδικα μέσα στα κατεχόμενα...
• Σπείρα ανηλίκων η οποία διέπραττε συστηματικά διαρρήξεις στη Λάρνακα, εξάρθρωσε η Αστυνομία, συλλαμβάνοντας πέντε άτομα ηλικίας από 13 μέχρι 17 χρόνων. Η παιδεία στα χρόνια του υπαρκτού σοσιαλισμού...
• Πολιτική δημιουργίας εντυπώσεων επιχειρεί η Τουρκία στο Κυπριακό, λέει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Εμένα γιατί είναι η εντύπωση μου ότι οι συνομιλίες δεν τραβάνε;
• Να ήταν μόνο εντύπωση, να πω: άντε, ένας ταπεινός φοιτητάκος είμαι, τόσα καταλαβαίνω. Αλλά όταν διαβάζω τις δηλώσεις του Χριστόφια που λέει: "Unfortunately, my expectations have not been justified”, τι να σκεφτώ;
• Σύντροφε, πριν μια εβδομάδα ειχα προτάξει τα ψευδοσοσιαλιστικά μου στήθη εναντίον της επίθεσης στον Τσελεπή. Όταν όμως διαβάζω ότι παρομοιάζεις την πολιτική της ΕΕ έναντι της Τουρκίας με την πολιτική του κατευνασμού έναντι της ναζιστικής Γερμανίας, τότε η τριχόπτωση μου εντείνεται ραγδαία...
• Καλά, αυτά σας μάθαιναν στην πάλαι ποτέ;
• Α, και πριν το ξεχάσω: αληθεύει ότι δεν θα παραστείς στους εορτασμούς για την πτώση του τείχους;
• Σύντροφε, ο υπαρκτός σοσιαλισμός, ο εφαρμοσμένος κομμουνισμός ή ό,τι και να ήταν αυτό που συνέβη από το 1917 μέχρι το 1989, ήταν ένα ολοκληρωτικό καθεστώς τρόμου, καταπίεσης, παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διείσδυσης του κράτους σε κάθε πτυχή της κοινωνίας και μαζικής χειραγώγησης. Εσύ, τι ζόρι τραβάς, ακριβώς;
• Και πριν θυμώσεις να σου θυμίσω: «Ευτυχώς, ζούμε σε αστική δημοκρατία». Τάδε έφη... εσύ.
• Ο βουλευτής Στέλιος Ιερωνυμίδης ζήτησε να επαναπροσδιοριστούν οι σχέσεις του ΔΗΚΟ με την κυβέρνηση και να εξεταστεί το ενδεχόμενο αποχώρησης του κόμματος από την κυβερνηση. Κοίτα να δεις που θα με κανουν και ΔΗΚΟϊκό! Προλαβαίνω να ψηφίσω κι εγώ;
• Στο Εκτελεστικό θα πάει ο Κάρογιαν τους σκληροπυρηνικούς του ΔΗΚΟ. Άξιοι συνεχιστές της ΕΟΚΑ;
8 Νοεμβρίου 2009
ΑΠΕΡΓΙΑ!
«We must learn to live together as brothers
or we are going to perish together as fools»
Martin Luther King
Τις τελευταίες εβδομάδες ορισμένοι από τους εργαζόμενους σε γνωστή αλυσίδα café βρίσκονταν σε απεργία διεκδικώντας το αυτονόητο: το δικαίωμα στη συλλογική οργάνωση και προστασία των εργασιακών τους δικαιωμάτων. Με δυο λόγια, στο δικαίωμα να δημιουργεί ή να προσχωρεί κανείς σε συνδικαλιστικές οργανώσεις. Στην απεργία δεν συμμετέχουν όλοι οι εργαζόμενοι. Κάποιοι, μάλιστα, ανέλαβαν πρόθυμα να πραγματοποιήσουν αντι-διαμαρτυρία, με κύριο σύνθημα ότι σε καιρούς οικονομικής κρίσης τέτοιου είδους διεκδικήσεις θέτουν σε κίνδυνο τη δουλειά του καθενός.
Έχει κάποια σημασία η απεργία την οποία παρουσιάζω στο χώρο αυτής της εφημερίδας; Όχι, αν νομίζουμε ότι η οικονομική κρίση δεν μας ακουμπάει, αν την έχουμε βολέψει με τη δική μας δουλειά, αν νομίζουμε ότι μπορούμε να πιούμε τον απογευματινό καφέ σε κάποιο άλλο café της Μακαρίου. Ναι, αν τα κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα μας αφορούν όλους, αν οι εργατικές κατακτήσεις θεωρούνται ως κεκτημένα, αν αυτη η κοινωνία, ή έστω ένα μέρος της, έχει ακόμα μέσα της μια ελάχιστη αίσθηση αλληλεγγύης.
Το Σύνταγμά μας, πίστη και σεβασμό στο οποίο ομνύει ο κάθε αξιωματούχος, έχει ένα μέρος στο οποίο έχω ιδιαίτερη αδυναμία. Φέρει τον τίτλο: «Περί των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών». Δεν πρόκειται να κουράσω με νομικές αναλύσεις που περισσότερο συσκοτίζουν τη δημόσια συζήτηση. Θα αρκεστώ να αναφέρω ότι το γράμμα του Συντάγματος είναι αρκούντως λακωνικό και σαφές. Το άρθρο 21 ορίζει: «Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μετ’ άλλων περιλαμβανομένου του δικαιώματος ιδρύσεως συντεχνιών και προσχωρήσεως εις ταύτας προς προστασίαν των ιδίων αυτού συμφερόντων». Λίγο πιο κάτω, στο άρθρο 27: «Το δικαίωμα του απεργείν αναγνωρίζεται και η άσκησις τούτου δύναται να ρυθμισθή υπό του νόμου».
Προσπερνώ το γεγονός ότι μια προκλητική εργοδοτική στάση, όπως την βιώνουν οι εργαζόμενοι, λαμβάνει χώρα ανενόχλητα σε χρόνια που στην κυβέρνηση είναι το ΑΚΕΛ. Δεν έχω καμιά πρόθεση να ασκήσω αντιπολίτευση στους κομμουνιστές του καναπέ και της κερκίδας. Το θέμα είναι άλλο και είναι πιο σημαντικό από τα λαμόγια των ημικρατικών και της εξουσίας: οι εργατικές ελευθερίες και δικαιώματα που τελούν σε κατάσταση πολιορκίας. Οι ελαστικές μορφές εργασίας έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνιση τους στην Κύπρο, οι αμοιβές συμπιέζονται προς τα κάτω την ώρα που το κόστος ζωής ανεβαίνει. Την ίδια στιγμή, τα ωράρια εργασίας διαστέλλονται και μεγάλα οικονομικά συγκροτήματα μπορούν να λειτουργούν Κυριακές και αργίες με αμφίβολη την πληρωμή των απαιτούμενων μισθών στους «αναλώσιμους» οικονομικούς μετανάστες. Η ευμάρεια μας χτίζεται πάνω στις εργατοώρες και στους θανάτους, ναι στους θανάτους, εργαζομένων: 12 το 2008, 15 το 2007 και 18 το 2006.
Το θέμα, ωστόσο, δεν είναι να κηρύξουμε το τέλος της οικογενειακής οικονομίας που αποτέλεσε το μοντέλο ανάπτυξης. Το ζήτημα είναι η υπεράσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων, η συλλογική οργάνωση και η επανεδιεκδίκηση όσων τελούν υπό αμφισβήτηση ή έχουν ανατραπεί μέσα απο την απορρύθμιση της αγοράς εργασίας όλα αυτά τα χρόνια. Αυτό απαιτεί στοιχειώδη αλληλεγγύη και τη δημιουργία μιας κοινωνικής συμμαχίας που θα μιλήσει ξανά για αυτά τα θέματα. Προς το παρόν, τα ΜΜΕ σε συνεργασία με το κεφάλαιο μπορούν να επιβάλλουν τη σιωπή.
Κάθε μέρα που περνάει άπρακτη, είναι μια μέρα χαμένη και το δίλημμα παραμένει το ίδιο εδώ και δεκαετίες: αν όχι τώρα, τότε πότε κι αν όχι εμείς, τότε ποιοι;
7 Νοεμβρίου 2009
6 Νοεμβρίου 2009
4 Νοεμβρίου 2009
2 Νοεμβρίου 2009
Παραπολιτικά
• Ο Πρόεδρος Χριστόφιας επιθυμεί κατά την προεδρία της Κύπρου να δοθεί έμφαση σε θέματα κοινωνικής συνοχής, δηλαδή σε θέματα που αφορούν τον απλό Ευρωπαίο πολίτη.
• Σύντροφε μέχρι το 2012, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει... Κοινωνική συνοχή εδώ και τώρα για τον Κύπριο πολίτη θέλουμε!
• Και μην πεις κανένα: «Ευτυχώς ζουμε σε αστική δημοκρατία» πάλι, θα την κόψω τη φλέβα.
• Εφικτή η λύση μέχρι το τέλος του έτους, δήλωσε ο Ταλάτ. Η μαγκιά είναι ότι δεν μας είπε ποιου έτους ακριβώς...
• Στόχος του Υπουργείου Εργασίας, είναι να μειωθεί η συχνότητα των εργατικών ατυχημάτων κατά 25%. Πρώτη φορά βλέπω κομμουνιστική κυβέρνηση να απαιτεί από τους εργάτες να πεθαίνουν λιγότερο.
• Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά για την αξιολόγηση της Τουρκίας ενόψει Δεκεμβρίου, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών. Εξωτερική πολιτική 1-2-Χ...
• Αλήθεια σε ποια χώρα βρίσκεται ο ΥΠΕΞ αυτή τη βδομάδα;
• Πάντως τις προάλλες που γίνονταν οι εξετάσεις για πρόσληψη υπαλλήλων στο ΥΠΕΞ δεν πρέπει να ήταν Κύπρο. Αλλιώς θα έπαιρνε χαμπάρι τη γελοία ερώτηση που τέθηκε: «Μπορεί κάποιος του οποίου οι γονείς ή οι πρόγονοι δεν είναι Κύπριοι να θεωρηθεί Κύπριος;»
• Αλήθεια, Μάρκο, εσενα που δεν είναι και οι δύο γονείς σου Κύπριοι, νιώθεις ή είσαι Κύπριος;
• Είπα Μάρκος, και σκέφτηκα τον Παγδατή, που κι αυτός δεν έχει δύο γονείς Κύπριους. Αν έδινε εξετάσεις για το ΥΠΕΞ θα τον προσλαμβάνατε ή μήπως δεν είναι αρκετά Κύπριος;
• Σήμερα θέλω να σας βάλω ένα από τα αγαπημένα μου κουίζ για δυνατούς (νομικούς) λύτες.
• Δεδομένα: Το ΕΔΑΔ έχει εκδόσει (τουλάχιστον) δυο αποφάσεις με τις οποίες απορρίπτει τις προσφυγές ελληνοκυπριων σχετικά με τη σύλληψη και δίκη τους από τις αρχές των κατεχομένων. Το ΕΔΑΔ αναγνωρίζει την ύπαρξη και λειτουργία δικαστικών μηχανισμών στην κατεχόμενη Κύπρο.
• Ερώτηση: Οι δικηγόροι που χειρίστηκαν τις υποθέσεις και ΕΧΑΣΑΝ, δικαιούνται να παρουσιάζονται στα πάνελ του ΑΝΤΕΝΝΑ;
• Από που πήραν τα πτυχία τους; Γιατί έχασαν αφού έχουν άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος;
• Ζήτω η φάρα των αγωνιστών δικηγόρων που μάχονται νυχθημερόν για τα ανθρώπινα δικαιώματα των ιθαγενών! Ζήτω η βιομηχανία παραγωγής προσφυγών στο ΕΔΑΔ!
• 91% των αστυνομικών δήλωσαν ότι στην Αστυνομία υπάρχει διαφθορά. Οι υπόλοιποι 9, να υποθέσω ότι είναι οι αχάπαροι που δεν πήραν μυρωδιά τι γίνεται;
• Κάποιοι ενοχλούνται από τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων, δήλωσε ο Άντρος Κυπριανού. Ονόματα, Άντρο μου και πολιτικές πράξεις...
• Σχέδιο προώθησης και κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών σε αριθμό δημοτικών σχολείων της Κύπρου. Οι υπόλοιποι να συνεχίσουμε με το κουτόχορτο;
• Σύντροφε μέχρι το 2012, ποιος ζει, ποιος πεθαίνει... Κοινωνική συνοχή εδώ και τώρα για τον Κύπριο πολίτη θέλουμε!
• Και μην πεις κανένα: «Ευτυχώς ζουμε σε αστική δημοκρατία» πάλι, θα την κόψω τη φλέβα.
• Εφικτή η λύση μέχρι το τέλος του έτους, δήλωσε ο Ταλάτ. Η μαγκιά είναι ότι δεν μας είπε ποιου έτους ακριβώς...
• Στόχος του Υπουργείου Εργασίας, είναι να μειωθεί η συχνότητα των εργατικών ατυχημάτων κατά 25%. Πρώτη φορά βλέπω κομμουνιστική κυβέρνηση να απαιτεί από τους εργάτες να πεθαίνουν λιγότερο.
• Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά για την αξιολόγηση της Τουρκίας ενόψει Δεκεμβρίου, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών. Εξωτερική πολιτική 1-2-Χ...
• Αλήθεια σε ποια χώρα βρίσκεται ο ΥΠΕΞ αυτή τη βδομάδα;
• Πάντως τις προάλλες που γίνονταν οι εξετάσεις για πρόσληψη υπαλλήλων στο ΥΠΕΞ δεν πρέπει να ήταν Κύπρο. Αλλιώς θα έπαιρνε χαμπάρι τη γελοία ερώτηση που τέθηκε: «Μπορεί κάποιος του οποίου οι γονείς ή οι πρόγονοι δεν είναι Κύπριοι να θεωρηθεί Κύπριος;»
• Αλήθεια, Μάρκο, εσενα που δεν είναι και οι δύο γονείς σου Κύπριοι, νιώθεις ή είσαι Κύπριος;
• Είπα Μάρκος, και σκέφτηκα τον Παγδατή, που κι αυτός δεν έχει δύο γονείς Κύπριους. Αν έδινε εξετάσεις για το ΥΠΕΞ θα τον προσλαμβάνατε ή μήπως δεν είναι αρκετά Κύπριος;
• Σήμερα θέλω να σας βάλω ένα από τα αγαπημένα μου κουίζ για δυνατούς (νομικούς) λύτες.
• Δεδομένα: Το ΕΔΑΔ έχει εκδόσει (τουλάχιστον) δυο αποφάσεις με τις οποίες απορρίπτει τις προσφυγές ελληνοκυπριων σχετικά με τη σύλληψη και δίκη τους από τις αρχές των κατεχομένων. Το ΕΔΑΔ αναγνωρίζει την ύπαρξη και λειτουργία δικαστικών μηχανισμών στην κατεχόμενη Κύπρο.
• Ερώτηση: Οι δικηγόροι που χειρίστηκαν τις υποθέσεις και ΕΧΑΣΑΝ, δικαιούνται να παρουσιάζονται στα πάνελ του ΑΝΤΕΝΝΑ;
• Από που πήραν τα πτυχία τους; Γιατί έχασαν αφού έχουν άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος;
• Ζήτω η φάρα των αγωνιστών δικηγόρων που μάχονται νυχθημερόν για τα ανθρώπινα δικαιώματα των ιθαγενών! Ζήτω η βιομηχανία παραγωγής προσφυγών στο ΕΔΑΔ!
• 91% των αστυνομικών δήλωσαν ότι στην Αστυνομία υπάρχει διαφθορά. Οι υπόλοιποι 9, να υποθέσω ότι είναι οι αχάπαροι που δεν πήραν μυρωδιά τι γίνεται;
• Κάποιοι ενοχλούνται από τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων, δήλωσε ο Άντρος Κυπριανού. Ονόματα, Άντρο μου και πολιτικές πράξεις...
• Σχέδιο προώθησης και κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών σε αριθμό δημοτικών σχολείων της Κύπρου. Οι υπόλοιποι να συνεχίσουμε με το κουτόχορτο;
1 Νοεμβρίου 2009
-άντα
«Κι αν είμαι ροκ μη με φοβάσαι,
έγινα κιόλας 30 χρονών..»
Μάνος Λοΐζος
Να που τον στρίψαμε τον κάβο των τριάντα, πλέοντας στην ίδια, καιρό τώρα, πορεία. Χωρίς εξάρσεις ή γιορτές, μια ευθεία γραμμή που χαράζει το χάρτη. Η περίφημη κρίση των τριάντα δεν κτύπησε την πόρτα κι εγώ, λίγο αναιδώς, βγήκα στο κατώφλι για να δω αν τριγυρνά κάπου εδώ. Ξέρεις, με εκείνη την παιδική έκφραση στο πρόσωπο που έλεγες πάντα ότι είχα. Ο αυτοεκπληρούμενος μύθος λέει πως αρχίζεις να μετράς αλλιώς τα πράγματα, να ξεφορτώνεσαι βάρη και δουλείες του πρότερου βίου και του παλιού εαυτού σου και να πορεύεσαι μ’ αλλιώτικο βήμα στα χρόνια που σε προσμένουν. Δεν ξέρω, ίσως σε μενα να συμβαίνουν αλλιώς τα πράγματα – όχι από ιδιαιτερότητα ή από κάποια κρυφή εύνοια των Μοίρων μου. Αλλά, γιατί απλά συμβαίνει. Κι η αλήθεια είναι πως με τον καιρό οι βεβαιότητες μειώνονται και ο ψίθυρος της αγωνίας, ενίοτε και της μοναξιάς, ηχεί όλο και πιο δυνατά. Τόσο που καμιά φορά νομίζω ότι αποζητά να γίνει η λαλιά μου. Στο ταξίδι μέχρι τώρα δεν σωρεύτηκε κάποια γνώση που να αξίζει τον κόπο να παρατεθεί εδώ, κι είναι συχνή η σκέψη πως θα ‘θελα να είχα ένα φορτίο σοφίας ή εμπειρίας - για μοιρασιά. Όλη η αλήθεια, λοιπόν, για τα παιδιά του ’79 στέκεται εκεί στην άκρη της δεκαετίας. Από την τελευταία χρονιά των seventies μας δόθηκε κι εμάς με μια κίνηση, όπως χαρίζεις κάτι που σου περισσεύει, λίγη από την ελευθερία, την επανάσταση, τις εξάρσεις και την απογοήτευση της δεκαετίας εκείνης. Στα χρόνια που ακολούθησαν μας συνόδευε το κληροδότημα εκείνο: μια ανάσα μελαγχολίας, ένας αγέρας που έκλεινε αθόρυβα την πόρτα πίσω μας. Από το οξυγόνο της γεννήθηκαν οι πιο μεγάλες μας στιγμές κι όποιος κοιτάξει το βλέμμα μας στις παλιές φωτογραφίες, καταλαβαίνει. Εγώ το βρίσκω κάθε μέρα στον καθρέφτη και μπορώ να σου πω πολλά για αυτή την εξοικείωση. Τις δύσκολες ερωτήσεις τις βάζω δίπλα σε πιο καθημερινά πράγματα, από αυτά που λέω ότι επείγουν, και το «από δω και πέρα» δεν το έχω σκεφτεί σοβαρά. Στ’ αλήθεια, σκέφτομαι ότι μόνο ένας έρωτας θα άξιζε τον κόπο κι ίσως ένα παιδί, αφού αλαζονικά συλλογίζομαι πως ό,τι μπορεί να θεωρηθεί ως προβλεπτός στόχος μπορώ να το κάνω, αρκεί να το θελήσω. Είναι, δηλαδή, σαν να ξέρω ήδη το τέλος της ταινίας. Κι όμως αυτές τις μέρες, παίζω το αγαπημένο μου επικίνδυνο παιχνίδι, εκείνο των αναμνήσεων μιας και πάντα μου φέρνει κάτι σαν ζάλη...
έγινα κιόλας 30 χρονών..»
Μάνος Λοΐζος
Να που τον στρίψαμε τον κάβο των τριάντα, πλέοντας στην ίδια, καιρό τώρα, πορεία. Χωρίς εξάρσεις ή γιορτές, μια ευθεία γραμμή που χαράζει το χάρτη. Η περίφημη κρίση των τριάντα δεν κτύπησε την πόρτα κι εγώ, λίγο αναιδώς, βγήκα στο κατώφλι για να δω αν τριγυρνά κάπου εδώ. Ξέρεις, με εκείνη την παιδική έκφραση στο πρόσωπο που έλεγες πάντα ότι είχα. Ο αυτοεκπληρούμενος μύθος λέει πως αρχίζεις να μετράς αλλιώς τα πράγματα, να ξεφορτώνεσαι βάρη και δουλείες του πρότερου βίου και του παλιού εαυτού σου και να πορεύεσαι μ’ αλλιώτικο βήμα στα χρόνια που σε προσμένουν. Δεν ξέρω, ίσως σε μενα να συμβαίνουν αλλιώς τα πράγματα – όχι από ιδιαιτερότητα ή από κάποια κρυφή εύνοια των Μοίρων μου. Αλλά, γιατί απλά συμβαίνει. Κι η αλήθεια είναι πως με τον καιρό οι βεβαιότητες μειώνονται και ο ψίθυρος της αγωνίας, ενίοτε και της μοναξιάς, ηχεί όλο και πιο δυνατά. Τόσο που καμιά φορά νομίζω ότι αποζητά να γίνει η λαλιά μου. Στο ταξίδι μέχρι τώρα δεν σωρεύτηκε κάποια γνώση που να αξίζει τον κόπο να παρατεθεί εδώ, κι είναι συχνή η σκέψη πως θα ‘θελα να είχα ένα φορτίο σοφίας ή εμπειρίας - για μοιρασιά. Όλη η αλήθεια, λοιπόν, για τα παιδιά του ’79 στέκεται εκεί στην άκρη της δεκαετίας. Από την τελευταία χρονιά των seventies μας δόθηκε κι εμάς με μια κίνηση, όπως χαρίζεις κάτι που σου περισσεύει, λίγη από την ελευθερία, την επανάσταση, τις εξάρσεις και την απογοήτευση της δεκαετίας εκείνης. Στα χρόνια που ακολούθησαν μας συνόδευε το κληροδότημα εκείνο: μια ανάσα μελαγχολίας, ένας αγέρας που έκλεινε αθόρυβα την πόρτα πίσω μας. Από το οξυγόνο της γεννήθηκαν οι πιο μεγάλες μας στιγμές κι όποιος κοιτάξει το βλέμμα μας στις παλιές φωτογραφίες, καταλαβαίνει. Εγώ το βρίσκω κάθε μέρα στον καθρέφτη και μπορώ να σου πω πολλά για αυτή την εξοικείωση. Τις δύσκολες ερωτήσεις τις βάζω δίπλα σε πιο καθημερινά πράγματα, από αυτά που λέω ότι επείγουν, και το «από δω και πέρα» δεν το έχω σκεφτεί σοβαρά. Στ’ αλήθεια, σκέφτομαι ότι μόνο ένας έρωτας θα άξιζε τον κόπο κι ίσως ένα παιδί, αφού αλαζονικά συλλογίζομαι πως ό,τι μπορεί να θεωρηθεί ως προβλεπτός στόχος μπορώ να το κάνω, αρκεί να το θελήσω. Είναι, δηλαδή, σαν να ξέρω ήδη το τέλος της ταινίας. Κι όμως αυτές τις μέρες, παίζω το αγαπημένο μου επικίνδυνο παιχνίδι, εκείνο των αναμνήσεων μιας και πάντα μου φέρνει κάτι σαν ζάλη...
31 Οκτωβρίου 2009
Καμπάνια 21
Άρθρο 21 του Συντάγματος της fucking Κυπριακής fucking Δημοκρατίας:
"Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μετ’ άλλων περιλαμβανομένου του δικαιώματος ιδρύσεως συντεχνιών και προσχωρήσεως εις ταύτας προς προστασίαν των ιδίων αυτού συμφερόντων."
Ως ενδειξη αλληλεγγύης στους απεργούς του Cafe la Mode έχω φτιαξει με τις φτωχες μου γνώσεις ένα banner κι ελπίζω να το αναρτήσετε και εσεις στο blog σας.
Ας κάνουμε κάτι!
"Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μετ’ άλλων περιλαμβανομένου του δικαιώματος ιδρύσεως συντεχνιών και προσχωρήσεως εις ταύτας προς προστασίαν των ιδίων αυτού συμφερόντων."
Ως ενδειξη αλληλεγγύης στους απεργούς του Cafe la Mode έχω φτιαξει με τις φτωχες μου γνώσεις ένα banner κι ελπίζω να το αναρτήσετε και εσεις στο blog σας.
Ας κάνουμε κάτι!
27 Οκτωβρίου 2009
ΑΠΕΡΓΙΑ!
Τα ανθρωπινα δικαιωματα δεν ειναι οι μαλακιτσες που μας τσαμπουνουν τα παλικαρια και οι πασhπτριωτες μερα-νυχτα στα καναλια. Που ειναι οι συνδεσμοι ανθρωπινων δικαιωματων και οι λοιποι εντεταλμενοι "ανθρωπινοδικαιωματοπιπιλοπρηχτες" στην καθημερινοτητα των ανθρωπων;
Η απεργια στο Cafe Voici la mode εχει περασει στο ντουκου κι ευτυχως καποια blogs κρατουν το θεμα στην επικαιροτητα
http://osr55.wordpress.com/2009/10/27/%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%85%CE%BE%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B3%CF%8E%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-cafe-la-mode-%CF%83%CF%84%CE%BF-blog-13%CE%B7-%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1/
http://nekatomata.blogspot.com/2009/10/cafe-la-mode.html
http://falies.com/2009/10/23/%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-voici-la-mode-%CE%B1%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%82/
Κι εκεινο το Συνταγμα δεν ειναι κουρελοχαρτο οταν προβλεπει τα εξης:
ΑΡΘΡΟΝ 21
1. Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς.
2. Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μετ’ άλλων περιλαμβανομένου του δικαιώματος ιδρύσεως συντεχνιών και προσχωρήσεως εις ταύτας προς προστασίαν των ιδίων αυτού συμφερόντων. Παρά τους κατά την τρίτην παράγραφον του παρόντος άρθρου περιορισμούς, ουδείς εξαναγκάζεται να προσχωρήσει εις οιονδήποτε συνεταιρισμόν ή να συνεχίση να μετέχη αυτού ως μέλος.
3. Ουδείς άλλος περιορισμός επιβάλλεται επί της ασκήσεως των δικαιωμάτων τούτων πλην των υπό του νόμου καθοριζομένων, απολύτως δε αναγκαίων μόνον προς το συμφέρον της ασφαλείας της Δημοκρατίας ή της συνταγματικής τάξεως ή της δημοσίας ασφαλείας ή της δημοσίας τάξεως ή της δημοσίας υγιείας ή των δημοσίων ηθών ή της προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών των ηγγυημένων υπό του παρόντος Συντάγματος εις παν πρόσωπον είτε το πρόσωπον τούτο μετέχει τοιαύτης συγκεντρώσεως ή είναι μέλος τοιούτου συνεταιρισμού, είτε ου.
ΑΡΘΡΟΝ 27
1. Το δικαίωμα του απεργείν αναγνωρίζεται και η άσκησις τούτου δύναται να ρυθμισθή υπό του νόμου προς τον σκοπόν μόνον της προστασίας της ασφαλείας της Δημοκρατίας ή της συνταγματικής τάξεως ή της δημοσίας τάξεως η της δημοσίας ασφαλείας ή της διατηρήσεως των εφοδίων και υπηρεσιών των απαραιτήτων διά την ζωήν του λαού ή της προστασίας των υπό του Συντάγματος ηγγυημένων εις οιονδήποτε πρόσωπον δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Η απεργια στο Cafe Voici la mode εχει περασει στο ντουκου κι ευτυχως καποια blogs κρατουν το θεμα στην επικαιροτητα
http://osr55.wordpress.com/2009/10/27/%CF%83%CF%85%CE%BD%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B5%CF%85%CE%BE%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B3%CF%8E%CE%BD-%CF%84%CF%89%CE%BD-cafe-la-mode-%CF%83%CF%84%CE%BF-blog-13%CE%B7-%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B1/
http://nekatomata.blogspot.com/2009/10/cafe-la-mode.html
http://falies.com/2009/10/23/%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%83%CF%84%CE%BF-voici-la-mode-%CE%B1%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%8C%CE%BB%CE%BF%CF%85%CF%82/
Κι εκεινο το Συνταγμα δεν ειναι κουρελοχαρτο οταν προβλεπει τα εξης:
ΑΡΘΡΟΝ 21
1. Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι ειρηνικώς.
2. Έκαστος έχει το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι μετ’ άλλων περιλαμβανομένου του δικαιώματος ιδρύσεως συντεχνιών και προσχωρήσεως εις ταύτας προς προστασίαν των ιδίων αυτού συμφερόντων. Παρά τους κατά την τρίτην παράγραφον του παρόντος άρθρου περιορισμούς, ουδείς εξαναγκάζεται να προσχωρήσει εις οιονδήποτε συνεταιρισμόν ή να συνεχίση να μετέχη αυτού ως μέλος.
3. Ουδείς άλλος περιορισμός επιβάλλεται επί της ασκήσεως των δικαιωμάτων τούτων πλην των υπό του νόμου καθοριζομένων, απολύτως δε αναγκαίων μόνον προς το συμφέρον της ασφαλείας της Δημοκρατίας ή της συνταγματικής τάξεως ή της δημοσίας ασφαλείας ή της δημοσίας τάξεως ή της δημοσίας υγιείας ή των δημοσίων ηθών ή της προστασίας των δικαιωμάτων και ελευθεριών των ηγγυημένων υπό του παρόντος Συντάγματος εις παν πρόσωπον είτε το πρόσωπον τούτο μετέχει τοιαύτης συγκεντρώσεως ή είναι μέλος τοιούτου συνεταιρισμού, είτε ου.
ΑΡΘΡΟΝ 27
1. Το δικαίωμα του απεργείν αναγνωρίζεται και η άσκησις τούτου δύναται να ρυθμισθή υπό του νόμου προς τον σκοπόν μόνον της προστασίας της ασφαλείας της Δημοκρατίας ή της συνταγματικής τάξεως ή της δημοσίας τάξεως η της δημοσίας ασφαλείας ή της διατηρήσεως των εφοδίων και υπηρεσιών των απαραιτήτων διά την ζωήν του λαού ή της προστασίας των υπό του Συντάγματος ηγγυημένων εις οιονδήποτε πρόσωπον δικαιωμάτων και ελευθεριών.
25 Οκτωβρίου 2009
Ξαναδιαβάζοντας τον Όργουελ
«Πολλή βρωμιά κόλλησε στα πρόσωπά μας
σκέτη βρωμιά, άλλο η καρβουνόσκονη
στα πρόσωπα των ανθρακωρύχων
που τους καλούμε ν' ανεβάσουν την παραγωγή,
πολλή βρωμιά κάτω απ' τα μεταξωτά πουκάμισα,
καλό μετάξι ευρωπαϊκό, όχι
τα εκατομμύρια μέτρα του σιβηρικού ραιγιόν,
αυτό μονάχα το υμνούμε μ' εκατομμύρια στίχους.
Α, λίγη σκόνη στο σακάκι σας, σύντροφε,
εβδομηκοστέ όγδοε υποπροϊστάμενε των προλετάριων
μην ανησυχείτε, προσέχουμε τι γράφουμε
κι αν λέμε ιδιωτικά στους φίλους μας
λέξεις ανευλαβείς που σας δυσαρεστούν
-το ξέρετε άλλωστε πως είμαστε λίγο φιλελεύθεροι-
τις αφαιρούμε ευσυνείδητα από τα ποιήματά μας».
Τίτος Πατρίκιος, «Προς τον 78ο Υποπροϊστάμενο των προλετάριων»
Υποψιάζομαι ότι το κλασικό έργο του Όργουελ «Η φάρμα των ζώων» δεν θα βρει σύντομα τη θέση του στο αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας των δημόσιων σχολείων αυτού του τόπου. Τουλάχιστον, όχι όσο συμμετέχει ή κρατάει την εξουσία η εγχώρια σοσιαλιστική και ορθόδοξη αριστερά. Κι αυτό γιατί η εμπνευστική αλληγορία του συγγραφέα θα βρει την άμεση συστοίχισή της με τα όσα συμβαίνουν στη χώρα μας.
Αν η μνήμη μου δεν με απατά, στην εν λόγω φάρμα τα ζώα καταφέρνουν μετά από χρόνια υποταγής να αναλάβουν την εξουσία και να εκπαραθυρώσουν τους προηγούμενους αφέντες τους. Μετά την πρώτη περίοδο ενθουσιασμού και αμηχανίας, καθίσταται αναγκαίο να επινοηθεί μια τάξη για να λειτουργήσει στοιχειωδώς η φάρμα. Το κενό εξουσίας αρχίζει να γεμίζει σιγά σιγά, νέες ιεραρχίες επινοούνται, δικαιώματα και προνόμια αποδίδονται σε όσους καταφέρουν να πείσουν με το λόγο ή τη βία τούς υπόλοιπους και το αταξικό όνειρο ελευθερίας δίνει τη θέση του σε μια νέα τάξη πραγμάτων που λίγο διαφέρει από την καταπίεση που βίωναν όλα τα ζώα κάτω από το προηγούμενο καθεστώς.
Πηδώ στην επικαιρότητα και απαριθμώ πρόχειρα συμβάντα από τη διακυβέρνηση Χριστόφια. Αγορά πολυτελών αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού για τις ανάγκες υψηλόβαθμων αξιωματούχων της πολιτείας, παραγγελία στρατιωτικού υλικού μεσούντων των συνομιλιών, επιχείρηση «σκούπα» εναντίον μεταναστών, εμπέδωση της γεροντοκρατίας, όπως την είχαμε βιώσει επί Τάσσου, αστυνομικός αυταρχισμός, ρουσφετάκια στο Υπουργείο Γεωργίας, διορισμοί μελών των ημικρατικών οργανισμών, διαφθορά στην Αστυνομία, παράλειψη άσκησης ποινικής δίωξης σε βαποράκι και ο κατάλογος παραμένει ανοικτός για όποιον επιθυμεί να συμπληρώσει...
Περισσότερο από ενάμιση χρόνο μετά την εκλογή του νέου Προέδρου, με τη στήριξη δυνάμεων που τοποθετούν εαυτές στο χώρο της Αριστεράς, η πολύφερνη (πιο) δίκαιη κοινωνία και η αριστερή προσέγγιση της πολιτικής παραμένουν ως η μεγάλη εκκρεμότητα. Η διάσταση ανάμεσα στη ρητορική των τελευταίων δεκαετιών και η πολιτική καθοδήγηση χρόνων για μια άλλη κοινωνία έχουν πάει στη γωνία για να δουν αν έρχεται ο Μαρξ, και μια νέα ελίτ επιδιώκει να εγκαταστήσει γερά τη θέση της στον κρατικό μηχανισμό και σε θέσεις εξουσίας που θα της επιτρέψουν να διασφαλίσει τον προσπορισμό των προνομίων της για καιρό.
Αν και δεν είχα καταταγεί στον εν λόγω κομματικό στρατό, είχα μια κρυφή ελπίδα ότι κάτι πάει να αλλάξει, ότι η ανανέωση θα έβρισκε το δρόμο της, έστω μέσα από τα θολά νερά του νοθευμένου κυπριακού κομουνισμού. Η πραγματικότητα με διαψεύδει, και νομίζω μαζί με μένα και πολλούς άλλους, που έχουν πάψει να τρέφουν αυταπάτες. Ξανασκέφτομαι τον Όργουελ, που πρόλαβε να ζήσει μεγαλύτερες απομυθοποιήσεις σε καιρούς που οι πολλοί προτιμούσαν να είναι κλακαδόροι του εκάστοτε «πατερούλη». Κάτι μου λέει ότι η επιλογή του να βάλει ως επικεφαλής των ζώων τα γουρούνια δεν ήταν καθόλου τυχαία.
Αλλά είπαμε: τέτοια αναγνώσματα δεν είναι της παρούσης...
σκέτη βρωμιά, άλλο η καρβουνόσκονη
στα πρόσωπα των ανθρακωρύχων
που τους καλούμε ν' ανεβάσουν την παραγωγή,
πολλή βρωμιά κάτω απ' τα μεταξωτά πουκάμισα,
καλό μετάξι ευρωπαϊκό, όχι
τα εκατομμύρια μέτρα του σιβηρικού ραιγιόν,
αυτό μονάχα το υμνούμε μ' εκατομμύρια στίχους.
Α, λίγη σκόνη στο σακάκι σας, σύντροφε,
εβδομηκοστέ όγδοε υποπροϊστάμενε των προλετάριων
μην ανησυχείτε, προσέχουμε τι γράφουμε
κι αν λέμε ιδιωτικά στους φίλους μας
λέξεις ανευλαβείς που σας δυσαρεστούν
-το ξέρετε άλλωστε πως είμαστε λίγο φιλελεύθεροι-
τις αφαιρούμε ευσυνείδητα από τα ποιήματά μας».
Τίτος Πατρίκιος, «Προς τον 78ο Υποπροϊστάμενο των προλετάριων»
Υποψιάζομαι ότι το κλασικό έργο του Όργουελ «Η φάρμα των ζώων» δεν θα βρει σύντομα τη θέση του στο αναλυτικό πρόγραμμα διδασκαλίας των δημόσιων σχολείων αυτού του τόπου. Τουλάχιστον, όχι όσο συμμετέχει ή κρατάει την εξουσία η εγχώρια σοσιαλιστική και ορθόδοξη αριστερά. Κι αυτό γιατί η εμπνευστική αλληγορία του συγγραφέα θα βρει την άμεση συστοίχισή της με τα όσα συμβαίνουν στη χώρα μας.
Αν η μνήμη μου δεν με απατά, στην εν λόγω φάρμα τα ζώα καταφέρνουν μετά από χρόνια υποταγής να αναλάβουν την εξουσία και να εκπαραθυρώσουν τους προηγούμενους αφέντες τους. Μετά την πρώτη περίοδο ενθουσιασμού και αμηχανίας, καθίσταται αναγκαίο να επινοηθεί μια τάξη για να λειτουργήσει στοιχειωδώς η φάρμα. Το κενό εξουσίας αρχίζει να γεμίζει σιγά σιγά, νέες ιεραρχίες επινοούνται, δικαιώματα και προνόμια αποδίδονται σε όσους καταφέρουν να πείσουν με το λόγο ή τη βία τούς υπόλοιπους και το αταξικό όνειρο ελευθερίας δίνει τη θέση του σε μια νέα τάξη πραγμάτων που λίγο διαφέρει από την καταπίεση που βίωναν όλα τα ζώα κάτω από το προηγούμενο καθεστώς.
Πηδώ στην επικαιρότητα και απαριθμώ πρόχειρα συμβάντα από τη διακυβέρνηση Χριστόφια. Αγορά πολυτελών αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού για τις ανάγκες υψηλόβαθμων αξιωματούχων της πολιτείας, παραγγελία στρατιωτικού υλικού μεσούντων των συνομιλιών, επιχείρηση «σκούπα» εναντίον μεταναστών, εμπέδωση της γεροντοκρατίας, όπως την είχαμε βιώσει επί Τάσσου, αστυνομικός αυταρχισμός, ρουσφετάκια στο Υπουργείο Γεωργίας, διορισμοί μελών των ημικρατικών οργανισμών, διαφθορά στην Αστυνομία, παράλειψη άσκησης ποινικής δίωξης σε βαποράκι και ο κατάλογος παραμένει ανοικτός για όποιον επιθυμεί να συμπληρώσει...
Περισσότερο από ενάμιση χρόνο μετά την εκλογή του νέου Προέδρου, με τη στήριξη δυνάμεων που τοποθετούν εαυτές στο χώρο της Αριστεράς, η πολύφερνη (πιο) δίκαιη κοινωνία και η αριστερή προσέγγιση της πολιτικής παραμένουν ως η μεγάλη εκκρεμότητα. Η διάσταση ανάμεσα στη ρητορική των τελευταίων δεκαετιών και η πολιτική καθοδήγηση χρόνων για μια άλλη κοινωνία έχουν πάει στη γωνία για να δουν αν έρχεται ο Μαρξ, και μια νέα ελίτ επιδιώκει να εγκαταστήσει γερά τη θέση της στον κρατικό μηχανισμό και σε θέσεις εξουσίας που θα της επιτρέψουν να διασφαλίσει τον προσπορισμό των προνομίων της για καιρό.
Αν και δεν είχα καταταγεί στον εν λόγω κομματικό στρατό, είχα μια κρυφή ελπίδα ότι κάτι πάει να αλλάξει, ότι η ανανέωση θα έβρισκε το δρόμο της, έστω μέσα από τα θολά νερά του νοθευμένου κυπριακού κομουνισμού. Η πραγματικότητα με διαψεύδει, και νομίζω μαζί με μένα και πολλούς άλλους, που έχουν πάψει να τρέφουν αυταπάτες. Ξανασκέφτομαι τον Όργουελ, που πρόλαβε να ζήσει μεγαλύτερες απομυθοποιήσεις σε καιρούς που οι πολλοί προτιμούσαν να είναι κλακαδόροι του εκάστοτε «πατερούλη». Κάτι μου λέει ότι η επιλογή του να βάλει ως επικεφαλής των ζώων τα γουρούνια δεν ήταν καθόλου τυχαία.
Αλλά είπαμε: τέτοια αναγνώσματα δεν είναι της παρούσης...
Παραπολιτικά
• Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δήλωσε ότι οι διαφωνίες του στις απευθείας διαπραγματεύσεις με τον Πρόεδρο εμφανίζονται σε θέματα στα οποία η ελληνοκυπριακή πλευρά ενεργεί εκτός των παραμέτρων του ΟΗΕ.
• Φακκούν του παπα με τα πρόσφορα Μεμετη μου....
• Το κυπριακο επι τάπητος σε τηλεφωνική συνομιλια Ομπάμα-Ερντογάν. Αν μου έδιναν ενα σεντ για κάθε φορά που έχω ακουσει την έκφραση αυτή, σήμερα δεν θα χρειαζοταν να βγαζω τον επιούσιο!
• Τελειωτικό κτύπημα της αστυνομίας στη λαθρομεταναστευση: συνέλαβε 5 μεταναστες στην Περιστερώνα.
• 5 εκατομύρια ευρω στοιχίζουν οι άδειες ασθενείας που λαμβανουν οι εκπαιδευτικοί. Αυτή ειναι η μιση αλήθεια. Η άλλη μιση έχει ενδιαφέρον: πόσο μας στοιχίζουν όταν παρίστανται κανονικώς;
• Κάθε μέρα σχεδόν ανακοινώνεται και ένας θάνατος μοτοσυκλετιστή. Από την άλλη η αστυνομια κανει φιλικα αλκοτεστ μια φορα το χρόνο στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Νύχτας χωρίς δυστυχήματα. Με καταπλήσσει η συγκροτημενη πολιτική σας!
• Πάνω από 640 χιλιάδες συμπολίτες μας εξυπηρετήθηκαν στα εξωτερικά ιατρεία του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας τα τελευταία τρία χρόνια. Οι υπόλοιποι αντέχουμε ακόμα αυτη την αρρωστημενη πολιτεία.
• Τα ναρκωτικά θερίζουν, οι νέοι βρίσκουν θλιβερούς θανατους σε χώρους σταθμευσης και τα αστέρια της αστυνομίας συλλαμβανουν κατι τελειωμένα παιδιά για να δικαιολογήσουν τους μισθούς τους. Δίκαιη κοινωνία!
• 300 μπατσοι και μερικα ψωροεκατομμυριάκια στη διάθεση μερικών δεκάδων αξιωματούχων του κράτους. Σε καιρούς οικονομικής κρίσης, η στάση μιας ψευδοαριστερής κυβέρνησης δεν θα μπορούσε να ήταν περισσότερο προκλητική.
• Από επικοινωνιακή πολιτική πάντως σκίζετε, δεν μπορώ να πω.
• Ρουσφετάκια στο Υπουργείο Γεωργίας καταγγέλθηκαν από ανωτερο λειτουργό, και όλοι κάνουν τις παρθένες. Πρόκειται φυσικά για ένα μεμονωμένο περιστατικό, όπως θα έλεγαν και οι μπουμπουνοκεφαλοι της αστυνομιας.
• Αλήθεια, νομίζετε ότι έχουμε κανει ομαδική λοβοτομή;
• Κρίμα σύντροφοι, είχα άλλες προσδοκίες....
• Εξαιρετικής σημασίας η επίσκεψη του Παπανδρεου στην Κύπρο, είπε ο Χριστόφιας. Καιρός να μάθουμε πως ασκείται εξωτερική πολιτική, δηλαδή...
• Ραδιομαραθώνιος: Η Υπουργός Εργασίας επανέλαβε τη δέσμευση της πολιτείας να συνεχίσει στο δρόμο για την εισαγωγή των θεσμικών μέτρων και των υπηρεσιών που θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και τις δυνατότητες κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
• Η εν λόγω εκδήλωση γίνεται τα τελευταία 20 χρόνια. Πόσο ακόμα να αναμένουμε για την εισαγωγή θεσμικών μέτρων και υπηρεσιών; Δίκαιη κοινωνία!
• Φακκούν του παπα με τα πρόσφορα Μεμετη μου....
• Το κυπριακο επι τάπητος σε τηλεφωνική συνομιλια Ομπάμα-Ερντογάν. Αν μου έδιναν ενα σεντ για κάθε φορά που έχω ακουσει την έκφραση αυτή, σήμερα δεν θα χρειαζοταν να βγαζω τον επιούσιο!
• Τελειωτικό κτύπημα της αστυνομίας στη λαθρομεταναστευση: συνέλαβε 5 μεταναστες στην Περιστερώνα.
• 5 εκατομύρια ευρω στοιχίζουν οι άδειες ασθενείας που λαμβανουν οι εκπαιδευτικοί. Αυτή ειναι η μιση αλήθεια. Η άλλη μιση έχει ενδιαφέρον: πόσο μας στοιχίζουν όταν παρίστανται κανονικώς;
• Κάθε μέρα σχεδόν ανακοινώνεται και ένας θάνατος μοτοσυκλετιστή. Από την άλλη η αστυνομια κανει φιλικα αλκοτεστ μια φορα το χρόνο στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Νύχτας χωρίς δυστυχήματα. Με καταπλήσσει η συγκροτημενη πολιτική σας!
• Πάνω από 640 χιλιάδες συμπολίτες μας εξυπηρετήθηκαν στα εξωτερικά ιατρεία του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας τα τελευταία τρία χρόνια. Οι υπόλοιποι αντέχουμε ακόμα αυτη την αρρωστημενη πολιτεία.
• Τα ναρκωτικά θερίζουν, οι νέοι βρίσκουν θλιβερούς θανατους σε χώρους σταθμευσης και τα αστέρια της αστυνομίας συλλαμβανουν κατι τελειωμένα παιδιά για να δικαιολογήσουν τους μισθούς τους. Δίκαιη κοινωνία!
• 300 μπατσοι και μερικα ψωροεκατομμυριάκια στη διάθεση μερικών δεκάδων αξιωματούχων του κράτους. Σε καιρούς οικονομικής κρίσης, η στάση μιας ψευδοαριστερής κυβέρνησης δεν θα μπορούσε να ήταν περισσότερο προκλητική.
• Από επικοινωνιακή πολιτική πάντως σκίζετε, δεν μπορώ να πω.
• Ρουσφετάκια στο Υπουργείο Γεωργίας καταγγέλθηκαν από ανωτερο λειτουργό, και όλοι κάνουν τις παρθένες. Πρόκειται φυσικά για ένα μεμονωμένο περιστατικό, όπως θα έλεγαν και οι μπουμπουνοκεφαλοι της αστυνομιας.
• Αλήθεια, νομίζετε ότι έχουμε κανει ομαδική λοβοτομή;
• Κρίμα σύντροφοι, είχα άλλες προσδοκίες....
• Εξαιρετικής σημασίας η επίσκεψη του Παπανδρεου στην Κύπρο, είπε ο Χριστόφιας. Καιρός να μάθουμε πως ασκείται εξωτερική πολιτική, δηλαδή...
• Ραδιομαραθώνιος: Η Υπουργός Εργασίας επανέλαβε τη δέσμευση της πολιτείας να συνεχίσει στο δρόμο για την εισαγωγή των θεσμικών μέτρων και των υπηρεσιών που θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής και τις δυνατότητες κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
• Η εν λόγω εκδήλωση γίνεται τα τελευταία 20 χρόνια. Πόσο ακόμα να αναμένουμε για την εισαγωγή θεσμικών μέτρων και υπηρεσιών; Δίκαιη κοινωνία!
22 Οκτωβρίου 2009
Τηλεοπτικές δολοφονίες
«ο σάπιος κόσμος εκεί που σάπιζε ξανατονώθηκε
κι οι εξεγέρσεις μας είναι εν γένει εκτός του κλίματος»
Ανεμολόγιο, Κ. Τριπολίτης
Και ναι, λοιπόν, κύριε Τσιελεπή μου! Δεν είμαστε όλοι ίσα κι όμοια! Δεν είστε νομικός, παραδεχθείτε το. Ενώπιον λαού και ΑΝΤΕΝΝΑ. Ποιος νομίζετε ότι είστε κύριε Τσιελεπή μου; Πως σας πέρασε από το μυαλό ότι μπορείτε να μπείτε στο συνάφι μας; Εμείς είμαστε γνήσια τέκνα του κυπριακού κατεστημένου: δικολάβοι, εισαγγελείς, δικαστές, βουλευτές, άνθρωποι με υπόληψη. Οκτώ γενιές πίσω κρατάμε από οικογένειες δικηγόρων, κολαούζοι του κάθε εξουσιαστή που πέρασε από τον τόπο, μέσα στα πράγματα. Εσένα από που κρατά η φύτρα σου, κύριε Τσιελεπή μου; Που έσκυψες και που φίλησες για να ζητάς και δικαίωμα λόγου; Εμείς έχουμε υπουργούς και καθ’ ύλην αρμόδιους στην παράδοσή μας. Εσένα τι ήταν ο πατέρας σου, κύριε Τσιελεπή μου; Εμείς είμαστε grande-δικηγόροι και άρα bas-πατριώτες. Τι διδακτορικά και επιστημονικές προσεγγίσεις μας τσαμπουνάς, κύριε Τσιελεπή μου; Τι; Είσαι νομικός; Χα! Εμείς είμαστε δικηγόροι, κύριε Τσιελεπή μου, και αν θες να ξερεις τυλίγουμε σε μια κόλλα χαρτι τον κάθε ανυποψίαστο που κάνει το λάθος να περάσει από το κατώφλι του γραφείου μας. Είσαι αφελής κύριε Τσιελεπή μου. Φτιάξαμε περιουσίες κι όνομα στην κοινωνία. Και ξέρεις πως; Από αναβολή σε αναβολή η εκδίκαση της υπόθεσης, με υπερχρέωση ακόμα και της πιο απλής κίνησης μας, κύριε Τσιελεπή μου. Χρεώνουμε τον πελάτη την ώρα που μας μιλά γιατί οι γνώσεις μας είναι χρυσάφι. Κι αλήθεια που και πως τα πήρατε τα πτυχία σας; Ας πούμε εμείς, κύριε Τσιελεπή μου, τελειώσαμε στα γρήγορα τις σπουδές μας. Γιατι, αν θες να ξέρεις δεν είμαστε κορόϊδα: ο μπαμπάκας τα κανόνισε όλα. Κάποιοι από μας δεν χρειάστηκε να υπηρετήσουν στο στρατό. Άλλοι φοβήθηκαν να υπηρετήσουν στην ώρα τους και τελείωσαν τη θητεία τους μετά τις σπουδές τους. Τι; Διακριτική μεταχείριση, κύριε Τσιελεπή μου; Και ποιος θα μας αγγίξει; Ποιος θα μας κρίνει; Και στα καλύτερα πανεπιστήμια φοιτήσαμε γιατί ο μπαμπάκας είχε φράγκα και τα έχωνε εκεί που έπρεπε. Και να μας σήμερα εδώ, κύριε Τσιελεπή μου. Σε φέραμε εδώ να μας πεις για μελλοντικές λύσεις και συστήματα δημοκρατίας. Εμείς οι δικηγόροι μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Ως μαχητές του δικαίου και του ορθού δεν έχουμε κανενα προβλημα να εκπροσωπήσουμε μια πραξικοπηματική κυβέρνηση στον ΟΗΕ, κύριε Τσιελεπή μου. Δεν βρίσκεις εξαίσια την ειρωνεία, κύριε Τσιελεπή μου; Επειδή είμαστε το κατεστημένο και το σύστημα μαζί. Και αν δεν το κατορθώσουμε, δεν εχουμε τίποτα να φοβηθούμε: η ατιμωρησία και η λήθη είναι το θεμέλιο μας. Θα κυριαρχήσουμε στο τηλεοπτικο πεδίο, κύριε Τσιελεπή μου. Ναι, εμείς τα σταγονίδια του φασισμού και της συνταγματικής ανωμαλίας θα σας μιλάμε κάθε μέρα, από το ραδιόφωνο, την τηλεοραση, τις εφημερίδες για δίκαιη και βιώσιμη λύση. Όχι κύριε Τσιελεπή μου, μας χαλάς την πιάτσα: μιλάς ορθά και καθαρά, εμείς αιώνες τώρα τσαλαβουτούμε στα απόνερα της εθνικιστικής μπούρδας και της σοβαροφάνειας. Και ναι, έχουμε πρόβλημα με τη σκέψη σου, το λόγο σου και τη δημόσια σου παρουσία. Αν δεν το κατάλαβες, είσαι ο τωρινός μας στόχος. Πες στο Δημήτρη ότι είναι ο επόμενος...
κι οι εξεγέρσεις μας είναι εν γένει εκτός του κλίματος»
Ανεμολόγιο, Κ. Τριπολίτης
Και ναι, λοιπόν, κύριε Τσιελεπή μου! Δεν είμαστε όλοι ίσα κι όμοια! Δεν είστε νομικός, παραδεχθείτε το. Ενώπιον λαού και ΑΝΤΕΝΝΑ. Ποιος νομίζετε ότι είστε κύριε Τσιελεπή μου; Πως σας πέρασε από το μυαλό ότι μπορείτε να μπείτε στο συνάφι μας; Εμείς είμαστε γνήσια τέκνα του κυπριακού κατεστημένου: δικολάβοι, εισαγγελείς, δικαστές, βουλευτές, άνθρωποι με υπόληψη. Οκτώ γενιές πίσω κρατάμε από οικογένειες δικηγόρων, κολαούζοι του κάθε εξουσιαστή που πέρασε από τον τόπο, μέσα στα πράγματα. Εσένα από που κρατά η φύτρα σου, κύριε Τσιελεπή μου; Που έσκυψες και που φίλησες για να ζητάς και δικαίωμα λόγου; Εμείς έχουμε υπουργούς και καθ’ ύλην αρμόδιους στην παράδοσή μας. Εσένα τι ήταν ο πατέρας σου, κύριε Τσιελεπή μου; Εμείς είμαστε grande-δικηγόροι και άρα bas-πατριώτες. Τι διδακτορικά και επιστημονικές προσεγγίσεις μας τσαμπουνάς, κύριε Τσιελεπή μου; Τι; Είσαι νομικός; Χα! Εμείς είμαστε δικηγόροι, κύριε Τσιελεπή μου, και αν θες να ξερεις τυλίγουμε σε μια κόλλα χαρτι τον κάθε ανυποψίαστο που κάνει το λάθος να περάσει από το κατώφλι του γραφείου μας. Είσαι αφελής κύριε Τσιελεπή μου. Φτιάξαμε περιουσίες κι όνομα στην κοινωνία. Και ξέρεις πως; Από αναβολή σε αναβολή η εκδίκαση της υπόθεσης, με υπερχρέωση ακόμα και της πιο απλής κίνησης μας, κύριε Τσιελεπή μου. Χρεώνουμε τον πελάτη την ώρα που μας μιλά γιατί οι γνώσεις μας είναι χρυσάφι. Κι αλήθεια που και πως τα πήρατε τα πτυχία σας; Ας πούμε εμείς, κύριε Τσιελεπή μου, τελειώσαμε στα γρήγορα τις σπουδές μας. Γιατι, αν θες να ξέρεις δεν είμαστε κορόϊδα: ο μπαμπάκας τα κανόνισε όλα. Κάποιοι από μας δεν χρειάστηκε να υπηρετήσουν στο στρατό. Άλλοι φοβήθηκαν να υπηρετήσουν στην ώρα τους και τελείωσαν τη θητεία τους μετά τις σπουδές τους. Τι; Διακριτική μεταχείριση, κύριε Τσιελεπή μου; Και ποιος θα μας αγγίξει; Ποιος θα μας κρίνει; Και στα καλύτερα πανεπιστήμια φοιτήσαμε γιατί ο μπαμπάκας είχε φράγκα και τα έχωνε εκεί που έπρεπε. Και να μας σήμερα εδώ, κύριε Τσιελεπή μου. Σε φέραμε εδώ να μας πεις για μελλοντικές λύσεις και συστήματα δημοκρατίας. Εμείς οι δικηγόροι μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Ως μαχητές του δικαίου και του ορθού δεν έχουμε κανενα προβλημα να εκπροσωπήσουμε μια πραξικοπηματική κυβέρνηση στον ΟΗΕ, κύριε Τσιελεπή μου. Δεν βρίσκεις εξαίσια την ειρωνεία, κύριε Τσιελεπή μου; Επειδή είμαστε το κατεστημένο και το σύστημα μαζί. Και αν δεν το κατορθώσουμε, δεν εχουμε τίποτα να φοβηθούμε: η ατιμωρησία και η λήθη είναι το θεμέλιο μας. Θα κυριαρχήσουμε στο τηλεοπτικο πεδίο, κύριε Τσιελεπή μου. Ναι, εμείς τα σταγονίδια του φασισμού και της συνταγματικής ανωμαλίας θα σας μιλάμε κάθε μέρα, από το ραδιόφωνο, την τηλεοραση, τις εφημερίδες για δίκαιη και βιώσιμη λύση. Όχι κύριε Τσιελεπή μου, μας χαλάς την πιάτσα: μιλάς ορθά και καθαρά, εμείς αιώνες τώρα τσαλαβουτούμε στα απόνερα της εθνικιστικής μπούρδας και της σοβαροφάνειας. Και ναι, έχουμε πρόβλημα με τη σκέψη σου, το λόγο σου και τη δημόσια σου παρουσία. Αν δεν το κατάλαβες, είσαι ο τωρινός μας στόχος. Πες στο Δημήτρη ότι είναι ο επόμενος...
19 Οκτωβρίου 2009
• Στιγμές αθλητικής και εθνικής ανατασης: 4-1 η Κύπρος τη Βουλγαρία, 5-2 η Ελλάδα την Λετονία. Ο ΠΑΟΚ πότε θα πάρει κανένα ντερπι όμως;
• Η Κύπρος υποστηρίζει με συνέπεια την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, αλλά όχι άνευ όρων, είπε ο Χριστόφιας, σε χαιρετισμό του στην αντικατοχική πορεία του Δήμου Μόρφου. Σύντροφε, το πουλλίν επέτασσεν το 2003 και εσύ αναμασάς τα ίδια και τα ίδια.
• Αν όχι το 2003, τότε το 2004... Με κάτι τσιμεντώματα και κάτι ιώσεις την είχαμε βγάλει τότε τη χρονιά, αν θυμάσαι. Εγώ πάντως ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ!
• Αλλά η πολιτική δεν είναι ούτε η τέχνη του μυστριού, ούτε ειδικότητα της ιατρικής.
• «Η περίοδος ανοχής έχει τελειώσει και οποιαδήποτε περαιτέρω ανοχή αυτής της τουρκικής συμπεριφοράς οδηγεί στον εξευτελισμό μας, αλλά και στον εξευτελισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Ηνωμένων Εθνών». Τάδε έφη Μάριος Κάρογιαν.
• Σιγά ρε Μάριε, χαμήλωσε τον αμανέ γιατί πολύ ψηλά τον έχεις πάρει.
• Σκέφτομαι καμιά φορά με ποιον να θυμώσω: με τις φιοριτουρες των πολιτικών ή με τους πρόσφυγες που κάθονται και ακούν τις ίδιες παπαριές για 35 χρόνια...
• Ποιον μου θυμίζουν αυτές οι δηλώσεις, ποιον μου θυμίζουν....Α! Μα βέβαια! Ένα παλικάρι που θα έσωζε την τιμή της Ευρώπης και θα έχωνε μερικά βέτο στην Τουρκία. Τώρα φιγουράρει στον κατάλογο αγνοουμένων της πολιτικής...
• Αδιέξοδο και αναβάθμιση του ψευδοκράτους σχεδιάζει η Τουρκία, όπως μας πληροφορεί ο «Φιλελευθερος». Να αναμένουμε και την κυκλοφορία μικρού βιβλιαρίου με την επόμενη κυριακάτικη έκδοση;
• Αμετάβλητο το ισοζύγιο στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο, σύμφωνα με έρευνα του Αρ. Αριστοτέλους. Ελπίζω να μην του μπει καμια ιδεα να τη στείλει στο τουρκικό επιτελείο προτείνοντας τους να την αγοράσουν...
• Ευρωπαϊκή λύση στο Κυπριακό για μια ενιαία και επανενωμένη Κύπρο, ζήτησε από την Κωνσταντινούπολη ο Παπανδρέου. Μήπως διάβαζε κανένα φυλλάδιο του ΕΥΡΩΚΟ;
• Αγορά εξομοιωτή πτήσεων εγκρίθηκε για την Εθνική Φρουρά. Δεν διευκρινίστηκε αν είναι για τα F-16 ή τα βομβαρδιστικά μας....
• Οι απορίες μου σχετικά με το ραδιομαραθώνιο είναι οι εξής: 20 χρόνια που διεξάγεται, ποιος διαχειρίζεται τα λεφτά, αν δημοσιεύεται καποιος οικονομικός απολογισμός, αν ξέρουμε αν τα λεφτά πιάνουν τόπο και γιατί το κράτος δεν είχε λίγη τσίπα να ασκήσει σοβαρη πολιτική για να λύσει το πρόβλημα.
• Η Κύπρος υποστηρίζει με συνέπεια την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, αλλά όχι άνευ όρων, είπε ο Χριστόφιας, σε χαιρετισμό του στην αντικατοχική πορεία του Δήμου Μόρφου. Σύντροφε, το πουλλίν επέτασσεν το 2003 και εσύ αναμασάς τα ίδια και τα ίδια.
• Αν όχι το 2003, τότε το 2004... Με κάτι τσιμεντώματα και κάτι ιώσεις την είχαμε βγάλει τότε τη χρονιά, αν θυμάσαι. Εγώ πάντως ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ!
• Αλλά η πολιτική δεν είναι ούτε η τέχνη του μυστριού, ούτε ειδικότητα της ιατρικής.
• «Η περίοδος ανοχής έχει τελειώσει και οποιαδήποτε περαιτέρω ανοχή αυτής της τουρκικής συμπεριφοράς οδηγεί στον εξευτελισμό μας, αλλά και στον εξευτελισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των Ηνωμένων Εθνών». Τάδε έφη Μάριος Κάρογιαν.
• Σιγά ρε Μάριε, χαμήλωσε τον αμανέ γιατί πολύ ψηλά τον έχεις πάρει.
• Σκέφτομαι καμιά φορά με ποιον να θυμώσω: με τις φιοριτουρες των πολιτικών ή με τους πρόσφυγες που κάθονται και ακούν τις ίδιες παπαριές για 35 χρόνια...
• Ποιον μου θυμίζουν αυτές οι δηλώσεις, ποιον μου θυμίζουν....Α! Μα βέβαια! Ένα παλικάρι που θα έσωζε την τιμή της Ευρώπης και θα έχωνε μερικά βέτο στην Τουρκία. Τώρα φιγουράρει στον κατάλογο αγνοουμένων της πολιτικής...
• Αδιέξοδο και αναβάθμιση του ψευδοκράτους σχεδιάζει η Τουρκία, όπως μας πληροφορεί ο «Φιλελευθερος». Να αναμένουμε και την κυκλοφορία μικρού βιβλιαρίου με την επόμενη κυριακάτικη έκδοση;
• Αμετάβλητο το ισοζύγιο στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο, σύμφωνα με έρευνα του Αρ. Αριστοτέλους. Ελπίζω να μην του μπει καμια ιδεα να τη στείλει στο τουρκικό επιτελείο προτείνοντας τους να την αγοράσουν...
• Ευρωπαϊκή λύση στο Κυπριακό για μια ενιαία και επανενωμένη Κύπρο, ζήτησε από την Κωνσταντινούπολη ο Παπανδρέου. Μήπως διάβαζε κανένα φυλλάδιο του ΕΥΡΩΚΟ;
• Αγορά εξομοιωτή πτήσεων εγκρίθηκε για την Εθνική Φρουρά. Δεν διευκρινίστηκε αν είναι για τα F-16 ή τα βομβαρδιστικά μας....
• Οι απορίες μου σχετικά με το ραδιομαραθώνιο είναι οι εξής: 20 χρόνια που διεξάγεται, ποιος διαχειρίζεται τα λεφτά, αν δημοσιεύεται καποιος οικονομικός απολογισμός, αν ξέρουμε αν τα λεφτά πιάνουν τόπο και γιατί το κράτος δεν είχε λίγη τσίπα να ασκήσει σοβαρη πολιτική για να λύσει το πρόβλημα.
18 Οκτωβρίου 2009
Πάμε (;)
Οι εκλογές στην Ελλάδα έχουν ήδη εναποτεθεί στην προϊστορία του δημοσιογραφικού χρόνου. Η Ελλάδα βιώνει μια ιδιότυπη κληρονομική δημοκρατία από τη μεταπολίτευση και μετά, που η ιστορική της προέκταση αγγίζει τη δεκαετία του Ά50 και η μελλοντική της δυνατότητα εξικνούται σε άγνωστο χρόνο. Η Ελλάδα είχε και έχει ανάγκη την αλλαγή. Το πολιτικό της σύστημα έπιασε πάτο και για χρόνια μπορούσε κάποιος να πιάσει τη θανατερή μυρωδιά μιας ενδοκοινωνικής μάχης όλων εναντίον όλων, πολιτών, θεσμών, δημόσιας διοίκησης, οικονομικών παραγόντων και πάει λέγοντας.
Δεν ξέρω αν μπορεί κανείς να είναι αισιόδοξος. Η οικονομία διανύει μια παρατεταμένη περίοδο ισχνών αγελάδων, τα σημαντικά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής είναι εδώ και καιρό στάσιμα (στην καλύτερη περίπτωση) και θα αποτολμούσα να προσθέσω, διερμηνεύοντας το κοινό αίσθημα, ότι η σαρωτική πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ οφείλεται περισσότερο στο νόμο της αδράνειας, παρά σε μια συνειδητή πολιτική επιλογή των ψηφοφόρων.
Η ουσία όμως είναι ότι η επιλογή έγινε και πλέον απομένει να δούμε τι θα πράξει η νέα κυβέρνηση και ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός. Αν μη τι άλλο, μαζί με το κύμα ενθουσιασμού για τη νίκη, έγιναν και μερικές κινήσεις που τάραξαν την ακινησία που καθήλωσε τη χώρα. Η πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου έγινε στην παρουσία του Συνήγορου του Πολίτη, διάφορες επιτροπές και κρατικοδίαιτοι σύμβουλοι έφυγαν νύχτα και ο Παπανδρέου πήγε στην Τουρκία, λέγοντας κουβέντες σοβαρές και μετρημένες. Να μην ξεχάσω πως ο Γιώργος Παπανδρέου κρατούσε σημειώσεις για όλα αυτά στο φορητό υπολογιστή του.
Όντας επιρρεπής στις παραδοξότητες και στον πολιτικό σουρεαλισμό, άφησα τον εαυτό μου να φανταστεί την επόμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην Κύπρο, με τον Χριστόφια να έχει την ατζέντα του στον Mac και να κοπανάει τους υπουργούς με τις εκθέσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως. Μάλλον θα περιμένουμε πολλές ζωές για να δούμε κάτι τέτοιο... Επιστροφή στη σοβαρότητα, λοιπόν, που είναι σημαδεμένη με νέα χρώματα. Η φοβική πολιτική του Καραμανλή μάς άφησε χρόνους και τα σκληρίσματα και οι οιμωγές των συνήθων υπόπτων ξεκίνησαν με αφορμή την επίσκεψη στην Τουρκία. Τα χαζοχαρούμενα περί Γιωργάκη και ζεϊμπέκικων είναι για τους λάτρεις του Dan Brown που αναζητούν συνωμοσίες και δισκοπότηρα. Κάντε μια βόλτα στη μπλογκόσφαιρα για να δείτε πόση βλακεία κυκλοφορεί ελεύθερη στο διαδίκτυο.
Αν μη τι άλλο, σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ο Παπανδρέου δεν θα κρυφτεί. Η πολιτική του στάση, είτε είναι αρεστή είτε όχι, είναι σαφής, καθαρή, με σχέδιο και συνέπεια. Κι αυτό είχαμε περίπου 5 χρόνια να το νιώσουμε εδώ κάτω. Η πολιτική φαίνεται να αποκτά ξανά ενδιαφέρον.
Δεν ξέρω αν μπορεί κανείς να είναι αισιόδοξος. Η οικονομία διανύει μια παρατεταμένη περίοδο ισχνών αγελάδων, τα σημαντικά ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής είναι εδώ και καιρό στάσιμα (στην καλύτερη περίπτωση) και θα αποτολμούσα να προσθέσω, διερμηνεύοντας το κοινό αίσθημα, ότι η σαρωτική πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ οφείλεται περισσότερο στο νόμο της αδράνειας, παρά σε μια συνειδητή πολιτική επιλογή των ψηφοφόρων.
Η ουσία όμως είναι ότι η επιλογή έγινε και πλέον απομένει να δούμε τι θα πράξει η νέα κυβέρνηση και ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός. Αν μη τι άλλο, μαζί με το κύμα ενθουσιασμού για τη νίκη, έγιναν και μερικές κινήσεις που τάραξαν την ακινησία που καθήλωσε τη χώρα. Η πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου έγινε στην παρουσία του Συνήγορου του Πολίτη, διάφορες επιτροπές και κρατικοδίαιτοι σύμβουλοι έφυγαν νύχτα και ο Παπανδρέου πήγε στην Τουρκία, λέγοντας κουβέντες σοβαρές και μετρημένες. Να μην ξεχάσω πως ο Γιώργος Παπανδρέου κρατούσε σημειώσεις για όλα αυτά στο φορητό υπολογιστή του.
Όντας επιρρεπής στις παραδοξότητες και στον πολιτικό σουρεαλισμό, άφησα τον εαυτό μου να φανταστεί την επόμενη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου στην Κύπρο, με τον Χριστόφια να έχει την ατζέντα του στον Mac και να κοπανάει τους υπουργούς με τις εκθέσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως. Μάλλον θα περιμένουμε πολλές ζωές για να δούμε κάτι τέτοιο... Επιστροφή στη σοβαρότητα, λοιπόν, που είναι σημαδεμένη με νέα χρώματα. Η φοβική πολιτική του Καραμανλή μάς άφησε χρόνους και τα σκληρίσματα και οι οιμωγές των συνήθων υπόπτων ξεκίνησαν με αφορμή την επίσκεψη στην Τουρκία. Τα χαζοχαρούμενα περί Γιωργάκη και ζεϊμπέκικων είναι για τους λάτρεις του Dan Brown που αναζητούν συνωμοσίες και δισκοπότηρα. Κάντε μια βόλτα στη μπλογκόσφαιρα για να δείτε πόση βλακεία κυκλοφορεί ελεύθερη στο διαδίκτυο.
Αν μη τι άλλο, σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ο Παπανδρέου δεν θα κρυφτεί. Η πολιτική του στάση, είτε είναι αρεστή είτε όχι, είναι σαφής, καθαρή, με σχέδιο και συνέπεια. Κι αυτό είχαμε περίπου 5 χρόνια να το νιώσουμε εδώ κάτω. Η πολιτική φαίνεται να αποκτά ξανά ενδιαφέρον.
17 Οκτωβρίου 2009
You are free before the sun of the day,
and free before the stars of the night;
And you are free when there is no sun and no moon and no star.
You are even free when you close your eyes upon all there is.
But you are a slave to him whom you love because you love him,
and a slave to him who loves you because he loves you.
and free before the stars of the night;
And you are free when there is no sun and no moon and no star.
You are even free when you close your eyes upon all there is.
But you are a slave to him whom you love because you love him,
and a slave to him who loves you because he loves you.
12 Οκτωβρίου 2009
• Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε ότι δεν είναι ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των απευθείας συνομιλιών. Ρε Σύντροφε, να χαρώ επικοινωνιακή στρατηγική! Είναι ανάγκη να δίνεις πρωτοσέλιδα στους απορριπτικούς;
• Ο υπουργός Δικαιοσύνης εξέφρασε απαρέσκεια για τη διαρροή των πρακτικών συνεδρίας της Επιτροπής Νομικών που είχε θέμα τη σήψη και την διαφθορά στις φυλακές. Γιατί Υπουργέ μου; Επειδή μάθαμε και λίγη αλήθεια;
• «Ο κυπριακός λαός, ατενίζοντας το ματωμένο Πενταδάκτυλο, τίμησε και φέτος την 49η επέτειο της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν με τη στρατιωτική παρέλαση που προσέλαβε επιβλητικό χαρακτήρα με την επίδειξη σύγχρονων οπλικών συστημάτων της Εθνικής Φρουράς.»
• Το προηγούμενο απόσπασμα δεν είναι από έκδοση του ΓΕΕΦ, αλλά περιγραφη της παρέλασης από τον Φιλελεύθερο. Κάποιοι την έχουν δει στρατόκαυλοι εκει μέσα...
• Όταν ήμουν μικρός ήθελα να κάνω κάτι που να είναι εύκολο, να αφήνει καλά λεφτά και να μου εξασφαλίζει μια περίοπτη κοινωνική θέση, για να ικανοποιώ και το ψώνιο που έχω.
• Μέχρι πρόσφατα δεν ήξερα ποια δουλειά να κάνω, μέχρι που διάβασα ότι το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε τη διαθεσιμότητα του τέως Διοικητή της ΥΚΑΝ. Αποφάσισα να γίνω δικαστής: Τραβάς μια ακυρωτική απόφαση σε ό,τι σου παρουσιάσουν, τα παίρνεις χοντρά και πουλάς και μούρη.
• Ο ορισμός της πολιτικής ορθότητας και μπουρδολογίας: την ανάγκη καλύτερου συντονισμού μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών και Δικαιοσύνης σε θέματα μεταναστευτικής πολιτικής επισημαίνουν τα κόμματα.
• Εν ολίγοις, τα κόμματα βρήκαν τη λυση: ο συντονισμός δυο γραφειοκρατικών μηχανισμών. Τόσες ιδιοφυιες μαζεμένες στη Βουλή, μάσσιαλα μας!
• Την οργή των συνεπιβατών του αντιμετώπισε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, κατά την επιστροφή του από τις ΗΠΑ στα κατεχόμενα. Και που να ταξιδέψει από Λάρνακα ....
• Νέος καταστατικός χάρτης για την Εκκλησία. Προβλέπεται πλέον σαφής και εκσυγχρονισμένη διαδικασία παύσης του αρχιεπισκόπου. Ηρόδοτε, σκάβεις το λάκκο σου ή μου φαινεται;
• Επίσης, ο λαός θα εκλέγει τους τρεις υποψήφιους για τη θέση του Αρχιεπισκόπου και η Ιερά Σύνοδος θα έχει την τελευταία λέξη. Όπως εκλέγεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης! Μόνο που εκεί η Ιερά Σύνοδος καταρτίζει το τριπρόσωπο και η τουρκική κυβένρηση επιλέγει τον...πιο δικό της.
• Ο Πάμπος Χωραϊτης απέσυρε την υποψηφιότητα του για την επαρχιακή επιτροπή του ΔΗΚΟ στη Λεμεσό. Ρε φίλε, σόρρυ κιόλας, αλλά με τέτοιο επίθετο τι περίμενες;
• Ο υπουργός Δικαιοσύνης εξέφρασε απαρέσκεια για τη διαρροή των πρακτικών συνεδρίας της Επιτροπής Νομικών που είχε θέμα τη σήψη και την διαφθορά στις φυλακές. Γιατί Υπουργέ μου; Επειδή μάθαμε και λίγη αλήθεια;
• «Ο κυπριακός λαός, ατενίζοντας το ματωμένο Πενταδάκτυλο, τίμησε και φέτος την 49η επέτειο της Ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν με τη στρατιωτική παρέλαση που προσέλαβε επιβλητικό χαρακτήρα με την επίδειξη σύγχρονων οπλικών συστημάτων της Εθνικής Φρουράς.»
• Το προηγούμενο απόσπασμα δεν είναι από έκδοση του ΓΕΕΦ, αλλά περιγραφη της παρέλασης από τον Φιλελεύθερο. Κάποιοι την έχουν δει στρατόκαυλοι εκει μέσα...
• Όταν ήμουν μικρός ήθελα να κάνω κάτι που να είναι εύκολο, να αφήνει καλά λεφτά και να μου εξασφαλίζει μια περίοπτη κοινωνική θέση, για να ικανοποιώ και το ψώνιο που έχω.
• Μέχρι πρόσφατα δεν ήξερα ποια δουλειά να κάνω, μέχρι που διάβασα ότι το Ανώτατο Δικαστήριο ακύρωσε τη διαθεσιμότητα του τέως Διοικητή της ΥΚΑΝ. Αποφάσισα να γίνω δικαστής: Τραβάς μια ακυρωτική απόφαση σε ό,τι σου παρουσιάσουν, τα παίρνεις χοντρά και πουλάς και μούρη.
• Ο ορισμός της πολιτικής ορθότητας και μπουρδολογίας: την ανάγκη καλύτερου συντονισμού μεταξύ των Υπουργείων Εσωτερικών και Δικαιοσύνης σε θέματα μεταναστευτικής πολιτικής επισημαίνουν τα κόμματα.
• Εν ολίγοις, τα κόμματα βρήκαν τη λυση: ο συντονισμός δυο γραφειοκρατικών μηχανισμών. Τόσες ιδιοφυιες μαζεμένες στη Βουλή, μάσσιαλα μας!
• Την οργή των συνεπιβατών του αντιμετώπισε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, κατά την επιστροφή του από τις ΗΠΑ στα κατεχόμενα. Και που να ταξιδέψει από Λάρνακα ....
• Νέος καταστατικός χάρτης για την Εκκλησία. Προβλέπεται πλέον σαφής και εκσυγχρονισμένη διαδικασία παύσης του αρχιεπισκόπου. Ηρόδοτε, σκάβεις το λάκκο σου ή μου φαινεται;
• Επίσης, ο λαός θα εκλέγει τους τρεις υποψήφιους για τη θέση του Αρχιεπισκόπου και η Ιερά Σύνοδος θα έχει την τελευταία λέξη. Όπως εκλέγεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης! Μόνο που εκεί η Ιερά Σύνοδος καταρτίζει το τριπρόσωπο και η τουρκική κυβένρηση επιλέγει τον...πιο δικό της.
• Ο Πάμπος Χωραϊτης απέσυρε την υποψηφιότητα του για την επαρχιακή επιτροπή του ΔΗΚΟ στη Λεμεσό. Ρε φίλε, σόρρυ κιόλας, αλλά με τέτοιο επίθετο τι περίμενες;
11 Οκτωβρίου 2009
Μέρες αδιέξοδες
"Σενάριο χωρίς πλοκή, της ιστορίας εμπλοκή
αυτά τα χρόνια που χρεώθηκες να ζήσεις
με ποια τραγούδια να σωθείς,
με ποιους δικούς σου να βρεθείς
και ποιαν αλήθεια, τώρα πια, να μαρτυρήσεις"
«Στο ίδιο έργο θεατές», Αντώνης Ανδρικάκης
Τι απομένει να γράψει κανείς για το μικρό βασίλειό μας; Για τα ρουσφέτια, το Κυπριακό και τη διαφθορά στην Αστυνομία; Για τους κυριακάτικους ποδοσφαιρικούς εμφυλίους, τα λόγια των πολιτικών που φαίνονται να εξατμίζονται στον αέρα την ίδια ώρα που εκφέρονται... Πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να ρωτάει όλες τις ενοχλητικές ερωτήσεις. Για το ποιοι είμαστε ως κοινωνία, πού πάμε, ποιες ιδέες μάς συνεπαίρνουν και τι κινητοποιεί το συλλογικό θυμικό μας. Κι η ενόχληση πηγάζει από την ένταση των ερωτήσεων, την αμφισβήτηση των θεμελιακών κατευθύνσεων, αλλά και από τη φτώχεια ή ακόμα κι αυτήν την ανυπαρξία απαντήσεων.
Οι κρίσεις με καταλαμβάνουν συχνότερα όταν ταξιδεύω. Όταν συναντώ ανθρώπους αισιόδοξους, με ενέργεια, όνειρα και μια θετική στάση έναντι της καθημερινότητας, του μέλλοντός τους, με μάτια, καρδιά και μυαλό ανοικτά σε νέες προκλήσεις, ιδέες κι αναζητήσεις. Σε κραυγαλέα αντίστιξη με την κοινωνία μας, που επιμένει σε μια αυτιστική ομφαλοσκόπηση, όπου όλα λαμβάνουν χώρα με φόντο ανούσιες προσωπικές κόντρες και στον απόηχο των συνθημάτων της κερκίδας, για ένα παρελθόν που ο καθένας το θυμάται διαφορετικά.
Τι θα μπορούσε να μας βγάλει από εδώ; Μια κίνηση πολιτών, ένα ρεύμα νέων ανθρώπων που θα φέρουν την αλλαγή μέσα από τη δική τους ατομική προσπάθεια στην εργασία και στον τομέα δραστηριότητάς τους; Ένα νέο κόμμα, ίσως; Και η περίφημη κοινωνία των πολιτών, που μοιάζει όλο και πιο λιπόθυμη μέρα με τη μέρα; Ρίξτε μια ματιά στη μικρή απήχηση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Ακολουθήστε τη βαρετή γραμμή που μας οδηγεί σε πρωτοβουλίες όπως ο Ραδιομαραθώνιος, που η μοναδικότητα του μεγέθους και της συλλογικότητάς του αποτελεί ηχηρή απόδειξη της ανυπαρξίας μας.
Και τα όνειρα; Α! Εδώ βουλιάζουμε στα βαθιά και σκοτεινά νερά του γρήγορου διορισμού ή της πνιγηρής αγκαλιάς του ιδιωτικού τομέα, που μεταλάσσει τις δυναμικές στο δίπολο της μεγέθυνσης του κέρδους σε αντάλλαγμα με μισθούς που σε κάνουν να σιγείς. Οι στρατιές αναλώσιμων δικηγόρων, λογιστών, τραπεζικών και άλλων εργατικών δυνάμεων δίνουν καθημερινά βροντερό παρών στην ημερήσια αναφορά. Ένα έθνος developers, συν τα δάνεια, ο αγωνιώδης διαγκωνισμός σε κομματικές ιεραρχίες, η νεκρική σιγή από το πανεπιστήμιο, μια αφόρητη ιδιωτεία, ένας sms σεξουαλισμός, δεν θες και πολύ για να μελαγχολήσεις, είναι η αλήθεια...
Μ' αυτά και μ' αυτά, η προσδοκία χαμηλώνει και αρπάζεσαι από ό,τι μπορείς να βρεις για να σωθείς: να μιλήσεις στις παρέες, να εμπλακείς σε ένα σκοπό, που απασχολεί έστω αυτούς τους λίγους, να κυνηγήσεις ένα όνειρο που θα σε φέρει κάποτε μαζί με άλλους κάπου αλλού. Τόσο απροσδιόριστα, θολά και αψηλάφητα. Κι αυτό μεγαλώνει κι άλλο την αίσθηση του κενού που σου κάνει έφοδο κάθε Οκτώβρη.
9 Οκτωβρίου 2009
8 Οκτωβρίου 2009
Η αποφαση του Ανωτατου στην υποθεση των 10 (Γ. Εισαγγελεας)
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 56/09]
8 Οκτωβρίου, 2009
[Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Κ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/οτές.]
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσείοντας
ν.
ΑΝΔΡΕΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Εφεσίβλητου
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΪΑΣ 19.6.2009
Μ. Γεωργίου με Μ. Αγγελιδου και Κ. Δήμου, ασκούμενη δικηγόρο για τον αιτητή-εφεσίβλητο.
Α. Αουκαΐδης και Ν. Κέκκος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τον καθ' ου η αίτηση-εφεσείοντα.
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Το κατηγορητήριο περιλάμβανε 96 κατη¬γορίες. Με την ενδιάμεση απόφαση του, ημερομηνίας 17.9.08, το
2
Κακουργιοδικείο αθώωσε και απάλλαξε τον αιτητή και τους εννέα συγκατηγορούμενούς του, που είναι όλοι μέλη της Αστυνομικής Δύ¬ναμης Κύπρου, στις 62 από αυτές επειδή, όπως έκρινε, δεν είχε στοιχειοθετηθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση ώστε να δικαιολογείται να κληθούν να κάμουν την υπεράσπιση τους. Σ' αυτές περιλαμβά¬νονταν και οι κατηγορίες στις οποίες ήταν συστατικό στοιχείο η υπο¬βολή των Μάρκου Παπαγεωργίου και Ιωάννη Νικολάου σε βασανι¬στήρια. Με την τελική του απόφαση, ημερομηνίας 19.3.09, το Κα¬κουργιοδικείο αθώωσε και απάλλαξε τον αιτητή και τους εννέα συ-γκατηγορούμενους του και στις υπόλοιπες κατηγορίες, στις οποίες προεξάρχον ήταν το στοιχείο της υποβολής των ίδιων παραπονουμέ-νων σε σκληρή, απάνθρωπη, ή εξευτελιστική μεταχείριση. Όπως έκρινε, για λόγους που εξήγησε, δεν είχε εν τέλει αποδειχθεί η ενοχή οποιουδήποτε από αυτούς σε οποιαδήποτε από τις κατηγορίες.
Ο Γενικός Εισαγγελέας άσκησε δέκα εφέσεις, μια για κάθε κατηγο-ρούμενο, προγραμματίσαμε την ακρόαση τους αλλά, στο μεταξύ, υποβλήθηκε η παρούσα αίτηση από τον εφεσίβλητο στην Ποινική Έφεση 56/09 Ανδρέα Ευσταθίου, για προσαγωγή μαρτυρίας. Οι υ¬πόλοιποι εφεσίβλητοι, στους οποίους επιδόθηκε η αίτηση, με εξαίρε¬ση τον εφεσίβλητο Γεώργιο Κυλίλη, στην Ποινική Έφεση 62/09, δή¬λωσαν πως την υποστηρίζουν στο σύνολο της. Ο συνήγορος του ε¬φεσίβλητου Κυλίλη δήλωσε ότι υποστηρίζει μόνο το πρώτο από τα δυο της σκέλη. Ο Γενικός Εισαγγελέας κατέθεσε γραπτή ένσταση και ακούσαμε τα μέρη.
3
Οι δηλώσεις, ο χειρισμός και η φύση των επιχειρημάτων που ανα-πτύχθηκαν ανέδειξε ως την ουσία του πράγματος όχι το αυστηρά δι-κονομικό της δυνατότητας προσαγωγής μαρτυρίας στο Ανώτατο Δι-καστήριο, για τους σκοπούς της έφεσης. Η μαρτυρία που επιδιώκε¬ται να προσαχθεί αφορά σε δημοσιεύματα, δηλώσεις και εκδηλώσεις που ακολούθησαν την έκδοση της τελικής απόφασης του Κακουργι-οδικείου και στόχος της προσαγωγής της είναι η κατάργηση ή η ανα¬στολή των εφέσεων ώστε το ζήτημα της ενοχής ή της αθωότητας των εφεσίβλητων να παραμείνει, ως τελικά κριθέν, από την πρωτό¬δικη απόφαση. Ανεξάρτητα από την κατά νόμο δυνατότητα άσκησης έφεσης. Οπότε, συζητήθηκε ως το κρίσιμο ζήτημα το κατά πόσο, στη βάση των δεδομένων όπως τα προσδιορίζει ο αιτητής, θα μπο¬ρούσε ή θα έπρεπε να αχθούμε στις καταλήξεις που εισηγείται. Θα αναφερθούμε, συνεπώς, στις δηλώσεις, στο χειρισμό και στα επιχει¬ρήματα για να έχουμε ξεκαθαρισμένο το υπόβαθρο.
Η αίτηση έχει δυο σκέλη, με διακριτούς στόχους. Κατά τον πρώτο, δεν θα είναι δίκαιη η δίκη στο Ανώτατο Δικαστήριο και γι' αυτό το λόγο δεν θα πρέπει και να διεξαχθεί. Αυτό, εξ αιτίας του πρωτοφα¬νούς όγκου και περιεχομένου των δημοσιευμάτων και των εκδηλώ¬σεων που ακολούθησαν την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης. Όχι επειδή αμφισβητεί ο αιτητής πως το Ανώτατο Δικαστήριο θα εκδικά¬σει την υπόθεση αμερόληπτα, χωρίς επηρεασμό, όπως το δήλωσε ξεκάθαρα ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή, ο οποίος, και στην ίδια την ένορκη δήλωση του που υποστηρίζει την αίτηση του, απερι-φράστως ανέφερε πως, «είμαι βέβαιος ότι η Ολομέλεια του Ανωτά¬του Δικαστηρίου στην οποία έχω πλήρη εμπιστοσύνη είτε κερδίσω είτε χάσω την υπόθεση, όπως έχω εμπιστοσύνη σε όλα τα Δικαστή-
4
ρια, θα εκδικάσει δίκαια και με ευθυκρισία την υπόθεση μου...». Αλ¬λά, ενόψει της πεποίθησης που ο μέσος συνετός πολίτης θα σχημα¬τίσει, εξ αντικειμένου. Πως, δηλαδή, το Ανώτατο Δικαστήριο τον καταδίκασε, αν αυτή θα ήταν η κατάληξη, «γιατί δεν είχε άλλη επι¬λογή λόγω της τρομακτικής πίεσης που ασκήθηκε πάνω του από τη δημοσιότητα που πήρε το όλο θέμα...».
Η εν τέλει αντίδραση, τώρα, του ευπαίδευτου συνηγόρου εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα. Δεν αμφισβητείται αλλά είναι παραδεκτό πως την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης ακολούθησε πρωτοφα¬νής όγκος δημοσιευμάτων, δηλώσεων και εκδηλώσεων με περιεχό¬μενο και φύση όπως τα αποδίδει ο αιτητής στην αίτηση του και στην ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει. Στην οποία εξηγείται το «ψυχο¬λογικό λιντσάρισμα» που υπέστη από τα δυσμενή δημοσιεύματα με τα οποία, επί ένα περίπου μήνα, κάτω από το πρόσχημα της άσκησης κριτικής, ενώ η αθωωτική απόφαση δεν ήταν ακόμα τελεσίδικη αλλά υπέκειτο σε έφεση. Η οποία, κατά το Σύνταγμα και τους Νόμους, προσφέρει το μόνο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της. Κατά την ίδια ένορκη δήλωση, διατυπώθηκαν απόψεις «πως στην πραγματικό¬τητα εγώ και οι συγκατηγορουμενοί μου είμαστε ένοχοι και η από¬φαση του Κοκουργιοδικειου ήταν λανθασμένη». Με προεκτάσεις πρωτόγνωρες όπως αυτές παρατίθενται στην παράγραφο 4 της έ¬νορκης δήλωσης:
«Η κριτική αυτή όμως πήρε διαστάσεις έξω από κάθε μέτρο προκαλώντας μέχρι και διαδηλώσεις στον χώρο των Δικαστηρίων όπου διάφοροι νεαροί προφανώς επηρεασμένοι από τα όσα είχε αναφέρει ο Γενικός Εισαγγελέας πετούσαν μπανάνες, ντομάτες, αυγά και άλλα φρούτα στον χώρο του Δι¬καστηρίου. Επισυνάπτονται σχετικά φωτογραφικά στιγμιότυπα ρήψης δια¬φόρων φρούτων όπως αυτές είναι δημοσιευμένες στο διαδίκτυο, ξεπερνώ-
5
ντας επομένως κάθε έννοια κριτικής και παίρνοντας διαστάσεις κοινωνικού λιντσαρίσματος και δολοφονίας χαρακτήρων (character assassination).».
Ήταν, λοιπόν, η θέση εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα πως ενώ δεν θα είχε δικονομικής φύσης ένσταση στην προσαγωγή και των ί¬διων των δημοσιευμάτων ή γενικά μαρτυρίας για όσα ζητήθηκαν, όπως αυτά προσδιορίζονται στην αίτηση, το Ανώτατο Δικαστήριο πρέπει να απορρίψει την αίτηση γιατί, σε τελική ανάλυση, στη βάση της υπόθεσης του αιτητή, θα ήταν ατελέσφορη τέτοια πορεία. Δεν είναι δυνατό, όπως εισηγήθηκε, να αναγνωριστεί οποιασδήποτε μορφής ενδεχόμενο κάτω από οποιοδήποτε παραδεκτό κριτήριο, να είναι μη δίκαιη, για τέτοιους λόγους, η εκδίκαση των εφέσεων από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.
Το δεύτερο σκέλος της αίτησης αφορούσε στην προσαγωγή μαρτυ¬ρίας σε σχέση με δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα στο κύριο Δελτίο Ειδήσεων του ΡΙΚ 1 στις 19.3.09, δηλαδή την ίδια την ημέρα της έκ¬δοσης της πρωτόδικης απόφασης.
Πριν από την έναρξη της ακρόασης της αίτησης, ρητώς τα μέρη ξε¬πέρασαν το ζήτημα της προσαγωγής μαρτυρίας αφού από κοινού έ¬θεσαν ενώπιον μας το κείμενο αυτών των δηλώσεων, όπως δημο¬σιεύτηκε την επομένη στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος», οπότε, και σ' αυτή την περίπτωση, αναδείχθηκε ως το επίμαχο το κατά πόσο, στη βάση αυτών των δηλώσεων και των τοποθετήσεων κατά την α¬κρόαση, όπως είναι η θέση του αιτητή, η εκδίκαση των εφέσεων θα πρέπει να ανασταλεί σύμφωνα με την απόφαση στην υπόθεση Con-stantinides v. Vima Ltd (1983) 1 CLR 348.
6
Τα 5rjuoCTt£UgJOTo και η δίκαιη εκδίκαση των Εφέσεων
Το δικαίωμα άσκησης κριτικής σε δικαστικές αποφάσεις, όπως έχει διακηρυχθεί με κάθε ευκαιρία, είναι αδιαμφισβήτητο. Οι επιπτώσεις όμως από την άσκηση τέτοιας κριτικής ενώ η ποινική ευθύνη βρίσκε¬ται κάτω από δικαστική κρίση, είναι ζήτημα διαφορετικό. Πολύ πε¬ρισσότερο η εμφάνιση του κατηγορουμένου ως ενόχου ενώ είναι στοιχειώδες πως η ποινική ευθύνη διαγιγνώσκεται από το Δικαστή¬ριο, όπως ορίζει η συνταγματική και νομοθετική τάξη, που διασφαλί¬ζουν ως αναπαλλοτρίωτο το τεκμήριο της αθωότητας. Δεν έχουμε καμιά αμφιβολία πως δημοσιεύσεις τέτοιου περιεχομένου, ενώ η υ¬πόθεση εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από δικαστική κρίση, δεν ε¬ξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Αντίθετα το παραβλάπτουν αφού απομακρύνουν το κεφαλαιώδες ζήτημα της ενοχής ή της αθωότητας ενός ανθρώπου από το δημοκρατικό, κατά το Σύνταγμα και τους Νό¬μους, παραδεκτό πλαίσιο εξέτασης του, ώστε να προωθηθεί η άποψη του καθενός προς διαμόρφωση δημόσιας γνώμης.
Εν τούτοις, όπως έχουμε δει, δεν είναι αυτό το ζήτημα που εγείρεται εδώ. Ούτε καν το ζήτημα της πράγματι επίδρασης των δημοσιευμά¬των με τέτοιο συγκεκριμένο τρόπο, όπως αυτό διαπιστώνεται στο πλαίσιο της δίκης, ώστε η καταδίκη στο τέλος να προβάλλει ακρο-σφαλής. Όπως ακριβώς ήταν η περίπτωση στην Γεωργιάδης ν. Δημοκρατίας (2003) 2 ΑΑΔ 1 στην οποία, μεταξύ άλλων, το Ανώ¬τατο Δικαστήριο έκρινε πως η αξιοπιστία της μαρτυρίας των παραπο-νουμένων, κάτω από τα δεδομένα εκείνης της περίπτωσης, μειώθηκε σημαντικά και εξ αιτίας δημοσιευμάτων. Μάλιστα, με αναφορά και
7
σε τότε δημόσια γραπτή δήλωση του κ. Πέτρου Κληρίδη, τότε Αν. Γενικού Εισαγγελέα, στο κείμενο της οποίας, όπως το παραθέτει η απόφαση, θα επανέλθουμε.
Το ζήτημα αφορά στο κατά πόσο, ενόψει δημοσιευμάτων ή και άλ¬λων εκδηλώσεων, θα πρέπει να μη διεξαχθεί αλλά να καταργηθεί η δίκη. Η εισήγηση του αιτητή είχε ως έρεισμα αγγλικές αποφάσεις αλλά, όπως αναγνώρισε ο κ. Γεωργίου, αυτές αφορούσαν σε περι¬πτώσεις δικών με ενόρκους με προφανείς τις διαφορές προς τις δίκες ενώπιον επαγγελματιών δικαστών. Εισηγήθηκε όμως πως αυτές οι διαφορές δεν πρέπει να αναιρέσουν τη δυνατότητα κατάργησης της δίκης αλλά να την περιορίσουν και να την περιορίσουν πολύ περισ¬σότερο όταν, όπως εν προκειμένω, υπό συζήτηση δεν είναι καν η δί¬κη που θα διεξαχθεί σε πρώτο στάδιο αλλά δίκη ενώπιον του Ανωτά¬του Δικαστηρίου, κατ' έφεση. Ώστε να ασκείται αυτή η δικαιοδοσία στις πιο ακραίες από τις περιπτώσεις, όπως ακριβώς η παρούσα.
Ο κ. Λουκαΐδης επισήμανε την έλλειψη οποιουδήποτε προηγούμενου κατάργησης της δίκης σε Ανώτατο Δικαστήριο χώρας, για τέτοιο λό¬γο. Αμφισβητεί τη χρησιμοποίηση της γνώμης που συμπερασματικά υπολογίζεται ότι θα σχηματίσει ο μέσος συνετός πολίτης ως κριτηρί¬ου και τόνισε τον κίνδυνο να καθορίζουν τα δημοσιεύματα, όσο έ¬ντονα και απαράδεκτα και αν είναι, την κατάληξη μιας ποινικής δίω¬ξης. Παρέπεμψε συναφώς στα πιο κάτω από την απόφαση του Ανω¬τάτου Δικαστηρίου που εξέδωσε ο Αρτεμίδης, Π., στην υπόθεση Γε¬νικός Εισαγγελέας ν. Λουκάς Σιδερένιος κ,α., Ποινική Έφεση 73/2008 κ.α., ημερομηνίας 23.4.08:
8
«Τέλος, αισθανόμαστε πως πρέπει να πούμε δυο λόγια για την αναφορά του κ. Ευσταθίου στην αντίδραση αξιωματικών της Αστυνομίας ή άλλων συνόλων και μεμονωμένων ατόμων που δημιουργήθηκε από την απόφαση του Δικαστή. Οι Δικαστές δεν σχολιάζουν τέτοιου είδους αντιδράσεις για τον απλό λόγο ότι η δικαστική τους συνείδηση είναι άβατη. Οι Δικαστές συνεχίζουν το έργο τους και απονέμουν το δίκαιο σύμφωνα με τις αέναες αρχές της δικαιοσύνης, όπως έχουν θεσμοθετηθεί στο Σύνταγμα, στους Νόμους και στις Διεθνείς Συμβάσεις. Ο σεβασμός στους δημοκρατικούς θεσμούς της Πολιτείας είναι ίδιον των πολιτών με στοιχειώδη πολιτική α¬γωγή. Η ανταπόκριση των Δικαστηρίων και η άμυνα τους σε περίπτωση κρίσης των θεσμών είναι ακριβώς η συνέχιση του έργου τους για την υπε¬ράσπιση, κυρίως των ατομικών δικαιωμάτων που έχει ο άνθρωπος σε μια δημοκρατική και καλά αναπτυγμένη κοινωνία.».
Έχουμε, όμως, και κατ' ευθείαν νομολογία επί του θέματος. Πρόκει¬ται για την υπόθεση Αστυνομία ν. Φάντη και άλλων (1994) 2
ΑΑΔ 160. Κατά την έναρξη της διαδικασίας ενώπιον του Επαρχια¬κού Δικαστηρίου, επιφυλάχθηκαν τα πιο κάτω για γνωμοδότηση από το Ανώτατο Δικαστήριο:
"1. Κατά πόσον το Δικαστήριο έχει στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, δη¬λαδή, προτού αναγνωσθεί το κατηγορητήριο στους κατηγορουμένους, δι¬καιοδοσία ή εξουσία, χωρίς να προβλέπεται τούτο από τον περί Ποινικής Δικονομίας Νόμο, Κεφ. 155, να εξετάσει παράπονο των κατηγορουμένων ότι υπήρξε παραβίαση του συνταγματικού δικαιώματος τους για δίκαιη και αμερόληπτη δίκη το οποίο κατοχυρώνεται από το άρθρο 30.2 του Συντάγ¬ματος επειδή κατά τους ισχυρισμούς της υπεράσπισης, έχουν κυκλοφορή¬σει αρνητικά δημοσιεύματα σε βάρος τους αναφορικά με την ενώπιον του υπόθεση.
2. Αν το πιο πάνω ερώτημα (1) απαντηθεί καταφατικά, κατά πόσον το Δι-καστήριο έχει δικαιοδοσία ή εξουσία στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, δηλαδή, προτού αναγνωσθεί το κατηγορητήριο στους κατηγορουμένους, να ακούσει μαρτυρία για να διακριβώσει κατά πόσον υπήρξε η ισχυριζόμε¬νη παραβίαση του εν λόγω συνταγματικού δικαιώματος των κατηγορουμέ¬νων.
3. Αν το ερώτημα (1) απαντηθεί καταφατικά, κατά πόσον το Δικαστήριο, εφόσον αποφανθεί ότι υπήρξε παραβίαση του πιο πάνω συνταγματικού δι¬καιώματος των κατηγορουμένων έχει εξουσία ή δικαιοδοσία, στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, δηλαδή, προτού αναγνωσθεί το κατηγορητήριο
9
στους κατηγορουμένους, να αποφασίσει ότι η κατηγορούσα αρχή δεν δύ¬ναται να προχωρήσει την υπόθεση της και ως εκ τούτου να ανακόψει την πορεία της ποινικής διαδικασίας απαλλάσσοντας τους κατηγορουμένους".
Η διαφωνία στην πλήρη Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν αφορούσε στην ουσία. Η μειοψηφία έκρινε πως ήταν δικονομικής φύσης το ερώτημα, ειδικά το πρώτο που συνιστούσε το υπόβαθρο και, χωρίς να επεκταθεί στην ουσία, για λόγους που εξήγησε, θεώ¬ρησε πως ο κατηγορούμενος μπορούσε να εγείρει το θέμα ώστε να αποφανθεί επ' αυτού το Επαρχιακό Δικαστήριο. Η απόφαση της πλειοψηφίας που, βεβαίως, καθόρισε και το αποτέλεσμα, ήταν δια¬φορετική. Είναι σύντομη και θα την παραθέσουμε αυτούσια, όπως την εξέδωσε ο Αρτεμίδης, Δ., όπως ήταν τότε:
«Το ερώτημα που τέθηκε ενώπιον μας είναι κατά πόσο δημοσιεύματα που αφορούν, στην υπό κρίση περίπτωση πρόσωπα εναντίον των οποίων α¬σκήθηκε ποινική δίωξη, μπορούν να ισχυριστούν πως, λόγω των δημοσι¬ευμάτων αυτών δε θα τύχουν δίκαιης δίκης σύμφωνα με το Άρθρο 30.2 του Συντάγματος, και ως εκ τούτου πρέπει να απαλλαγούν των κατηγο¬ριών. Μολονότι το παράπεμψαν πρωτόδικο Δικαστήριο έχει συντάξει τρία ερωτήματα, σε ισάριθμες παραγράφους, πιστεύουμε πως στην πραγματι¬κότητα είναι ένα, όπως το διατυπώνουμε αμέσως πιο πάνω. Πάνω σ'αυτό το σημείο παρατηρούμε πως και οι δικηγόροι των κατηγορουμένων πα¬ρουσίασαν την επιχειρηματολογία τους προβάλλοντας δύο επάλληλες ει¬σηγήσεις: (α) ότι το Δικαστήριο μπορεί να κρίνει πως το περιεχόμενο των δυσμενών σχολίων που δημοσιεύθηκαν για τους κατηγορούμενους συνε¬πάγεται αποστέρηση του δικαιώματος τους για δίκαιη δίκη, και (β) αν αυτό γίνει αποδεκτό, τότε η δίκη πρέπει να ανακοπεί και οι κατηγορούμενοι να απαλλαγούν.
Πολύ ορθά οι συνήγοροι έκαμαν συγκεκριμένη και σαφή την εισήγηση τους στο παράπεμψαν Δικαστήριο γιατί, σύμφωνα με τη νομολογία, προϋ¬πόθεση για να τεθεί σε λειτουργία το άρθρο 148, του περί Ποινικής Δικο¬νομίας Νόμου, Κεφ. 155, είναι η αναγκαιότητα επίλυσης του ερωτήματος που εγείρεται για την παραπέρα πορεία της δίκης.
Είμαστε της γνώμης πως η απάντηση στο ερώτημα είναι αρνητική γιατί,
10
(α) Η εισήγηση πως η απασχόληση των μέσων μαζικής ενημέρωσης με οποιαδήποτε υπόθεση που μπορεί να παρουσιαστεί - ή είναι ενώπιον του Δικαστηρίου - δυνατό να καταργήσει τη δίκη, δεν έχει έρεισμα στο ατομι¬κό δικαίωμα που διασφαλίζεται στο Άρθρο30.2 του Συντάγματος. Υιοθέτη¬ση τέτοιας ιδέας καταλύει στην πράξη τη δικαστική λειτουργία ή, το λιγό¬τερο, την καθιστά ατελέσφορη. Επιπλέον απολήγει στην άρνηση του δι¬καιώματος του πολίτη για δίκαιη δίκη γιατί, αν υιοθετηθεί αυτή η θέση, θα σήμαινε πως το ίδιο το Δικαστήριο δέχεται να καταργηθεί η νόμιμη δίκη για να μετατεθεί η κρίση της υπόθεσης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Κάμνουμε εδώ μια παρέκβαση για να πούμε πως δε μας διαφεύγει το γε¬γονός ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται, με το δικό τους τρό¬πο βέβαια, για πολύ και διεισδυτικά με υποθέσεις που παρουσιάζονται στα Δικαστήρια. Θα ήταν όμως ατόπημα να δεχθούμε πως ο κατηγορούμενος, ή σε ποινική υπόθεση η διωκτική αρχή, μπορούν να εισηγούνται κατάργη¬ση της δίκης, ή στις πολιτικές υποθέσεις οι διάδικοι την αποδοχή ή απόρ¬ριψη της αγωγής αναλόγως του συμφέροντος του όποιου διάδικου, επειδή ασχολήθηκαν με την υπόθεση τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που, ειρήσθω εν παρόδω, δεν είναι παράγοντες στη δίκη.
(β) Δεν υπάρχει προηγούμενο σε οποιαδήποτε χώρα, με το ίδιο ή παρό¬μοιο νομικό καθεστώς όπως το δικό μας, που ανακόπηκε η έναρξη της ποινικής διαδικασίας, ή η πορεία της δίκης, λόγω δημοσιευμάτων που α¬φορούν σ'αυτή. Οι δικηγόροι όταν ρωτήθηκαν ειδικά πάνω στο ζήτημα, και τους ζητήθηκε να παρουσιάσουν οποιεσδήποτε σχετικές αυθεντίες πε¬ριήλθαν στην αντίληψη τους, ανέφεραν πως όταν τους δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξουν την εισήγηση τους στο Επαρχιακό Δικαστήριο θα προβούν, στη δέουσα έρευνα. Έχουμε τη γνώμη πως η έρευνα των δικηγόρων ήταν πλήρης. Ο κ. Τριανταφυλλίδης είχε μάλιστα την καλοσύνη να μας απο¬στείλει και Αγγλική απόφαση, που βρήκε μετά το πέρας της ενώπιον μας διαδικασίας. Είχαμε την ευκαιρία βέβαια να κάμουμε και τη δική μας έρευ¬να. Δεν έχουμε εντοπίσει δικαστική απόφαση, ή, έστω άρθρο στη νομική φιλολογία που να υποστηρίζει τη θέση που υιοθέτησαν οι δικηγόροι των κατηγορουμένων.
(γ) Οι μεμονωμένες πρόσφατες αγγλικές αποφάσεις δεν αποτελούν για μας αυθεντία. Απλή αναφορά σ'αυτές καταδεικνύει πως η αιτιολόγηση τους βρίσκει έρεισμα στο θεσμό των ενόρκων, όπου είναι πιθανός επηρεα¬σμός τους από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Όμως, και αυτό είναι το ση¬μαντικό, σε καμιά από αυτές δεν καταργήθηκε η δίκη με την αιτιολογία πως ασχολήθηκαν μ'αυτή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δημοσιεύοντας δυσμενείς αναφορές για τον κατηγορούμενο ή τα γεγονότα της υπόθεσης. Ο λόγος της δικαστικής διαταγής που εκδόθηκε στις συγκεκριμένες υπο¬θέσεις ήταν η πιθανότητα επηρεασμού των ενόρκων. Πρέπει επίσης να σημειώσουμε πως η δικαστική πρακτική στην Αγγλία δεν προσφέρεται σε μας για άντληση έστω βοήθειας, γιατί στη χώρα μας ισχύουν συνταγματι¬κές διατάξεις.
11
(δ) Συμμεριζόμαστε την άποψη ότι μπορεί να εγερθεί ζήτημα ενώπιον ο-ποιουδήποτε Δικαστηρίου που να αφορά στη δίκαιη δίκη και διάφορα άλ¬λα, όπως επιτρέπει ο Νόμος και το Σύνταγμα. Δεν κρίνουμε όμως σκόπιμο να στοχαστούμε, κάμνοντας θεωρητικές υποθέσεις, σε ένα τομέα όπου η νομική επιστήμη και νομολογία δεν θεώρησε ορθό να εκτραπεί από το δρόμο που από χρόνια τώρα βαδίζει. Ακόμα και στις λίγες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το ζήτημα αγγίζεται στην ουσία του. Καταπιάνο¬νται δηλαδή με τα συγκεκριμένα γεγονότα της υπόθεσης, βάσει των ο¬ποίων προβλήθηκε ο ισχυρισμός πως δεν υπήρξε δίκαιη δίκη. Δεν υπάρχει υπόθεση στην οποία έγινε πρόταση πως δεν υπήρξε δίκαιη δίκη, επειδή ασχολήθηκαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με αυτή ή, πιο συγκεκριμένα γιατί δημοσιεύθηκαν δυσμενή σχόλια για τον κατηγορούμενο.
(ε) Η πραγματικά απαράδεκτη κατάσταση που δημιουργείται όταν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται με ανεπίτρεπτο τρόπο με τις υποθέσεις πολιτών, που μπορεί να παρουσιαστούν ή βρίσκονται στα Δικαστήρια, α-πασχολεί πολλές χώρες που αναζητούν πρόσφορους τρόπους αντιμετώπι¬σης της. Παράδειγμα η Ελλάδα, όπου έχει θεσπιστεί ειδική νομοθεσία, και μάλιστα συζητείται η παραπέρα βελτίωση της προς το αυστηρότερο, για να προστατευθεί ο κατηγορούμενος από δημόσιο προπηλακισμό από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και άλλα όργανα, πριν και κατά τη διάρκεια της δί¬κης. Ας μην ξεχνούμε το αξίωμα πως ένας είναι αθώος μέχρις ότου κριθεί ένοχος από το δικαστήριο, μετά από την προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασί¬α.».
Η εμβέλεια αυτής της υπόθεσης εξηγήθηκε στην υπόθεση Δημοκρα¬τία v. Ford (Αρ. 2) (1995) 2 ΑΑΔ 232. Ειδικά, στα πιο κάτω α¬ποσπάσματα από την απόφαση που εξέδωσε ο Πικής, Π.:
«Ο λόγος της Φάντη (απόφαση πλειοψηφίας) είναι ότι τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται από το Άρθρο 30.3 του Συντάγματος είναι συνυφασμένα με τη διεξαγωγή της δίκης και όχι με την κατάργηση της.
Η προάσπιση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου, βάσει του Άρθρου 30.3, συναρτάται, όπως προκύπτει από τη Φάντη, με τη διασφάλιση των εχεγγύων που εξασφαλίζονται στον κατηγορούμενο κατά τη διεξαγωγή της δίκης και όχι τον αποκλεισμό ή διαγραφή της ποινικής ευθύνης του κατηγορουμένου.».
12
Καταλήγουμε πως, ως θέμα νομολογιακού προηγούμενου αλλά και ορθής αρχής, δεν μπορεί να τίθεται θέμα κατάργησης της δίκης, πο¬λύ λιγότερο της έφεσης, εξ αιτίας δυσμενών δημοσιευμάτων.
Το αίτηυα νια αναστολή της εκδίκασης της έφεσι^
Παραθέτουμε κατ' αρχάς το κείμενο των δηλώσεων του Γενικού Ει-σαγγελέα, όπως αυτές δημοσιεύτηκαν, κατ' επίκληση του οποίου υ-ποβλήθηκε το αίτημα:
« "Ενθαρρύνουν την κρατική τρομοκρατία" Πρωτοφανής έκρηξη του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
Μια ζωή στις δικαστικές αίθουσες έχει περάσει ο Γενικός Εισαγγελέας Πέ¬τρος Κληρίδης. Έχει ακούσει, έχει διαβάσει, έχει αναλωθεί σε δεκάδες, εκατοντάδες αποφάσεις. Καμιά πάντως, δεν φαίνεται να τον εξόργισε τό¬σο, όσο η χθεσινή. Με σκληρή γλώσσα, έθεσε τη Δικαιοσύνη, τη χθεσινή απόφαση του Δικαστηρίου, υπό κρίση. Το περί δικαίου a\oQr\\ja, είπε, έχει τρωθεί. Ακολουθεί η οτιχομυθία του Εισαγγελέα με τη δημοσιογράφο Αι¬μιλία Κενεβέζου στο ΡΙΚ:
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς αισθάνεστε μετά από αυτή την απόφαση; ΓΕΝ. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εντελώς απογοητευμένος με την ποιότητα της Δικαι¬οσύνης μας. Ξεκινώ από το σημείο που πήγα στο Δικαστήριο για να α¬σκήσω ένα δικαίωμα το οποίο ο νόμος μου δίνει να ζητήσω παραπομπή νομικού ερωτήματος και ούτε καν με άκουσε το Δικαστήριο. Συνέχισε την ανάγνωση της απόφασης ως εάν ο Γενικός Εισαγγελέας να μην είχε μπει στο Δικαστήριο και να μην είχε ζητήσει τίποτε. Αυτή την απαξιωτική συ¬μπεριφορά δεν τη δέχομαι από κανένα. Ο Γενικός Εισαγγελέας είναι ο πρώτος δικηγόρος - έτσι θεωρείται- έχω απαίτηση τον ίδιο σεβασμό που έχω προς το Δικαστήριο, τον ίδιο σεβασμό να έχουν και τα Δικαστήρια προς εμένα. Δεν έδειξε τον ίδιο σεβασμό το Δικαστήριο, αντίθετα έδειξε μια απαξιωτική συμπεριφορά, πράγμα που μου δίνει το δικαίωμα με τον ί-διο τρόπο να μιλώ και εγώ για το Δικαστήριο. Έχει πει ένας από τους παραπονούμενους ότι αυτό αποτελεί ενθάρρυνση της κρατικής τρομοκρα¬τίας. Αυτό είναι ακριβώς που έγινε με την αθώωση των κατηγορουμένων. Πού είναι η μαρτυρία των δύο εμπειρογνωμόνων; Δεν έβλεπαν οι παρα-πονούμενοι τη σκηνή που κακοποιούσαν, γιατί δεν έγινε δεκτή αυτή η μαρτυρία; Και τα ΜΜΕ για ένα αυτής της σημασίας δημοσίου ενδιαφέρο¬ντος θέμα, δεν είχαν δικαίωμα να προβάλουν σκηνές και να κάνουν και σχόλια; Πότε μπορεί ο Τύπος να μιλά; Εγώ δεν λέω να γίνονται λαϊκές δι-
13
κες. Αλλά εάν ο Τύπος δεν είχε δικαίωμα να πρόβαλλε αυτές τις σκηνές και να τις σχολίαζε, τότε ποια είναι η αποστολή του Τύπου; Είμαι τόσο απογοητευμένος κ. Κενεβέζου.
ΔΗΜ: Το αντιλαμβάνομαι κ. Γενικέ, γι' αυτό και δεν σας διέκοψα. ΓΕ: Και αυτό το οποίο είπε ένας από τους παραπονούμενους ότι είναι εν¬θάρρυνση της κρατικής τρομοκρατίας έχει απόλυτο δίκαιο. ΔΗΜ.: Τι θα κάνετε εσείς ως Νομική Υπηρεσία;
ΓΕ: Τι σχέση έχει τι θα κάνουμε; Και έφεση να κάνουμε τι σημασία έχει. Θεραπεύονται τα πράγματα; Θεραπεύονται τα πράγματα; Προβάλλονται ακόμα και σήμερα οι σκηνές. Δεν τις βλέπετε τις σκηνές; Και δεν έγινε κανονική αναγνώριση; Δεν έβλεπαν τους κατηγορούμενους και δεν έβλε¬παν τους ίδιους να προβάλλονται στο βίντεο;
ΔΗΜ.: Εξηγήστε μου πώς λειτούργησε γιατί εμείς οι πολίτες δεν μπορού¬με να αντιληφθούμε.
ΓΕ: Δεν ξέρω πώς λειτούργησε. Σας λέω ότι είναι μια εντελώς λανθασμέ¬νη απόφαση και έχει ο κάθε πολλίτης το δικαίωμα να την κρίνει. Ο κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να κρίνει. Και τα Δικαστήρια είναι υπό κρίση. Κα¬νείς δεν είναι πέραν κρίσης. Και τα Δικαστήρια είναι υπό κρίση. Και για τα δικά τους σφάλματα.
ΔΗΜ: Θα εφεσιβάλεται όμως την απόφαση. Ας μη μείνουμε στο διαδικα¬στικό.
ΓΕ: Τι σημασία έχει αυτό; Σημασία έχει ότι έχει εκδοθεί αυτή η απόφαση. Βλέπουμε δύο ανθρώπους οι οποίοι αναγνωρίζονται να κακοποιούνται από όλους αυτούς οι οποίοι αναγνωρίζονται, και το Δικαστήριο να λέει ότι δεν αποδείχθηκε η αυθεντικότητα της ταινίας. Ως εάν η ταινία αυτή να έχει οποιοσδήποτε αυστηρός για την αυθεντικότητα της εκτός από το Δικαστή¬ριο. Και οι άνθρωποι αυτοί βλέπουν τον εαυτό τους στη σκηνή και τους αναγνωρίζουν δεν μπορεί να είναι πιστευτοί. Οι ίδιοι εκείνοι αστυνομικοί οι οποίοι έκαναν αγωγές εναντίον των δύο παραπονούμενων και άρα ήσαν στη σκηνή και άρα μετείχαν σ' αυτό το επεισόδιο, και η αστυνομία η οποία έκανε και δίωξη εναντίον αυτών των δυο ανθρώπων με μάρτυρες τους κα¬τηγορούμενους, δεν δείχνει ότι ήσαν παρόντες;
ΔΗΜ: Θα τολμήσω να ρωτήσω. Τότε δεν μπορεί να εμπιστευόμαστε και τη Δικαιοσύνη κ. Κληρίδη; ΓΕ: Όχι πάντα κυρία Κενεβέζου. ΔΗΜ: Άρα το περί δικαίου αίσθημα αυτή τη φορά ... ΓΕ: Έχετε την εντύπωση ότι δεν έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα. ΔΗΜ: Έχει τρωθεί. ΓΕ: Ευχαριστώ πολύ κυρία Κενεβέζου.»
Η πρώτη τοποθέτηση εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα ήταν πως αυτό το κείμενο ήταν απλώς κριτική, έντονη ή υπερβολική δεν έχει σημασία, επί του δημοσίου ενδιαφέροντος θέματος της δικαστικής απόφασης που
14
είχε εκδοθεί. Και έγινε σ' αυτό το πλαίσιο αναφορά σε νομολογία ανα¬φορικά με τη δυνατότητα άσκησης κριτικής σε δικαστικές αποφάσεις.
Στις προεκτάσεις από την άσκηση κριτικής σε δικαστική απόφαση όταν αυτή εξακολουθεί, ως μη τελεσίδικη, να βρίσκεται κάτω από δικαστική κρίση, έχουμε αναφερθεί. Προσθέτουμε εδώ πως, εν προκειμένω, ο Γενικός Εισαγγελέας δεν ήταν ο ξένος προς τη διαδικασία τρίτος αλλά εκείνος ο οποίος, κατά το Νόμο, είχε το δικαίωμα να ασκήσει έφεση, στο πλαίσιο της οποίας, κατά τις δυνατότητες που παρέχονται, θα μπο¬ρούσε να συζητήσει τα όποια, κατά την εκτίμηση του, σφάλματα στην πρωτόδικη απόφαση. Ο ίδιος, στις δηλώσεις του, δήλωσε πως δεν είχε σημασία το κατά πόσο θα ασκούσε έφεση, θέτοντας και το ερώτημα αν «θεραπεύονται τα πράγματα». Δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι αν με αυτό τον τρόπο ο Γενικός Εισαγγελέας παρεπεμπε στις νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν τις δυνατότητες σε σχέση με την άσκηση έφεσης κατά αθωωτικής απόφασης. Σημειώνουμε, όμως, την παράγραφο (γ) της ένστασης του στην αίτηση:
«Από πλευράς Γενικής Εισαγγελίας εκφράστηκε αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης του Κακουργιοδικείου η πρόθεση καταχώρησης έφεσης στο Ανώτατο Δικαστήριο πράγμα το οποίο έγινε και συνιστά σαφή απόδειξη της απόλυτης και απεριόριστης εμπιστοσύνης που έχει ο Γενικός Εισαγγε¬λέας στο Ανώτατο Δικαστήριο και γενικότερα στο ισχύον σύστημα απονο¬μής δικαιοσύνης όπως είναι δομημένο και θεσμοτετημένο βάσει του Συ-ντάγματος και της Κυπριακής Νομοθεσίας. Αυτό δεν αποκλείει την έκ¬φραση από οποιοδήποτε δημόσιας κριτικής της απόφασης εναντίον της οποίας στρέφεται η έφεση.»
Ο Γενικός Εισαγγελέας δήλωσε «εντελώς απογοητευμένος οπό την ποιότητα της δικαιοσύνης μας», πως η αθώωση των κατηγορουμέ¬νων «αποτελεί ενθάρρυνση της κρατικής τρομοκρατίας», πως δεν πρέπει πάντοτε να εμπιστευόμαστε τη δικαιοσύνη και πως το περί δι¬καίου αίσθημα έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα. Πρόκειται για βαριές εκ-
15
φράσεις που πλήττουν το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης και που δεν αναμέναμε να χρησιμοποιηθούν, σε καμιά περίπτωση από θεσμικό όργανο τέτοιας βαρύνουσας σημασίας όπως ο Γενικός Ει¬σαγγελέας. Μάλιστα, όπως προκύπτει από το κείμενο που δημοσιεύ¬τηκε, εν γνώσει. Ο Γενικός Εισαγγελέας αναφέρθηκε σε κατά τη γνώμη του απαξιωτική έναντι του συμπεριφορά του Κακουργιοδικεί-ου όταν θέλησε να διακόψει την ανάγνωση της απόφασης. Και το θέμα εδώ δεν είναι αν το Κακουργιοδικείο είχε άλλη επιλογή από τη συνέχιση της ανάγνωσης της απόφασης. Εκείνο που ξεχωρίζει για τους σκοπούς της παρούσας διαδικασίας είναι η δήλωση του Γενικού Εισαγγελέα πως ό,τι έγινε του έδινε δικαίωμα να μιλά με τον ίδιο τρόπο για το Δικαστήριο, απαξιωτικά δηλαδή. Και αυτή ήταν, εν τέ¬λει η ουσία των δηλώσεων που δεν αμβλύνεται από το γεγονός ότι στο κείμενο περιλαμβάνεται και αναφορά σε σχέση με στοιχεία της μαρτυρίας που είχε προσαχθεί. Έκαμε αυτή την αναφορά και έθεσε ερωτήματα αναφορικά με το γιατί το Κακουργιοδικείο δεν δέχτηκε τη μια ή την άλλη μαρτυρία, χωρίς όμως αναφορά και στην αιτιολόγηση που περιλαμβάνεται στην πρωτόδικη απόφαση, έστω σε εκείνο το πλαίσιο, αφού είχε επιλεγεί, κακώς κατά τη γνώμη μας, η οδός της δημόσιας συζήτησης ζητημάτων που προφανώς θα απασχολούσαν κατά την εκδίκαση της έφεσης.
Όπως είδαμε, με επιστέγασμα την επίκληση «του περί δικαίου αισθή-ματος» το οποίο, βεβαίως, δεν συναρτάται προς το αποδεικτικό υλικό στη βάση του οποίου τα Δικαστήρια έχουν καθήκον να κρίνουν. Αλλά και της ίδιας της αθώωσης ως ενθάρρυνσης της κρατικής τρο¬μοκρατίας ως εάν να μην ήταν και η αθώωση παραδεκτό ενδεχόμε¬νο, ανάλογα με την κρίση επί της μαρτυρίας και τις νομικές αρχές.
16
Έχουμε αναφερθεί σε δημόσια ανακοίνωση του Γενικού Εισαγγελέα που την υπογράφει υπό την ιδιότητα, τότε, του Αν. Γενικού Εισαγγε¬λέα όπως αυτή καταγράφεται στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστη¬ρίου στην υπόθεση Γεωργιάδης (ανωτέρω). Εκεί, βεβαίως, τα α¬δικήματα τελούσαν ακόμα υπό διερεύνηση αλλά περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση τοποθετήσεις ορθές, με γενικότερη προέκταση. Την παραθέτουμε:
«Ανακοίνωση της Νομικής Υπηρεσίας.
Εδώ και αρκετές ημέρες το κυρίαρχο θέμα σε όλα τα Μέσα Μαζικής Επι-κοινωνίας είναι οι διεξαγόμενες από την Αστυνομία ανακρίσεις για τη δια¬πίστωση διάπραξης ποινικών αδικημάτων, που φέρεται να διαπράχθηκαν από τους κ.κ.Δώρο Γεωργιάδη και Γεώργιο Σερδάρη.
Η έκταση των δημοσιευμάτων και προβολής της εν λόγω υπόθεσης είχε πάρει από την αρχή μορφή χιονοστιβάδας, στην οποία ενεπλάκησαν όλα τα ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, σε βαθμό που να καθιστά αδύνατο τον οποιοδήποτε έλεγχο χωρίς την ανάγκη δίωξης σχεδόν των πάντων στη Δημοκρατία, σε περίπτωση που διαπιοτώνετο ότι διαπράττετο με τα εν λό¬γω δημοσιεύματα ποινικό αδίκημα.
Έχουν περάσει αρκετές ημέρες και φαίνεται ότι, παρά το γεγονός ότι το θέμα έπαυσε να αποτελεί πρώτη είδηση, εντούτοις εξακολουθεί να γίνεται προβολή του, παρά και την έκδοση στο μεταξύ διαταγμάτων από το Επαρ¬χιακό Δικαστήριο Λάρνακας για διεξαγωγή της διαδικασίας κεκλεισμένων των θυρών, απαγόρευσης με οποιοδήποτε τρόπο δημοσιοποίησης των πρακτικών της διαδικασίας, και διάθεσης υλικού από το φάκελο της υπό¬θεσης χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου. Στην ίδια απόφαση του το Δικα¬στήριο ανέφερε πως η έννοια της «δίκης κεκλεισμένων των θυρών» δεν περιορίζεται μόνο στο χώρο του Δικαστηρίου αλλά σκοπό έχει να αποκλει¬στεί η δημοσιοποίηση των όσων διαδραματίζονται σε σχέση με αυτήν.
Είναι για το λόγο αυτό που χωρίς να παραβλέπεται και το δικαίωμα του κοινού για πληροφόρηση, πρέπει να παύσει οποιαδήποτε αναφορά από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στην υπόθεση, με τρόπο που ενδέχεται να ε¬πηρεάσει την απονομή της δικαιοσύνης, και ιδιαίτερα προκαλώντας την πίστη για ενοχή των δύο υπόπτων αναφορικά με τα όποια αδικήματα τε¬λούν υπό διερεύνηση.
17
Το δικαίωμα κάθε προσώπου να θεωρείται αθώος μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο θα πρέπει να γίνεται απόλυτα σεβαστό από τα Μέσα Μαζικής Επι-κοινωνίας και να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εντύπωση για ενοχή των υπόπτων, πράγμα το οποίο αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της δικαι¬οσύνης.
Είναι με λύπη μου που θα δώσω οδηγίες για ποινική δίωξη σε περίπτωση που δημοσίευμα όχι μόνο θα παραβαίνει τα διατάγματα του Δικαστηρίου, αλλά και που ενδέχεται να επηρεάσει την ορθή απονομή της δικαιοσύνης ή τις ανακρίσεις και γενικότερα τις αρχές της δίκαιης δίκης.
Πέτρος Κληρίδης
Αν. Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας.»
Η περαιτέρω τοποθέτηση εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα αφο¬ρούσε στο πρακτέο, ενόψει της δημοσίευσης του πιο πάνω κειμένου. Κατά την εισήγηση του, όσο και αν κάποιος θα μπορούσε να το θεω¬ρήσει υπερβολικό, ακόμα και καταφρονητικό, δεν θα ήταν δικαιολο¬γημένο να ανασταλεί η εκδίκαση της υπόθεσης. Ο κ. Λουκαΐδης α¬κροθιγώς αναφέρθηκε σε σκέψεις του αναφορικά με την ορθότητα της απόφασης στην Constantsnides v. Vima Ltd αλλά και στο δι¬καίωμα του Γενικού Εισαγγελέα, δυνάμει του Άρθρου 112.3 του Συ¬ντάγματος να ακούεται από τα Δικαστήρια αλλά δεν ήταν με αναφο¬ρά σ' αυτές ή οποιεσδήποτε άλλες που προώθησε τη θέση του. Η θέση του δομήθηκε στο πλαίσιο του σκεπτικού της Constantinides v. Vima Ltd και ήταν η εισήγηση του πως η παρούσα διακρίνεται. Ως ακολούθως: Δεν περιλαμβάνεται στο κείμενο των δηλώσεων του Γενικού Εισαγγελέα οποιασδήποτε μορφής αμφισβήτηση της ακε¬ραιότητας και της αμεροληψίας του Κακουργιοδικειου, πολύ λιγότερο του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στάση που και τώρα επιβεβαιώνεται πέ¬ραν από την παράγραφο 3 της ένστασης στην οποία έγινε ήδη ανα¬φορά, με την ακόλουθη τοποθέτηση, όπως αυτή έχει καταγραφεί:
18
«Με κάθε ειλικρίνεια, και δεν εκφράζω προσωπική άποψη αλλά και την ί¬δια την άποψη του κ. Κληρίδη, ο κ. Κληρίδης συμπεριφέρθηκε, εξέφρασε μια προσωπική άποψη σε ό,τι αφορά σφάλματα, κατά τη γνώμη του, σφάλματα του Δικαστηρίου. Δεν επετέθη, ούτε επιτίθεται ούτε κατακρίνει καθόλου την εντιμότητα του Δικαστηρίου, οποιουδήποτε δικαστηρίου, είτε του πρωτοβάθμιου, ούτε, βεβαίως του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεν ηγέρθη ούτε και ετέθη θέμα, ούτε το impartiality του Δικαστηρίου. Σέβεται από¬λυτα τα Δικαστήρια, και εγώ τα σέβομαι που τον εκφράζω, και την ακε¬ραιότητα και την τιμιότητα και τις αποφάσεις του. Αυτό είναι ένα, αλλά μπορώ να τις κρίνω με όση ένταση δικαιούμαι».
Από την άλλη πλευρά προωθήθηκε η άποψη πως πράγματι η περί¬πτωση εμπίπτει στην αρχή που καθιέρωσε η Constantinides ν. Vima Ltd και πως η διαδικασία πρέπει να ανασταλεί μέχρις ότου ο Γενικός Εισαγγελέας ανακαλέσει τις απρεπείς και έξαλλες δηλώσεις του που αποτελούν περιφρόνηση του Κακουργιοδικεϊου και ολόκλη¬ρου του δικαστικού συστήματος. Αποκαθιστώντας έτσι την αξιοπρέ¬πεια, την τιμή και τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου.
Θα εξετάσουμε, επομένως, την Constantinides v. Vima Ltd. Ο ε-
φεσείων ήταν αρχισυντάκτης εφημερίδας και μετά την απόρριψη της αγωγής του για δυσφήμιση, ενώ όπως συναγόταν σκόπευε να ασκή¬σει έφεση, προέβη στη δημοσίευση κειμένων με άμεσο ή έμμεσο θέ¬μα την απόφαση με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή του. Υποβλή¬θηκε αίτηση από τους εφεσίβλητους με στόχο να μην επιτραπεί στον εφεσειοντα να ακουστεί πριν αποσύρει τις δηλώσεις στις οποίες προέβη και κατ' αρχάς συζητήθηκε το ζήτημα της καταφρόνησης του Δικαστηρίου, ως θέματος αυτοτελούς. Κρίθηκε πως δεν ήταν δυνατό να εκδικαστεί σε εκείνο το πλαίσιο ζήτημα καταφρόνησης του Δικα¬στηρίου αφού, όπως εξηγήθηκε, μόνο ποινικό δικαστήριο θα είχε τέ¬τοια δικαιοδοσία, στη βάση κατηγορητηρίου που θα καταχωρειτο. Το δεύτερο θέμα που απασχόλησε ήταν εκείνο της αστικής καταφρόνη-
19
σης αλλά και ως προς αυτό κρίθηκε πως έλειπαν οι προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν εξέταση κάτω από τέτοια σκοπιά. Απέμεινε το ζή¬τημα της κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας και, βεβαίως, είναι σ' αυτό που επικεντρώθηκαν οι δυο πλευρές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, με εκτεταταμένη ανάλυση και αναφορά στη νομολογία, εξήγησε τη σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου να κατα¬στέλλει, με τον κατάλληλο κατά περίπτωση τρόπο, την κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας. Και εξέτασε αν στη βάση των δεδομέ¬νων θα έπρεπε να παρέμβει. Σ' αυτό το πλαίσιο διαπίστωσε ανοίκεια επίθεση κατά των δικαστών που εξέδωσαν την πρωτόδικη απόφαση αλλά και του δικαστικού σώματος γενικά. Υπό το μανδύα της κριτι¬κής, αμφισβητήθηκε η αμεροληψία του πρωτόδικου Δικαστηρίου και του δικαστικού σώματος γενικά. Αφού επιχειρήθηκε δε και γελιο-ποίηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, του αποδόθηκε και ανεντιμό¬τητα, όχι σε μια στιγμιαία έκρηξη αλλά ως μέρος της προσπάθειας για υπονόμευση του κύρους του δικαστικού σώματος. Αναφέρθηκε το Ανώτατο Δικαστήριο στο δικαίωμα της κριτικής των δικαστικών αποφάσεων αλλά επισήμανε ταυτόχρονα το γεγονός πως ο εφεσείων δεν ήταν ο απομακρυσμένος από τα γεγονότα δημοσιογράφος αλλά διάδικος στην υπόθεση. Που θέλησε να αναζητήσει δικαίωση μέσω δημοσιευμάτων τα οποία εμφάνιζαν το πρωτόδικο Δικαστήριο και το δικαστικό σώμα ως μεροληπτικά. Αποδοκιμάστηκε αυτή η μέθοδος και επισημάνθηκαν οι κίνδυνοι από την προσφυγή σ' αυτή. Για να καταλήξει το Ανώτατο Δικαστήριο στα ακόλουθα από την απόφαση του Πική, Δ., όπως ήταν τότε:
«What appellant has done, is to seek our intervention on appeal, for the sustainance of his rights while disputing the inclination of the Judiciary to
20
administer justice. A litigant cannot seek the intervention of the Court in the interests of justice while questioning the impartiality of the Courts. For, a corrupt Judiciary does not administer justice according to law but justice according to convenience».
Σε ελεύθερη μετάφραση:
Εκείνο που έκαμε ο εφεσειων, είναι να ζητήσει την παρέμβαση μας κατ' έφεση για την επικράτηση των δικαιωμάτων του ενώ αμφισβητεί τη διάθε¬ση του Δικαστικού Σώματος να απονείμει δικαιοσύνη. Ένας διάδικος δεν μπορεί να ζητά την παρέμβαση του Δικαστηρίου προς το συμφέρον της δι¬καιοσύνης ενώ αμφισβητεί την αμεροληψία των Δικαστηρίων. Επειδή, ένα διεφθαρμένο δικαστικό σώμα δεν αποδίδει δικαιοσύνη σύμφωνα με το Νό¬μο αλλά δικαιοσύνη με σκοπιμότητα.
Εξέτασε στη συνέχεια το εφετείο τις δυνατότητες που παρεχονταν. Αναφέρθηκε και ως προς αυτές σε νομολογία, διαπίστωσε πως η ά¬σκηση έφεσης ήταν καταχρηστική και διέταξε την αναστολή της. Αυτό, μέχρις ότου ο εφεσειων αποκαθιστούσε με κατάλληλες ενέρ¬γειες το κύρος του Δικαστηρίου προς απονομή δικαιοσύνης στην υ¬πόθεση. Παραθέτουμε το καταληκτικό απόσπασμα από την απόφαση:
«We have examined the case with very great care, not least because it is the first of its kind to come before the Supreme Court. We are unanim¬ously of the opinion that the exercise by the appellant of his statutory right of appeal, while questioning the impartiality of the Judiciary in the manner above stated, amounts to a gross abuse of the process of the Court. Therefore, unless the appellant first restores the authority of the Court, it would be an abuse on his part to invoke its powers to obtain justice in the case. If we were powerless to act in these circumstances, the authority of the Courts would be muted.
In our judgment the appeal should be stayed.
Nothing said in this judgment is designed to limit the right of the public to criticize judicial action. Not only the public - especially the press - has a right, but a duty as well to criticize judicial action whenever they think that criticism is merited in the public interest. Nobody is above the law. Least of all the Judges. We are duty bound to administer justice accord-
21
ing to law. The administration of justice is all important to the wellbeing of society and concerns everyone. We are not here confronted, as noted above, with a bona fide criticism of a judgment of the Court, but with a litigant attempting to vindicate his proclaimed rights through the press, by destroying the premises upon which justice is administered, that is, the impartiality of the Judiciary.
In the result the appeal is stayed. The order for stay shall cease to oper¬ate if and when the appellant restores by appropriate action the authority of the Court to do justice in the case. Thereafter, it may be fixed for hearing on the application of any party to the cause. The costs of the present proceedings shall be borne by the appellant.».
Σε ελεύθερη μετάφραση:
Έχουμε εξετάσει την υπόθεση με πολύ μεγάλη προσοχή, πολύ περισσότε¬ρο επειδή είναι η πρώτη του είδους της που έρχεται ενώπιον του Ανωτά¬του Δικαστηρίου. Είμαστε ομόφωνα της γνώμης ότι η άσκηση από τον εφεσείοντα του θεσμοθετημένου δικαιώματος έφεσης, ενώ αμφισβητεί την αμεροληψία του Δικαστικού Σώματος κατά τον τρόπο που εκτέθηκε πιο πάνω, συνιστά βαριά κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας. Επομένως, εκτός αν ο εφεσείων πρώτα αποκαταστήσει το κύρος του Δικαστηρίου, θα ήταν κατάχρηση εκ μέρους του να επικαλείται τις εξουσίες του να αποδώ¬σει δικαιοσύνη στην υπόθεση. Αν είμαστε ανίσχυροι να ενεργήσουμε κά¬τω από αυτές τις περιστάσεις, η εξουσία των Δικαστηρίων θα εξουδετερω¬νόταν.
Κατά την απόφαση μας η έφεση πρέπει να ανασταλεί.
Τίποτε από όσα έχουν λεχθεί σ' αυτή την απόφαση στοχεύει στο να περιο¬ρίσει το δικαίωμα του κοινού να ασκεί κριτική σε δικαστική ενέργεια. Όχι μόνο το κοινό - ιδίως ο τύπος - έχει δικαίωμα, αλλά έχει και καθήκον να ασκεί κριτική σε δικαστική ενέργεια οποτεδήποτε νομίζει ότι η κριτική δι¬καιολογείται προς το δημόσιο συμφέρον. Κανένας δεν είναι υπεράνω του Νόμου. Λιγότερο από όλους οι δικαστές. Μας δεσμεύει το καθήκον να απονέμουμε δικαιοσύνη σύμφωνα με το Νόμο. Η απονομή της δικαιοσύ¬νης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ευημερία της κοινωνίας και ενδιαφέ¬ρει τον καθένα. Δεν είμαστε εδώ αντιμέτωποι, όπως σημειώσαμε πιο πά¬νω, με μια καλής πίστης κριτική μιας απόφασης του Δικαστηρίου, αλλά με ένα διάδικο που επιχειρεί δικαίωση για τα δικαιώματα του που επικαλείται μέσω του τύπου, διά της καταστροφής του υπόβαθρου πάνω στο οποίο η δικαιοσύνη απονέμεται, δηλαδή, της αμεροληψίας του Δικαστικού Σώμα-τος.
Τελικά η έφεση αναστέλλεται. Το διάταγμα για αναστολή θα σταματήσει να λειτουργεί αν και όταν ο εφεσείων αποκαταστήσει με κατάλληλη ενέρ¬γεια το κύρος του Δικαστηρίου να απονείμει δικαιοσύνη στην υπόθεση.
22
Μετά από αυτό, θα μπορεί να οριστεί για ακρόαση με αίτηση οποιουδήποτε από τους διαδίκους. Τα έξοδα της παρούσας διαδικασίας θα καταβληθούν από τον εφεσείοντα.
Έχουμε ενώπιον μας εφέσεις που ασκήθηκαν εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα σε σχέση με υπόθεση που αφορά στο δημόσιου συμφέ¬ροντος ζήτημα της διάγνωσης της ποινικής ευθύνης των εφεσίβλη¬των για σοβαρά αδικήματα. Έχουμε καταγράψει τις παρατηρήσεις μας για τις δημόσιες δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα. Θα αναμέ¬ναμε πως ο Γενικός Εισαγγελέας θα απέσυρε τις δηλώσεις του. Ό¬μως αυτή η διαδικασία δεν είναι τιμωρητικής φύσης. Δεν τίθεται ζή¬τημα και είναι εκτός της δικαιοδοσίας μας η συζήτηση λήψης μέτρου που θα είχε τη μορφή κύρωσης για ό,τι λέχθηκε. Εκείνο που εξετά¬ζουμε, στο πλαίσιο του θέματος όπως αυτό συζητήθηκε ενώπιον μας είναι το κατά πόσο καταχρηστικά ο Γενικός Εισαγγελέας επιδιώκει, με την άσκηση των εφέσεων, την παρέμβαση του Ανωτάτου Δικαστηρί¬ου. Δηλαδή, υπό συζήτηση είναι η ενδεχόμενη κατάχρηση της δια¬δικασίας ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η προοπτική, στην περίπτωση, όπως εξηγήθηκε στην Constantinides v. Vima Ltd (α¬νωτέρω) δεν είναι, βεβαίως, η απόρριψη των εφέσεων αλλά η ανα¬στολή της εκδίκασης τους μέχρις ότου, με κατάλληλη ενέργεια απο¬κατασταθεί το κύρος του Δικαστηρίου να απονείμει δικαιοσύνη στην υπόθεση. Κατά διαφοροποίηση από τα δεδομένα στην Constanti¬nides v. Vima Ltd, έχουμε ενώπιον μας τις δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα πως σέβεται τις αποφάσεις του Δικαστηρίου και πως ου¬δέποτε αμφισβήτησε ή αμφισβητεί, την τιμιότητα, αμεροληψία ή α¬κεραιότητα του Κακουργιοδικείου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη δικαιοδοσία του οποίου απευθύνεται και πως έχει απόλυτη και απε¬ριόριστη εμπιστοσύνη στο ισχύον σύστημα απονομής δικαιοσύνης
23
όπως είναι δομημένο και θεσμοθετημένο βάσει του Συντάγματος και της Κυπριακής Νομοθεσίας. Θεωρούμε πως ενόψει αυτών των δη¬λώσεων, στο πλαίσιο του λόγου της Constantinides v. Vima Ltd, δεν δικαιολογείται να διατάξουμε αναστολή της εκδίκασης των εφέ¬σεων. Η αίτηση απορρίπτεται.
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.
ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Δ.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.
Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ.
Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.
Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Κ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ. ΜΣι.
[ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΦΕΣΗ ΑΡ. 56/09]
8 Οκτωβρίου, 2009
[Π. ΑΡΤΕΜΗΣ, Π., Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ΣΤ. ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Κ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/οτές.]
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσείοντας
ν.
ΑΝΔΡΕΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Εφεσίβλητου
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΪΑΣ 19.6.2009
Μ. Γεωργίου με Μ. Αγγελιδου και Κ. Δήμου, ασκούμενη δικηγόρο για τον αιτητή-εφεσίβλητο.
Α. Αουκαΐδης και Ν. Κέκκος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τον καθ' ου η αίτηση-εφεσείοντα.
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Το κατηγορητήριο περιλάμβανε 96 κατη¬γορίες. Με την ενδιάμεση απόφαση του, ημερομηνίας 17.9.08, το
2
Κακουργιοδικείο αθώωσε και απάλλαξε τον αιτητή και τους εννέα συγκατηγορούμενούς του, που είναι όλοι μέλη της Αστυνομικής Δύ¬ναμης Κύπρου, στις 62 από αυτές επειδή, όπως έκρινε, δεν είχε στοιχειοθετηθεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση ώστε να δικαιολογείται να κληθούν να κάμουν την υπεράσπιση τους. Σ' αυτές περιλαμβά¬νονταν και οι κατηγορίες στις οποίες ήταν συστατικό στοιχείο η υπο¬βολή των Μάρκου Παπαγεωργίου και Ιωάννη Νικολάου σε βασανι¬στήρια. Με την τελική του απόφαση, ημερομηνίας 19.3.09, το Κα¬κουργιοδικείο αθώωσε και απάλλαξε τον αιτητή και τους εννέα συ-γκατηγορούμενους του και στις υπόλοιπες κατηγορίες, στις οποίες προεξάρχον ήταν το στοιχείο της υποβολής των ίδιων παραπονουμέ-νων σε σκληρή, απάνθρωπη, ή εξευτελιστική μεταχείριση. Όπως έκρινε, για λόγους που εξήγησε, δεν είχε εν τέλει αποδειχθεί η ενοχή οποιουδήποτε από αυτούς σε οποιαδήποτε από τις κατηγορίες.
Ο Γενικός Εισαγγελέας άσκησε δέκα εφέσεις, μια για κάθε κατηγο-ρούμενο, προγραμματίσαμε την ακρόαση τους αλλά, στο μεταξύ, υποβλήθηκε η παρούσα αίτηση από τον εφεσίβλητο στην Ποινική Έφεση 56/09 Ανδρέα Ευσταθίου, για προσαγωγή μαρτυρίας. Οι υ¬πόλοιποι εφεσίβλητοι, στους οποίους επιδόθηκε η αίτηση, με εξαίρε¬ση τον εφεσίβλητο Γεώργιο Κυλίλη, στην Ποινική Έφεση 62/09, δή¬λωσαν πως την υποστηρίζουν στο σύνολο της. Ο συνήγορος του ε¬φεσίβλητου Κυλίλη δήλωσε ότι υποστηρίζει μόνο το πρώτο από τα δυο της σκέλη. Ο Γενικός Εισαγγελέας κατέθεσε γραπτή ένσταση και ακούσαμε τα μέρη.
3
Οι δηλώσεις, ο χειρισμός και η φύση των επιχειρημάτων που ανα-πτύχθηκαν ανέδειξε ως την ουσία του πράγματος όχι το αυστηρά δι-κονομικό της δυνατότητας προσαγωγής μαρτυρίας στο Ανώτατο Δι-καστήριο, για τους σκοπούς της έφεσης. Η μαρτυρία που επιδιώκε¬ται να προσαχθεί αφορά σε δημοσιεύματα, δηλώσεις και εκδηλώσεις που ακολούθησαν την έκδοση της τελικής απόφασης του Κακουργι-οδικείου και στόχος της προσαγωγής της είναι η κατάργηση ή η ανα¬στολή των εφέσεων ώστε το ζήτημα της ενοχής ή της αθωότητας των εφεσίβλητων να παραμείνει, ως τελικά κριθέν, από την πρωτό¬δικη απόφαση. Ανεξάρτητα από την κατά νόμο δυνατότητα άσκησης έφεσης. Οπότε, συζητήθηκε ως το κρίσιμο ζήτημα το κατά πόσο, στη βάση των δεδομένων όπως τα προσδιορίζει ο αιτητής, θα μπο¬ρούσε ή θα έπρεπε να αχθούμε στις καταλήξεις που εισηγείται. Θα αναφερθούμε, συνεπώς, στις δηλώσεις, στο χειρισμό και στα επιχει¬ρήματα για να έχουμε ξεκαθαρισμένο το υπόβαθρο.
Η αίτηση έχει δυο σκέλη, με διακριτούς στόχους. Κατά τον πρώτο, δεν θα είναι δίκαιη η δίκη στο Ανώτατο Δικαστήριο και γι' αυτό το λόγο δεν θα πρέπει και να διεξαχθεί. Αυτό, εξ αιτίας του πρωτοφα¬νούς όγκου και περιεχομένου των δημοσιευμάτων και των εκδηλώ¬σεων που ακολούθησαν την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης. Όχι επειδή αμφισβητεί ο αιτητής πως το Ανώτατο Δικαστήριο θα εκδικά¬σει την υπόθεση αμερόληπτα, χωρίς επηρεασμό, όπως το δήλωσε ξεκάθαρα ο ευπαίδευτος συνήγορος του αιτητή, ο οποίος, και στην ίδια την ένορκη δήλωση του που υποστηρίζει την αίτηση του, απερι-φράστως ανέφερε πως, «είμαι βέβαιος ότι η Ολομέλεια του Ανωτά¬του Δικαστηρίου στην οποία έχω πλήρη εμπιστοσύνη είτε κερδίσω είτε χάσω την υπόθεση, όπως έχω εμπιστοσύνη σε όλα τα Δικαστή-
4
ρια, θα εκδικάσει δίκαια και με ευθυκρισία την υπόθεση μου...». Αλ¬λά, ενόψει της πεποίθησης που ο μέσος συνετός πολίτης θα σχημα¬τίσει, εξ αντικειμένου. Πως, δηλαδή, το Ανώτατο Δικαστήριο τον καταδίκασε, αν αυτή θα ήταν η κατάληξη, «γιατί δεν είχε άλλη επι¬λογή λόγω της τρομακτικής πίεσης που ασκήθηκε πάνω του από τη δημοσιότητα που πήρε το όλο θέμα...».
Η εν τέλει αντίδραση, τώρα, του ευπαίδευτου συνηγόρου εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα. Δεν αμφισβητείται αλλά είναι παραδεκτό πως την έκδοση της πρωτόδικης απόφασης ακολούθησε πρωτοφα¬νής όγκος δημοσιευμάτων, δηλώσεων και εκδηλώσεων με περιεχό¬μενο και φύση όπως τα αποδίδει ο αιτητής στην αίτηση του και στην ένορκη δήλωση που τη συνοδεύει. Στην οποία εξηγείται το «ψυχο¬λογικό λιντσάρισμα» που υπέστη από τα δυσμενή δημοσιεύματα με τα οποία, επί ένα περίπου μήνα, κάτω από το πρόσχημα της άσκησης κριτικής, ενώ η αθωωτική απόφαση δεν ήταν ακόμα τελεσίδικη αλλά υπέκειτο σε έφεση. Η οποία, κατά το Σύνταγμα και τους Νόμους, προσφέρει το μόνο πλαίσιο ελέγχου της ορθότητας της. Κατά την ίδια ένορκη δήλωση, διατυπώθηκαν απόψεις «πως στην πραγματικό¬τητα εγώ και οι συγκατηγορουμενοί μου είμαστε ένοχοι και η από¬φαση του Κοκουργιοδικειου ήταν λανθασμένη». Με προεκτάσεις πρωτόγνωρες όπως αυτές παρατίθενται στην παράγραφο 4 της έ¬νορκης δήλωσης:
«Η κριτική αυτή όμως πήρε διαστάσεις έξω από κάθε μέτρο προκαλώντας μέχρι και διαδηλώσεις στον χώρο των Δικαστηρίων όπου διάφοροι νεαροί προφανώς επηρεασμένοι από τα όσα είχε αναφέρει ο Γενικός Εισαγγελέας πετούσαν μπανάνες, ντομάτες, αυγά και άλλα φρούτα στον χώρο του Δι¬καστηρίου. Επισυνάπτονται σχετικά φωτογραφικά στιγμιότυπα ρήψης δια¬φόρων φρούτων όπως αυτές είναι δημοσιευμένες στο διαδίκτυο, ξεπερνώ-
5
ντας επομένως κάθε έννοια κριτικής και παίρνοντας διαστάσεις κοινωνικού λιντσαρίσματος και δολοφονίας χαρακτήρων (character assassination).».
Ήταν, λοιπόν, η θέση εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα πως ενώ δεν θα είχε δικονομικής φύσης ένσταση στην προσαγωγή και των ί¬διων των δημοσιευμάτων ή γενικά μαρτυρίας για όσα ζητήθηκαν, όπως αυτά προσδιορίζονται στην αίτηση, το Ανώτατο Δικαστήριο πρέπει να απορρίψει την αίτηση γιατί, σε τελική ανάλυση, στη βάση της υπόθεσης του αιτητή, θα ήταν ατελέσφορη τέτοια πορεία. Δεν είναι δυνατό, όπως εισηγήθηκε, να αναγνωριστεί οποιασδήποτε μορφής ενδεχόμενο κάτω από οποιοδήποτε παραδεκτό κριτήριο, να είναι μη δίκαιη, για τέτοιους λόγους, η εκδίκαση των εφέσεων από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.
Το δεύτερο σκέλος της αίτησης αφορούσε στην προσαγωγή μαρτυ¬ρίας σε σχέση με δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα στο κύριο Δελτίο Ειδήσεων του ΡΙΚ 1 στις 19.3.09, δηλαδή την ίδια την ημέρα της έκ¬δοσης της πρωτόδικης απόφασης.
Πριν από την έναρξη της ακρόασης της αίτησης, ρητώς τα μέρη ξε¬πέρασαν το ζήτημα της προσαγωγής μαρτυρίας αφού από κοινού έ¬θεσαν ενώπιον μας το κείμενο αυτών των δηλώσεων, όπως δημο¬σιεύτηκε την επομένη στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος», οπότε, και σ' αυτή την περίπτωση, αναδείχθηκε ως το επίμαχο το κατά πόσο, στη βάση αυτών των δηλώσεων και των τοποθετήσεων κατά την α¬κρόαση, όπως είναι η θέση του αιτητή, η εκδίκαση των εφέσεων θα πρέπει να ανασταλεί σύμφωνα με την απόφαση στην υπόθεση Con-stantinides v. Vima Ltd (1983) 1 CLR 348.
6
Τα 5rjuoCTt£UgJOTo και η δίκαιη εκδίκαση των Εφέσεων
Το δικαίωμα άσκησης κριτικής σε δικαστικές αποφάσεις, όπως έχει διακηρυχθεί με κάθε ευκαιρία, είναι αδιαμφισβήτητο. Οι επιπτώσεις όμως από την άσκηση τέτοιας κριτικής ενώ η ποινική ευθύνη βρίσκε¬ται κάτω από δικαστική κρίση, είναι ζήτημα διαφορετικό. Πολύ πε¬ρισσότερο η εμφάνιση του κατηγορουμένου ως ενόχου ενώ είναι στοιχειώδες πως η ποινική ευθύνη διαγιγνώσκεται από το Δικαστή¬ριο, όπως ορίζει η συνταγματική και νομοθετική τάξη, που διασφαλί¬ζουν ως αναπαλλοτρίωτο το τεκμήριο της αθωότητας. Δεν έχουμε καμιά αμφιβολία πως δημοσιεύσεις τέτοιου περιεχομένου, ενώ η υ¬πόθεση εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από δικαστική κρίση, δεν ε¬ξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Αντίθετα το παραβλάπτουν αφού απομακρύνουν το κεφαλαιώδες ζήτημα της ενοχής ή της αθωότητας ενός ανθρώπου από το δημοκρατικό, κατά το Σύνταγμα και τους Νό¬μους, παραδεκτό πλαίσιο εξέτασης του, ώστε να προωθηθεί η άποψη του καθενός προς διαμόρφωση δημόσιας γνώμης.
Εν τούτοις, όπως έχουμε δει, δεν είναι αυτό το ζήτημα που εγείρεται εδώ. Ούτε καν το ζήτημα της πράγματι επίδρασης των δημοσιευμά¬των με τέτοιο συγκεκριμένο τρόπο, όπως αυτό διαπιστώνεται στο πλαίσιο της δίκης, ώστε η καταδίκη στο τέλος να προβάλλει ακρο-σφαλής. Όπως ακριβώς ήταν η περίπτωση στην Γεωργιάδης ν. Δημοκρατίας (2003) 2 ΑΑΔ 1 στην οποία, μεταξύ άλλων, το Ανώ¬τατο Δικαστήριο έκρινε πως η αξιοπιστία της μαρτυρίας των παραπο-νουμένων, κάτω από τα δεδομένα εκείνης της περίπτωσης, μειώθηκε σημαντικά και εξ αιτίας δημοσιευμάτων. Μάλιστα, με αναφορά και
7
σε τότε δημόσια γραπτή δήλωση του κ. Πέτρου Κληρίδη, τότε Αν. Γενικού Εισαγγελέα, στο κείμενο της οποίας, όπως το παραθέτει η απόφαση, θα επανέλθουμε.
Το ζήτημα αφορά στο κατά πόσο, ενόψει δημοσιευμάτων ή και άλ¬λων εκδηλώσεων, θα πρέπει να μη διεξαχθεί αλλά να καταργηθεί η δίκη. Η εισήγηση του αιτητή είχε ως έρεισμα αγγλικές αποφάσεις αλλά, όπως αναγνώρισε ο κ. Γεωργίου, αυτές αφορούσαν σε περι¬πτώσεις δικών με ενόρκους με προφανείς τις διαφορές προς τις δίκες ενώπιον επαγγελματιών δικαστών. Εισηγήθηκε όμως πως αυτές οι διαφορές δεν πρέπει να αναιρέσουν τη δυνατότητα κατάργησης της δίκης αλλά να την περιορίσουν και να την περιορίσουν πολύ περισ¬σότερο όταν, όπως εν προκειμένω, υπό συζήτηση δεν είναι καν η δί¬κη που θα διεξαχθεί σε πρώτο στάδιο αλλά δίκη ενώπιον του Ανωτά¬του Δικαστηρίου, κατ' έφεση. Ώστε να ασκείται αυτή η δικαιοδοσία στις πιο ακραίες από τις περιπτώσεις, όπως ακριβώς η παρούσα.
Ο κ. Λουκαΐδης επισήμανε την έλλειψη οποιουδήποτε προηγούμενου κατάργησης της δίκης σε Ανώτατο Δικαστήριο χώρας, για τέτοιο λό¬γο. Αμφισβητεί τη χρησιμοποίηση της γνώμης που συμπερασματικά υπολογίζεται ότι θα σχηματίσει ο μέσος συνετός πολίτης ως κριτηρί¬ου και τόνισε τον κίνδυνο να καθορίζουν τα δημοσιεύματα, όσο έ¬ντονα και απαράδεκτα και αν είναι, την κατάληξη μιας ποινικής δίω¬ξης. Παρέπεμψε συναφώς στα πιο κάτω από την απόφαση του Ανω¬τάτου Δικαστηρίου που εξέδωσε ο Αρτεμίδης, Π., στην υπόθεση Γε¬νικός Εισαγγελέας ν. Λουκάς Σιδερένιος κ,α., Ποινική Έφεση 73/2008 κ.α., ημερομηνίας 23.4.08:
8
«Τέλος, αισθανόμαστε πως πρέπει να πούμε δυο λόγια για την αναφορά του κ. Ευσταθίου στην αντίδραση αξιωματικών της Αστυνομίας ή άλλων συνόλων και μεμονωμένων ατόμων που δημιουργήθηκε από την απόφαση του Δικαστή. Οι Δικαστές δεν σχολιάζουν τέτοιου είδους αντιδράσεις για τον απλό λόγο ότι η δικαστική τους συνείδηση είναι άβατη. Οι Δικαστές συνεχίζουν το έργο τους και απονέμουν το δίκαιο σύμφωνα με τις αέναες αρχές της δικαιοσύνης, όπως έχουν θεσμοθετηθεί στο Σύνταγμα, στους Νόμους και στις Διεθνείς Συμβάσεις. Ο σεβασμός στους δημοκρατικούς θεσμούς της Πολιτείας είναι ίδιον των πολιτών με στοιχειώδη πολιτική α¬γωγή. Η ανταπόκριση των Δικαστηρίων και η άμυνα τους σε περίπτωση κρίσης των θεσμών είναι ακριβώς η συνέχιση του έργου τους για την υπε¬ράσπιση, κυρίως των ατομικών δικαιωμάτων που έχει ο άνθρωπος σε μια δημοκρατική και καλά αναπτυγμένη κοινωνία.».
Έχουμε, όμως, και κατ' ευθείαν νομολογία επί του θέματος. Πρόκει¬ται για την υπόθεση Αστυνομία ν. Φάντη και άλλων (1994) 2
ΑΑΔ 160. Κατά την έναρξη της διαδικασίας ενώπιον του Επαρχια¬κού Δικαστηρίου, επιφυλάχθηκαν τα πιο κάτω για γνωμοδότηση από το Ανώτατο Δικαστήριο:
"1. Κατά πόσον το Δικαστήριο έχει στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, δη¬λαδή, προτού αναγνωσθεί το κατηγορητήριο στους κατηγορουμένους, δι¬καιοδοσία ή εξουσία, χωρίς να προβλέπεται τούτο από τον περί Ποινικής Δικονομίας Νόμο, Κεφ. 155, να εξετάσει παράπονο των κατηγορουμένων ότι υπήρξε παραβίαση του συνταγματικού δικαιώματος τους για δίκαιη και αμερόληπτη δίκη το οποίο κατοχυρώνεται από το άρθρο 30.2 του Συντάγ¬ματος επειδή κατά τους ισχυρισμούς της υπεράσπισης, έχουν κυκλοφορή¬σει αρνητικά δημοσιεύματα σε βάρος τους αναφορικά με την ενώπιον του υπόθεση.
2. Αν το πιο πάνω ερώτημα (1) απαντηθεί καταφατικά, κατά πόσον το Δι-καστήριο έχει δικαιοδοσία ή εξουσία στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, δηλαδή, προτού αναγνωσθεί το κατηγορητήριο στους κατηγορουμένους, να ακούσει μαρτυρία για να διακριβώσει κατά πόσον υπήρξε η ισχυριζόμε¬νη παραβίαση του εν λόγω συνταγματικού δικαιώματος των κατηγορουμέ¬νων.
3. Αν το ερώτημα (1) απαντηθεί καταφατικά, κατά πόσον το Δικαστήριο, εφόσον αποφανθεί ότι υπήρξε παραβίαση του πιο πάνω συνταγματικού δι¬καιώματος των κατηγορουμένων έχει εξουσία ή δικαιοδοσία, στο παρόν στάδιο της διαδικασίας, δηλαδή, προτού αναγνωσθεί το κατηγορητήριο
9
στους κατηγορουμένους, να αποφασίσει ότι η κατηγορούσα αρχή δεν δύ¬ναται να προχωρήσει την υπόθεση της και ως εκ τούτου να ανακόψει την πορεία της ποινικής διαδικασίας απαλλάσσοντας τους κατηγορουμένους".
Η διαφωνία στην πλήρη Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου δεν αφορούσε στην ουσία. Η μειοψηφία έκρινε πως ήταν δικονομικής φύσης το ερώτημα, ειδικά το πρώτο που συνιστούσε το υπόβαθρο και, χωρίς να επεκταθεί στην ουσία, για λόγους που εξήγησε, θεώ¬ρησε πως ο κατηγορούμενος μπορούσε να εγείρει το θέμα ώστε να αποφανθεί επ' αυτού το Επαρχιακό Δικαστήριο. Η απόφαση της πλειοψηφίας που, βεβαίως, καθόρισε και το αποτέλεσμα, ήταν δια¬φορετική. Είναι σύντομη και θα την παραθέσουμε αυτούσια, όπως την εξέδωσε ο Αρτεμίδης, Δ., όπως ήταν τότε:
«Το ερώτημα που τέθηκε ενώπιον μας είναι κατά πόσο δημοσιεύματα που αφορούν, στην υπό κρίση περίπτωση πρόσωπα εναντίον των οποίων α¬σκήθηκε ποινική δίωξη, μπορούν να ισχυριστούν πως, λόγω των δημοσι¬ευμάτων αυτών δε θα τύχουν δίκαιης δίκης σύμφωνα με το Άρθρο 30.2 του Συντάγματος, και ως εκ τούτου πρέπει να απαλλαγούν των κατηγο¬ριών. Μολονότι το παράπεμψαν πρωτόδικο Δικαστήριο έχει συντάξει τρία ερωτήματα, σε ισάριθμες παραγράφους, πιστεύουμε πως στην πραγματι¬κότητα είναι ένα, όπως το διατυπώνουμε αμέσως πιο πάνω. Πάνω σ'αυτό το σημείο παρατηρούμε πως και οι δικηγόροι των κατηγορουμένων πα¬ρουσίασαν την επιχειρηματολογία τους προβάλλοντας δύο επάλληλες ει¬σηγήσεις: (α) ότι το Δικαστήριο μπορεί να κρίνει πως το περιεχόμενο των δυσμενών σχολίων που δημοσιεύθηκαν για τους κατηγορούμενους συνε¬πάγεται αποστέρηση του δικαιώματος τους για δίκαιη δίκη, και (β) αν αυτό γίνει αποδεκτό, τότε η δίκη πρέπει να ανακοπεί και οι κατηγορούμενοι να απαλλαγούν.
Πολύ ορθά οι συνήγοροι έκαμαν συγκεκριμένη και σαφή την εισήγηση τους στο παράπεμψαν Δικαστήριο γιατί, σύμφωνα με τη νομολογία, προϋ¬πόθεση για να τεθεί σε λειτουργία το άρθρο 148, του περί Ποινικής Δικο¬νομίας Νόμου, Κεφ. 155, είναι η αναγκαιότητα επίλυσης του ερωτήματος που εγείρεται για την παραπέρα πορεία της δίκης.
Είμαστε της γνώμης πως η απάντηση στο ερώτημα είναι αρνητική γιατί,
10
(α) Η εισήγηση πως η απασχόληση των μέσων μαζικής ενημέρωσης με οποιαδήποτε υπόθεση που μπορεί να παρουσιαστεί - ή είναι ενώπιον του Δικαστηρίου - δυνατό να καταργήσει τη δίκη, δεν έχει έρεισμα στο ατομι¬κό δικαίωμα που διασφαλίζεται στο Άρθρο30.2 του Συντάγματος. Υιοθέτη¬ση τέτοιας ιδέας καταλύει στην πράξη τη δικαστική λειτουργία ή, το λιγό¬τερο, την καθιστά ατελέσφορη. Επιπλέον απολήγει στην άρνηση του δι¬καιώματος του πολίτη για δίκαιη δίκη γιατί, αν υιοθετηθεί αυτή η θέση, θα σήμαινε πως το ίδιο το Δικαστήριο δέχεται να καταργηθεί η νόμιμη δίκη για να μετατεθεί η κρίση της υπόθεσης στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Κάμνουμε εδώ μια παρέκβαση για να πούμε πως δε μας διαφεύγει το γε¬γονός ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται, με το δικό τους τρό¬πο βέβαια, για πολύ και διεισδυτικά με υποθέσεις που παρουσιάζονται στα Δικαστήρια. Θα ήταν όμως ατόπημα να δεχθούμε πως ο κατηγορούμενος, ή σε ποινική υπόθεση η διωκτική αρχή, μπορούν να εισηγούνται κατάργη¬ση της δίκης, ή στις πολιτικές υποθέσεις οι διάδικοι την αποδοχή ή απόρ¬ριψη της αγωγής αναλόγως του συμφέροντος του όποιου διάδικου, επειδή ασχολήθηκαν με την υπόθεση τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, που, ειρήσθω εν παρόδω, δεν είναι παράγοντες στη δίκη.
(β) Δεν υπάρχει προηγούμενο σε οποιαδήποτε χώρα, με το ίδιο ή παρό¬μοιο νομικό καθεστώς όπως το δικό μας, που ανακόπηκε η έναρξη της ποινικής διαδικασίας, ή η πορεία της δίκης, λόγω δημοσιευμάτων που α¬φορούν σ'αυτή. Οι δικηγόροι όταν ρωτήθηκαν ειδικά πάνω στο ζήτημα, και τους ζητήθηκε να παρουσιάσουν οποιεσδήποτε σχετικές αυθεντίες πε¬ριήλθαν στην αντίληψη τους, ανέφεραν πως όταν τους δοθεί η ευκαιρία να αναπτύξουν την εισήγηση τους στο Επαρχιακό Δικαστήριο θα προβούν, στη δέουσα έρευνα. Έχουμε τη γνώμη πως η έρευνα των δικηγόρων ήταν πλήρης. Ο κ. Τριανταφυλλίδης είχε μάλιστα την καλοσύνη να μας απο¬στείλει και Αγγλική απόφαση, που βρήκε μετά το πέρας της ενώπιον μας διαδικασίας. Είχαμε την ευκαιρία βέβαια να κάμουμε και τη δική μας έρευ¬να. Δεν έχουμε εντοπίσει δικαστική απόφαση, ή, έστω άρθρο στη νομική φιλολογία που να υποστηρίζει τη θέση που υιοθέτησαν οι δικηγόροι των κατηγορουμένων.
(γ) Οι μεμονωμένες πρόσφατες αγγλικές αποφάσεις δεν αποτελούν για μας αυθεντία. Απλή αναφορά σ'αυτές καταδεικνύει πως η αιτιολόγηση τους βρίσκει έρεισμα στο θεσμό των ενόρκων, όπου είναι πιθανός επηρεα¬σμός τους από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Όμως, και αυτό είναι το ση¬μαντικό, σε καμιά από αυτές δεν καταργήθηκε η δίκη με την αιτιολογία πως ασχολήθηκαν μ'αυτή τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δημοσιεύοντας δυσμενείς αναφορές για τον κατηγορούμενο ή τα γεγονότα της υπόθεσης. Ο λόγος της δικαστικής διαταγής που εκδόθηκε στις συγκεκριμένες υπο¬θέσεις ήταν η πιθανότητα επηρεασμού των ενόρκων. Πρέπει επίσης να σημειώσουμε πως η δικαστική πρακτική στην Αγγλία δεν προσφέρεται σε μας για άντληση έστω βοήθειας, γιατί στη χώρα μας ισχύουν συνταγματι¬κές διατάξεις.
11
(δ) Συμμεριζόμαστε την άποψη ότι μπορεί να εγερθεί ζήτημα ενώπιον ο-ποιουδήποτε Δικαστηρίου που να αφορά στη δίκαιη δίκη και διάφορα άλ¬λα, όπως επιτρέπει ο Νόμος και το Σύνταγμα. Δεν κρίνουμε όμως σκόπιμο να στοχαστούμε, κάμνοντας θεωρητικές υποθέσεις, σε ένα τομέα όπου η νομική επιστήμη και νομολογία δεν θεώρησε ορθό να εκτραπεί από το δρόμο που από χρόνια τώρα βαδίζει. Ακόμα και στις λίγες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου το ζήτημα αγγίζεται στην ουσία του. Καταπιάνο¬νται δηλαδή με τα συγκεκριμένα γεγονότα της υπόθεσης, βάσει των ο¬ποίων προβλήθηκε ο ισχυρισμός πως δεν υπήρξε δίκαιη δίκη. Δεν υπάρχει υπόθεση στην οποία έγινε πρόταση πως δεν υπήρξε δίκαιη δίκη, επειδή ασχολήθηκαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με αυτή ή, πιο συγκεκριμένα γιατί δημοσιεύθηκαν δυσμενή σχόλια για τον κατηγορούμενο.
(ε) Η πραγματικά απαράδεκτη κατάσταση που δημιουργείται όταν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ασχολούνται με ανεπίτρεπτο τρόπο με τις υποθέσεις πολιτών, που μπορεί να παρουσιαστούν ή βρίσκονται στα Δικαστήρια, α-πασχολεί πολλές χώρες που αναζητούν πρόσφορους τρόπους αντιμετώπι¬σης της. Παράδειγμα η Ελλάδα, όπου έχει θεσπιστεί ειδική νομοθεσία, και μάλιστα συζητείται η παραπέρα βελτίωση της προς το αυστηρότερο, για να προστατευθεί ο κατηγορούμενος από δημόσιο προπηλακισμό από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και άλλα όργανα, πριν και κατά τη διάρκεια της δί¬κης. Ας μην ξεχνούμε το αξίωμα πως ένας είναι αθώος μέχρις ότου κριθεί ένοχος από το δικαστήριο, μετά από την προβλεπόμενη νόμιμη διαδικασί¬α.».
Η εμβέλεια αυτής της υπόθεσης εξηγήθηκε στην υπόθεση Δημοκρα¬τία v. Ford (Αρ. 2) (1995) 2 ΑΑΔ 232. Ειδικά, στα πιο κάτω α¬ποσπάσματα από την απόφαση που εξέδωσε ο Πικής, Π.:
«Ο λόγος της Φάντη (απόφαση πλειοψηφίας) είναι ότι τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται από το Άρθρο 30.3 του Συντάγματος είναι συνυφασμένα με τη διεξαγωγή της δίκης και όχι με την κατάργηση της.
Η προάσπιση των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου, βάσει του Άρθρου 30.3, συναρτάται, όπως προκύπτει από τη Φάντη, με τη διασφάλιση των εχεγγύων που εξασφαλίζονται στον κατηγορούμενο κατά τη διεξαγωγή της δίκης και όχι τον αποκλεισμό ή διαγραφή της ποινικής ευθύνης του κατηγορουμένου.».
12
Καταλήγουμε πως, ως θέμα νομολογιακού προηγούμενου αλλά και ορθής αρχής, δεν μπορεί να τίθεται θέμα κατάργησης της δίκης, πο¬λύ λιγότερο της έφεσης, εξ αιτίας δυσμενών δημοσιευμάτων.
Το αίτηυα νια αναστολή της εκδίκασης της έφεσι^
Παραθέτουμε κατ' αρχάς το κείμενο των δηλώσεων του Γενικού Ει-σαγγελέα, όπως αυτές δημοσιεύτηκαν, κατ' επίκληση του οποίου υ-ποβλήθηκε το αίτημα:
« "Ενθαρρύνουν την κρατική τρομοκρατία" Πρωτοφανής έκρηξη του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
Μια ζωή στις δικαστικές αίθουσες έχει περάσει ο Γενικός Εισαγγελέας Πέ¬τρος Κληρίδης. Έχει ακούσει, έχει διαβάσει, έχει αναλωθεί σε δεκάδες, εκατοντάδες αποφάσεις. Καμιά πάντως, δεν φαίνεται να τον εξόργισε τό¬σο, όσο η χθεσινή. Με σκληρή γλώσσα, έθεσε τη Δικαιοσύνη, τη χθεσινή απόφαση του Δικαστηρίου, υπό κρίση. Το περί δικαίου a\oQr\\ja, είπε, έχει τρωθεί. Ακολουθεί η οτιχομυθία του Εισαγγελέα με τη δημοσιογράφο Αι¬μιλία Κενεβέζου στο ΡΙΚ:
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πώς αισθάνεστε μετά από αυτή την απόφαση; ΓΕΝ. ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ: Εντελώς απογοητευμένος με την ποιότητα της Δικαι¬οσύνης μας. Ξεκινώ από το σημείο που πήγα στο Δικαστήριο για να α¬σκήσω ένα δικαίωμα το οποίο ο νόμος μου δίνει να ζητήσω παραπομπή νομικού ερωτήματος και ούτε καν με άκουσε το Δικαστήριο. Συνέχισε την ανάγνωση της απόφασης ως εάν ο Γενικός Εισαγγελέας να μην είχε μπει στο Δικαστήριο και να μην είχε ζητήσει τίποτε. Αυτή την απαξιωτική συ¬μπεριφορά δεν τη δέχομαι από κανένα. Ο Γενικός Εισαγγελέας είναι ο πρώτος δικηγόρος - έτσι θεωρείται- έχω απαίτηση τον ίδιο σεβασμό που έχω προς το Δικαστήριο, τον ίδιο σεβασμό να έχουν και τα Δικαστήρια προς εμένα. Δεν έδειξε τον ίδιο σεβασμό το Δικαστήριο, αντίθετα έδειξε μια απαξιωτική συμπεριφορά, πράγμα που μου δίνει το δικαίωμα με τον ί-διο τρόπο να μιλώ και εγώ για το Δικαστήριο. Έχει πει ένας από τους παραπονούμενους ότι αυτό αποτελεί ενθάρρυνση της κρατικής τρομοκρα¬τίας. Αυτό είναι ακριβώς που έγινε με την αθώωση των κατηγορουμένων. Πού είναι η μαρτυρία των δύο εμπειρογνωμόνων; Δεν έβλεπαν οι παρα-πονούμενοι τη σκηνή που κακοποιούσαν, γιατί δεν έγινε δεκτή αυτή η μαρτυρία; Και τα ΜΜΕ για ένα αυτής της σημασίας δημοσίου ενδιαφέρο¬ντος θέμα, δεν είχαν δικαίωμα να προβάλουν σκηνές και να κάνουν και σχόλια; Πότε μπορεί ο Τύπος να μιλά; Εγώ δεν λέω να γίνονται λαϊκές δι-
13
κες. Αλλά εάν ο Τύπος δεν είχε δικαίωμα να πρόβαλλε αυτές τις σκηνές και να τις σχολίαζε, τότε ποια είναι η αποστολή του Τύπου; Είμαι τόσο απογοητευμένος κ. Κενεβέζου.
ΔΗΜ: Το αντιλαμβάνομαι κ. Γενικέ, γι' αυτό και δεν σας διέκοψα. ΓΕ: Και αυτό το οποίο είπε ένας από τους παραπονούμενους ότι είναι εν¬θάρρυνση της κρατικής τρομοκρατίας έχει απόλυτο δίκαιο. ΔΗΜ.: Τι θα κάνετε εσείς ως Νομική Υπηρεσία;
ΓΕ: Τι σχέση έχει τι θα κάνουμε; Και έφεση να κάνουμε τι σημασία έχει. Θεραπεύονται τα πράγματα; Θεραπεύονται τα πράγματα; Προβάλλονται ακόμα και σήμερα οι σκηνές. Δεν τις βλέπετε τις σκηνές; Και δεν έγινε κανονική αναγνώριση; Δεν έβλεπαν τους κατηγορούμενους και δεν έβλε¬παν τους ίδιους να προβάλλονται στο βίντεο;
ΔΗΜ.: Εξηγήστε μου πώς λειτούργησε γιατί εμείς οι πολίτες δεν μπορού¬με να αντιληφθούμε.
ΓΕ: Δεν ξέρω πώς λειτούργησε. Σας λέω ότι είναι μια εντελώς λανθασμέ¬νη απόφαση και έχει ο κάθε πολλίτης το δικαίωμα να την κρίνει. Ο κάθε πολίτης έχει δικαίωμα να κρίνει. Και τα Δικαστήρια είναι υπό κρίση. Κα¬νείς δεν είναι πέραν κρίσης. Και τα Δικαστήρια είναι υπό κρίση. Και για τα δικά τους σφάλματα.
ΔΗΜ: Θα εφεσιβάλεται όμως την απόφαση. Ας μη μείνουμε στο διαδικα¬στικό.
ΓΕ: Τι σημασία έχει αυτό; Σημασία έχει ότι έχει εκδοθεί αυτή η απόφαση. Βλέπουμε δύο ανθρώπους οι οποίοι αναγνωρίζονται να κακοποιούνται από όλους αυτούς οι οποίοι αναγνωρίζονται, και το Δικαστήριο να λέει ότι δεν αποδείχθηκε η αυθεντικότητα της ταινίας. Ως εάν η ταινία αυτή να έχει οποιοσδήποτε αυστηρός για την αυθεντικότητα της εκτός από το Δικαστή¬ριο. Και οι άνθρωποι αυτοί βλέπουν τον εαυτό τους στη σκηνή και τους αναγνωρίζουν δεν μπορεί να είναι πιστευτοί. Οι ίδιοι εκείνοι αστυνομικοί οι οποίοι έκαναν αγωγές εναντίον των δύο παραπονούμενων και άρα ήσαν στη σκηνή και άρα μετείχαν σ' αυτό το επεισόδιο, και η αστυνομία η οποία έκανε και δίωξη εναντίον αυτών των δυο ανθρώπων με μάρτυρες τους κα¬τηγορούμενους, δεν δείχνει ότι ήσαν παρόντες;
ΔΗΜ: Θα τολμήσω να ρωτήσω. Τότε δεν μπορεί να εμπιστευόμαστε και τη Δικαιοσύνη κ. Κληρίδη; ΓΕ: Όχι πάντα κυρία Κενεβέζου. ΔΗΜ: Άρα το περί δικαίου αίσθημα αυτή τη φορά ... ΓΕ: Έχετε την εντύπωση ότι δεν έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα. ΔΗΜ: Έχει τρωθεί. ΓΕ: Ευχαριστώ πολύ κυρία Κενεβέζου.»
Η πρώτη τοποθέτηση εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα ήταν πως αυτό το κείμενο ήταν απλώς κριτική, έντονη ή υπερβολική δεν έχει σημασία, επί του δημοσίου ενδιαφέροντος θέματος της δικαστικής απόφασης που
14
είχε εκδοθεί. Και έγινε σ' αυτό το πλαίσιο αναφορά σε νομολογία ανα¬φορικά με τη δυνατότητα άσκησης κριτικής σε δικαστικές αποφάσεις.
Στις προεκτάσεις από την άσκηση κριτικής σε δικαστική απόφαση όταν αυτή εξακολουθεί, ως μη τελεσίδικη, να βρίσκεται κάτω από δικαστική κρίση, έχουμε αναφερθεί. Προσθέτουμε εδώ πως, εν προκειμένω, ο Γενικός Εισαγγελέας δεν ήταν ο ξένος προς τη διαδικασία τρίτος αλλά εκείνος ο οποίος, κατά το Νόμο, είχε το δικαίωμα να ασκήσει έφεση, στο πλαίσιο της οποίας, κατά τις δυνατότητες που παρέχονται, θα μπο¬ρούσε να συζητήσει τα όποια, κατά την εκτίμηση του, σφάλματα στην πρωτόδικη απόφαση. Ο ίδιος, στις δηλώσεις του, δήλωσε πως δεν είχε σημασία το κατά πόσο θα ασκούσε έφεση, θέτοντας και το ερώτημα αν «θεραπεύονται τα πράγματα». Δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι αν με αυτό τον τρόπο ο Γενικός Εισαγγελέας παρεπεμπε στις νομοθετικές ρυθμίσεις που ορίζουν τις δυνατότητες σε σχέση με την άσκηση έφεσης κατά αθωωτικής απόφασης. Σημειώνουμε, όμως, την παράγραφο (γ) της ένστασης του στην αίτηση:
«Από πλευράς Γενικής Εισαγγελίας εκφράστηκε αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης του Κακουργιοδικείου η πρόθεση καταχώρησης έφεσης στο Ανώτατο Δικαστήριο πράγμα το οποίο έγινε και συνιστά σαφή απόδειξη της απόλυτης και απεριόριστης εμπιστοσύνης που έχει ο Γενικός Εισαγγε¬λέας στο Ανώτατο Δικαστήριο και γενικότερα στο ισχύον σύστημα απονο¬μής δικαιοσύνης όπως είναι δομημένο και θεσμοτετημένο βάσει του Συ-ντάγματος και της Κυπριακής Νομοθεσίας. Αυτό δεν αποκλείει την έκ¬φραση από οποιοδήποτε δημόσιας κριτικής της απόφασης εναντίον της οποίας στρέφεται η έφεση.»
Ο Γενικός Εισαγγελέας δήλωσε «εντελώς απογοητευμένος οπό την ποιότητα της δικαιοσύνης μας», πως η αθώωση των κατηγορουμέ¬νων «αποτελεί ενθάρρυνση της κρατικής τρομοκρατίας», πως δεν πρέπει πάντοτε να εμπιστευόμαστε τη δικαιοσύνη και πως το περί δι¬καίου αίσθημα έχει τρωθεί ανεπανόρθωτα. Πρόκειται για βαριές εκ-
15
φράσεις που πλήττουν το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης και που δεν αναμέναμε να χρησιμοποιηθούν, σε καμιά περίπτωση από θεσμικό όργανο τέτοιας βαρύνουσας σημασίας όπως ο Γενικός Ει¬σαγγελέας. Μάλιστα, όπως προκύπτει από το κείμενο που δημοσιεύ¬τηκε, εν γνώσει. Ο Γενικός Εισαγγελέας αναφέρθηκε σε κατά τη γνώμη του απαξιωτική έναντι του συμπεριφορά του Κακουργιοδικεί-ου όταν θέλησε να διακόψει την ανάγνωση της απόφασης. Και το θέμα εδώ δεν είναι αν το Κακουργιοδικείο είχε άλλη επιλογή από τη συνέχιση της ανάγνωσης της απόφασης. Εκείνο που ξεχωρίζει για τους σκοπούς της παρούσας διαδικασίας είναι η δήλωση του Γενικού Εισαγγελέα πως ό,τι έγινε του έδινε δικαίωμα να μιλά με τον ίδιο τρόπο για το Δικαστήριο, απαξιωτικά δηλαδή. Και αυτή ήταν, εν τέ¬λει η ουσία των δηλώσεων που δεν αμβλύνεται από το γεγονός ότι στο κείμενο περιλαμβάνεται και αναφορά σε σχέση με στοιχεία της μαρτυρίας που είχε προσαχθεί. Έκαμε αυτή την αναφορά και έθεσε ερωτήματα αναφορικά με το γιατί το Κακουργιοδικείο δεν δέχτηκε τη μια ή την άλλη μαρτυρία, χωρίς όμως αναφορά και στην αιτιολόγηση που περιλαμβάνεται στην πρωτόδικη απόφαση, έστω σε εκείνο το πλαίσιο, αφού είχε επιλεγεί, κακώς κατά τη γνώμη μας, η οδός της δημόσιας συζήτησης ζητημάτων που προφανώς θα απασχολούσαν κατά την εκδίκαση της έφεσης.
Όπως είδαμε, με επιστέγασμα την επίκληση «του περί δικαίου αισθή-ματος» το οποίο, βεβαίως, δεν συναρτάται προς το αποδεικτικό υλικό στη βάση του οποίου τα Δικαστήρια έχουν καθήκον να κρίνουν. Αλλά και της ίδιας της αθώωσης ως ενθάρρυνσης της κρατικής τρο¬μοκρατίας ως εάν να μην ήταν και η αθώωση παραδεκτό ενδεχόμε¬νο, ανάλογα με την κρίση επί της μαρτυρίας και τις νομικές αρχές.
16
Έχουμε αναφερθεί σε δημόσια ανακοίνωση του Γενικού Εισαγγελέα που την υπογράφει υπό την ιδιότητα, τότε, του Αν. Γενικού Εισαγγε¬λέα όπως αυτή καταγράφεται στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστη¬ρίου στην υπόθεση Γεωργιάδης (ανωτέρω). Εκεί, βεβαίως, τα α¬δικήματα τελούσαν ακόμα υπό διερεύνηση αλλά περιλαμβάνονται στην ανακοίνωση τοποθετήσεις ορθές, με γενικότερη προέκταση. Την παραθέτουμε:
«Ανακοίνωση της Νομικής Υπηρεσίας.
Εδώ και αρκετές ημέρες το κυρίαρχο θέμα σε όλα τα Μέσα Μαζικής Επι-κοινωνίας είναι οι διεξαγόμενες από την Αστυνομία ανακρίσεις για τη δια¬πίστωση διάπραξης ποινικών αδικημάτων, που φέρεται να διαπράχθηκαν από τους κ.κ.Δώρο Γεωργιάδη και Γεώργιο Σερδάρη.
Η έκταση των δημοσιευμάτων και προβολής της εν λόγω υπόθεσης είχε πάρει από την αρχή μορφή χιονοστιβάδας, στην οποία ενεπλάκησαν όλα τα ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα, σε βαθμό που να καθιστά αδύνατο τον οποιοδήποτε έλεγχο χωρίς την ανάγκη δίωξης σχεδόν των πάντων στη Δημοκρατία, σε περίπτωση που διαπιοτώνετο ότι διαπράττετο με τα εν λό¬γω δημοσιεύματα ποινικό αδίκημα.
Έχουν περάσει αρκετές ημέρες και φαίνεται ότι, παρά το γεγονός ότι το θέμα έπαυσε να αποτελεί πρώτη είδηση, εντούτοις εξακολουθεί να γίνεται προβολή του, παρά και την έκδοση στο μεταξύ διαταγμάτων από το Επαρ¬χιακό Δικαστήριο Λάρνακας για διεξαγωγή της διαδικασίας κεκλεισμένων των θυρών, απαγόρευσης με οποιοδήποτε τρόπο δημοσιοποίησης των πρακτικών της διαδικασίας, και διάθεσης υλικού από το φάκελο της υπό¬θεσης χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου. Στην ίδια απόφαση του το Δικα¬στήριο ανέφερε πως η έννοια της «δίκης κεκλεισμένων των θυρών» δεν περιορίζεται μόνο στο χώρο του Δικαστηρίου αλλά σκοπό έχει να αποκλει¬στεί η δημοσιοποίηση των όσων διαδραματίζονται σε σχέση με αυτήν.
Είναι για το λόγο αυτό που χωρίς να παραβλέπεται και το δικαίωμα του κοινού για πληροφόρηση, πρέπει να παύσει οποιαδήποτε αναφορά από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας στην υπόθεση, με τρόπο που ενδέχεται να ε¬πηρεάσει την απονομή της δικαιοσύνης, και ιδιαίτερα προκαλώντας την πίστη για ενοχή των δύο υπόπτων αναφορικά με τα όποια αδικήματα τε¬λούν υπό διερεύνηση.
17
Το δικαίωμα κάθε προσώπου να θεωρείται αθώος μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο θα πρέπει να γίνεται απόλυτα σεβαστό από τα Μέσα Μαζικής Επι-κοινωνίας και να αποφεύγεται η οποιαδήποτε εντύπωση για ενοχή των υπόπτων, πράγμα το οποίο αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της δικαι¬οσύνης.
Είναι με λύπη μου που θα δώσω οδηγίες για ποινική δίωξη σε περίπτωση που δημοσίευμα όχι μόνο θα παραβαίνει τα διατάγματα του Δικαστηρίου, αλλά και που ενδέχεται να επηρεάσει την ορθή απονομή της δικαιοσύνης ή τις ανακρίσεις και γενικότερα τις αρχές της δίκαιης δίκης.
Πέτρος Κληρίδης
Αν. Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας.»
Η περαιτέρω τοποθέτηση εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα αφο¬ρούσε στο πρακτέο, ενόψει της δημοσίευσης του πιο πάνω κειμένου. Κατά την εισήγηση του, όσο και αν κάποιος θα μπορούσε να το θεω¬ρήσει υπερβολικό, ακόμα και καταφρονητικό, δεν θα ήταν δικαιολο¬γημένο να ανασταλεί η εκδίκαση της υπόθεσης. Ο κ. Λουκαΐδης α¬κροθιγώς αναφέρθηκε σε σκέψεις του αναφορικά με την ορθότητα της απόφασης στην Constantsnides v. Vima Ltd αλλά και στο δι¬καίωμα του Γενικού Εισαγγελέα, δυνάμει του Άρθρου 112.3 του Συ¬ντάγματος να ακούεται από τα Δικαστήρια αλλά δεν ήταν με αναφο¬ρά σ' αυτές ή οποιεσδήποτε άλλες που προώθησε τη θέση του. Η θέση του δομήθηκε στο πλαίσιο του σκεπτικού της Constantinides v. Vima Ltd και ήταν η εισήγηση του πως η παρούσα διακρίνεται. Ως ακολούθως: Δεν περιλαμβάνεται στο κείμενο των δηλώσεων του Γενικού Εισαγγελέα οποιασδήποτε μορφής αμφισβήτηση της ακε¬ραιότητας και της αμεροληψίας του Κακουργιοδικειου, πολύ λιγότερο του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Στάση που και τώρα επιβεβαιώνεται πέ¬ραν από την παράγραφο 3 της ένστασης στην οποία έγινε ήδη ανα¬φορά, με την ακόλουθη τοποθέτηση, όπως αυτή έχει καταγραφεί:
18
«Με κάθε ειλικρίνεια, και δεν εκφράζω προσωπική άποψη αλλά και την ί¬δια την άποψη του κ. Κληρίδη, ο κ. Κληρίδης συμπεριφέρθηκε, εξέφρασε μια προσωπική άποψη σε ό,τι αφορά σφάλματα, κατά τη γνώμη του, σφάλματα του Δικαστηρίου. Δεν επετέθη, ούτε επιτίθεται ούτε κατακρίνει καθόλου την εντιμότητα του Δικαστηρίου, οποιουδήποτε δικαστηρίου, είτε του πρωτοβάθμιου, ούτε, βεβαίως του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεν ηγέρθη ούτε και ετέθη θέμα, ούτε το impartiality του Δικαστηρίου. Σέβεται από¬λυτα τα Δικαστήρια, και εγώ τα σέβομαι που τον εκφράζω, και την ακε¬ραιότητα και την τιμιότητα και τις αποφάσεις του. Αυτό είναι ένα, αλλά μπορώ να τις κρίνω με όση ένταση δικαιούμαι».
Από την άλλη πλευρά προωθήθηκε η άποψη πως πράγματι η περί¬πτωση εμπίπτει στην αρχή που καθιέρωσε η Constantinides ν. Vima Ltd και πως η διαδικασία πρέπει να ανασταλεί μέχρις ότου ο Γενικός Εισαγγελέας ανακαλέσει τις απρεπείς και έξαλλες δηλώσεις του που αποτελούν περιφρόνηση του Κακουργιοδικεϊου και ολόκλη¬ρου του δικαστικού συστήματος. Αποκαθιστώντας έτσι την αξιοπρέ¬πεια, την τιμή και τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου.
Θα εξετάσουμε, επομένως, την Constantinides v. Vima Ltd. Ο ε-
φεσείων ήταν αρχισυντάκτης εφημερίδας και μετά την απόρριψη της αγωγής του για δυσφήμιση, ενώ όπως συναγόταν σκόπευε να ασκή¬σει έφεση, προέβη στη δημοσίευση κειμένων με άμεσο ή έμμεσο θέ¬μα την απόφαση με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή του. Υποβλή¬θηκε αίτηση από τους εφεσίβλητους με στόχο να μην επιτραπεί στον εφεσειοντα να ακουστεί πριν αποσύρει τις δηλώσεις στις οποίες προέβη και κατ' αρχάς συζητήθηκε το ζήτημα της καταφρόνησης του Δικαστηρίου, ως θέματος αυτοτελούς. Κρίθηκε πως δεν ήταν δυνατό να εκδικαστεί σε εκείνο το πλαίσιο ζήτημα καταφρόνησης του Δικα¬στηρίου αφού, όπως εξηγήθηκε, μόνο ποινικό δικαστήριο θα είχε τέ¬τοια δικαιοδοσία, στη βάση κατηγορητηρίου που θα καταχωρειτο. Το δεύτερο θέμα που απασχόλησε ήταν εκείνο της αστικής καταφρόνη-
19
σης αλλά και ως προς αυτό κρίθηκε πως έλειπαν οι προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν εξέταση κάτω από τέτοια σκοπιά. Απέμεινε το ζή¬τημα της κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας και, βεβαίως, είναι σ' αυτό που επικεντρώθηκαν οι δυο πλευρές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, με εκτεταταμένη ανάλυση και αναφορά στη νομολογία, εξήγησε τη σύμφυτη εξουσία του Δικαστηρίου να κατα¬στέλλει, με τον κατάλληλο κατά περίπτωση τρόπο, την κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας. Και εξέτασε αν στη βάση των δεδομέ¬νων θα έπρεπε να παρέμβει. Σ' αυτό το πλαίσιο διαπίστωσε ανοίκεια επίθεση κατά των δικαστών που εξέδωσαν την πρωτόδικη απόφαση αλλά και του δικαστικού σώματος γενικά. Υπό το μανδύα της κριτι¬κής, αμφισβητήθηκε η αμεροληψία του πρωτόδικου Δικαστηρίου και του δικαστικού σώματος γενικά. Αφού επιχειρήθηκε δε και γελιο-ποίηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου, του αποδόθηκε και ανεντιμό¬τητα, όχι σε μια στιγμιαία έκρηξη αλλά ως μέρος της προσπάθειας για υπονόμευση του κύρους του δικαστικού σώματος. Αναφέρθηκε το Ανώτατο Δικαστήριο στο δικαίωμα της κριτικής των δικαστικών αποφάσεων αλλά επισήμανε ταυτόχρονα το γεγονός πως ο εφεσείων δεν ήταν ο απομακρυσμένος από τα γεγονότα δημοσιογράφος αλλά διάδικος στην υπόθεση. Που θέλησε να αναζητήσει δικαίωση μέσω δημοσιευμάτων τα οποία εμφάνιζαν το πρωτόδικο Δικαστήριο και το δικαστικό σώμα ως μεροληπτικά. Αποδοκιμάστηκε αυτή η μέθοδος και επισημάνθηκαν οι κίνδυνοι από την προσφυγή σ' αυτή. Για να καταλήξει το Ανώτατο Δικαστήριο στα ακόλουθα από την απόφαση του Πική, Δ., όπως ήταν τότε:
«What appellant has done, is to seek our intervention on appeal, for the sustainance of his rights while disputing the inclination of the Judiciary to
20
administer justice. A litigant cannot seek the intervention of the Court in the interests of justice while questioning the impartiality of the Courts. For, a corrupt Judiciary does not administer justice according to law but justice according to convenience».
Σε ελεύθερη μετάφραση:
Εκείνο που έκαμε ο εφεσειων, είναι να ζητήσει την παρέμβαση μας κατ' έφεση για την επικράτηση των δικαιωμάτων του ενώ αμφισβητεί τη διάθε¬ση του Δικαστικού Σώματος να απονείμει δικαιοσύνη. Ένας διάδικος δεν μπορεί να ζητά την παρέμβαση του Δικαστηρίου προς το συμφέρον της δι¬καιοσύνης ενώ αμφισβητεί την αμεροληψία των Δικαστηρίων. Επειδή, ένα διεφθαρμένο δικαστικό σώμα δεν αποδίδει δικαιοσύνη σύμφωνα με το Νό¬μο αλλά δικαιοσύνη με σκοπιμότητα.
Εξέτασε στη συνέχεια το εφετείο τις δυνατότητες που παρεχονταν. Αναφέρθηκε και ως προς αυτές σε νομολογία, διαπίστωσε πως η ά¬σκηση έφεσης ήταν καταχρηστική και διέταξε την αναστολή της. Αυτό, μέχρις ότου ο εφεσειων αποκαθιστούσε με κατάλληλες ενέρ¬γειες το κύρος του Δικαστηρίου προς απονομή δικαιοσύνης στην υ¬πόθεση. Παραθέτουμε το καταληκτικό απόσπασμα από την απόφαση:
«We have examined the case with very great care, not least because it is the first of its kind to come before the Supreme Court. We are unanim¬ously of the opinion that the exercise by the appellant of his statutory right of appeal, while questioning the impartiality of the Judiciary in the manner above stated, amounts to a gross abuse of the process of the Court. Therefore, unless the appellant first restores the authority of the Court, it would be an abuse on his part to invoke its powers to obtain justice in the case. If we were powerless to act in these circumstances, the authority of the Courts would be muted.
In our judgment the appeal should be stayed.
Nothing said in this judgment is designed to limit the right of the public to criticize judicial action. Not only the public - especially the press - has a right, but a duty as well to criticize judicial action whenever they think that criticism is merited in the public interest. Nobody is above the law. Least of all the Judges. We are duty bound to administer justice accord-
21
ing to law. The administration of justice is all important to the wellbeing of society and concerns everyone. We are not here confronted, as noted above, with a bona fide criticism of a judgment of the Court, but with a litigant attempting to vindicate his proclaimed rights through the press, by destroying the premises upon which justice is administered, that is, the impartiality of the Judiciary.
In the result the appeal is stayed. The order for stay shall cease to oper¬ate if and when the appellant restores by appropriate action the authority of the Court to do justice in the case. Thereafter, it may be fixed for hearing on the application of any party to the cause. The costs of the present proceedings shall be borne by the appellant.».
Σε ελεύθερη μετάφραση:
Έχουμε εξετάσει την υπόθεση με πολύ μεγάλη προσοχή, πολύ περισσότε¬ρο επειδή είναι η πρώτη του είδους της που έρχεται ενώπιον του Ανωτά¬του Δικαστηρίου. Είμαστε ομόφωνα της γνώμης ότι η άσκηση από τον εφεσείοντα του θεσμοθετημένου δικαιώματος έφεσης, ενώ αμφισβητεί την αμεροληψία του Δικαστικού Σώματος κατά τον τρόπο που εκτέθηκε πιο πάνω, συνιστά βαριά κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας. Επομένως, εκτός αν ο εφεσείων πρώτα αποκαταστήσει το κύρος του Δικαστηρίου, θα ήταν κατάχρηση εκ μέρους του να επικαλείται τις εξουσίες του να αποδώ¬σει δικαιοσύνη στην υπόθεση. Αν είμαστε ανίσχυροι να ενεργήσουμε κά¬τω από αυτές τις περιστάσεις, η εξουσία των Δικαστηρίων θα εξουδετερω¬νόταν.
Κατά την απόφαση μας η έφεση πρέπει να ανασταλεί.
Τίποτε από όσα έχουν λεχθεί σ' αυτή την απόφαση στοχεύει στο να περιο¬ρίσει το δικαίωμα του κοινού να ασκεί κριτική σε δικαστική ενέργεια. Όχι μόνο το κοινό - ιδίως ο τύπος - έχει δικαίωμα, αλλά έχει και καθήκον να ασκεί κριτική σε δικαστική ενέργεια οποτεδήποτε νομίζει ότι η κριτική δι¬καιολογείται προς το δημόσιο συμφέρον. Κανένας δεν είναι υπεράνω του Νόμου. Λιγότερο από όλους οι δικαστές. Μας δεσμεύει το καθήκον να απονέμουμε δικαιοσύνη σύμφωνα με το Νόμο. Η απονομή της δικαιοσύ¬νης είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ευημερία της κοινωνίας και ενδιαφέ¬ρει τον καθένα. Δεν είμαστε εδώ αντιμέτωποι, όπως σημειώσαμε πιο πά¬νω, με μια καλής πίστης κριτική μιας απόφασης του Δικαστηρίου, αλλά με ένα διάδικο που επιχειρεί δικαίωση για τα δικαιώματα του που επικαλείται μέσω του τύπου, διά της καταστροφής του υπόβαθρου πάνω στο οποίο η δικαιοσύνη απονέμεται, δηλαδή, της αμεροληψίας του Δικαστικού Σώμα-τος.
Τελικά η έφεση αναστέλλεται. Το διάταγμα για αναστολή θα σταματήσει να λειτουργεί αν και όταν ο εφεσείων αποκαταστήσει με κατάλληλη ενέρ¬γεια το κύρος του Δικαστηρίου να απονείμει δικαιοσύνη στην υπόθεση.
22
Μετά από αυτό, θα μπορεί να οριστεί για ακρόαση με αίτηση οποιουδήποτε από τους διαδίκους. Τα έξοδα της παρούσας διαδικασίας θα καταβληθούν από τον εφεσείοντα.
Έχουμε ενώπιον μας εφέσεις που ασκήθηκαν εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα σε σχέση με υπόθεση που αφορά στο δημόσιου συμφέ¬ροντος ζήτημα της διάγνωσης της ποινικής ευθύνης των εφεσίβλη¬των για σοβαρά αδικήματα. Έχουμε καταγράψει τις παρατηρήσεις μας για τις δημόσιες δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα. Θα αναμέ¬ναμε πως ο Γενικός Εισαγγελέας θα απέσυρε τις δηλώσεις του. Ό¬μως αυτή η διαδικασία δεν είναι τιμωρητικής φύσης. Δεν τίθεται ζή¬τημα και είναι εκτός της δικαιοδοσίας μας η συζήτηση λήψης μέτρου που θα είχε τη μορφή κύρωσης για ό,τι λέχθηκε. Εκείνο που εξετά¬ζουμε, στο πλαίσιο του θέματος όπως αυτό συζητήθηκε ενώπιον μας είναι το κατά πόσο καταχρηστικά ο Γενικός Εισαγγελέας επιδιώκει, με την άσκηση των εφέσεων, την παρέμβαση του Ανωτάτου Δικαστηρί¬ου. Δηλαδή, υπό συζήτηση είναι η ενδεχόμενη κατάχρηση της δια¬δικασίας ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η προοπτική, στην περίπτωση, όπως εξηγήθηκε στην Constantinides v. Vima Ltd (α¬νωτέρω) δεν είναι, βεβαίως, η απόρριψη των εφέσεων αλλά η ανα¬στολή της εκδίκασης τους μέχρις ότου, με κατάλληλη ενέργεια απο¬κατασταθεί το κύρος του Δικαστηρίου να απονείμει δικαιοσύνη στην υπόθεση. Κατά διαφοροποίηση από τα δεδομένα στην Constanti¬nides v. Vima Ltd, έχουμε ενώπιον μας τις δηλώσεις του Γενικού Εισαγγελέα πως σέβεται τις αποφάσεις του Δικαστηρίου και πως ου¬δέποτε αμφισβήτησε ή αμφισβητεί, την τιμιότητα, αμεροληψία ή α¬κεραιότητα του Κακουργιοδικείου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου στη δικαιοδοσία του οποίου απευθύνεται και πως έχει απόλυτη και απε¬ριόριστη εμπιστοσύνη στο ισχύον σύστημα απονομής δικαιοσύνης
23
όπως είναι δομημένο και θεσμοθετημένο βάσει του Συντάγματος και της Κυπριακής Νομοθεσίας. Θεωρούμε πως ενόψει αυτών των δη¬λώσεων, στο πλαίσιο του λόγου της Constantinides v. Vima Ltd, δεν δικαιολογείται να διατάξουμε αναστολή της εκδίκασης των εφέ¬σεων. Η αίτηση απορρίπτεται.
Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.
ΦΡ. ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Δ.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
Δ. ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.
Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ.
Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.
Γ. ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.
Κ. ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.
Κ. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ. ΜΣι.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)